Brochure: Digi(taal).

Digi(taal)
Tips om met de computer te leren werken
de Week
van de
Alfabetise­ring
2014
Utrecht.nl
Waarom deze folder?
Steeds vaker heb je een computer en internet
nodig om iets te regelen. In deze folder
krijg je tips hoe je zelf op internet taal en
computervaardigheden kunt leren.
Vind je het moeilijk om zelf
met een computer te werken?
Ga dan naar een cursus. Dit kan
bijvoorbeeld bij Computerwijk
van Wijkbedrijf Utrecht.
“Mijn probleem is,
ik ben eigenlijk
nooit op school
geweest”
Fatima, cursist van Wijkbedrijf
Utrecht:
“Ik woon 41 jaar in Nederland en
werkte in de schoonmaak. Ik had
geen tijd om te leren.
Nu heb ik les bij Computerwijk.
Ik leer lezen en schrijven.
En ik leer de computer aanzetten,
inloggen en skypen. Ik krijg hulp
tijdens de les als ik iets niet weet.
Ik heb al een keer met mijn
familie geskypet.”
2
Vind je het ook moeilijk om
Nederlands te lezen en schrijven?
Je kunt op les bij het ROC of
Prago. Je kunt ook les krijgen
van vrijwilligers. Vrijwilligers van
bijvoorbeeld Gilde Utrecht,
Taal doet meer of Humanitas
helpen je graag.
De belangrijkste tips:
1. Wees niet bang voor knopjes.
2. Apparaten zijn goedkoper dan vroeger
en gaan niet meer zo snel stuk.
3. Leren doe je door te doen en te oefenen
4. Durf hulp te vragen als je iets niet begrijpt.
5. Internet kan je helpen om Nederlands te leren
en om met de computer te werken.
6. Luister naar de verhalen van anderen: computer
en internet kunnen je leven leuker maken.
3
1Websites die je
kunt gebruiken
Starten op een website
Computerles en taalles op internet
Voor veel websites moet je een
gebruikersnaam en wachtwoord
invullen. Dat heet inloggen. Je
moet het wachtwoord onthouden
voor de volgende keer. Schrijf het
daarom altijd op.
Op www.oefenen.nl van Stichting
Expertisecentrum ETV.nl kun je
zelf thuis oefenen op je computer.
Je kunt informatie zoeken op
internet met zoekmachines als
Google.nl.
Je kunt leren internetten met
Klik & Tik. De Basis. Met dit
programma leer je typen,
e-mailen en internetten.
Er staan ook filmpjes bij.
Je kunt ook oefenen met lezen,
schrijven en rekenen.
In de balk kun je een woord
typen waar je wat over wilt weten.
Je krijgt dan sites en plaatjes
te zien over dat onderwerp.
Daar kun je op klikken.
Type bijvoorbeeld eens oefenen.
nl in de balk.Of Utrecht.
Tip
Gebruik als wachtwoord een
‘wachtzin’ bijvoorbeeld:
‘ik houd van patat’, of de
naam van je vader of moeder
met een uitroepteken.
4
Zie bijvoorbeeld: Taalklas.nl en
Lees en Schrijf!. Een stem geeft
uitleg over de programma’s.
De lessen gaan van makkelijk (één
ster) tot moeilijk (vijf sterren).
5
Websites over apparaten en filmpjes
ETV
Op ETV.nl staan programma’s
met filmpjes, tips en informatie
over allerlei onderwerpen.
“Ik mail nu zelf foto’s naar mijn
zussen in Marokko!”
Bijvoorbeeld over:
•Werk: ‘Aan het werk’
•School: ‘Thuis op school’
en ‘Kijk op onderwijs’
•Je lichaam: ‘Gespierde Taal’
•Omgaan met geld: ‘Kijk op
Geld’
•Gezondheid: ‘De Thuisdokter’
en ‘Gezond het jaar rond’.
Probeer het eens!
Naima Mansouri, cursist
computerles Jules Verneschool:
“Ik vind computerles belangrijk.
