Historische wandeling

Historische wandeling
Vleeshouwersstraat
Zwarte Nonnenstraat
Gp het eiqde van de straat links staat
het huis Rutsaert (nr. 18). Het was vroeger het klooster van de Norbertinessen,
dat in 1783 door Jozef II werd afgeschaft. Hier woonde de eerste sous-
Nr. 8 (links). Classicistisch herenhuis
met rechthoekige binnenkoer met muur
en gietijzeren hek uit de 18de eeuw.
Achteraan is er een ommuurde tuin.
prefet, Vanden Bussche gedurende de
Franse bezetting. Het huis werd onlangs
gerestaureerd met steun van de Koning
Boudewijnstichting.
Vroeger was dit het huis van de familie
Bernier d'Hongerswal
en nadien was
het arrondissementscommissariaat
er
ondergebracht.
Het gebouw werd nu
door het stadsbestuur aangekocht.
Nr. 20. Herenhuis in rococostijl (1760),
met bakstenen pilastergevel met geprofileerde kroonlijst. Boven de schitterende middenpartij met portaal en balkon
vormt de daklijst een boog. Sommigen
noemen het de mooiste rococogevel van
de stad.
Huis Rutsaert,
ooit een klooster.
Gp de hoek van de Zwarte Nonnenstraat
staat het huis 'De Drie Koningen'. Het is
het oudste huisje van Veurnej de smeedijzeren ankers vermelden het jaar 1570.
Eeuwenlang was het een befaamde kroeg
en logementshuis van handelsreizigers,
marktkramers en kunstenaars.
Een fraaie rococogevel,
in de verte het klooster der Zwarte Zusters.
Het huis nummer .19 is de woning van
de wereldvermaarde kunstschilder Paul
Delvaux, ere burger van Veurne.
Het klooster der Zwarte Zusters (nr.
28). De zusters Augustinessen vestigden
zich hi er in de 16de eeuw en bekomDe Drie Koningen op de hoek van de Zwarte
~onnen- met de VJeeshouwersstraat.
merden zich om weeskinderen en langdurige zieken. De kloosterkapel dateert
van 1724. In 1797 werd het klooster
openbaar verkocht door de Fransen,
maar in 1823 opnieuw bettokken door
religieuzen die de zorg voor bejaarden
en zieken behartigden. N a de Eerste
Wereldoorlog (1921) werd het klooster
heropgebouwd (architect H. Lepoudre,
Veurne) in een variante van de Vlaamse
renaissance.
Nr. 39. Pastorie van Sint-Walburga
(1623) met een laat-renaissance lijstgevel met muurkapel boven de deur. Op
de hoek van de Witte Kanunnikensttaat,
in de zijgevel is er een muurkapel aangebracht in neo-renaissance-stijl. Het is
een statie van de eeuwenoude vastenkruisweg, opgericht door Jacobus Clou.
De bouwheer van deze statie (1926) was
de pastoor van Sint-Walburga,
mgr.
Sentroul. De achtergevel, die uitgeeft
op het park was vroeger de hoofdgevel
en is sober en zeer evenwichtig.
Pannestraat
Via het pleintje met de kastanjeboom
komen we in de Pannesttaat. Hier was
vroeger de Paardenmarkt. Op de hoek
links vinden we het voormalige cafe Het
Zeemanshuis
(nr. 24), gerestaureerd
door Paul Delvaux.
Nr. 5. Het herenhuis met rococo-inslag
(1759), versierde muurankers, balkon
met ijzeren leuning op consoles, korfboogpoort en houten vleugeldeur met
waaier. In de Franse tijd woonde hier
Vermeersch, de president van de rechtbank, nadien de familie de Spot.
Pastorie
van Sint- Walburga
met muurkapel.
Rechts het Zeemanshuis.
Nr. 3. Dit is de voormalige woning van
Louis Ollevier, grootgrondbezitter
en
chef van de burgerwacht in 1830. Het is
een laat-classicistisch
herenhuis naar
een ontwerp van de Duinkerkse architect Grawez (1821). De gevelplaat herinnert aan het feit dat Leopold van
Saksen Coburg Gotha, de toekomstige
koning der Belgen, hier bij zijn doortocht naar Oostende en Brussel werd
ontvangen en vergast op een galadiner.
In 1851 stichtte Zenobie Vermeersch in
dit huis een congregatie van religieuzen,
de Blauwe Zusters, om onderwijs te
geven aan arme kinderen.
De woning aan de Pannestraat
nummer
5 in rococostijl.
\
Noordstraat
t'JIiJ..UdI
.j~
(Y",./~rI.t.
Op de hoek van de Pannestraat nr. 1
staat het kantoorgebouw
dat voor de
R.T.T door architect ¥iiriR (lkugg0) in
1955 werd gebouwd. Het toont hoe een
bouwmeester poogde de sfeer van de
stad met haar regionale architectuur in
ere te houden.
Nr. 16-18. De Stedelijke Muziekacademie.
Na de Eerste Wereldoorlog
werd dit
gebouw door C. Van EIslande ontworpen. Hij zocht zijn inspiratie in de lokale
renaissance-architectuur
van het stadhuis, met korfbogen, tabemakelvenster...
Gelnspireerd door de renaissance-architectuur
van het stadhuis: dit
gebouw (1923) waar de muziekacademie in gevestigd is.
Nr. 21. De ingarig van de vroegere
Latijnse School (1739, Jacob Daghelet),
let op het schitterend metselwerk. Hier
werden in de 17de eeuw de intemen van
de kapittelschool
ondergebracht."pe
Norbertijnen van de Sint-Niklaasabdij
en later de Oratorianen gaven er les.
