Inhoudsopgave kadernota 2017-2020
advertisement
KADERNOTA 2017-2020 Kadernota 2017-2020 Kadernota 2017-2020 Inhoudsopgave kadernota 2017-2020 Hoofdstuk 1: Inleiding 1.1 Inleiding en samenvatting 1.2 De stand van de meerjarenbegroting 2017-2020 1.3 Leeswijzer 1.4 Planning 1.5 Besluitvorming : 1 Hoofdstuk 2: Financiële ontwikkelingen 2.1 Het financieel meerjarenbeeld 2017-2020 2.2 Actuele financiële thema’s 2.3 Lokale lastenontwikkeling : 8 Hoofdstuk 3: De stand van de meerjarenbegroting 2017-2020 3.1 Financiële mutaties 3.2 Investeringsprogramma 2016-2020 : 18 Hoofdstuk 4: Technische uitgangspunten begroting 2017. : 34 Bijlage Bijlage 1: Investeringsprogramma 2016-2020 : 38 Kadernota 2017-2020 Kadernota 2017-2020 1 HOOFDSTUK 1 Inleiding Kadernota 2017-2020 2 1.1 Inleiding en samenvatting Hierbij bieden wij u de kadernota 2017-2020 aan. Deze kadernota geeft inzicht in de financiële positie voor de komende jaren (dus na 2016) en vormt de start voor het opstellen van de begroting 2017. De voorjaarsnota geeft inzicht in de financiële stand van zaken voor het lopende begrotingsjaar 2016. Hiermee wordt een duidelijke “knip” gemaakt tussen de voorjaarsnota (lopende jaar: 2016) en de kadernota (komende jaren: 2017-2020). Deze “knip” biedt de raad de mogelijkheid om op basis van twee afzonderlijke documenten eerst een standpunt in te nemen over de financiële positie van het lopend jaar en eventueel gewenste bijsturingen van het vastgesteld beleid, om vervolgens de kaders voor de financiële positie voor de komende jaren te bepalen. Op het moment van behandeling van deze kadernota in het college van B&W van 31 mei is er sprake van een demissionair college. Niettemin is het wel van belang om deze kadernota aan te bieden aan de raad. Immers deze kadernota geeft –ter voorbereiding van de Programmabegroting 2017- inzicht in de financiële positie van de gemeente Heemstede voor de komende jaren. Aan de hand van deze nota wordt de raad -zoals gebruikelijk- in de gelegenheid gesteld een debat te voeren over de kaders van de begroting. Het uiteindelijk doel is dat de raad in november een sluitende (meerjaren)begroting 2017 kan vaststellen. Het feit dat sprake is van een demissionair college heeft geleid tot twee aanpassingen: 1) technische uitgangspunten niet vaststellen en 2) geen nieuw beleid opnemen. Ad.1 Normaal gesproken wordt de raad bij de kadernota gevraagd in te stemmen met de technische uitgangspunten voor de (meerjaren)begroting 2017-2020 (hoofdstuk 4). Nu wordt voorgesteld aan de raad de kadernota in z’n geheel voor kennisgeving aan te nemen. Een eventuele discussie over de technische uitgangspunten kan volgen tijdens de commissievergadering van oktober, dan wel in de begrotingsraad van november 2016; Ad. 2 De financiële (meerjarige) positie is bepaald op basis van bestaand beleid. Dit betekent dat er nu geen nieuwe beleidsvoornemens met (nieuwe) financiële consequenties in deze kadernota zijn opgenomen. Wij hebben de meicirculaire, op het moment van schrijven van deze kadernota 2017-2020, nog niet ontvangen. Naar verwachting ontvangen gemeenten deze eind mei. De financiële consequenties voortvloeiende uit deze circulaire zullen wij verwoorden in een addendum bij deze kadernota. Dit addendum ontvangt u -naar verwachting- de eerste week van juni. Deze informatie willen wij betrekken bij de discussie over de financiële kaders, gepresenteerd