Ik heb met de computerlessen
iets belangrijks geleerd en heb
spijt dat ik er niet eerder aan
ben begonnen.
6
Alles is tegenwoordig met
computers. Ik kan nu meer
contacten maken. Ik heb nu een
eigen mailadres en ik krijg mail
van de juf van school.
En ik mail nu zelf foto’s naar
mijn zussen in Marokko.”
Klik op de homepage ETV.nl links
(zie de pijl) op ‘programma’s.
Daar staat een overzicht.
Een handig programma is
‘Allemaal digitale apparaten’.
Er staan filmpjes op met uitleg
over apparaten als een mobieltje,
een magnetron of een
bloeddrukmeter.
7
Beeld internet ‘fishing’
MijnABC: nieuws
De website mijnABC.nl is
gemaakt voor mensen die moeite
hebben met lezen. Op de website
staat nieuws. Op de website staan
ook recepten en verhalen. Druk
op het knopje ‘BrowseAloud’ dan
wordt de website voorgelezen.
8
Steffie helpt
met alles
Steffie.nl is een website met de
sprekende stem van Steffie.
Zij legt in stapjes uit wat internet
en e-mailen is en hoe je moet
zoeken op internet. Steffie geeft
ook andere informatie.
Bijvoorbeeld over wat een IBANnummer is en hoe een bankpas
werkt. Je vindt op steffie.nl ook
informatie over hoe je vrienden
maakt en over gezondheid.
Tip
Tip tegen ‘inbrekers’ op je
computer.
Hou je codes en wachtwoorden
geheim. Je kunt voorkomen dat
anderen ‘inbreken’ en
bijvoorbeeld meekijken op je
computer. Je kunt je computer
beveiligen met een antivirus
programma. Namen van
programma’s zijn: Avast, Norton,
Mcafee. Als je nog geen
programma hebt op je computer,
vraag dan om hulp.
9
2. Senioren en
computers
Je hebt steeds vaker internet nodig. De gemeente biedt diensten via
internet aan. Ook banken en energiebedrijven vragen je internet te
gebruiken. Soms gaat dit voor ouderen te snel. Er is hulp speciaal
voor ouderen. Deze hulp is ook goed te gebruiken door jongeren.
Tonny Rosbergen,
bewoner Hoograven:
“Ik ben nu 74 jaar. Ik wilde niet
werken met computers.
Toen ik thuiszat, merkte ik dat er
steeds meer computercursussen
werden gegeven en ik besefte:
dit is de toekomst. Ik wil daar
niet buiten staan!”
“Sinds kort heb ik een IPad. Ik
gebruik hem voor googelen,
mailen, internetbankieren,
bestellen. Ik geef zelfs
Nederlandse les aan mijn
schoondochter in China via de
IPad. Wij zitten op Facetime en
lezen dan samen Jip en Janneke.”
10
“Met één
vinger de
wereld in
bereik”
Seniorweb.nl
leert je online stap voor stap hoe
je bijvoorbeeld een tablet kunt
gebruiken, veilig kan internetten
of digitale foto’s kunt maken.
Seniorweb geeft ook cursussen in
kleine groepen in de wijk.
De cursus wordt gegeven door
een senior en is betaalbaar.
Studentaanhuis.nl
geeft thuis les, ook ‘s avonds.
Voor senioren is er een speciaal
aanbod. Je kunt zelf zeggen
wat je wilt leren.
Banken organiseren
inloopmiddagen en hebben
cursussen internetbankieren.
Ze hebben speciale mensen in
dienst om hun klanten te helpen.
Informeer bij je bank.
Bibliotheken en
wijkwelzijnsorganisaties
organiseren regelmatig
themabijeenkomsten, tablet cafe’s
en workshops.
Tip
NS OV-chipkaart
Vanaf 9 juli 2014 heb je een
OV-chipkaart nodig om met
de trein te reizen. Je kunt geen
treinkaartjes meer kopen.
