Biologicals - St Jansdal

Reumatologie
Informatie medicijngebruik
Biologicals
Inhoudsopgave
Werking Biologicals������������������������������������������������������������������4
Vooronderzoek�������������������������������������������������������������������������5
Voorlichting��������������������������������������������������������������������������������5
Toedieningswijze�����������������������������������������������������������������������6
Bewaren��������������������������������������������������������������������������������������6
Bijwerkingen������������������������������������������������������������������������������7
Zwangerschap en borstvoeding���������������������������������������������7
Operatie�������������������������������������������������������������������������������������7
Reizen en vaccinaties���������������������������������������������������������������8
Waarschuwingen�����������������������������������������������������������������������9
3
Uw behandelend arts heeft u voorgesteld “een biological”
te gaan starten. Hieronder treft u informatie aan over deze
groep geneesmiddelen.
Werking biologicals
Biologicals zijn geneesmiddelen die stoffen uit uw immuunsysteem kunnen beïnvloeden. Bij gezonde mensen maakt het
immuunsysteem zelf de juiste hoeveelheid stoffen aan om zich
te verdedigen tegen ziekten. Bij mensen met een chronische
ontstekingsziekte is de balans tussen de verschillende stoffen
verstoord. Chronische ontstekingsziekten zijn bijvoorbeeld
reumatoïde artritis, artritis psoriatica en de ziekte van
Bechterew.
Biologicals kunnen de balans herstellen, waardoor ontstekingsactiviteit vermindert of verdwijnt.
Biologicals zijn een groep geneesmiddelen. U krijgt één soort
uit deze groep. Welke soort u krijgt, hangt af van uw situatie/
ziektebeeld. Uw arts overlegt van tevoren met u welke
biological het meest geschikt is voor u. Ook vertelt uw arts
en reumaverpleegkundige over de behandeling, hoe u de
biological dient te gebruiken en wat u kunt doen als u last
heeft van bijwerkingen.
Het voorschrijven van een biological is aan medische en
wettelijke regels gebonden. Dit heeft te maken met de
financiële vergoeding van de behandeling. Uw arts zal bepalen
of u voldoet aan de criteria.
4
Vooronderzoek
Voordat u de biological krijgt, onderzoeken we of u tuberculose of hepatitis heeft of hiervan drager bent. Ook wordt
nagegaan of er recent een longfoto gemaakt is.
Als u in het verleden tuberculose heeft gehad of in aanraking
geweest bent met tuberculose patiënten of ooit een
BCG-vaccinatie heeft gehad, wilt u dit dan doorgeven aan uw
reumatoloog of reumaverpleegkundige?
Voorlichting
Als alle vooronderzoeken goed zijn en er verder geen reden
is om niet te starten met de biological, krijgt u een afspraak
bij de reumaverpleegkundige voor verdere uitleg. Zij kan u
meer vertellen over het middel dat u krijgt en de zaken waar
u op moet letten.
Indien u een injectie krijgt, vindt meestal tegelijkertijd de
spuitinstructie plaats, het kan ook zijn dat daar een aparte
afspraak voor wordt gemaakt.
Mocht u op de dag van de spuitinstructie een infectie hebben,
wilt u dan eerst contact met ons opnemen? Het kan zijn dat
de spuitinstructie niet doorgaat en er een nieuwe afspraak
gemaakt moet worden.
Na de start van de biological zullen er een aantal vervolgafspraken gemaakt worden. U komt na 6-8 weken terug bij de
reumaverpleegkundige en na 12-14 weken bij uw reumatoloog. Na 3-4 maanden vindt een beoordeling plaats van de
werkzaamheid van het medicijn. Dan wordt besloten of u wel
of niet doorgaat met dit medicijn.
5
Toedieningswijze
Biologicals worden op twee manieren gegeven: via een infuus
of via een injectie. Welke manier voor u geldt, hangt af van de
soort biological die u krijgt.
Krijgt u een infuus? Dan wordt deze toegediend op de
dagbehandeling door een verpleegkundige die hiervoor is
opgeleid. Voor het infuus dient u een dagdeel te worden
opgenomen.
Krijgt u een injectiespuit? Dan injecteert u die meestal
zelf in de thuissituatie na instructie van de reumaverpleegkundige. De injecties moeten altijd afgehaald worden bij
de Poli-Apotheek van het St Jansdal. U kunt hiervoor de
CITO-knop gebruiken, u bent dan de eerst volgende die aan
de beurt is.
De tijd tussen de injecties varieert van een keer per week tot
een keer per drie maanden.
Meestal beginnen deze middelen na enkele dagen tot weken
na start te werken. Indien er na drie tot zes maanden
onvoldoende effect is of er veel last van bijwerkingen is kan
de reumatoloog besluiten het middel te staken. Uw reumatoloog beoordeelt of een andere biological geschikt is.
Bewaren
Bewaar de biological in de koelkast. Biologicals dienen koel te
worden vervoerd, in de bijgeleverde koeltas met koelelement.
Biologicals mogen niet bevriezen, als dit wel gebeurt, dan deze
injectiespuit/pen niet gebruiken maar een nieuwe nemen.
