Politiek jargon, ambtenarentaal en tenenkrommend Nederlands

Zwarte
lijst
Politiek jargon, ambtenarentaal en tenenkrommend Nederlands
©ChristenUnie Leiden
Versie: 2, begroting 2014
De top-3 van 2013:
1. Verdoezelen en verhullen: ‘Een tekort aan financiële middelen’ ‘incidenteel wordt rekening gehouden met een
onderuitputting’.
‘Financiële middelen’ is gewoon ‘geld’, een onderuitputting is gewoon ‘geld dat we niet hebben uitgegeven’. Is
allemaal oneerlijk taalgebruik, in 2013 veel gebruikt om slecht nieuws of slechte voorstellen, moties en
amendementen mee te verkopen.
2. Passief taalgebruik: ‘op handen zijnde’, ‘wel vinden er verschuivingen plaats’, ‘hiermee wordt tevens gerealiseerd’,
‘de tarieven zullen opnieuw worden vastgesteld’.
Kan allemaal in actief taalgebruik, dat maakt het veel leesbaarder. ‘We verschuiven’, ‘we bereiken’, ‘we stellen
opnieuw vast’
3. Onnodig Engels. Neemt ondanks verscheidene opmerking nog altijd een grote vlucht in raad en ambtenarij.
Schrijnende nieuwkomers dit jaar: essentials, effort, social return. Voor deze woorden zijn uitstekende Nederlandse
alternatieven beschikbaar. Net als voor de andere Engelse klassiekers, efficiency, tools, pilot, corporate, top-down,
branding, leasure, cashflow, etc.
Overige rompslomp:
 Prioritering
 ‘Een flinke slag maken’
 Ambitieniveau
 ‘Downplayen’, ‘downsizen’
 Besluitvorming
 Substantieel
 Ombuiging
 Instrumentarium
 Modal split
























Afhechten
‘Ter voorkoming van…’
‘In het beleidsakkoord is opgenomen…’
Effort
Tools
‘Uitrollen’
Aanvliegroute
‘Denk hierbij aan…’
‘Als het gaat om…’
Naar de toekomst toe
Met name
‘In de begrotingstekst is opgenomen…’
Een stukje
In beton gegoten
Derhalve
‘Er ontbreekt dekking’
‘Graag een reactie’
Meer frequent
Met onze poten in de modder
'We nemen het mee'
Transitie
Not amused
Normaliter
Het journaille
Zat in 2013 bijna in elk stuk. Betekenis: bepalen wat we belangrijk vinden. Is gewoon
onze taak als politici, daar hoeven we geen moeilijke woorden voor te verzinnen.
Vaak synoniem voor: is nog niets aan gebeurd, moeten we nog doen. Verhullend
taalgebruik.
Ook een toppertje in 2013. Leidse raad wil vaak een hoger ambitieniveau. Raar
woord, gebruikt bij verplassen zonder gebruik van duidelijke politieke instrumenten,
zoals een amendement of budget.
Dat kan ook in het Nederlands: neerschalen.
Net alsof wij niet verantwoordelijk zijn voor besluiten: een besluit vormt zich niet, dat
nemen we.
Vaak gebruikt om te verdoezelen. Substantiële opgave betekent vaak ‘stront aan de
Knikker’.
Verdoezelend. Is gewoon een bezuiniging.
Blabla. Voldoende leesbare alternatieven voorhanden.
Als iemand dit op straat gebruikt: pas op, u hebt te maken met een loslopende
ambtenaar.
Bedoeld wordt: afmaken.
‘Om te voorkomen dat…’
Onnodig wollig. Betekenis: ‘in het beleidsakkoord staat’
Nederlands: inspanning.
Onnodige managementtaal, kan ook in het Nederlands.
Kan met vaste vloerbedekking, niet met buurthuizen of andere overheidsgrollen.
Ooit een leuke, originele beeldspraak. Maar dat is al weer even geleden.
Betekenis: bijvoorbeeld.
Lege tekst, onduidelijk
Onduidelijk
Vooral
‘In de begroting staat…’
Stukjes kaas bestaan, stukjes overtuiging niet.
Zie: ‘aanvliegroute’
Onnodig. Betekenis: dus.
Onnodig ambtelijke taal. Betekenis: ‘er is geen geld’
Moet die wens echt geëxpliciteerd worden?
Betekenis: vaker.
Stoere praat, niet doen.
Politiek voor; kun je op je buik schrijven. Onduidelijk.
Onnodig ingewikkeld. Alternatief: verandering
Kan ook in het Nederlands: niet geamuseerd.
Onnodig. ‘Normaal’ volstaat.
Vooral dat onzijdig lidwoord! Onaangename manier om een eerzame beroepsgroep
te abstraheren en complotteren. Werkt vijanddenken in de hand. Zo praten mensen
ook over ‘de politiek’ en dat vinden wij niet fijn.







