college van burgemeester en schepenen

beraadslaging/proces verbaal
Kopie
college van burgemeester en schepenen
Zitting van 15 april 2016
Besluit
A-punt
GOEDGEKEURD
stadsontwikkeling
Samenstelling
de heer Bart De Wever, burgemeester
de heer Koen Kennis, schepen; de heer Philip Heylen, schepen; de heer Ludo Van Campenhout, schepen; de
heer Claude Marinower, schepen; de heer Marc Van Peel, schepen; de heer Rob Van de Velde, schepen;
mevrouw Nabilla Ait Daoud, schepen; de heer Fons Duchateau, schepen
de heer Roel Verhaert, stadssecretaris
236
2016_CBS_03290
Duurzame stad. Warmtenetten - Principes voor
organisatie van transport van warmte in en rond
Antwerpen - Goedkeuring
Motivering
Gekoppelde besluiten
 2015_GR_00541 - Duurzame stad - Actualisering klimaatplan 2015-2020 - Goedkeuring
 2015_CBS_04293 - Duurzame stad - Samenwerking ter realisatie van warmtenetten in Antwerpen.
Intentieovereenkomsten - Goedkeuring
 2014_CBS_12677 - Duurzame stad - Plan van aanpak ontwikkeling warmtenetproject Antwerpen Noord Goedkeuring
Aanleiding en context
Link met het stedelijke energie- en klimaatbeleid
De gemeenteraad keurde op 26 oktober 2015 het geactualiseerd klimaatplan 2015-2020 van de stad Antwerpen
goed (jaarnummer 541). Warmtenetten vormen hierbij belangrijke netwerkinfrastructuur om de beoogde
klimaatdoelstellingen van 2020 (ondermeer 20% daling CO2 -uitstoot stedelijk grondgebied) en 2050 (CO2neutrale stad) te bereiken. Ze laten toe om duurzame warmtebronnen te koppelen aan de aanwezige
warmtevraag van de bebouwde omgeving. Het geactualiseerde klimaatplan dringt aan op het verder intensifiëren
van de uitbouw van warmtenetten.
Samenwerkingskader warmtenetten met IVEG/Infrax en Eandis Assets/Eandis
Op 22 mei 2015 keurde het college (jaarnummer 4293) de intentieovereenkomst met IMEA/Eandis en
IVEG/Infrax goed voor de samenwerking ter realisatie van warmtenetten. Eén van de uitgangsprincipes is dat
beide maatschappijen binnen hun bestaande gasdistributiegebied in Antwerpen ook de beoogde partijen vormen
voor de uitbouw van de warmtedistributie.
Zowel warmtecluster Noord als Zuid hebben betrekking op gasdistributiegebieden van zowel IVEG/Infrax als
Eandis Assets/Eandis die mogelijks geconverteerd en aangesloten moeten worden op een warmtetransportnet.
Er is dus behoefte aan de organisatie van warmtetransport die de grenzen van de distributienetbeheerder kan
overschrijden.
1/4
Grote Markt 1 - 2000 Antwerpen
[email protected]
De intentieovereenkomst tussen de stad Antwerpen en IMEA/Eandis en IVEG/Infrax is relevant omdat beide
distributienetbeheerders bestaande gasnetten op het Antwerpse grondgebied hebben. Het zijn belangrijke
partners waarvan wordt uitgegaan dat ze later kunnen instaan voor de realisatie van de warmtedistributienetten
en de organisatie van het warmtetransport. Deze samenwerking tussen stad Antwerpen en IMEA/Eandis en
IVEG/Infrax is mogelijk gezien de deelname van de stad Antwerpen in deze opdrachthoudende verenigingen.
De ontwikkeling van warmtenetten is opgenomen in hun respectievelijke statuten.
Projectcases
Binnen de stad Antwerpen zijn de afgelopen jaren diverse projectgebieden in onderzoek of reeds onderzocht
waar naast de mogelijke aanleg van warmtedistributienetten (fijnmazig netwerk voor de verdeling van warmte
naar de eindgebruiker) ook een warmtetransportnet (grootschalig netwerk voor de koppeling van grootschalige
warmtebronnen aan warmtedistributienetten) uitgebouwd moet worden.
Twee warmteclusters in het noorden en zuiden zijn in voorbereiding omwille van de opportuniteiten zoals de
nabijheid van restwarmte en lopende en geplande gebiedsontwikkelingen. Gezien het tijdpad van deze
opportuniteiten en ontwikkelingen is een beslissing over de toekomstige organisatie van het warmtetransport
vereist.
Warmtecluster Noord
Warmtecluster Zuid
Beoogde warmteafzetgebieden: onder andere Beoogde warmteafzetgebieden: onder andere
Luchtbal,Rozemaai, omgeving Schinde Ekeren, Nieuw Zuid, Kiel, Blue Gate
Logistiek Park Schijns, Luithagen
Antwerp,Terbekehofdreef
Ambitie Timing: start werken 2018 – eerste Ambitie Timing: start werken medio 2017 warmtelevering 2020
eerste warmtelevering 2021
Vlaams regelgevend kader
Eind 2015 lanceerde de Vlaamse overheid een ontwerp van beleidsvisie (“Beleidsvisie reguleringskader
warmtenetten-versie 2015-10-26.docx”) omtrent een Vlaams regelgevend kader voor warmtenetten. Deze visie
werd uitgewerkt in de schoot van het beleidsplatform warmtenetten. Het zwaartepunt richt zich op bescherming
van de warmteklant (regels over wanbetaling, informatieverstrekking, sociale maximumprijzen enz.) en
uitbreiding in de rol van VREG. Tenslotte vormen de aanpassing van de regelgeving energieprestatie en
binnenklimaat (EPB) en het versterken van leggingsrechten voor warmtenetbeheerder belangrijke bijkomende
aspecten binnen de visie.
