CHI 27-richtlijn na onco darmoperatie.indd

CHIRURGIE
Richtlijnen na een
darmkankeroperatie
ADVIES
Richtlijnen na een
darmkankeroperatie
Onlangs hebt u een darmoperatie ondergaan. Na de operatie
kunt u uw dagelijkse activiteiten langzaam maar zeker weer
gaan hervatten. Goede eet- en leefgewoonten kunnen de
genezing bevorderen. Ook regelmatig rust nemen, zal uw
herstel ten goede komen. Voordat u met ontslag gaat, zullen de
arts, de verpleegkundige en eventueel de diëtiste deze zaken
met u doorspreken. In deze folder kunt u alles nog eens rustig
nalezen.
Voeding
De wond
Wanneer u weer thuis bent, mag u in principe alles weer eten en drinken. U hoeft dus
geen dieet te volgen, tenzij de diëtist u tijdens uw opname een dieetadvies gegeven
heeft. Het kan zijn dat het eten u nog niet zo
goed smaakt en/of dat uw eetlust nog niet
zo groot is. Probeer dan meerdere keren
per dag iets te eten en zorg voor variatie
in uw voeding. Iets dat u nog niet zo goed
verdraagt, kunt u altijd later opnieuw proberen. Matig alcoholgebruik vormt geen belemmering voor de genezing. Roken heeft
een negatief effect op de wondgenezing.
Daarom kunt u beter de eerste zes weken na
de operatie niet roken.
Gehechte wond
Wanneer de wond volledig gehecht en gesloten is, geneest deze voor het grootste
deel binnen een dag of tien. De volledige
wondgenezing duurt echter zo’n zes weken.
In de meeste gevallen zijn de hechtingen al
tijdens opname verwijderd. Zijn de hechtingen bij ontslag nog niet verwijderd, dan
zal dit op de polikliniek of door de huisarts
gebeuren. U hoeft de wond thuis geen specifieke verzorging meer te geven. Er hoeft
geen verband meer op. U mag met uw wond
gewoon douchen. Ook in bad gaan is toegestaan. Dep de wond na afloop goed droog
met een schone handdoek.
1
Lichamelijke inspanning
‘Open’ wond
In sommige gevallen wordt tijdens de operatie de huid niet of niet volledig gehecht.
We spreken dan van een open wond (overigens worden in dat geval de onderliggende
weefsels wel gehecht). Een open wond
heeft een specifieke verzorging nodig; de
genezing neemt meer tijd in beslag dan bij
een wond die wel gehecht is. Tijdens uw
opname hebt u instructie gekregen door de
arts en de verpleegkundige over de verzorging van de open wond. Mochten u of uw
naasten zelf niet in staat zijn uw wond te
verzorgen, dan doet de wijkverpleging dit.
Met een open wond kunt u gewoon douchen. Gebruik geen zeep direct op de wond
en dep de wond na afloop goed droog.
Douchen is beter voor de wond dan een bad
nemen. Wilt u toch graag in bad, spoel dan
met de douchekop de wond na met water.
Activiteiten en werk
Als u weer thuis bent, kunt u uw dagelijkse
activiteiten geleidelijk uitbreiden tot uw
normale niveau. Forceer niets, neem in het
begin regelmatig rust en let erop wat uw
lichaam aankan. Bouw op deze manier uw
activiteiten regelmatig op. Houd er rekening
mee dat het maanden kan duren voordat u
zich weer geheel aangesterkt voelt.
Zwaar lichamelijk werk en het tillen van
zware dingen zorgen voor grote druk op
de wond en de hechtingen. Dit moet u
gedurende de eerste zes weken na de operatie daarom vermijden (in deze periode
maximaal vijf kilo tillen). Hevig hoesten of
persen is om dezelfde reden niet goed voor
de wond. Geef als u moet hoesten of als u
ontlasting hebt, tegendruk door uw hand of
een kussentje tegen de wond te duwen. Na
zes weken hoeft dit niet meer. Wanneer u
zich goed voelt, mag u in de derde/vierde
week na ontslag uw werk weer hervatten.
