Het uitscheidingsstelsel Bouw en werking van de nieren De uitscheiding. • Vandaag: de nieren • Maar ook via longen, huid en ontlasting De nieren. • De nieren zorgen ervoor dat de water- en de zouthuishouding goed verloopt in het menselijk lichaam. Zorgt voor balans. • interne milieu te zout? zouten worden uitgescheiden en water wordt vastgehouden. • interne milieu te weinig zouten? water uitgescheiden en zouten vastgehouden. • NB: Hoeveelheid water heeft invloed op de bloeddruk, dus zout ook. Situering van de uitscheidingsorganen urineleiders urinebuis 2 & 12 = blaas 4 en 13 = urinebuis 9 & 18 = urineleider 10 & 20 = nieren De bouw van de nieren. Er stroomt 1 liter bloed per minuut door de nieren. uitwendig inwendig De nieren. In het niermerg zitten allemaal nefronen, wel een paar duizend stuks. Deze nefronen doen het filterende werk. Ze lopen zoals aangegeven op het linker plaatje, en worden van dichterbij bekeken in de daarna volgende plaatjes. Een Nefroon. Het bloed komt binnen vanaf de rode slagader en stroomt naar de glomerulus. In de glomerulus en in de lus van Henle wordt het bloed gefilterd en gezuiverd weer terug opgenomen in de blauwe bloedvaten. Het afval of overtollige stoffen zijn opgenomen in de verzamelbuis. Vervolg nefroon Deze vloeistof bevat veel water, zouten en opgeloste stoffen, maar geen bloedcellen en bijvoorbeeld ook geen glucose* (behalve bij diabetici). *Glucosemoleculen zijn heel ‘scherp’ en veroorzaken veel schade aan de miljoenen bloedvaten in de nieren, maar bv ook in de ogen enz. Vervolg nefroon. • De afvalstoffen, overtollige stoffen en water dat opgevangen is in de verzamelbuis gaat richting het nierbekken. • Dit heet nu urine • Vorming van urine = diurese Van nefroon naar blaas. De urine wordt verzameld in het nierbekken om vervolgens te worden afgevoerd via de urineleider naar de blaas.