+ 6+ 3 + 10 + 8 EDUKIT 3 WAT MAAKT EEN BOS TOT EEN BOS? Wanneer is een bos een bos? Een paar bomen samen vormen pas een bos als ze een oppervlakte van 1/2 hectare beslaan. Je zou dit kunnen vergelijken met een voetbalvel vol met bomen, zo groot is een halve hectare. Sommige mensen zeggen ook dat je pas van een bos kan spreken als 64% van de lucht bedekt is met boomtoppen. Dat betekent dat wanneer je naar boven kijkt in een bos, iets meer dan de helft van de lucht groen moet zijn. Wat is nu juist een bos? Een bos is meer dan bomen alleen. In het bos leven naast bomen ook gewone planten en bloemen. Naast die grote verscheidenheid aan groen hebben ook verschillende dieren het bos als thuis. Zo leven er insecten, verschillende vogels en zelfs zoogdieren. Ze vinden er voedsel en bescherming. Dieren in het bos In het bos leven zowel insecten, vogels als zoogdieren. Wanneer je samen even nadenkt welke dieren er allemaal voorkomen in het bos, zal je versteld staan over de verschillende soorten die er voorkomen. Opdracht Welke dieren leven er in het bos? 1. naaldboom 2. loofboom 2 1 1. gemengd bos © Vereniging voor Bos in Vlaanderen 2. Soorten bossen Omdat er verschillende soorten bomen bestaan, bestaan er ook verschillende soorten bossen. Zo kan er een grote onderverdeling gemaakt worden tussen naaldbomen enerzijds en loofbomen anderzijds. Loofbomen hebben platte bladeren en deze vallen af in de herfst. De boom laat zijn blaadjes vallen omdat hij deze dan niet van voedsel moet voorzien. Zo heeft hij veel meer reserves om de koude winter door te komen. Naaldbomen hebben naaldjes als bladeren en verliezen hun bladeren niet allemaal gelijktijdig zoals de loofbomen. Zo krijg je naalbossen of loofbossen. Vaak komt het ook voor dat beide soorten door elkaar voorkomen, we noemen dit dan een gemengd bos. Een speciaal bos, dat bij ons niet voorkomt is het tropisch regenwoud (zie edukit 4 van 8+) Faber-Castell wordt in België en Luxemburg exclusief verdeeld door Pelikan Belux N.V./S.A., Stationstraat 43, B-1702 Groot-Bijgaarden www.degroeneridder.be - [email protected] + 6+ 3 EDUKIT 3 De lagen in het bos Alle planten samen wordt vegetatie genoemd. De lagen in het bos worden dus ook wel vegetatielagen genoemd. Hieronder vind je een klein overzichtje van de verschillende lagen in het bos. MOSLAAG - STROOISELLAAG Dit is de onderste laag van het bos. Je vindt er bladeren en naalden die van de bomen gevallen zijn. Dankzij zuurstof verteren deze bladeren en wordt het humus. Humus maakt de grond vruchtbaar. Je vindt in de moslaag ook schimmels en amfibiën zoals een hagedis. KRUIDLAAG De kruidlaag is de tweede laag en omvat alle planten tot 135 cm hoog. In de struiklaag dringt maar weinig licht door. De planten hebben zich hieraan aangepast. In de kruidlaag vind je ook de zaailingen van bomen. Dat zijn plantjes die uit vruchten van bomen komen. Als ze geluk hebben groeien ze uit tot bomen. STRUIKLAAG De struiklaag zijn alle planten van 135 cm tot 800 cm hoog. Struiken komen vaak voor aan de rand van het bos, ze hebben namelijk voldoende licht nodig. Wanneer er door een storm bijvoorbeeld bomen sneuvelen dan groeien er vaak op die plaats struiken, er is dan een gat in