Op de OV-chipkaart moet je
eerst saldo zetten bij een
NS-apparaat. Dit doe je met je
betaalpas. Op de website van
de NS (www.ns.nl) staat een
filmpje hoe het werkt.
11
3. Waar kun je les
volgen?
duidelijkere
‘info’ blokjes:
WAAR:
adres:
URL:
enz.
Vind je het moeilijk om alleen te beginnen met computer
of internet? Of vind je het leuker om met een groep te leren?
Vraag advies.
“Het contact
met cursisten
is hartstikke
leuk”
Reitz Jonkman is vrijwilliger
bij Computerwijk van
Wijkbedrijf Utrecht:
Hij combineert taalles met de
computerles.
“Wij organiseren computerlessen
voor allerlei groepen in de wijk.
Ook speciaal voor senioren en
cursisten die Nederlands als
tweede taal hebben.
Met Klik & Tik. De basis gaan
we taal- en computerlessen
combineren. Met dit programma
kun je ook goed thuis oefenen.”
12
Bibliotheek
In de bibliotheek is één keer per
week een wegwijzer aanwezig.
Hij/zij helpt je bij het vinden van
een cursus of leerplek.
In Overvecht en Kanaleneiland
komt een speciaal infopunt
Digitale Vaardigheden.
Vraag er naar bij een van de
bibliotheekmedewerkers!
In de Bibliotheek kan je gebruik
maken van computers om te
oefenen. Er worden
bijeenkomsten en i-Pad cafés
georganiseerd. En er worden
workshops over veiligheid op
internet en het gebruik van
websites van de overheid gegeven
Kom langs, of kijk op de
website van de Bibliotheek
Utrecht: www.
bibliotheekutrecht.nl.
Sociaal makelaar
Vraag een sociaal makelaar.
Hij/zij kan je doorverwijzen.
Je vindt hen via het buurthuis en/
of de websites van de organisatie:
www.doenja.nl
www.WijkenCo.nl
Welzaam, Vooruit en Mekaar.
Computerwijk
Computerwijk geeft cursussen in
blokken van 11 weken in
verschillende wijken. Elke les
duurt 2,5 uur. Er wordt gekeken
wat je al kunt op de computer.
De cursus wordt afgesloten met
een certificaat. De cursus kost 20
Euro per 11 weken.
Bel wijkbedrijf-computerwijk
Utrecht: (030) 8781535
Je kunt ook binnenlopen op
Tiberdreef 28:
ma/di/wo van 09:00 - 14:00
uur.
13
4. Eerste hulp bij
digitale ongelukken
Help, mijn computer doet raar!
Je bent bezig op je computer, tablet of laptop. Er gaat iets fout met
je apparaat. Wat te doen?
Deskundige
Vraag een deskundige in je
familie of in je buurt. Durf te
vragen! Vaak weet een kind er
meer van dan een volwassene!
“Wat vroeger de typemachine
was, is nu de computer”
Hedzer Ferwerda is taalcoach
van Asghar en Shahram.
Wekelijks komen taalcoaches van
‘Taal doet meer’ en ‘Gilde in de
bibliotheek’ bijeen om
Nederlandse taalles te geven met
hulp van de computer.
Hedzer: “Ik geef taalles met de
computer en gebruik oefenen.nl.
Oefenen.nl biedt lespakketten op
allerlei niveaus. Ook leert de
cursist omgaan met de computer.”
14
Shahram: “Ik leer spellen, lezen,
schrijven. Je leert zinnen maken.”
Asghar: “Ja, zoals ‘Kees valt van
de trap’.”
Shahram: “Dictee gaat nu beter.
Voor mij is het oefenen met de
computer makkelijk.”
Hedzer: “Men rekent erop dat je
met computers kunt omgaan.
De NS, de belastingdienst,
energiebedrijven, zij gaan ervan
uit dat je je gegevens invoert via
de computer. Wat vroeger de
typemachine was, is nu de
computer.”
Seniorweb.nl
Senioren kunnen een beroep
doen op Seniorweb.nl. Ze helpen
je telefonisch of komen soms
langs. Daarvoor moet je wel lid
worden (€ 28,- per jaar). Dan kun
je ook gebruik maken van de
online cursussen en met andere
senioren in chatgroepen praten.
