20e Eeuw Expressionisme

E
20
EEUW
EXPRESSIONISME
Door Femke Veenstra
INHOUD
• Expressionistische kenmerken
• Sprechgesang
• Twaalftoonsmuziek/dodecafonie
• Expressionisme in de kunst
• Moeilijke woorden
EXPRESSIONISTISCHE KENMERKEN
• Expressionistische muziek is erg emotionele muziek, in deze muziek worden
extreme gemoedstoestanden in zeer complexe muziek uitgedrukt. Denk
maar aan hysterie, krankzinnigheid en ervaringen als nachtmerries. Deze
stroming werd Expressionisme genoemd. De muziek geeft o.a. ook
uitdrukking aan innerlijke verscheurdheid en geweld. 'Expressionistische'
kenmerken zijn belangrijk voor veel muziek van deze eeuw.
• Ook worden slagwerk en blaasinstrumenten belangrijker en ontstaan er
allerlei nieuwe vormen van instrumenteren, er komen steeds meer ‘vreemde’
combinaties met verschillende instrumenten.
• deze kenmerken zijn erg belangrijk voor de muziek van deze eeuw.
SPRECHGESANG
• De vertaling van ‘Sprechgesang’ naar het Nederlands is ‘Spreekgezang’.
• Dit is een nieuwe vocale techniek, in deze techniek worden de toonhoogte
en het ritme wel genoteerd. De toonhoogte word pratend geïntoneerd
• Deze techniek bouwt voort op het traditionele recitatief, daarna zijn er
steeds meer onconventionele zangtechnieken ontwikkeld. De volgende
dingen zijn belangrijk voor het ritme van Sprechgesang: maatwisselingen,
onregelmatige maatsoorten, polyritmiek, polymetriek, syncopen.
• Bij deze muziekstijl wordt het tonale systeem steeds verder losgelaten
• http://static.digischool.nl/mu/leerlingen/geschiedenis/20e_eeuw/sprechges
ang.htm
• Persoonlijk vindt ik Sprechgesang een beetje raar maar ook wel grappig.
TWAALFTOONSMUZIEK/DODECAFONIE
• Dit is een speciale vorm van atonaliteit. Bij deze ‘stijl’ worden alle 12 tonen
van de chromatische toonladder gebruikt. Maar een toon mag pas weer
gebruikt worden als alle 12 tonen gebruikt zijn. In deze techniek is geen
enkele toon belangrijker dan de ander, omdat ze allemaal even vaak
gebruikt worden.
• In deze ‘muziekstijl’ worden onder andere bekende technieken gebruikt
zoals de kreeftengang en de omkering.
EXPRESSIONISME IN DE KUNST
• In deze schilderstijl wordt soms wordt er opzettelijk geen perspectief gebruikt
ook worden er vaak felle kleuren gebruikt en ziet het er niet uit zoals in de
werkelijkheid.
• Zie voorbeelden
MOEILIJKE WOORDEN
• Vocaal = betrekking hebben op de stem
• Intoneren = met een bepaalde toon of
stembuiging
• Recitatief = zang in spreekstijl
• Onconventioneel = iets dat je niet zou
verwachten
• Polyritmiek = meerdere ritmes tegelijk
• Polymetriek = het gelijktijdig voorkomen
van verschillende maatsoorten
• Syncopen = tonen die niet op de tel
vallen
• Intervallen = ruimte tussen 2 tonen
• Perspectief = diepte in bijv. een tekening
• Het tonale systeem = het systeem
met tonen (Do Re Mi etc.)
• Atonaliteit = muziek zonder een
bepaalde toonsoort
• Chromatische toonladder = een
toonladder/reeks noten die steeds
een halve toon hoger/lager wordt
• Kreeftengang = een techniek
waarbij de chromatische
toonladder van achter naar voren
wordt gespeelt
• Omkering = stijgende intervallen
worden dalend afgespeelt en
andersom
EINDE