Welkom - Kennisplein gehandicaptensector

Ontdek de
ander….in jezelf
Welkom
“Waar echt contact is, kan de energie vrij stromen”
Ricardo Gya
GTTC Breda leidt u door de
jungle van het moderne
begeleiden
Ontdek de
ander….in jezelf
Afstemming
Zwart ; is ver weg,
Wit
; nabij, dominante cultuur
Ontdek de
ander….in jezelf
Check - In
Ontdek de
ander….in jezelf
De wereld om ons heen….wat zie ik?
Ontdek de
ander….in jezelf
Sociaalconstructionisme
Culturele bagage
Confrontaties in de praktijk
Puberteit bestaat niet
Psychische stoornissen bestaan niet
Culturele bagage
Ontdek de
ander….in jezelf
Kunnen wij cultuur voelen?
Ontdek de
ander….in jezelf
Cultuur
• Niet aangeboren
• iets wat mensen elkaar aanleren
• Mensen bepalen samen hoe ze t best omgaan met; tijd,
hiërarchie, liefde, seks, hulp
• Mensen vormen cultuur, cultuur vormen mensen
Ontdek de
ander….in jezelf
Cultuur
Definitie van; “ geen cultuur “
Ontdek de
ander….in jezelf
Intersectionaliteit
Ontdek de
ander….in jezelf
Complexiteit in de werkrelatie
1. Behoefte aan erkenning en herkenning van de
eigenheid
2. Anderzijds, niet voordurend in de hoek gezet willen
worden als vreemd,anders exotisch.
Ontdek de
ander….in jezelf
Complexiteit in de samenleving
Ontdek de
ander….in jezelf
Attitude
Hulpverlener
bewustwording van
deze schijnbare tegenstrijdigheden
Steeds de vraag stellen;
“wanneer is het benoemen van
cultuurverschillen nuttig en
nodig”
Ontdek de
ander….in jezelf
Betekenisgeving van culturele-verschillen
Culturele verschillen;
Niet meer dan differentiaties van algemene
menselijke gedragingen!
Ontdek de
ander….in jezelf
Opdracht
Wat verschijnt er op jouw persoonlijke lichtbalk?
Welke vooroordelen herken je in de hulpverlening?
Ontdek de
ander….in jezelf
Valkuilen
Illusion of colour-blindness:
Het ontkennen van de kleur van de cliënt is het ontkennen van de
werkelijkheid waarin kleur wel degelijk een belangrijke rol
speelt, zowel voor de cliënt als de hhulpverlener.
Ontdek de
ander….in jezelf
Valkuilen
The irreversible mark of oppression:
Alle problemen van migrante cliënten ontstaan rond de situatie van
het migrant – zijn in een onderdrukkende maatschappij. Deze
levenslange onderdrukking resulteert in een permanente
beschadiging van de persoonlijkheid; het cultureel gedepriveerd
zijn.
Ontdek de
ander….in jezelf
Valkuilen
1.De visie blokkeert het zoeken naar oplossingen en de
mogelijkheid om psychische en systemische thema’s
productief in de behandeling te betrekken.
2.Ook kan het verband houden met onbewuste
schuldgevoelens van de witte hulpverlener die
vertaald worden in de wens om de migrante cliënt
bepaalde privileges te geven.
3.Migranten hulpverleners die zich identificeren met
hun migranten cliënten kunnen snel terechtkomen in
deze valkuil. Ook zichtbaar in de
vrouwenhulpverlening
Ontdek de
ander….in jezelf
Valkuilen
The great white father syndrom:
De witte hulpverlener maakt zijn cliënt wijs dat hij
niet alleen de deskundige is, maar ook dat hij
het beste met hem voor heeft.
Ontdek de
ander….in jezelf
The Great white father syndrom
Praktijk uitspraken
Ze zijn zo anders; anders lijkt synoniem te zijn
voor onbereikbaar.
Ze lopen 100 jaar achter; Meurs(2005)
vooruitgangsdenken; de overtuiging dat de
mensheid op weg is naar een op Westerse
waarden georiënteerde samenleving.
Geloof is geen issue; Al jaren wordt is t binnen
GGZ niet meer gebruikelijk vragen te stellen
…betekenis van geloof
Ontdek de
ander….in jezelf
Valkuilen
1. Geen rekening houden met de kleur van het wit zijn van de
hulpverlener.
2. Geen rekening houden met de kleur van de cliënt.
Ontdek de
ander….in jezelf
Valkuilen
1. Een hulpverlener met deze instelling verlangt van de cliënt
dat die in aanwezigheid van hem, de goedwillende, deskundige
hulpverlener afziet van zijn “kijk op de realiteit”.
