ministerie van onderwijs

MINISTERIE VAN ONDERWIJS
EN VOLKSONTWIKKELING
EXAMENBUREAU
UNIFORM EINDEXAMEN MULO 2011
VAK
: BIOLOGIE
DATUM: MAANDAG 11 JULI 2011
TIJD
: 07.45 – 09.00 UUR
DEZE TAAK BESTAAT UIT 40 ITEMS.
Tenzij anders vermeld gaat het steeds om gezonde organismen en normale omstandigheden.
WEEFSELS EN ORGANEN
1
2
De tekening stelt een doorsnee van een blad
voor.
Op de tekening zijn enkele armspieren te zien.
P
P
Cel P in de tekening behoort tot het
Welke beweging ontstaat als spier P zich
verder samentrekt?
A
B
C
D
de onderarm wordt gebogen
de onderarm wordt gestrekt
de vingers worden gebogen
de vingers worden gestrekt
A
B
C
D
dekweefsel.
steunweefsel.
transportweefsel.
vulweefsel.
STEVIGHEID
3
De tuinslak verkrijgt zijn stevigheid door
A
B
C
D
chitine.
kraakbeen.
een skelet van naalden tussen de cellen.
een uitwendige schelp.
4
7
Bladeren verkrijgen hun stevigheid door
A
B
C
D
de chloroplasten.
de cuticula.
de nervatuur.
de palissadelaag.
Indra koopt een bos rozen en zet deze meteen
in een vaas met water voor het raam. Kan er in
de bladeren van een rozentak dan fotosynthese
en verbranding plaatsvinden?
fotosynthese
5
De hond van oom Henk urineerde (plaste)
tegen een tomatenplant aan.
De volgende dag hing de hele plant slap.
Wat zal de oorzaak zijn geweest van het
slaphangen van de plant?
A De concentratie van de urine was te hoog,
waardoor de plant geen water kon
opnemen.
B De concentratie van de urine was te hoog,
waardoor er water uit de cellen trad.
C De plant kon geen water opnemen vanwege
de hoge osmotische druk in de plant.
D De urine van de hond was te sterk
geconcentreerd.
A
B
C
D
In het schema stellen de pijlen de gaswisseling
bij een organisme voor.
ja
ja
nee
nee
ja
nee
ja
nee
8
Welke bewering over de lever is niet juist?
A In de lever worden rode bloedcellen
afgebroken.
B In de lever worden witte bloedcellen
afgebroken.
C In de lever wordt onder invloed van
insuline glucose opgeslagen.
D In de lever wordt onder invloed van
adrenaline glycogeen omgezet in glucose.
9
STOFWISSELING
6
verbranding
Patiënt Kasmin krijgt een dieet om het
cholesterolgehalte van zijn bloed omlaag te
brengen.
Van welke voedingsmiddelen moet hij nu veel
minder eten?
CO2
O2
Organisme
H2O
Kan dit een organisme zijn met huidmondjes,
met longen of met tracheeën?
A
B
C
D
alleen een organisme met huidmondjes
alleen een organisme met longen
alleen een organisme met tracheeën
een organisme met huidmondjes, met
longen en met tracheeën
A
B
C
D
cassave en brood
boter en kaas
groenten en fruit
mager vlees en magere vis
10
Wanneer zal er lucht door de luchtpijp
stromen?
A alleen als het middenrif omhoog gaat.
B alleen als het middenrif omlaag gaat.
C alleen als het middenrif horizontaal ligt.
D als het middenrif zowel omhoog als omlaag
gaat.
11
In het lichaam van een koe vinden onder
andere de volgende processen plaats:
13
Enkele processen in het lichaam van een
pasgeboren kind zijn:
1. verteerde plantaardige eiwitten worden
omgezet in dierlijke eiwitten.
1. Zuurstof wordt via het bloed naar de
organen vervoerd.
2. glucose wordt omgezet in koolzuurgas en
water.
2. In de spieren vindt verbranding plaats.
Welk proces wordt of welke processen
worden assimilatie genoemd en welke
dissimilatie?
assimilatie
A
B
C
D
dissimilatie
alleen 1
alleen 2
alleen 2
alleen 1
1 en 2
1 en 2
geen van beide geen van beide
TRANSPORT
12
3. Koolzuurgas wordt via de longen
uitgescheiden.
Welke van deze processen vond (vonden)
reeds vóór de geboorte plaats?
A
B
C
D
alleen proces 1
alleen proces 2
alleen de processen 1 en 2
alleen de processen 2 en 3
14
De afbeelding geeft schematisch een
aantal vaten weer, die op een bepaalde plaats
in het menselijk lichaam voorkomen te weten:
een ader, haarvaten, een lymfevat en een
slagader.
