voorbereidingsformulier

Samenonderwijsmaken.nl is een initiatief van Pabo Arnhem en Pabo Groenewoud Nijmegen
Titel les
Insecten
Vakgebied
Beeldende vorming
Doelgroep
Tijdsduur
Groep 7/8
50 minuten (excl. vervolgles)
Naam auteur(s) en e-mailadres
Geplaatst d.d.
Simone Meijs
[email protected]
7 juni 2010
Beginsituatie van de kinderen
De kinderen zijn het niet gewend om van te voren een introductie op de les te krijgen. De kinderen zijn
het wel gewend om hun werk te bespreken. Ze hebben al eerder met houtskool en wasco gewerkt.
Doelen voor de kinderen, product en proces
Aan het eind van de les hebben de kinderen met houtskool een ruimtelijke kamer getekend met daarin
een met wasco getekende insect waarbij gebruik is gemaakt van textuur.
Beginsituatie van de student
Ik heb deze les op een filmpje op de pabo bekeken en zal deze in de les uitvoeren. Ik kan zelf overweg
met houtskool en wasco.
Doelen voor de beroepsontwikkeling van de student product en proces
 Zorgen dat iedereen stil is wanneer ik aan het woord ben.
 De introductie en instructie langzaam vertellen zodat het voor de kinderen duidelijk en overzichtelijk
blijft.
 Tijdens het werken ervoor zorgen dat de kinderen niet te hard gaan praten door mijn grenzen aan
te geven.
 Bij de nabeschouwing gerichte vragen stellen zodat er goed naar de werken gekeken wordt.
Fase/tijdstip Wat doen de kinderen?
De kinderen zitten aan tafel en luisteren naar
inleiding
mijn introductie/ instructie. De kinderen
± 10 min.
beantwoorden mijn vragen wanneer ik dat
aangeef.
Wat doe jij?
Ik zorg ervoor dat iedereen klaar zit en stil is.
Wanneer dit zo is begin ik met de introductie.
Ik vertel het verhaal van professor EX
Periment. Tijdens het verhaal laat ik platen
zien ter verduidelijking.
Dit hier (1) is professor EX Periment. Een hele
slimme man. Hij werkt in dit gebouw (2) Dit
heet ook wel een laboratorium. Daar doen
technisch en wetenschappelijk onderzoek.
Hier zie je de mensen in het laboratorium (3)
Zoals je ziet maken ze gebruik van een
microscoop. Dit hier is een insect onder de
microscoop (4). Nu wil professor EX Periment
een hele belangrijke prijs winnen en dat is de
nobelprijs van de geleerdheid (5). Die kun je
alleen winnen als je iets heel bijzonders
gedaan hebt. De professor heeft middel
uitgevonden die insecten 4 keer kan vergroten
en in alle kleuren verkrijgbaar is (6). Maar dan
een explosie (7). De vloeistoffen bleken
brandbaar en zijn ontploft. En wat is er
gebeurt! Alle insecten in het laboratorium zijn
niet 4 keer zo groot geworden maar wel 40
keer zo groot! (8). Via het raam (9) zijn alle
insecten ontsnapt en de stad in gekropen.
Organisatie
De platen:
1. professor EX Periment
2. Laboratorium
3. Mensen in het laboratorium aan het werk
met microscoop.
4. Insect onder de microscoop.
5. Nobelprijs geleerdheid.
6. Middel om insecten i.p.v. 1 cm wel 4 cm
groter maken.
7. Explosie van het laboratorium.
8. Insecten wel 40 x zo groot.
9. Raam laboratorium alle insecten ontsnapt.
En nu… Daar eindigt het verhaal en jij gaat het A3-formaat papier, A4-formaat papier
afmaken. In jouw slaapkamer zit een insect
die wel 40 keer zo groot is! Jij staat in de hoek
van je kamer en kan nergens heen. Aan jullie
de taak om dit verhaal af te maken.
Om de kinderen een idee te geven van hoe de
insecten eruit zien laat ik verschillende platen Afbeeldingen insecten.
van insecten zien en stel ik vragen over de
eigenschappen, vorm, textuur, wat valt je op,
hoe zou het voelen, waar lijkt het op… etc.
Als eerste ga je een kamer tekenen met
houtskool (A3- formaat) daarin komt een
insect, deze moet groot zijn (probeer je het
maar eens voor te stellen). Het insect mag je
zelf verzinnen het mag ook een onzin insect
zijn. (A4-formaat).
