Alexander Roslin. Portrettist van de aristocratie

Persbericht Rijksmuseum Twenthe
Augustus 2014
Alexander Roslin. Portrettist van de aristocratie
18 oktober 2014 t/m 12 april 2015
Schoonheid, rijkdom, macht en aanzien: de Zweedse schilder Alexander Roslin wist feilloos de
heersende klasse van zijn tijd weer te geven. Als reizende portretschilder trok hij in de tweede helft
van de 18de eeuw langs de Europese machtscentra om vorsten, vorstinnen en andere leden van de
hoge adel en aristocratie in hun meest prachtige uitdossingen weer te geven. De tentoonstelling
Alexander Roslin (1718-1793). Portrettist van de aristocratie geeft een prachtig beeld van een
keerpunt in de geschiedenis. De portretten van Roslin zijn persoonlijke documenten van een tijd die
ten einde loopt. Een tijd van mateloze macht en diepe armoede, van schoonheid en van
gruwelijkheid. Een overspannen tijd misschien. Een tijd die met de revolutie als een zeepbel uiteen
spatte en Europa voorgoed veranderde.
Rijkdom en decadentie
Le Chevalier Roslin, zoals hij wel werd genoemd, vereeuwigde
de heersende klasse op het hoogtepunt van haar rijkdom en
macht. Hij was de chroniqueur van de rijkdom en de
decadentie van de late 18de eeuw. Maar dit uiterlijk vertoon
was, zo blijkt achteraf, ook een laatste stuipstrekking van een
klasse die spoedig haar macht en aanzien zou verliezen. Het
waren roerige tijden: er heerste politieke en sociale onrust en
deze bereikte een hoogtepunt met de Franse Revolutie in
1789. Vele door Roslin geschilderde aristocraten verloren toen
hun hoge posities en daarmee hun status. Sommigen verloren
zelfs letterlijk hun hoofd onder de guillotine of kwamen
anderszins op gewelddadige wijze om het leven. Dat Roslin
zelf, als representant van de gehate klasse van het Ancien
Régime, wonderwel de Revolutie overleefde komt
waarschijnlijk omdat hij niet van Franse komaf was.
Leefwereld van de geportretteerden
Deze eerste Roslin-tentoonstelling in Nederland is voor het Nederlandse publiek niet alleen een
unieke kans om kennis te maken met het prachtige oeuvre van Alexander Roslin, maar neemt de
bezoekers ook mee in de wereld van de geportretteerden. Hun fascinerende, soms dramatische en
altijd persoonlijke verhalen - inclusief intriges op politiek en moreel gebied - vormen de leidraad door
de tentoonstelling. De geportretteerden, hun luxueuze leefwereld en de ingrijpende gebeurtenissen
om hen heen worden tot leven gebracht door voorwerpen uit hun entourage: kostuums, meubilair
en porselein, maar ook brieven en prenten. Zo wordt een intrigerend beeld gegeven van een klasse
en een levensstijl die ten tijde van Roslin de climax beleefde, juist voordat de ondergang kwam. We
komen dicht op de huid van de kunstenaar en zijn clientèle.
Internationale bruiklenen
In totaal zijn in de tentoonstelling ruim dertig werken uit diverse internationale collecties te zien. Als
enige museum in Nederland bezit Rijksmuseum Twenthe twee portretten van Roslin. De fijn
geschilderde en gracieuze portretten van het Franse echtpaar Marie Romain Hamelin en Marie
Jeanne Puissant vertegenwoordigen ook een type dat uniek is in Nederlandse, museale collecties.
Speciaal voor deze tentoonstelling krijgt RMT maar liefst zestien topstukken uit de Roslin-collectie
van het Nationaalmuseum in Stockholm in bruikleen, waaronder Portret van Gustaaf III en De dame
met de voile, dat door de beroemde Franse criticus Denis Diderot werd omschreven als ‘très
piquante'. Daarnaast zijn er uit de collectie van het Nationaalmuseum portretten te zien van het
Zweedse vorstenhuis, zoals dat van de Zweedse koning Gustav III (1775)
en diens dominante moeder Lovisa Ulrika, prinses van Pruisen, koningin
van Zweden (eveneens 1775). Ook leden van het Franse koningshuis en
andere aan de Roi gelieerden zijn prominent vertegenwoordigd, onder
wie Louis-Philippe de Bourbon (1725-1785), hertog van Chartres, later
hertog van Orléans. De aristocratie is ruim aanwezig, zoals met de
prachtige portretten van de Baron en Barones de Neubourg-Cromière
(1756). Een van de hoogtepunten van de tentoonstelling is de duoopstelling van het portret van prinses Hedvig Elisabet Charlotta van
Zweden en de originele bruidsjurk die zij op haar portret draagt.
Partners
Deze tentoonstelling wordt mede mogelijk gemaakt door: Nationaalmuseum Stockholm, RMT
Vrienden, Prins Bernhard Cultuurfonds (Nieske Fonds), Mondriaan Stichting, VSBfonds, SNS
Reaalfonds.
400 jaar vriendschap Zweden - Nederland
In 1614 opende Zweden in Nederland zijn eerste ambassade ter wereld. Het betekende de start van
een vriendschap die onze economieën en onze samenlevingen tot aan de dag van vandaag heeft
verrijkt. In 2014 vieren we de vriendschapsband met een bijzonder activiteitenprogramma. De
tentoonstelling Alexander Roslin (1718-1793). Portrettist van de aristocratie maakt deel uit van dit
internationale programma. Kijk voor meer informatie op www.swe400nl.com.
Meer informatie over dit persbericht:
Karin Jongenelen
Marketing & Communicatie
06-22204544
[email protected]
Rijksmuseum Twenthe
Lasondersingel 129-131
7514 BP Enschede