Door de Franse bezetter werd de school
in dienst gesteld van Napoleon. Dit veroorzaakte een schoolstrijd. Will em I
richtte er later een koninklijk college in
op. Nu is het een deel van het Koninklijk Atheneum.
Aan de overzijde van de straat, met op
de achtergrond het koor van de SintWalburgakerk, staat het bronzen borstbeeld van Karel Cogge (1855-1922), een
werk vanJules Lagae (Roeselare).
Nr. 11. Huis Die Nobele Rose (1575).
Oorspronkelijk
de residentie van de
weduwe van Filips van de Elzas en
Robrecht de Fries. Later werd het een
hotel. De Duitse dichter Rainer Maria
Rilke verbleef er in de zomer van 1906.
De kelder (13de eeuw) met prachtige
gewelven biedt ruimte voor tentoonstellingen. De trapgevel wordt schitterend
bekroond door een tabernakelvenster
met schelpvulling. De vensters zijn ge
vat in een korfboog.
Die Nobele Rose, een van Vlaanderens oudste
gasthoven.
Winkelwandelen
Ook bij het winkelen is het historische
Veurne nooit ver weg. We beginnen
deze tocht in de Ooststraat om via de
Lindendreef en de Zuidstraat aan de post
te arriveren, dichtbij de Appelmarkt.
Ooststraat
De straat loopt van het Spaans Paviljoen
tot aan de pas vernieuwde Nieuwpoortbmg. In de straat zijn er drie overbouwde
doorsteken naar oude woonbuurten: de
Dankzij Karel Cogge
werd de IJzervlakte in
'14 onder water gezet.
Paviljoenstraat, de Oratoriestraat en de
Handboogstraat.
In dit laatste straatje
had de schuttersgilde (15de eeuw) haar
vergaderzaal (kapel).
Een deel van-deze straat werd tijdens de
Eerste Wereldoorlog beschadigd en is
door een architectuur vervangen die een
De huizen met nummers 15 tot 23 werden na
de Eerste Wereldoorlog heropgebouwd.
keuze maakt uit oudere stijlen, met dakkapellen, tabernakelvensters, baksteenversieringen, korfbogen en Tudorboogomlijstingen, schelpvullingen. De huizen
met de nummers 15 tot 23 zijn heropgebouwd door architect C. Van Elslande.
In heel de straat heeft de gevelwand op
het gelijkvloers plaats moeten maken
voor grote winkelramen. Het huis op de
hoek van de Handboogstraat
(m. 26)
was vroeger Den Papegaai. Hier werd in
1783 de 'Societeit van de Kerckepanne'
gesticht, die de aanzet gaf aan de kustvisserij te De Panne.
Kare! Coggelaan
Aan het Zevensterreplein
slaan we
rechts af, de Karel Coggelaan in. In de
verte zien we het hoge gebouw van het
Bisschoppelijk College (architect D. De
Nijs, 1891) op het domein van de vroegere Sint-Niklaasabdij. In de Abdijstraat
zien we nog een poort van die abdij
(17 de eeuw). lets verder in dat straatje
Vit Veurne verdwenen, maar niet spoorloos: de Sint-Denijsparochie met
kerk, de Sint-Niklaasabdij, de Vaubanvestigingen.
Nr. 21. Op de hoek van de Duinkerkestraat staat een indrukwekkend neo-classicistisch herenhuis (1869) met balkon en
gietijzeren leuning. Oorspronkelijk was
dit het huis van de familie Bieswal.
Het voormalige Sint-]ansgasthuis op de Houtmarkt
hebben we een goed zicht op het voormalige Sint-Jansgasthuis
(1770), een
indrukwekkend gebouw in laat-rococosrijl met mansardedak. De kapel herbergt werken van kunstschilder Baretta
en een empire orgel, gebouwd door P.e.
'Tan Peteghem.
In de Klaverstraat (rechts) zien we het
monumentaal
poortgebouw
van de
brouwerij van de voormalige abdij. Hier
bevond zich vroeger de posterij en het
restaurant Het Hof der Nederlanden
(1820) waar koning Willem I ontvangen
werd. Later diende het als afspanning
voor het stallen van de paarden die op
woensdag naar de markt kwamen.
De arduinen pomp op
het Sint-Denijsplein.
In de Boterweegschaalstraat
treffen
we het statige postgebouw aan. Samen
met het naburig huis was dit het prelaatshuis van de Sint-Niklaasabdij. Op
de merkwaardige
koetspoort
(1767)
staan de wapenschilden van de abdij en
van de abt Van Trooyen.
Lindendreef
~a de afbraak van de Vaubanvestingen
:l"-amen er lommerrijke dreven, ideaal
om op zondagnamiddag te wandelen. In
1969 werd de dubbele rij lindebomen in
de Lindendreef omgehakt om plaats te
ruimen voar het autoverkeer.
-'>
Zuidstraat
_J,.anhet nieuwe rondpunt
staat het
Riiksadministratief
Centrum (arch. ].
P:.i'SmftR-eH-]. Declerck, 1979) waarin
het gerechtshof is ondergebracht. Aanpalend staat het gebouw van Financien.
--
Op het Sint-Denijsplein
stond vroeger
de Sint-Denijskerk
met kerkhof. De
kerk werd onder Jozef II afgebroken.
:Je grate arduinen pomp sierde sinds
~S~Q de Grote ..\Iarkt en een 'phare'
borenop zorgde te,-ens \'oor de verlich::in!!:'Cande marh.
De Lindendreef, toen nog haar naam waardig. Deze foto is genomen
uit de Kare! Cogge!aan (bij de kaai).
van-