In de stengels van zaadplanten vindt transport
van water en zouten plaats.
Kan de worteldruk een bijdrage leveren aan
dit transport?
1
2
3
4
Kan de verdamping in de bladeren een
bijdrage leveren aan dit transport?
5
6
de worteldruk de verdamping
A ja
B ja
C neen
D neen
ja
neen
ja
neen
Door welke pijl wordt de stroomrichting van
het bloed in de slagader aangegeven?
En welke pijl geeft de stroomrichting aan van
de lymfe in het lymfevat?
stroomrichting in de
slagader door pijl
A
B
C
D
1
2
5
6
stroomrichting in het
lymfevat door pijl
3
4
4
3
15
In één van de vier schema’s is de
bloedsomloop van de mens juist weergegeven.
De pijlen geven de richting van de bloedstroom
aan.
Welk schema is juist?
UITSCHEIDING
18
In de afbeelding is schematisch een deel van
het uitscheidingsstelsel van de mens
weergegeven
A
1
2
3
B
C
4
Met welk nummer is dat deel aangegeven
waar urine tijdelijk wordt opgeslagen?
D
OPSLAG VAN RESERVEVOEDSEL
16
A
B
C
D
Een zoete patat bevat reservestoffen.
Welke reservestoffen komen voornamelijk hierin
voor?
A
B
C
D
eiwitten
koolhydraten
vetten
eiwitten en vetten
19
Twee beweringen over de huidmondjes van
een blad zijn :
17
Twee beweringen over opslag van reservevoedsel
zijn:
I. In de lever en spieren wordt glycogeen
opgeslagen.
II. In het onderhuidsbindweefsel worden er
vetten opgeslagen.
Voor deze beweringen geldt:
A
B
C
D
1
2
3
4
alleen I is juist.
alleen II is juist.
I en II zijn beide juist.
I en II zijn beide onjuist.
I. Bij regenachtig weer zijn de meeste
huidmondjes van een blad gesloten.
II. Waterplanten met drijvende bladeren
hebben huidmondjes aan de bovenkant
van het blad.
Voor deze beweringen geldt:
A
B
C
D
alleen 1 is juist.
alleen 2 is juist.
1 en 2 zijn beide juist.
1 en 2 zijn beide onjuist.
ENDOCRIENE BEÏNVLOEDING
20
23
Bekijk de tekening.
Welke klier(klieren) maakt(maken) een
hormoon dat de werking van de schildklier
beïnvloedt?
A
B
C
D
1
de bijnieren
de eilandjes van Langerhans
de geslachtsklieren
de hypofyse
2
3
4
21
Welk orgaan geeft niet al zijn producten af
aan het bloed?
Welke van de genummerde organen
produceert hormonen?
A
B
C
D
A
B
C
D
de alvleesklier
de bijnier
de hypofyse
de schildklier
1
2
3
4
ZENUWSTELSEL
22
In een hormoonklier worden er twee typen
hormonen, S en T gevormd.
Onder invloed van hormoon S daalt het
glucosegehalte van het bloed.
Onder invloed van hormoon T stijgt het
glucosegehalte van het bloed.
Welke hormoonklieren produceren beide
hormonen?
A
B
C
D
de bijnieren
de eierstokken
de eilandjes van Langerhans
de teelballen
24
Joan speelde djompo futu. Net voordat ze een
sprong maakte trok ze plotseling haar rechterbeen
terug en gaf een gil.
Bij deze handeling van Joan waren betrokken
A
B
C
D
alleen bewegingszenuwcellen
alleen gevoelszenuwcellen
alleen schakelcellen
gevoelszenuwcellen, bewegingszenuwcellen
en schakelcellen
25
Kailash loopt over een hele smalle plank die
over een goot geplaatst is.
Welk(e) deel (delen) van het zenuwstelsel zorgt
(zorgen) er vooral voor dat hij z’n evenwicht
kan bewaren?
A
B
C
D
de hersenstam
de grote hersenen
de kleine hersenen
de zintuigcellen
26
29
Waarvoor dient de lange uitloper van een
gevoelszenuwcel?
Fauzia ruikt de lekkere geur van vers
gebakken bollen.
Om impulsen te geleiden naar
Met welk deel van de neus kan zij deze
lekkere geur waarnemen?
A
B
C
D
het cellichaam.
een klier.
een spier.
een zintuig.
27
-
Ramon loopt voorbij een rotishop.