Om het insect zo echt mogelijk te laten lijken
kun je gebruik maken van textuur. Ik laat een
voorbeeld zien door een voorwerp onder een
blad papier te leggen en er met wasco
overheen te gaan. Ik laat de kinderen zien wat
er gebeurt.
De kinderen mogen zelf weten of ze hier
gebruik van maken.
kern:
± 30 min
De kinderen gaan aan de slag wanneer het
papier en de tekenspullen zijn uitgedeeld.
Tijdens het werken mogen ze vragen stellen.
Ze proberen verschillende texturen uit door uit
te proberen.
Ik deel de spullen uit die ze nodig hebben. Ze
krijgen allemaal 1 extra A4tje als oefenblad
voor de texturen. Tijdens de uitvoering loop ik
rond. Ik geef aanwijzingen op hoe ze het beste
diepte kunnen tekenen, voorgrond te
gebruiken, geen potloodlijnen bij de insecten
en ik zorg ervoor dat het insect straks goed uit
te knippen is.
Wanneer ik zie dat de meeste insecten en
kamers klaar zijn vertel ik centraal hoe je de
insect in de kamer kan plaatsen. (doe dit
voor). Afsnijden, midden in de kamer, door de
muur etc. Voor de kinderen die willen dat hun
Wasco, voorwerpen met textuur.
Wasco, houtskool
A3-formaat papier
A4-formaat papier
Ondergronden voor textuur
potlood
gum
Kranten voor op tafel
insect door de muur komt maak ik een snede
in het papier.
afsluiting
± 5 min
De kinderen ruimen alle spullen op. Het
gemaakte werk laten ze op tafel liggen.
Nabeschouwi Het werk van de kinderen wordt bekeken. De
ng.
kinderen geven antwoord op mijn vragen en
laten hun mening horen.
Waarschijnlijk is het werk nog niet af.
Wanneer dit het geval is gaan we volgende
week hiermee verder.
Wanneer het werk wel af is, zal ik inschatten
of er nog tijd is om het werk na te bespreken
anders schuiven we dit op naar volgende
week.











Waar staat het insect? Voor/achtergrond.
Wat valt er als eerste op?
Wat is er nog meer goed?
is het eng?  verhouding
Geexperimenteerd met houtskool?
Wat is er zo goed aan het beest?
Kleur
vorm van de insect
Zeg eens iets over de textuur
waar komt het insect vandaan?
Wat valt er op aan het insect?
Bij deze aandachtspunten probeer ik zoveel
mogelijk de beeldende begrippen te
gebruiken.
Vervolg insectenles.
Aangezien de kinderen de tekening niet in één les hebben afgekregen heb ik ervoor gekozen om de
les een vervolg te geven. Er waren een aantal dingen die mij de afgelopen les opvielen:
 de kinderen vonden het moeilijk om ruimte in hun tekening aan te brengen.
 de kinderen vonden het moeilijk om een insect te kiezen of een fantasie insect te tekenen.
 de kinderen hebben weinig geëxperimenteerd met texturen waardoor ik dit ook niet terug zag in de
tekeningen voor zover ze die af hadden
Voordat de kinderen door zouden gaan met het werk waar ze de afgelopen les gebleven waren, wil ik
ze een korte instructie geven. In deze instructie wil ik bovenstaande punten nog even kort behandelen
zodat ze gericht verder kunnen met hun eigen werk.
Gezamenlijk bekijken we hoe je het beste ruimte in een tekening aan kunt brengen. Dit doen we door
elkaars werk te bekijken en te beoordelen bij wie het goed gelukt is. Degene die het goed heeft
weergeven laat op het bord zien hoe hij/zij het gedaan heeft. Op deze manier leren de kinderen van
elkaar in plaats van dat ze het alleen van mij horen.
Om de kinderen meer ideeën te geven voor het tekenen van een insect neem ik verschillende
insectenboeken (beeldvormers) mee waar ze in kunnen kijken.
In de vorige les heb ik aangegeven dat het gebruik van texturen niet verplicht was. Hier kom ik op
terug omdat ik het toch een essentieel onderdeel vind bij het tekenen van insecten. Juist door de
textuur kunnen ze ‘echtheid’ aan het insect geven. Ik geef de kinderen dan ook een kleine opdracht
voordat ze verder mogen met hun eigen tekening. Alle kinderen kijken in de klas rond wat voor een
texturen er allemaal zijn en leggen deze vast op een A4 (experimenteren). Op deze manier worden de
kinderen zich bewust van verschillende soorten texturen en kunnen ze zelf beslissen welke textuur het
beste bij hun insect past.