Studentaanhuis.nl
Studentaanhuis.nl geeft hulp,
bijvoorbeeld bij het instellen van
internet of e-mail, het aansluiten
van printer of digitale tv en zelfs
het veilig leren internetten. Een
lidmaatschap kost € 12 per jaar
en is verplicht bij een eerste
afspraak. De klant betaalt € 9
voorrijkosten en € 12,50 voor een
half uur.
Altrecht Talent
Computerrepair Altrecht Talent
(www.destadsbrug.nl) repareert
op de Stadsbrug computers,
laptops en tablets. De reparaties
zijn niet zo duur. Er zijn ook
tweedehands computers te koop.
Adres:
De Stadsbrug,
Koningin Wilhelminaplein 6.
15
beeld ok?
beeld in lijn met huisstijl?
Zorg over je kind en de computer?
Wat te doen bij pesten, bedreiging of erger?
Ben je als ouder bezorgd over je kind en vind je dat het teveel
achter de computer zit?
Je kunt steeds meer doen met
je mobieltje, tablet, computer.
Je kunt contact maken met
mensen in heel de wereld.
Dat is erg leuk. Soms gaat het
mis. Je wordt gepest, bedreigd
of mensen dwingen je dingen te
doen voor de webcam die je niet
wilt. Er verschijnen foto’s of
filmpjes van je op internet.
Kijk goed naar je kind
en let hier op:
•hoeveel uur speelt je kind
op de computer;
•je kind speelt niet meer buiten;
•je kind haalt lage cijfers op
school;
•je kind gaat steeds later naar
bed;
•je kind is op vakantie onrustig
omdat het niet kan gamen;
•er is vaak ruzie over gamen.
Twijfel je of wil je
Meer informatie?
Ga naar het buurtteam
of bel Victas in Utrecht:
(088) 16 16 200.
Bezoek de dagelijkse
inloopmiddag van Victas in de
A.B.C.-straat in Utrecht.
Wat kun je doen?
1. Doe aangifte bij de politie
en vraag om advies.
2. Je kunt berichten laten
weghalen van websites.
Vraag Google, YouTube,
Twitter of Facebook om dit
te doen. Kijk hiervoor op
www.digitaalpesten.nl.
3. Sites met tips en
informatie zijn
helpwanted.nl of de
kindertelefoon.nl.
Kijk op de site
www.b-open.nu van Victas.
16
17
Voorkomen
Beeld internetbankieren
bijschrift oid
met instructies
Geef niemand toegang tot je
accounts. Je kunt dat doen door
bijvoorbeeld YouTube of Facebook
zo in te stellen dat je account niet
voor iedereen te zien is.
Dat kun je via de
privacyinstellingen doen.
(zie hierboven uitleggen dat dit
een facebookpagina is....? )
18
Tips
Veilig online
bankieren
1. Bescherm je
wachtwoorden: geef aan
niemand je inlogcodes.
De bank vraagt er nooit
naar, ook niet via de mail!
2. Beveilig je apparatuur:
zorg voor een goede
(virus)beveiliging van
de apparatuur die je
gebruikt voor je
bankzaken
3. Bekijk je afschrijvingen:
controleer regelmatig de
afschrijvingen van je
betaalrekening.
4. Bij twijfel, bel je bank!
19
Deze brochure is tot stand gekomen in samenwerking met Stichting Lezen
& Schrijven, Mira Media, de Bibliotheek Utrecht, Wijkbedrijf Utrecht en Taal
doet meer, als onderdeel van het EIF project Leven & Leren.
Utrecht
Colofon
Tekst
Mira Media, Taal Doet Meer
Fotografie
Eru Aydin, Firma Media
Ontwerp
Ontwerpwerk, Den Haag
2014-xxxx.x
Vanaf oktober
2014 verhuist de
gemeente naar:
Stadskantoor
Stadsplateau 1
3521 AZ Utrecht