Startpagina van Nada Kojadinovic

Nada Kojadinovic
Zij behoort tot de Belgrado-generatie die opnieuw op zoek is gegaan
naar de bronnen van de kunst, een onderzoek dat de meest
uiteenlopende resultaten maar dat het aanboren zelf van bronnen
gemeenschappelijk heeft. Wanneer deze heroriëntering slaagt komt als
een van de facetten de naïviteit als oorspronkelijk menselijke
eigenschap te voorschijn.
Ik heb in Nada Kojadinovic een kunstenares ontdekt van wie het
wereldbeeld natuurlijk ongekunsteld en onbevangen is; een
beeldhouwster die met de ogen van een sensitief beeldend mens
andere of vergeten en toch voortdurend culturele gebieden van het
leven op een persoonlijke manier ontsluit.
Nada beschikt over een groot technische kennis en kunde, die in een
samenspel met haar beeldende begaafdheid en haar pogen de wereld
persoonlijk te ontdekken deze beelden zo en niet toevallig anders tot
gevolg hebben. Zij brengt aldus haar eigen innerlijke wereld tot
uitdrukking, haar ervaringen en haar reacties op de werkelijkheid, in
een diepe en eenvoudige verbondenheid met mensen en dingen.
Het "terug naar de bronnen" van de eigen cultuur moge een
vruchtbare voedingsbodem voor eigentijdse beeldende kunst zijn , de
persoonlijke vertaling van dat streven geeft voornamelijk ook dec
kracht van de resultaten aan. De generatie uit Belgrado is zich dit
terdege bewust. Zij is opnieuw gevoelig voor de volledige
belangrijkheid die van de betekenis van de vorm kan uitgaan en zij
heeft een verfrissende aandacht voor het volume van het beeld en zijn
menselijke vaak verhalende inhoud. Dat valt dan op. Temeer daar
haar onmiddellijke voorgangers naar de essentiële expressie zochten
door de thema’s af te leiden en die te abstraheren, zoals in de
schilderkunst het geval was, als poging het beeldende nieuwe leven in
te blazen. Wat dit betreft is er in Joegoslavië hetzelfde gebeurd als in
West-Europa en Amerika. Maar de generatie waartoe Nada behoort
heeft, zeker als het om de beeldhouwkunst gaat, het experiment van
de vorm weliswaar niet de rug toegekeerd, maar wel bevonden bij een
beelden-maken, waarin de primaire herkenning, het gebaar, de
gelaatsuitdrukking, de aardsheid vooropstaan.
Stel men dit zo in zijn algemeenheid dan zou men kunnen denken dat
er dus niets veranderd is tussen hen en de vroegere beelden-makers
voor openbare parken en pleinen, de makers van heroïsche
gedenktekenen en chauvinistische standbeelden. Dat is dan een
misvatting. Het gaat hier niet om het opnieuw oppikken van een
school of een stijl. Maar om een levenshouding, om een
psychologische manifestatie, die eigenlijk dwars tegen de uiterlijke
traditie ingaat en die de technische en historische verworvenheden
naar eigen hand zet; die wel kleur bekent gevoed te zijn door een
lange beeldende traditie, maar die niet kopieert. Wel permitteert men
zich duidelijk te zijn omtrent afkomst en geestelijk klimaat.
Het lijkt me dat Nada Kojadinovic de fascinerende invloed en last van
de Renaissance en het Classicisme heeft weg gezuiverd om te komen
tot een veel wezenlijker beeld, waarbij het om een aansprekelijke en
onschuldige zuiverheid gaat.
De beelden van Nada beschrijven zich zelf in de relatie met de lange
Slavisch-latijnse byzantijnse traditie, in hun gebonden- zijn aan de
aarde.
Haar beelden roepen herinneringen op, op aan de perioden dat de
beeldende kunstenaars
aan de aardse gebondenheid van de mens de voorkeur gaven boven
hen te geloven voorgehouden bovennatuurlijke bestemming.
Zij idealiseert de mens niet meer glimlacht om hem, verzoent hem
met zichzelf. Heel eenvoudig en erg aantrekkelijk.
Frans Duister