2. De suggestie wordt gewekt dat de hulpverlener alles over de
cultuur en etnische achtergronden van de migranten cliënt
weet.
3. Client neemt een passieve en afwachtende houding aan.
Ontdek de
ander….in jezelf
Resultaat
De bloembladeren in
Verbinding ervaren
Naar de kern
Zichtbaar maken van
uniciteit. Ruimte bieden aan
verschillen
Interactie, uitwisseling van
verhalen. Luisteren naar
elkaar
Ontstaan van nieuwe
gemeenschappelijke
inzichten
Ontdek de
ander….in jezelf
= verbinding
= mensen
= belevingswereld
Resultaat
= op zoek naar uniciteit
= naar het resultaat
Resultaat
= resultaat en
gezamenlijk inzicht
Ontdek de
ander….in jezelf
voorzieningen
organisatie
management
cultuur
betrokken
heid
identiteit
en
imago
welbevinden
visie
financiën
Ontdek de
ander….in jezelf
Maar nu de samenwerking
Een bron van irritatie is de z.g. context-cultuur
Onderscheid tussen lage-context-cultuur en
hoge-context-cultuur
Ontdek de
ander….in jezelf
Lage-context-cultuur
Nederland en de meeste Noordwest Europese en
Angelsaksische landen
Hoge-context-cultuur
Zuid Europa, Latijns Amerika, het Middellandse
Zee gebied, het Middenoosten, Afrika en Azië.
In feite dus de meeste immigratiegebieden.
Lage-contex-cultuur
• De communicatie is expliciet
• Woorden, gesproken of geschreven, zijn belangrijk
• Behoefte om informatie te structureren in segmenten en
delen, in compartimenten
• Dit compartimenteren geldt ook voor persoonlijke relaties
• Zaken waar je dagelijks mee te maken hebt, worden apart
gecompartimenteerd
• Informatie komt niet eenvoudig en soepel over
• Veel blijft verborgen in al die aparte compartimenten
• Bij omgang is er behoefte aan gedetailleerde
achtergrondinformatie
Hoge-contex-cultuur
• Een deel van de boodschap zit in jezelf en in de context van
de boodschap
• Weinig expliciet met zoveel woorden maar meer impliciet en
vaak non-verbaal
• Één woord of gebaar is voldoende om het hele verhaal te
begrijpen
• Onder context valt ook het geheel van historische
achtergronden, relatie, status, sfeer, tijd van de dag en de
plaats waar de communicatie zich afspeelt
• Je leeft in grote gemeenschappen, beschikt over brede
netwerken, waarbij de persoonlijke en zakelijke netwerken in
elkaar overvloeien
• Via de netwerken wordt heel veel informatie verspreid
Culturele bagage
Een andere bron van irritatie is tijdsbeleving
Onderscheid tussen monochrone en polychrone
tijdsbeleving
Culturele bagage
Monochrone tijdsbeleving
Nederland en de meeste Noordwest Europese en
Angelsaksische landen
Polychrone tijdsbeleving
Zuid Europa, Latijns Amerika, het Middellandse
Zee gebied, het Middenoosten, Afrika en Azië.
In feite dus de meeste immigratiegebieden.
Monochrone tijdsbeleving
• Je doet het liefst één ding tegelijk
• Je concentreert je op je taak en probeert anderen
niet te storen
• Tijd is lineair en je neemt deadlines en tijdschema’s
serieus
• Je communiceert vanuit een lage-context-cultuur
• Je hebt behoefte aan explicite informatie
• Je bent vaak taakgericht
• Je werkt snel en stipt
• Je maakt plannen en houdt je aan die plannen
Polychrone tijdsbeleving
• Je doet het liefst veel dingen tegelijk
• Je ondervindt geen enkele last van onderbrekingen en werkt net
zo goed door
• Tijd is ruimtelijk en deadlines en tijdschema’s zijn om “indien
mogelijk” te behalen
• Je communiceert vanuit een hoge-context-cultuur
• Meestal heb je niet zoveel informatie nodig, want je blijft via je
netwerk op de hoogte
• Je bent vaak relatiegericht
• Hoe snel en stipt je werkt is afhankelijk van hoe goed de relatie is
• Je maakt plannen, verandert ze vaak weer en doet dit met het
grootste gemak
Ontdek de
ander….in jezelf
Intersectionaliteit
Ontdek de
ander….in jezelf
Opdracht
Visualisatie
Ontdek de
ander….in jezelf
Check - out