Wanneer u echter zwaar lichamelijk werk
verricht waarbij u veel moet tillen, wacht
dan tot twee/drie maanden na de operatie
met het hervatten ervan. Overleg dit eventueel met uw huisarts. Autorijden is geen
probleem. Voor mensen die een (tijdelijk)
stoma hebben gekregen, gelden andere regels. Voor hen zal het tillen van zware voorwerpen bijvoorbeeld problematisch blijven
zo lang zij een stoma hebben. De stomaverpleegkundige vertelt u daarover meer.
Wondontsteking
In een enkel geval kan de wond ontstoken
raken. Dit komt niet vaak voor. Neem contact op met uw huisarts wanneer
• de huid rond de wond rood en warm
wordt of gezwollen;
• als u toenemende wondpijn hebt;
• als er pus uit de wond komt of
• als u temperatuurverhoging hebt.
Uw huisarts beslist dan of een bezoek aan
de polikliniek wenselijk is.
2
Seks
Mocht blijken dat u zwaardere pijnstillers
dan paracetamol nodig hebt, bespreek dit
dan met uw huisarts. Als u twijfelt over het
wel of niet innemen van bepaalde medicijnen, bespreek dit dan ook met uw huisarts
of met uw specialist tijdens uw bezoek aan
de polikliniek.
Er zijn geen medische bezwaren om uw
seksuele gewoontes van voor de operatie
weer op te pakken. Hierbij geldt hetzelfde
als bij de overige lichamelijke inspanningen:
luister goed naar de mogelijkheden en behoeften van uw lichaam. Wanneer u vragen
hebt op dit gebied, bespreek deze dan met
uw huisarts. Er is ook een brochure beschikbaar, getiteld Kanker en seksualiteit. U kunt
deze bij het KWF aanvragen (zie het slot van
deze folder).
Ondersteuning
De diagnose ‘kanker’ en de darmoperatie
die u hebt ondergaan, kunnen diep in uw
leven ingrijpen. Dit geldt ook voor de mensen in uw omgeving. U zult u na thuiskomst
op een nieuwe levenssituatie moeten instellen. Het kan gebeuren dat de verwerking
van uw ervaringen pas begint als u weer
thuis bent. Het delen van uw ervaringen en
gevoelens met anderen kan dan raadzaam
zijn. Ook kan het u helpen om bij dit proces
hulp te zoeken bij uw huisarts, uw pastor, of
bij het maatschappelijk werk. Voor overleg
over de hulpmogelijkheden kunt u bellen
met de maatschappelijk werker van de afdeling.
Sport
Als u zich voldoende zeker voelt, mag u
gelijk na ontslag uit het ziekenhuis weer
wandelen en fietsen. Trimmen en joggen
mag u na twee weken weer doen, zwemmen pas als de wond volledig gesloten is en
er geen hechtingen meer in zitten. De sauna
mag u bezoeken wanneer de wond geheel
gesloten en genezen is (bij een gehechte
wond na zes weken, bij een open wond
later). Krachtsporten en andere sporten
waarbij veel druk op de buik en het wondgebied wordt uitgeoefend moet u de eerste
zes weken vermijden.
Medicijnen
Als u thuis medicijnen moet gebruiken,
krijgt u bij ontslag uit het ziekenhuis de
recepten mee van uw arts. Soms zijn dit
niet dezelfde medicijnen als die u vóór de
opname gebruikte. U krijgt bij ontslag een
kaart mee waarop de medicijnen staan die u
thuis moet gebruiken. Bij pijnklachten kunt
u paracetamol gebruiken, dosering volgens
de bijsluiter. Wanneer u vlak bij uw anus
geopereerd bent, gebruik de eerste maand
dan geen zetpillen.
3
Meer informatie?
