bijlage 14 intentieverklaring non-discriminatie_Artevelde

Nota RvB 090622
Intentieverklaring en gedragscode
non-discriminatie
____________________________
DIVERSITEITSBELEID
CAW Artevelde voert sinds 1996 een diversiteitsbeleid dat zich focust op de
toegankelijkheid en de gebruikersgerichtheid van de hulp- en dienstverlening.
Dit beleid wordt periodiek geconcretiseerd in een ‘actieplan diversiteit’.
De intentieverklaring en gedragscode ‘non-discriminatie’ zijn twee belangrijke
elementen in het kader van het diversiteitsbeleid.
CENTRUM ALGEMEEN WELZIJNSWERK ARTEVELDE vzw
Centraal secretariaat | Oude Houtlei124 | 9000 Gent | tel. 09.265.04.50| fax 09.265.04.66| e-mail [email protected]
Website www.artevelde.be | Rek. nr. 290-0266600-65
INTENTIEVERKLARING ‘NON-DISCRIMINATIE’
De universele verklaring van de rechten van de mens, afgekondigd door de Verenigde Naties
in 1948, omvat de fundamentele rechten en vrijheden waarop iedereen aanspraak kan
maken.
Ter bestrijding van alle vormen van discriminatie is er een wetgevend kader waarbij op 10
mei 2007 volgende wetten van kracht zijn:
Wet ter bestrijding van discriminatie tussen vrouwen en mannen (Genderwet); Wet ter
bestrijding van bepaalde vormen van discriminatie (Antidiscriminatiewet) en de Wet tot
wijziging van de wet van 30 juli 1981 tot bestraffing van bepaalde door racisme of xenofobie
ingegeven daden (Antiracisme Wet). Voor Vlaanderen is er sinds 10 juli 2008 een gelijke
kansen- en gelijke behandelingsdecreet.
In het kader van deze universele verklaring van de rechten van de mens, die de basis vormt
voor heel wat verdragen en verklaringen inzake mensenrechten en verwijzend naar de
wetgeving en het decreet ter bestrijding van discriminatie formuleert CAW Artevelde de
intentie tot non-discriminatie omdat :










het maatschappelijk rechtvaardig is elk individu ontwikkelingskansen te geven en elk
individu het fundamentele recht heeft op een maximale ontplooiing van zijn of haar
mogelijkheden;
elke persoon en bevolkingsgroep recht op emancipatie en gelijke kansen heeft;
het algemeen welzijnswerk wil bijdragen tot een menswaardig bestaan van alle personen
en de maatschappelijke integratie en participatie van achtergestelde personen en
bevolkingsgroepen wil bevorderen;
in de samenleving een rijke verscheidenheid bestaat aan culturele tradities die met elkaar
samenleven en CAW Artevelde met deze maatschappelijke en culturele werkelijkheid op
een positieve manier rekening dient te houden;
harmonieuze arbeidsverhoudingen en het optimaal gebruik van alle competenties binnen
een organisatie bepalend zijn voor het verschaffen van een efficiënte hulp- en
dienstverlening;
de toegankelijkheid van het Algemeen Welzijnswerk voor alle gelijke kansengroepen kan
verbeterd worden;
het een noodzaak is om een werk- en hulpverleningsklimaat te creëren waarin elk individu
naar zijn/haar best vermogen kan functioneren;
alle vormen van achterstelling die onder andere gebaseerd zijn op het milieu van
herkomst, sociale klasse, geslacht, leeftijd, geaardheid of handicap, ontegensprekelijk
moeten worden bestreden;
discriminatie bestrijden gelijk staat aan gelijke kansen garanderen;
CAW Artevelde ervan uit gaat dat discriminatie kan voorkomen in de werking, ook al is ze
niet steeds zichtbaar
CAW Artevelde heeft deze intentie geoperationaliseerd in een gedragscode die, zowel in het
algemeen personeelsbeleid als naar de cliënten, door iedereen binnen Artevelde gehanteerd
wordt.
Deze intentieverklaring werd goedgekeurd op 19/11/02 en gewijzigd op 22/06/09.