het bladerdek waardoor er licht naar binnen kan sijpelen. BOOMLAAG De vierde en hoogste laag in het bos. Dit zijn de bomen groter dan 800 cm of 8 meter. Hier is het meeste licht en logischerwijs, ook het meeste leven. Eekhoorns vinden er voedsel, vogels maken er hun nest. Dieren uit het bos : insecten: vogels: zoogdieren: mier, kever, regenworm, spin, vlinder, vlieg, bij, wesp, ... specht, mees, merel, roodborstje, bosuil, valk, havik, ... egel, mol, eekhoorn, bosspitsmuis, konijn, hermelijn, wezel, ree, vos, boommarter, vleermuis, ... + 10 + 8 Bijlagen Vegetatielagen in het bos Dieren uit het bos Bos in België Faber-Castell wordt in België en Luxemburg exclusief verdeeld door Pelikan Belux N.V./S.A., Stationstraat 43, B-1702 Groot-Bijgaarden www.degroeneridder.be - [email protected] + 6+ 3 + 10 + 8 EDUKIT 3 Bossen in België Als je op de landkaart hieronder kijkt dan zie je dat er een groot verschil is tussen het noorden en het zuiden van het land. Bovenaan op de kaart, het noorden, ligt Vlaanderen. In Vlaanderen zijn er niet zoveel bomen en bossen meer. Dit komt omdat er ook veel mensen leven in Vlaanderen. Gelukkig zijn er organisaties, zoals het VBV, de Vereniging voor Bos in Vlaanderen, die acties voeren voor meer bos in Vlaanderen. Ze kijken er ook op toe dat bomen en bossen niet zomaar worden omgehakt. In het zuiden, het onderste gedeelte van de kaart, kun je zien dat er heel wat meer bossen zijn. Dat is Wallonië. Daar leven minder mensen dan in Vlaanderen en daar zijn er nog heel veel bomen en bossen. Kunnen planten met elkaar praten? Planten kunnen niet écht praten want ze hebben geen mond. Toch zijn er bepaalde planten die communiceren en wel via geuren. In Afrika is er een boompje dat giraffen héél graag lusten. Zodra de eerste plant voelt dat er aan zijn blaadjes wordt gepeuzeld stuurt hij geuren uit die via de wind de andere planten waarschuwt. Zij maken dan direct een sterk gif aan waardoor de blaadjes niet meer lekker zijn. De giraffen stoppen dan meteen met eten. Vraagje van Roger Dieren spotten ! Kijk snel hieronder en ondekt wanneer je jouw lievelingsdier het best kan ontmoeten in het bos! dier egel ree muskusrat vos haas konijn eekhoorn periode tijdstip op de dag4 mei - september februari - oktober juli - november hele jaar hele jaar hele jaar april - oktober in de schemering4 ‘s nachts4 ‘s ochtends4 ‘s nachts4 schemering4 schemering4 ochtend - avond4 Wild weetje Faber-Castell wordt in België en Luxemburg exclusief verdeeld door Pelikan Belux N.V./S.A., Stationstraat 43, B-1702 Groot-Bijgaarden www.degroeneridder.be - [email protected] Faber-Castell wordt in België en Luxemburg exclusief verdeeld door Pelikan Belux N.V./S.A., Stationstraat 43, B-1702 Groot-Bijgaarden www.degroeneridder.be - [email protected] + 6+ 3 EDUKIT 3 + 10 + 8 Faber-Castell wordt in België en Luxemburg exclusief verdeeld door Pelikan Belux N.V./S.A., Stationstraat 43, B-1702 Groot-Bijgaarden www.degroeneridder.be - [email protected] + 6+ 3 EDUKIT 3 + 10 + 8 Faber-Castell wordt in België en Luxemburg exclusief verdeeld door Pelikan Belux N.V./S.A., Stationstraat 43, B-1702 Groot-Bijgaarden www.degroeneridder.be - [email protected] + 6+ 3 EDUKIT 3 + 10 + 8