Juridische grond
Decreet houdende de intergemeentelijke samenwerking van 6 juli 2001.
De actuele statuten van Eandis Assets/ASSETS en IVEG/INFRAX waarbij ontwikkeling, exploitatie en
onderhoud van distributienetten, waaronder warmtenetten, behoren tot het doel van deze organisaties.
Argumentatie
Randvoorwaarden en voorkeuren
Volgende aspecten zijn van belang bij de uitwerking van transport van warmte in en rond Antwerpen:
2/4
Grote Markt 1 - 2000 Antwerpen
[email protected]
 timing: de uitwerking van een warmtetransportbedrijf voor Antwerpen mag de timing van beide





warmteprojecten niet in gevaar brengen. Een principiële beslissing van het stadsbestuur begin 2016 en
de optie om het warmtetransportbedrijf snel operationeel te krijgen zijn noodzakelijke randvoorwaarden
om de voorgestelde timing haalbaar te houden;
impact op het stedelijke budget: Bij voorkeur blijft de impact het stedelijke budget (financiële en
personele middelen) zo beperkt mogelijk, rekening houdend met de zeggenschap die het stadsbestuur
beoogt via haar vertegenwoordiging in de distributienetbeheerders;
Antwerpse zeggenschap: het stadsbestuur hecht er belang aan dat Antwerpen via haar
vertegenwoordiging in de distributienetbeheerders voldoende zeggenschap behoudt binnen dit
warmtetransportbedrijf om de Antwerpse belangen te vrijwaren;
Eandis Assets/EANDIS en IVEG/INFRAX en hun werkmaatschappijen: deze samenwerking is
aangewezen gelet op de specifieke Antwerpse situatie met twee distributienetbeheerders en het
grensoverschrijdende aspect van warmte;
versnippering tegengaan: de uitwerking van warmtetransport dient zowel voor de cluster Noord als
Zuid een oplossing te bieden om verdere versnippering en bijhorende complexiteit tegen te gaan;
keuzevrijheid: De keuzes en contractuele engagementen die eventueel worden aangegaan in kader
van het warmtetransport mogen geen voorafname inhouden op de keuze die de stad Antwerpen in 2019
zal maken betreffende haar deelname in IVEG en Eandis Assets naar aanleiding van het einde van de
statutaire duurtijd van de distributienetbeheerders.
De analyse geeft aan dat warmtetransport best wordt opgezet via samenwerking met en tussen verenigingen
waar de stad vandaag reeds in deelneemt. Beide partijen bundelen op Vlaams niveau hun krachten en middelen
en bereiden in de loop van 2016 de oprichting van een aparte vennootschap met rechtspersoonlijkheid
("Warmtebedrijf Vlaanderen") voor voor de ontwikkeling van warmte-activiteiten.
Op die manier worden de randvoorwaarden en voorkeuren van het stadsbestuur het best gerespecteerd en
worden bovendien enkele andere voordelen bekomen:
 lagere blootstelling van het investeringsrisico voor de deelnemende partijen;
 schaalvoordeel (onder andere bundelen van kennis en middelen) waardoor meer armslag aanwezig is;
 verlaging van het exploitatierisico doordat er meer aansluitzekerheid van het warmtetransportnet op
de toekomstige warmtedistributienetten is, gezien de beoogde warmtedistributeurs mee zouden
deelnemen in het warmtetransportbedrijf;
 de beoogde maatschappijen hebben kennis van zaken met energienetwerken en het werken in de
Antwerpse ondergrond.
Volgende stappen
De volgende stap ter uitwerking van het voorkeursscenario is het gezamenlijk uitwerken van een business plan
en organisatorische afspraken waarin ondermeer volgende zaken aan bod komen:
 business cases voor de beoogde warmtetransportleidingen als onderdeel van de totale business case van
de betreffende warmteprojecten;
 contractuele relatie stad – transportbedrijf voorbereiden;
 praktische voorbereiding en opstart van het warmtetransport zelf.
Financiële gevolgen
Nee
3/4
Grote Markt 1 - 2000 Antwerpen
[email protected]
Strategisch kader
Dit besluit past in de realisatie van volgende doelstellingen/projecten:
 1 - Woonstad
 1HWN01 - Antwerpen is een duurzame stad
 1HWN0102 - Een onderbouwd, gedragen en ondersteunend energie- en milieubeleid is gevoerd en het
goede voorbeeld is door onszelf gegeven
 1HWN010204 - De voorbeeldrol van de stad op vlak van duurzaamheid komt systematisch tot
uiting in haar werking en producten
 1HWN010204P05535 - Beleidskader warmtenetten
Besluit
Artikel 1
Het college keurt het voorstel om transport van warmte in en rond Antwerpen uit te werken op basis
van een samenwerking tussen Eandis Assets/Eandis en IVEG/Infrax principieel goed.
Artikel 2
Dit besluit heeft in principe geen financiële gevolgen.
Artikel 3
Het college geeft opdracht aan:
Dienst
Taak
medewerking verlenen bij opmaak van een gezamenlijk business-plan voor
SW/EMA de ontwikkeling van warmtedistributie en -transport op Antwerps
grondgebied door Eandis Assets/Eandis en Infrax/IVEG.
4/4
Grote Markt 1 - 2000 Antwerpen
[email protected]