CENTRUM ALGEMEEN WELZIJNSWERK ARTEVELDE vzw
Centraal secretariaat | Oude Houtlei124 | 9000 Gent | tel. 09.265.04.50| fax 09.265.04.66| e-mail [email protected]
Website www.artevelde.be | Rek. nr. 290-0266600-65
GEDRAGSCODE NON-DISCRIMINATIE
1. Situering gedragscode
De gedragscode non-discriminatie kadert binnen de concretisering van de "intentieverklaring
non-discriminatie” die bekrachtigd werd door de raad van bestuur op 19/11/02 en gewijzigd
op 22/06/09. De gedragscode werd ontworpen in opdracht van de raad van bestuur.
De code kwam tot stand door een samenwerking tussen de diversiteitswatchers1 van CAW
Artevelde, de stuurgroep diversiteit2, de procesbegeleider diversiteit van Tolk- en
Vertaalservice Gent en externe experten, m.n. de Holebifederatie en het departement
stafdiensten - ABIS3 - diversiteit en gelijke kansen van de Stad Gent.
Deze samenwerking weerspiegelt de visie van CAW Artevelde om het diversiteitsproces uit
te zetten in nauw overleg met doelgroep- en partnerorganisaties.
Deze gedragscode werd goedgekeurd door de raad van bestuur op 22/06/09 en moet
gelezen worden in het licht van de huidige Belgische wetgeving.4
2. Doelstelling
Medewerkers (inclusief bestuurders) hebben een belangrijke verantwoordelijkheid in het
handhaven van non-discriminatie en gelijke kansen in de werking. Deze gedragscode wil de
nodige handvatten bieden om op te treden bij directe en indirecte discriminatie.
3. Definities
Beschermde criteria: leeftijd, seksuele geaardheid, burgerlijke staat, geboorte, vermogen,
geloof of levensbeschouwing, politieke overtuiging, taal, huidige of toekomstige gezondheidstoestand, een handicap, een fysieke of genetische eigenschap, sociale afkomst5.
Directe discriminatie: Volgens de antidiscriminatiewet6 is er sprake van directe
discriminatie wanneer een direct onderscheid op grond van een beschermd criterium tot
gevolg heeft dat een persoon minder gunstig wordt behandeld dan een andere persoon in
een vergelijkbare situatie en wanneer hiervoor geen rechtvaardiging kan gegeven worden.
Objectieve rechtvaardiging: De Belgische antidiscriminatiewet heeft een zogenaamd 'open'
systeem waarin directe discriminatie verboden is behalve wanneer een direct onderscheid
gebaseerd is op een objectieve en redelijke rechtvaardiging.
Een direct onderscheid is gerechtvaardigd:
- wanneer de maatregel beantwoordt aan een legitiem doel én
- wanneer de middelen voor het bereiken van dat doel passend en noodzakelijk zijn.
Elke situatie is uniek en wordt geval per geval beoordeeld rekening houdend met alle
relevante kenmerken.
Indirecte discriminatie: Schijnbaar neutrale maatregelen (reglementen, bedrijfscultuur, …)
kunnen als effect hebben dat personen op basis van een discriminatiegrond bijzonder
benadeeld worden. Men spreekt dan van indirecte discriminatie als deze maatregelen niet
gerechtvaardigd kunnen worden.
CENTRUM ALGEMEEN WELZIJNSWERK ARTEVELDE vzw
Centraal secretariaat | Oude Houtlei124 | 9000 Gent | tel. 09.265.04.50| fax 09.265.04.66| e-mail [email protected]
Website www.artevelde.be | Rek. nr. 290-0266600-65
Intimidatie: De antidiscriminatiewet verbiedt eveneens bepaalde vormen van ongewenst
gedrag dat verband houdt met één van de beschermde criteria, en dat tot doel of gevolg
heeft dat de waardigheid van de persoon wordt aangetast en een bedreigende, vijandige,
beledigende, vernederende of kwetsende omgeving wordt gecreëerd.
4. Toepassingsgebied
Deze gedragscode is van toepassing op alle medewerkers (bestuurders, werknemers,
stagiairs, vrijwilligers) bij de uitoefening van hun functie.