in deze kadernota 2017-2020. Uit deze kadernota blijkt dat er sprake is van een voorlopig tekort van ruim € 0,2 miljoen in 2017 ombuigend naar een positief saldo van bijna € 0,4 miljoen in 2020. De doelstelling is het realiseren van een sluitende meerjarenbegroting 2017-2020. Deze kadernota dient hiervoor als voorbereiding. De jaarschijf 2017 wordt vastgesteld in de begrotingsraad van november 2016. De jaarschijven 20182020 worden in de begrotingsraad ter kennisname aan de raad aangeboden. Er is uitzicht op het realiseren van een sluitende meerjarenbegroting 2017-2020. Hierbij wordt het volgende opgemerkt: - De Nederlandse economie herstelt zich gestaag, maar niet uitbundig. Dit weerspiegelt zich ook in de gemeentefinanciën. De financiële meerjarenbegroting laat geen grote mee- en tegenvallers zien ten opzichte van de Programmabegroting 2016 en is daarmee relatief stabiel. Aanvullende bezuinigingen zijn niet nodig; - Conform de gemaakte afspraken in de raad blijven wij de gelden voor het sociaal domein in Heemstede volledig inzetten voor dit beleidsterrein. Wij gaan ervan uit dat de (huidige) rijksvergoedingen meerjarig toereikend zijn om het Heemsteedse beleid te kunnen uitvoeren; - Wij richten ons op verschillende pijlers, namelijk: 1) het blijven inspringen op nieuwe ontwikkelingen, 2) het doorontwikkelen van het beleid op het gebied van het sociaal domein en 3) het afronden en consolideren van door de raad ingezette beleid; - Daarnaast zijn wij voornemens de totale woonlasten (OZB, rioolheffing en afvalstoffenheffing) voor de burger niet te verhogen in 2017, behalve voor de inflatiecorrectie. Kadernota 2017-2020 3 Naast deze positieve berichten plaatsen we ook een aantal kanttekeningen bij deze kadernota: - De jaarschijven 2017 en 2018 van de meerjarenbegroting laten nog een negatief saldo zien. Structureel (vanaf 2019) zijn de gemeentelijke uitgaven en inkomsten weer in evenwicht en laten zelfs een positief saldo zien oplopend naar bijna € 0,4 miljoen; - Uiteraard is ons streven om ook voor 2017 een sluitende begroting aan te bieden in de raad van november 2016. De kadernota vormt slechts de start van de begrotingsvoorbereiding; - Mocht de meicirculaire geen positief effect hebben voor de begroting 2017, dan komen wij in de Programmabegroting 2017 met aanvullende voorstellen ter realisatie van een sluitende begroting 2017; - Als laatste wordt opgemerkt dat in de voorliggende kadernota nog één bestaande bezuiniging is opgenomen, die nog gerealiseerd moeten worden, namelijk: huisvesting bibliotheek. Zoals uit het voorgaande blijkt, beschrijft deze kadernota de financiële situatie voor de gemeente Heemstede op hoofdlijnen. Daarnaast schetst de nota de belangrijkste ontwikkelingen en keuzes, die in de komende jaren bepalend zijn voor het beleid en de begroting. Naar aanleiding van deze kadernota wordt aan de raad gevraagd om kennis te nemen van de inhoud van de kadernota. 