De geur van de roti trekt hem aan.
Hij kijkt naar iemand die van een roti smult.
Hij stapt de rotishop binnen.
Even later zit Ramon ook te smullen van een
roti.
Er zijn impulsen, afkomstig van zintuigen,
verwerkt door het zenuwstelsel van Ramon.
Van welke zintuigen zijn deze impulsen
afkomstig geweest?
A
B
C
D
alleen van de ogen en de neus
alleen van de ogen en de tong
alleen van de neus en de tong
van de ogen, de neus en de tong
ZINTUIGLIJKE WAARNEMING
A alleen met de reukzintuigcellen in het
neusslijmvlies
B alleen met de trilhaarcellen en reukzintuigcellen in het neusslijmvlies
C alleen met de slijmcellen en reukzintuigcellen in het neusslijmvlies
D met de trilhaarcellen, slijmcellen en reukzintuigcellen in het neusslijmvlies
30
Bij de mens worden tastzintuigcellen vooral
gebruikt om de omgeving te verkennen en
voorwerpen of voedsel te voelen.
Waar in de huid liggen de tastzintuigcellen?
A
B
C
D
alleen in de lederhuid
alleen in het onderhuidsbindweefsel
alleen in de opperhuid
in de opperhuid, in de lederhuid en in
het onderhuidsbindweefsel
31
In de afbeelding is schematisch een doorsnede
van een oog weergegeven.
28
1
2
Bij iemand zijn de evenwichtszintuigcellen
beschadigd.
3
4
Welke gevolgen kan dit voor de persoon hebben?
A
B
C
D
De persoon hoort daardoor slecht.
De persoon kan zich niet goed concentreren.
De persoon krijgt slaapstoornissen.
De persoon kan plotseling vallen.
Welk cijfer geeft het deel aan dat door het
accommoderen van vorm verandert?
A
B
C
D
1
2
3
4
GROEI EN ONTWIKKELING
MILIEU
32
36
Bij de ontwikkeling van een vlieg zijn onder
andere de volgende stadia te onderscheiden:
1. larve
2. pop
3. volwassen dier
In welk(e) stadium(stadia) voedt deze vlieg
zich niet?
A
B
C
D
alleen in 1
alleen in 2
alleen in 1 en 3
alleen in 2 en 3
Goudzoekers vervuilen de kreken en rivieren
in ons binnenland met
A
B
C
D
koper.
kwik.
lood.
zink.
37
Vier kinderen verwerken hun afval:
33
-
De snelle lengtegroei van plantenstengels
wordt vooral veroorzaakt door
A
B
C
D
celstrekking.
snelle opname van voedingsstoffen.
de turgor.
vermeerdering van protoplasma.
34
Waaruit haalt een zaad bij de ontkieming zijn
voedingsstoffen vandaan?
A
B
C
D
Processen die in planten plaatsvinden, zijn:
1. specialisatie van cellen;
2. celstrekking;
3. plasmagroei.
Welke van deze processen treden op als zich een
nieuwe tak met bladeren ontwikkelt?
A
B
C
D
Wie past een vorm van verwerking toe die
niet schadelijk is voor het milieu?
A
B
C
D
alleen uit de zaadlob en de lucht
alleen uit de bodem en de zaadlobben
alleen uit de lucht en de bodem
uit de bodem, de lucht en de zaadlobben
35
alleen de processen 1 en 2
alleen de processen 1 en 3
alleen de processen 2 en 3
de processen 1, 2 en 3
Henk maakt compost van gras en
vruchtenschillen.
Wilgo begraaft petflessen.
Ashni verbrandt plastic zakken.
Cheryl stort lege blikken op een
vuilnishoop.
Ashni
Cheryl
Henk
Wilgo
TROPISCHE HYGIENE
38
Een patiënt vertoont de volgende
verschijnselen:
-
gewrichtspijn;
pijn achter de oogbollen;
koorts;
hoofdpijn.
Bovengenoemde verschijnselen kunnen
symptomen zijn van
A
B
C
D
bilharzia.
dengue.
gele koorts.
malaria.
39
Marcel vermoedt dat hij bilharzia heeft en
laat zich onderzoeken door een arts.
De arts kan dit het beste vaststellen na een
A
B
C
D
bloedonderzoek.
huidonderzoek.
ontlastingonderzoek.
huid- en bloedonderzoek.
40
In bepaalde gebieden van ons binnenland
komt de ziekte malaria nog steeds voor.
Deze tropische ziekte wordt veroorzaakt door
een
A
B
C
D
bacterie.
ééncellig diertje.
muskiet.
worm.