PERSBERICHT visstand Waddenzee DEF

PERSBERICHT
Dalende visstand Waddenzee, maar grote verschillen tussen soorten
LEEUWARDEN - De totale hoeveelheid vis in de Waddenzee laat een dalende trend
zien sinds de jaren ’80. Er zijn echter grote verschillen tussen soorten. Sommige
soorten dalen snel of komen al nauwelijks meer voor. Andere soorten zijn stabiel
of laten zelfs een stijging zien, zo blijkt uit onderzoek in opdracht van het
Programma naar een Rijke Waddenzee.
Slecht gaat het vooral met ‘mariene juvenielen’. Het gaat dan om jonge vissen van soorten
zoals schol, schar en kabeljauw die hun eerste levensfase in de Waddenzee doorbrengen.
Toch gaat het niet met alle vissen slecht in de Waddenzee. De meeste estuariene
standvissen (vissen die de Waddenzee als vast leefgebied hebben) laten een stabiele trend
(bv. grondels, bot en botervissen) zien of zelfs een toenemende trend
(zandspieringachtigen).
Visserij herkent uitkomsten
Het Programma naar een Rijke Waddenzee heeft, samen met de onderzoeksinstituten NIOZ
en IMARES Wageningen UR, alle wetenschappelijke gegevens over visstanden in de
Waddenzee gebundeld in een rapport. Hierin staat niet alleen de nieuwste kennis over
visstanden, maar er worden ook aanbevelingen gedaan voor onderzoek en er is aangegeven
wat benodigde maatregelen kunnen zijn. Ook zijn er factsheets gemaakt van 19
kenmerkende vissoorten.
Begin dit jaar is er een werksessie gehouden met een groep waddenvissers in Harlingen. De
gegevens uit het onderzoek blijken goed overeen te komen met de waarnemingen van de
vissers.
Uit het onderzoek van het Programma naar een Rijke Waddenzee blijkt dat er een aantal
duidelijke korrelaties zijn tussen de visstand en het verdwijnen van goed leefgebied door
grootschalige processen zoals klimaatverandering, visserij, zandsuppleties, zandwinning,
aanleg van dijken en natuurlijke sterfte.
Wisselwerking Waddenzee met Noordzee en rivieren
,,We zien bijvoorbeeld nu minder jonge schol in de Waddenzee”, zegt visdeskundige Paddy
Walker namens PRW. ,,Toch wil dat niet gelijk zeggen dat dat slecht is voor de soort. De
ondiepe Waddenzee is door de klimaatverandering een van de snelst opwarmende zeeën ter
wereld. Voor schol is dit ongunstig voor de groei. De larven vestigen zich nog wel in de
Waddenzee, maar ze trekken eerder dan voorheen naar de Noordzee. Nu groeien ze
kennelijk elders op want het heeft weinig effect op de volwassen visstand in de Noordzee:
daar is dit jaar een recordaantal schol. Toch is de vraag wat de impact van deze
veranderingen is op andere vissoorten en wat het betekent voor de biodiversiteit in de
Waddenzee.”
Maatregelen
De onderzoekers maken in het rapport duidelijk dat er een aantal maatregelen genomen
kunnen worden die de ontwikkeling van vispopulaties kunnen verbeteren. Hierbij is het
essentieel te realiseren dat de Waddenzee niet op zichzelf staat; wat op de Noordzee en in
de rivieren gebeurt, heeft impact op de visstand in de Waddenzee.
Mogelijke maatregelen zijn ondermeer:
- Verbeteren van de vismigratiemogelijkheden tussen zoet- en zoutwater
- Verbeteren van de overgangen tussen zoet en zout, bijvoorbeeld met kwelders. Bij
zandsuppleties beter rekening houden met de hersteltijd van de bodem
- Verminderen van bijvangst in de Noordzee- en Waddenzeevisserijen
- Zorgen voor genoeg natuurlijke dynamiek in het systeem zodat eventuele
schommelingen opgevangen kunnen worden
Swimway
Voor veel soorten is de Waddenzee een tijdelijk onderkomen. De onderzoekers lanceren in
het rapport het concept van de swimway analoog aan het flyway concept bij trekvogels.
Hierbij staat de kennis van de individuele soorten en de rol die de Waddenzee speelt in hun
levenscyclus centraal. ,,Het is voor elke soort belangrijk om kennis te hebben over de
betekenis van de Waddenzee ten opzichte van bijvoorbeeld de Noordzee en rivieren”, legt
Walker uit. ,,We weten daar nu nog veel te weinig van, doordat er van oudsher alleen
interesse was in commercieel belangrijke soorten en daar al het onderzoek op gericht was.
Hoe beter de kennis, hoe effectiever de maatregelen kunnen worden om de visstand in de
Waddenzee te verbeteren.”
Rijke Waddenzee
Het Programma naar een Rijke Waddenzee is een organisatie die werkt aan natuurherstel in
de Waddenzee. Tal van partijen zetten zich via dit samenwerkingsverband in voor dit
Werelderfgoedgebied, zoals het ministerie van EZ, Rijkswaterstaat, De Coalitie Wadden
Natuurlijk, de drie Waddenprovincies en gebruikers van het Wad.
+++++++++++++++++ Noot voor de Redactie +++++++++++++++++++++++++
Inhoudelijke toelichting: Paddy Walker, Visdeskundige PRW, 06-222.78.193
Foto’s e.d.: Christiaan Kooistra, Secretaris PRW, [email protected], 06- 481.61.322
DOWNLOAD: De verschillende rapporten vindt u op: www.rijkewaddenzee.nl/fish
Dit onderzoek naar de visstand is onlangs benoemd in Kamervragen n.a.l.v. een artikel in de Volkskrant:
http://www.rijksoverheid.nl/documenten-en-publicaties/kamerstukken/2015/06/03/beantwoording-kamervragenover-artikel-stop-met-vissen-in-de-waddenzee.html
Op 10 juni is er een Algemeen Overleg in de Tweede Kamer waarin ook de visstand van de Waddenzee op de
agenda staat.