Persmuskieten
Pilot
‘Ik zit hier heel … in’
‘Daarmee is een investering gemoeid van….’
Opplussen
Eigenstandig
Top-down, bottom-up, naar de mensen toe,
corporate, in de sfeer van
 ‘Laat daarover geen misverstand bestaan’










‘Ik heb goed geluisterd naar x …’
Een aantal hebben/zijn
‘Het college en haar plannen’
‘De raad in haar wijsheid’
Herprioritering
Vigerend
Realisatie
Faciliteren
Branding
Aangeven
 Gelden
 Middelen/financieringsmiddelen













‘Met …. hebben we goud in handen’
Aanvliegen, aanvliegroute etc.
Intergemeentelijke samenwerking
Winkelunits, kantoorunits
Verhelingsvlekken
Aantrekkelijk woonmilieu
Binnenstedelijke herontwikkelingsopgave
Transformatie
Leisurefuncties
getuige de
Stakeholders
Onderschrijven
Handvaten
 Getriggerd
 Op dit dossier
 Volgen
 Plateauplanning
 Essentials
 (Automatiserings)lasten
Zie journaille.
Kan ook in het Nederlands: proef.
Normale mensen zitten nergens in, ze vinden iets.
Betekenis: ‘Dat kost’
T.o.
T.o.
Allemaal managementspeak.
Overbodig bezweringsformules; wie duidelijk spreekt hoeft zich niet
bij voorbaat te verweren tegen mogelijke misverstanden.
Dat hoort vanzelf te spreken.
Aantal is enkelvoud
College = onzijdig = zijn/het!
Raad=mannelijk=zijn/de!
Onduidelijk
Ambtenarentaal, onduidelijk. Betekenis: geldig.
Onnodig ambtenarenjargon. Betekenis: uitvoeren of bereiken.
Wat doe je dan? Onduidelijk.
Mag als je het strand bedoelt, niet als in ‘merk presenteren’ .
Mag wél gebruikt worden in zinnen als ‘Geef mij mijn tasje even aan’, maar níet in
zinnen als ‘Voorzitter, ik heb zojuist aangegeven dat…’. Aangeven is dan een
omslachtige en gewichtige manier van zeggen. Normaal is: ‘Voorzitter, ik zei net al
dat …’
Geld kent geen meervoud. Zeg gewoon ‘geld’.
Niet gebruiken als je geld bedoelt. Ik heb vroeger nooit om meer zakmiddelen
gevraagd.
Abjecte materialisering van abstracte waarden.
Sleetse metafoor, favoriet bij hoogvliegende politici.
Ambtelijke onzintaal. Betekenis: samenwerking tussen gemeenten.
Alternatief: eenheid
Mooi verzonnen, niemand snapt het.
Omslachtig, onduidelijk. Betekenis: fijn om te wonen.
Pardon? We gaan iets opnieuw inrichten.
Verandering
Heeft gewoon een Nederlands woord: ontspanning/vrije tijd.
Onnodig ouderwets.
Belangengroepen/belanghebbenden
Betekenis: het ergens mee eens zijn.
Iets om vast te pakken is een vat en heeft als meervoud vatten.
Handvatten dus.
De hele raad wordt tegenwoordig regelmatig getriggerd. Deze
beeldspraak is al een tijdje niet leuk meer.
Klinkt bureaucratisch, omslachtige manier om iets te zeggen.
Werkwoord waarvan de politieke betekenis iedere 10 minuten kan
veranderen. Niet doen.
Net als plateauzolen al een tijdje uit de mode
Onnodig stoer Engels, heeft een prima Nederlands alternatief.
Zie: gelden, middelen/financieringsmiddelen. Wat is het met
politici dat we niet gewoon zeggen dat iets geld kost?