De code heeft zowel betrekking op de relatie met cliënten als op de relaties tussen
medewerkers.
5. Gedragscode m.b.t. cliënten
1. Medewerkers moeten rekening houden met de diversiteit bij cliënten.
2. Medewerkers tonen respect voor de mening van cliënten.
3. Medewerkers zijn zich bewust van hun eigen opvattingen en dringen ze niet op.
4. Medewerkers gebruiken geen normerende taal.
5. Medewerkers ijveren voor de gelijke behandeling van cliënten. Medewerkers zoeken
samen met de cliënt naar een gelijkwaardige behandeling.
6. Hulpverleners geven op een voor de cliënt begrijpelijke manier uitleg over het
hulpverleningsaanbod en de wederzijdse rechten en plichten.
7. Medewerkers gebruiken alle mogelijke hulpmiddelen om zo optimaal mogelijk met de
cliënt te communiceren.
8. Elke vraag die de hulpverleners stellen moet kunnen verantwoord worden, elke vraag die
de cliënt stelt moet kunnen beantwoord worden.
9. Medewerkers kunnen geen cliënt weigeren op basis van de beschermde criteria.
10. Medewerkers zijn alert voor en reageren gepast op elke vorm van discriminatie.
6. Gedragscode m.b.t. medewerkers
11. Medewerkers moeten rekening houden met de diversiteit bij medewerkers.
12. Medewerkers tonen respect voor de mening van medewerkers.
13. Medewerkers zijn zich bewust van hun eigen opvattingen en dringen ze niet op.
14. Medewerkers gebruiken geen normerende taal.
15. Medewerkers gebruiken alle mogelijke hulpmiddelen om zo optimaal mogelijk te
communiceren.
16. Medewerkers zijn alert voor en reageren gepast op elke vorm van discriminatie.
CENTRUM ALGEMEEN WELZIJNSWERK ARTEVELDE vzw
Centraal secretariaat | Oude Houtlei124 | 9000 Gent | tel. 09.265.04.50| fax 09.265.04.66| e-mail [email protected]
Website www.artevelde.be | Rek. nr. 290-0266600-65
7. Toezicht
De naleving van deze gedragscode wordt bewaakt volgens de procedures “het begeleiden
en ondersteunen van medewerkers” en “het evalueren van het functioneren van
werknemers” opgenomen in het kwaliteitshandboek van CAW Artevelde.
1
Elk team heeft een diversiteitswatcher. De diversiteitswatchers bewaken het diversiteitsdenken en
implementatie van het diversiteitsbeleid van het CAW op teamniveau.
2
De stuurgroep diversiteit stuurt en implementeert het diversiteitsproces binnen CAW Artevelde. In de stuurgroep
zetelen de coördinatoren, 2 teambegeleiders, de kwaliteitscoördinatie, het Intercultureel Netwerk Gent en
Integratiedienst van de Stad Gent. De stuurgroep wordt voorgezeten door de diversiteitscoördinator.
3
ABIS: Afdeling Beleidsstrategie en Internationale Samenwerking
4
Ter bestrijding van alle vormen van discriminatie is er een wetgevend kader waarbij op 10 mei 2007 volgende
wetten van kracht zijn: Wet ter bestrijding van discriminatie tussen vrouwen en mannen (Genderwet); Wet ter
bestrijding van bepaalde vormen van discriminatie (Antidiscriminatiewet) en de Wet tot wijziging van de wet van
30 juli 1981 tot bestraffing van bepaalde door racisme of xenofobie ingegeven daden (Antiracisme Wet) en is er
voor Vlaanderen sinds 2 juli 2008 een gelijke kansen- en gelijke behandelingsdecreet (B.S. 23 september 2008).
5
Wet van 10 mei 2007 ter bestrijding van bepaalde vormen van discriminatie
6
Wet van 10 mei 2007 ter bestrijding van bepaalde vormen van discriminatie
CENTRUM ALGEMEEN WELZIJNSWERK ARTEVELDE vzw
Centraal secretariaat | Oude Houtlei124 | 9000 Gent | tel. 09.265.04.50| fax 09.265.04.66| e-mail [email protected]
Website www.artevelde.be | Rek. nr. 290-0266600-65