Stadia van ziekte vanuit de ayurvedische visie 1

Stadia van ziekte vanuit de ayurvedische visie
In ayurveda spreekt men over 6 stadia van ziek zijn.
In het kader van reinigen is het interessant om te kijken naar deze 6 stadia. Het geeft een
besef waarom reinigen zo belangrijk is. Hoe eerder je ingrijpt bij het ontstaan van ama, hoe
makkelijker je zelf kan corrigeren. Als het ziekteproces stadium drie voorbij is, is er meestal
hulp van een ayurvedische arts/therapeut nodig om de balans te proberen te herstellen.
Ayurveda stelt dan vaak een pancha karma kuur voor (een uitgebreide reinigingskuur)
1: accumulatie of te wel ophoping/toename
Door oorzaken als verkeerd dieet, leefstijl, het weer, emoties e.d. gaan vata, pitta of kapha
ophopen op de eigen plaats. Vata in de dikke darm wat je kan merken door b.v. constipatie,
zwelling van de buik, lucht in de darmen. Pitta hoopt zich op in de navelstreek wat merkbaar
kan zijn door b.v. hitte rondom de navel, urine wordt donkergeel. Kapha hoopt zich op in de
maag wat zwaarte kan geven en verlies van eetlust. In dit stadium is men nog gezond. Men
verlangt eigenlijk het tegenovergestelde van wat er voelbaar is. Dit is natuurlijke intelligentie
of te wel eigen wijsheid.
vata
pitta
kapha
onrustig/nerveus
winderigheid/constipatie
kouwelijkheid
verlangen naar warmte
snel emotioneel/snel
geïrriteerd
branderigheid in lichaam
maagzuur
luier worden/apathisch
weinig/geen eetlust
misselijkheid
2: ernstige verhoging en verstoring
De situatie wordt erger en langduriger. Vata, pitta en kapha nemen nog toe op de eigen
plaats. Het raakt echter zo vol dat ze proberen van hun eigen plaats te komen. De maag is
vol met kapha en dit wil naar boven en de longen. De dunne darm is vol met pitta en dit wil
naar de maag en de galblaas. De dikke darm is vol met lucht en dit gaat opzij en naar boven.
Er kan druk ontstaan en pijn in de rug.
Men heeft b.v. te veel gegeten op de avond en wil de volgende ochtend niets. Maar men
wordt uitgenodigd voor een brunch en eet weer teveel. De volgende dag kan er slijmvorming
zijn of hoest omdat kapha naar boven gaat. Als er teveel pitta is dan kan er maagzuur
ontstaan of misselijkheid of indigestie. Als er teveel vata is dan kan er rugpijn ontstaan of het
ademen kan moeilijker gaan.
Deze eerste twee fasen kun je gemakkelijk zelf omkeren. Als het ziekteproces het maagdarm-kanaal voorbij is dan wordt het moeilijker om dat zelf te doen.
vata
pitta
kapha
constipatie/winderigheid
droge huid
opgeblazen gevoel
slapeloosheid
stijfheid gewrichten
maagzuur/branderigheid
bloedarmoede, ijzergebrek
huiduitslag
ontstekingen
misselijkheid/braken
verhoogde
speekselaanmaak
sneller verkouden
vaag gevoel van zwaarte in
b.v. gewrichten
verlangen tot slapen
3: verspreiding
Vanuit de eigen plaats gaan vata, pitta en kapha door het lichaam, zij komen in de bloedbaan
terecht en zo in het gehele lichaam. Op zoek naar een “open plaats”. Pancha karma is nu de
methode om vata, pitta en kapha naar de eigen plaats terug te brengen en zo af te gaan
voeren. De eerste drie stadia zijn voor velen niet zichtbaar niet zichtbaar. Voor de persoon
zelf wel voelbaar als men kennis van zaken heeft. In eerste instantie zullen de verhoogde
dosha’s in de rasa dhatu komen, dit ishet eerste weefsel wat gevormd wordt nadat het
voedsel door het spijsverterings kanaal is gegaan. Vanuit de rasa dhatu zullen de
afvalstoffen steeds verder het lichaam ingaan.
vata
pitta
kapha
droge mond
pijnlijke menstruatie
droge huid
droogte en pijn in gewrichten
lage rugpijn
onrust in gedachten
meer angst en onzekerheid
ontsteking van de
huid/gewrichten/ogen/
tandvlees
heel snel geïrriteerd
branderige stoelgang
branderigheid lichaam
vochtophoping rond
gewrichten
fysiek en geestelijk, vol en
zwaar gevoel
slijmvorming
verkoudheden
zwakke immuniteit
4: lokalisatie, infiltratie, afzetting
Vata, pitta of kapha die verhevigd is zal een zwakke plek in het lichaam zoeken en zich daar
gaan vastzetten. De zwakke plek ontstaat door genetische predispositie, door stress of door
onderdrukte emoties. B.v. zal roken de longen tot een zwakke plek maken en teveel suiker
zal de alvleesklier tot een zwakke plek maken. De verhevigde dosha zal de natuurlijke
intelligentie van de cel gaan verwarren. Hij overvalt de cel als het ware, waardoor zijn
intelligentie kan veranderen. De zaden van ziekte beginnen hier te ontkiemen. De ziekte is
echter nog niet aan de oppervlakte verschenen. Verandert hier de situatie niet dan zal een
ziekte volledig gaan uitbreken.
Als je een goede immuniteit hebt, dan zal het lichaam proberen weerstand te bieden aan het
vastzetten van de verhoogde dosha en kun je b.v. koorts krijgen.
5: manifestatie
Symptomen zullen duidelijk voelbaar en zichtbaar worden. Het is duidelijk waar vata, pitta of
kapha zich hebben vastgezet.
Een ziektebeeld wordt duidelijk, de verstoring/ziekte krijgt een naam.
6: volledige manifestatie
De ziekte heeft zich volledig gemanifesteerd. Er zullen structurele cel veranderingen gaan
plaatsvinden. Er kunnen complicaties optreden bij de andere organen. De maagzweer
bijvoorbeeld die ontstond in fase vijf, kan hier de maagwand gaan perforeren en een
maagbloeding of tumor veroorzaken.
De nadruk ligt altijd op preventie en het herstellen van de lichte
symptomen. De sleutel ligt bij het bewustzijn. Door bewustwording
zullen we de juiste keuzes maken en gezond blijven.