Bij twijfel over de kwaliteit van een biological deze niet
gebruiken en contact opnemen met de Poli-Apotheek van
Ziekenhuis St Jansdal.
6
Bijwerkingen
Een van de meest voorkomende bijwerking is verhoogde
kans op infecties. Het gebruik van een biological heeft invloed
op uw immuunsysteem, hierdoor bent u vatbaarder voor
infecties en kunnen deze heftiger verlopen. In de meeste
gevallen gaat het om milde lucht- en urineweginfecties en om
huidinfecties, maar soms ook om ernstige infecties.
Daarnaast komt roodheid op de plaats van injectie en
hoofdpijn het meest voor.
Tot nu toe lijken mensen die een biological gebruiken, niet
vaker kanker te hebben dan mensen die geen biological
gebruiken. Alleen lichte vormen van huidkanker lijken wat
vaker voor te komen.
Zwangerschap en borstvoeding
Tijdens het gebruik van een biological dient u te zorgen voor
een goede anticonceptie, zowel man als vrouw. Overleg met
uw reumatoloog of reumaverpleegkundige hoelang u gestopt
moet zijn met de biological in geval van een zwangerschapswens. Gedurende deze tijd wel doorgaan met anticonceptie.
Tijdens het gebruik van een biological wordt het geven van
borstvoeding ontraden.
Operatie
Overleg met de poli reumatologie wanneer er een operatie
plaats gaat vinden. Voor een geplande operatie moet u meestal
stoppen met de biological die u gebruikt. U mag pas weer
starten als de wond genezen is of na overleg met de reumatoloog of reumaverpleegkundige.
7
Reizen en vaccinaties
Bij vaccinaties mag geen levend vaccin gegeven worden.
Wanneer u van plan bent om in de toekomst verre reizen te
gaan maken raden wij u aan om contact op te nemen met de
GGD voordat u met de medicatie gaat beginnen.
De griepvaccinatie wordt geadviseerd. Overleg met uw arts of
reumaverpleegkundige wanneer u dit het beste kunt nemen.
Het is verstandig om bij de apotheek een medicijnpaspoort
te halen, met hierin het actuele medicatiegebruik. Daarnaast
is het (in geval van injecties) in verband met douanecontrole belangrijk dat u een douaneverklaring bij zich draagt.
Deze kan aangevraagd worden via de reumatoloog of
reumaverpleegkundige.
Biologicals dienen koel te worden vervoerd, in de bijgeleverde
koeltas met koelelement. Bij aankomst de medicatie direct
in de koelkast leggen. Sommige biologicals mogen gedurende
een vastgestelde tijd buiten de koelkast bewaard worden,
informeer hierover bij uw reumaverpleegkundige.
Biologicals mogen niet bevriezen, dus daarom als handbagage vervoeren tijdens een vliegreis. In het laadruim kan het
vriezen, waardoor de werkzame stof bevriest en niet meer
werkt.
8
Waarschuwingen
Voordat u zichzelf een injectie geeft of u gaat naar het
ziekenhuis voor een infuus moet u zich de volgende
vragen stellen:
Vragenlijst
Kunt u een of meerdere van onderstaande vragen met “ja”
beantwoorden, dien dan de medicatie niet te gebruiken en
neem dan contact op met de reumaverpleegkundige.
1.
2.
3.
4.
Heeft u de afgelopen dagen koorts gehad?
Heeft u de afgelopen dagen keelpijn gehad?
Heeft u de afgelopen dagen diarree gehad?
Heeft u huidinfecties zoals steenpuisten, koortslip of
wonden?
5. Heeft u benauwdheidsklachten of moet u vaak hoesten?
6. Heeft u pijn bij het plassen?
7. Heeft u bijwerkingen ondervonden van de vorige injectie?
8. Bent u op dit moment erg verkouden?
9. Heeft u onlangs antibiotica gebruikt?
10.Bent u de afgelopen dagen kortademig en heeft u last van
gezwollen enkels?
11.Bestaat de kans dat u binnenkort wordt opgenomen voor
een operatie?
9
Wanneer u een ernstige infectie krijgt (bijvoorbeeld een
longontsteking, urineweginfectie, griep of hoge koorts die
niet overgaat), neem dan contact op met uw reumatoloog
of reumaverpleegkundige. In bijna alle gevallen moet u dan
tijdelijk stoppen met het middel. Dit geldt ook voor huidinfecties zoals een steenpuist, gordelroos of koortslip. Uw afweersysteem krijgt dan de kans om de infectie te bestrijden. In
veel gevallen zullen wij u adviseren uw huisarts te raadplegen
om de ernst en de aard van de infectie te boordelen en dit zo
nodig met antibiotica te behandelen. Raadpleeg in de avonden weekenduren de huisartsenpost.
Vertel uw huisarts, uw specialist en de trombosedienst altijd
welke medicijnen u gebruikt.
Telefoonnummer polikliniek reumatologie: 0341-463799
10
Uitgave:
Patiëntencommunicatie
Harderwijk, maart 2017
CAZ REU 25.03.17
Ziekenhuis St Jansdal
Wethouder Jansenlaan 90
3844 DG Harderwijk
Postbus 138
3840 AC Harderwijk
Telefoon (0341) 463911
www.stjansdal.nl