Deze folders kunt u in het ziekenhuis vragen
of zelf bestellen via 0800-0226622 (KWFinfolijn). Via dit nummer kunt u ook op
werkdagen van 10-12.30 en 13.30-16.00
uur terecht op het telefonisch spreekuur,
voor hulp en informatie. Ook kunt u kijken
op de website www.kwf.nl
Er zijn ook vele boeken verschenen over
bijvoorbeeld patiëntenervaringen. U kunt
bij de boekhandel of openbare bibliotheek
hiernaar zelf op zoek gaan.
Patiëntenverenigingen
Voor veel aandoeningen bestaan er patiëntenverenigingen. Deze geven nadere voorlichting, kunnen u in contact brengen met
‘lotgenoten’ en ondernemen soms allerhande andere activiteiten. Veel verenigingen
geven folders, brochures of tijdschriften uit.
Voor algemene informatie over de spijsverteringsorganen kunt u terecht bij de MaagLever-Darmstichting, tel. (030)6055881,
www.mlds.nl.
Enkele titels zijn:
• Monda Heshusius (red.), Leven met
kanker. Een wegwijzer voor patiënten en
hun naasten. Baarn, 1995;
• Peter Gielissen, Deelgenoten. Berichten
uit de omgeving van de kankerpatiënt.
Den Haag, 1993;
• Kanker, je staat er niet alleen voor.
Openhartige gesprekken tussen lotgenoten op Internet. Utrecht, 1997.
Diverse verenigingen bieden ondersteuning
aan kankerpatiënten, zowel landelijk als regionaal. Om enkele voorbeelden te noemen:
• Nederlandse Federatie van
Kankerpatiëntenorganisaties
T 030 - 291 60 90
• Polyposis Contactgroep, voor mensen
met Polyposis Coli, een erfelijk syndroom dat voor poliepvorming in de
darmen zorgt, en dat in veel gevallen
leidt tot darmkanker.
I: http://www.ppc.nfk.nl/
• Nederlandse Stomavereniging
I: www.stomavereniging.nl
• Stichting Jongeren en Kanker (SJK)
I: www.jongerenenkanker.nl
• Vereniging Ouders, Kinderen en Kanker
I: www.vokk.nl
Via internet kunt u zoeken via www.kankerbestrijding.nl of www.kankerpatiënt.nl, waar
veel informatie, verhalen en boektitels te
vinden zijn.
Het St. Antonius Ziekenhuis biedt een revalidatieprogramma aan voor mensen met
kanker. Vraag om de folder ‘Fysieke training
na kanker’ voor meer informatie.
Verdere informatie voor kankerpatiënten
Het KWF (Koningin Wilhelminafonds) geeft
vele brochures uit, zoals bijvoorbeeld Darmkanker, Leven met kanker, Seksualiteit en
kanker en Als je als vader of moeder kanker
hebt.
4
Tot slot
In deze folder hebben we geprobeerd op de
meest voorkomende vragen een antwoord
te geven. Mocht u toch nog informatie
nodig hebben over andere zaken, aarzel dan
niet uw vragen te stellen, aan uw huisarts of
uw behandelend arts.
Wij wensen u een goede thuiskomst en een
voorspoedig herstel!
5
St. Antonius Ziekenhuis
T 088 - 320 30 00
E [email protected]
www.antoniusziekenhuis.nl
Spoedeisende Hulp
088 - 320 33 00
Chirurgie
088 - 320 19 00
Locaties en bezoekadressen
Ziekenhuizen
Poliklinieken
St. Antonius Ziekenhuis Utrecht
Soestwetering 1, Utrecht
(Leidsche Rijn)
St. Antonius Polikliniek
Utrecht Overvecht
Neckardreef 6, Utrecht
St. Antonius Ziekenhuis Nieuwegein
Koekoekslaan 1, Nieuwegein
St. Antonius Polikliniek Houten
Hofspoor 2, Houten
St. Antonius Spatadercentrum
Utrecht-De Meern
Van Lawick van Pabstlaan 12,
De Meern
6
Meer weten?
Ga naar www.antoniusziekenhuis.nl
CHI 27/12-’08
Dit is een uitgave
van St. Antonius Ziekenhuis