Bodembewust omgaan met nutriënten, koolstof en biodiversiteit. Wat gebeurt er op/in de bodem van de zee? ILVO Gert Van Hoey, Annelies De Backer, Lisa Devriese, Bavo Dewitte CriNglooP Collectief 8 oktober 2015 ILVO Monitoring van de effecten van menselijke activiteiten op het mariene ecosysteem Chemie en Ecologie Zandwinning Baggeren Monitoring Zandwinningsfonds Vlaamse overheid; Afdeling Maritieme toegang KUSTVERDEDIGING Vlaamse overheid; Afdeling Kust EU Milieu richtlijnen. Visserij ILVO KRW KRMS OSPAR Vervuiling (E.g. plastic, pesticiden) C-power / Belwind Rotaties/gewassen Bemesting Bewerking Chemisch Fysisch OS Biologisch Processen: Erosie Uitspoeling Verdichting Mineralisatie ILVO LANDBOUWKUNDIGE GESCHIKTHEID gewasproductie, onkruid/ziektedruk, bewerkbaarheid, nutriëntenbenutting, ... MARIEN MILIEU Rotaties/gewassen Bemesting Bewerking Chemisch Fysisch OS Biologisch Processen: Erosie Uitspoeling Verdichting Mineralisatie ILVO LANDBOUWKUNDIGE GESCHIKTHEID gewasproductie, onkruid/ziektedruk, bewerkbaarheid, nutriëntenbenutting, ... MARIEN MILIEU THEORY BENTHO-PELAGISCHE KOPPELING ILVO GEDREVEN DOOR NUTRIËNTEN Baustian M. et al., 2014 Eco-DAS X Chapter 3, 25-47 ILVO THEORY VERHOGING NUTRIËNTEN VERLIES AAN BODEMKWALITEIT ILVO Het Belgisch deel van de Noordzee ILVO ILVO Beoordeling eutrofiëring Noordzee (OSPAR status report 2010) OSPAR doelstelling: 50% reductie in stikstof en fosfor is doel. > 50% nodig om geen probleem gebieden te hebben Situatie België (Mariene wateren) Fosfor: 61% gereduceerd sinds 1985 Stikstof: 34% gereduceerd sinds 1985 ILVO Fosfor / Stikstof uit balans IN HET VOORDEEL VAN BEPAALDE SCHADELIJKE ALGEN (Lancelot et al. 2005; 2008) ILVO ALGEN BLOEI ALGEN BLOEI ILVO Phaeocystis spp. ILVO EFFECT OP DE BODEMBIODIVERSITEIT EFFECT OP HET BENTHOS ILVO Lange staalname traditie ILVO UGent EFFECT OP HET BENTHOS Macrobenthos map Eutrofiëring? GEEN EFFECT IN ZAND BODEMS ILVO Degraer et al. 2009 EFFECT OP HET BENTHOS Macrobenthos map Eutrofiëring? ZEER BEPERKT EFFECT IN FIJN ZANDERIGE BODEMS ILVO Degraer et al. 2009 EFFECT OP HET BENTHOS Macrobenthos map Eutrofiëring? BEPERKT EFFECT IN SLIBRIJKE BODEMS ILVO Degraer et al. 2009 EFFECT OP HET BENTHOS Lange termijn effecten ‘03 ‘04 32% ILVO N.d. N.d. ILVO VERBETEREN VAN HET MARIEN MILIEU VISSERIJ VISSERIJ BEHEER BEHEER ILVO VERBETEREN VAN HET MARIEN MILIEU EFFECT OP HET BENTHOS CONCLUSIE Nutriënten aanrijking is er nog steeds en de beperking hiervan is noodzakelijk Vooral voor het verminderen van schadelijke algen bloeien Bodembiodiversiteit beperkt beïnvloed ILVO We moeten ons er bewust van blijven hoezeer de toestand van de zeebodem wordt beïnvloed door wat er op het land gebeurt Dank u wel Meer info: http://www.vilt.be/het-jaar-van-de-bodem-de-zeebodem---ook-inzee-is-bodemkwaliteit-de-bepalende-factor-voor-productiviteit Referenties: Lancelot C, Spitz Y, Gypens N, Ruddick K, Becquievort S, Rousseau V, Lacroix G, Billen G, 2005. Modelling diatom and Phaeocystis blooms and nutrient cycles in the Southern Bight of the North Sea: The MIRO model. Marine Ecology Progress Series 289, 63-78 Lancelot C, Lacroix G, Gypens N, RuddickK., 2008. Ecological modelling as a scientific tool for assessing eutrophication and mitigation strategies for Belgian coastal waters. In: Rousseau V, Lancelot C, Cox D: Current status of eutrophication in the Belgian Coastal Zone: 91-110 ILVO OSPAR Quality status report link: http://qsr2010.ospar.org/en/index.html Instituut voor Landbouwen Visserijonderzoek Ankerstraat 1 8400 Oostende – België T + 32 (0)59 569 847 [email protected] www.ilvo.vlaanderen.be