1.2 De stand van de meerjarenbegroting 2017-2020 De voorlopige uitkomst van de meerjarenbegroting 2017-2020 ziet er als volgt uit: Uitkomst meerjarenbegroting 2017-2020 2017 2018 2019 2020 -253.000 -122.000 9.000 381.000 De belangrijkste (financiële) ontwikkelingen en risico’s. De integratie-uitkeringen sociaal domein Met ingang van 2015 zijn 3 grote taken en bevoegdheden in het sociaal domein naar gemeenten gedecentraliseerd: de Participatiewet, de WMO en de Jeugdzorg. De gemeente ontvangt voor elk van deze taken een integratie-uitkering. Conform gemaakte afspraken in de raad zijn wij voornemens deze gelden volledig te blijven inzetten ten behoeve van het sociaal domein. De verwachting is dat het Heemsteedse beleid –ondanks de daling van de integratie-uitkeringen- kan worden gerealiseerd binnen de daarvoor beschikbare gelden. Hierbij gaan we er wel van uit dat het Rijk haar toezeggingen omtrent de hoogte van de huidige integratie-uitkeringen nakomt. Dit blijft een onzekere factor. De reserves decentralisaties dienen als vangnet om fluctuaties en risico’s in het uitgavenpatroon op te vangen. Immers we hebben slechts 1 jaar ervaring met de uitvoering van deze nieuwe taken. We achten het van belang het gerealiseerde goed te borgen en wij zien aan de hand van de ervaringen van 2015 kansen voor verdere ontwikkeling. Voor een nadere toelichting op de budgetten sociaal domein wordt verwezen naar paragraaf 2.2.3. Gemeentefonds In deze kadernota is rekening gehouden met de informatie opgenomen in de laatste circulaire, d.i. de decembercirculaire 2015. De algemene uitkering is met ca. € 100.000 neerwaarts bijgesteld ten opzichte van de Programmabegroting 2016 a.g.v. actualisering van de maatstaven. De algemene uitkering wordt berekend aan de hand van diverse maatstaven (bv. aantal inwoners, woningen,Wozwaarden). De actualisering van de maatstaf Woz-waarden Heemstede leidt tot een nadeel van ruim € 180.000. Het is niet uit te sluiten dat dit nadeel in de meicirculaire 2016 (deels) wordt gecompenseerd op het moment dat de landelijke cijfers worden verwerkt in het gemeentefonds. Daarnaast is in de Heemsteedse begroting -conform de 1e begrotingswijziging 2016- een compensatie voor (landelijk) lagere declaratie van btw bij het Rijk, gezien het volatiele karakter, nog niet ingezet als algemeen dekkingsmiddel. Het gaat in de periode 2016-2019 om de volgende bedragen: 2016 € 169.000; 2017 € 92.000, 2018 € 108.000 en 2019 € 155.000. Wellicht dat in de meicirculaire hierover meer duidelijkheid wordt gegeven. Dividend Eneco Het Eneco resultaat over het financiële jaar 2016 wordt naar beste inzicht van vergelijkbare omvang geschat aan 2015. Dit betekent dat vanaf 2017 rekening is gehouden met een dividenduitkering van afgerond € 875.000. Voor een nadere toelichting wordt verwezen naar paragraaf 2.2.1. Nieuwe Omgevingswet Kadernota 2017-2020 4 De nieuwe Omgevingswet treedt naar verwachting in 2018 in werking. Deze nieuwe wet integreert zo’n 26 wetten op het gebied van de fysieke leefomgeving. Hieronder vallen onderwerpen als: bouwen, milieu, waterbeheer, ruimtelijke ordening, monumentenzorg en natuur. De oude wetten zijn veelal sectoraal opgebouwd. In samenhang gezien en toegepast sluiten deze wetten niet meer aan bij de behoefte van deze tijd. Met de Omgevingswet wil de overheid het wettelijk systeem “eenvoudig beter” maken. De mogelijke financiële consequenties die voortvloeien uit deze wetgeving zijn op dit moment nog niet bekend. In de financiële meerjarenraming is hiermee dus ook geen rekening gehouden. Vluchtelingen Op 28 april j.l. heeft de VNG met het kabinet een nadere uitwerking geformuleerd in het 'Uitwerkingsakkoord Verhoogde Asielinstroom'. Daarin werd door regering en gemeenten overeenstemming bereikt over op korte termijn te realiseren uitbreiding van opvangcapaciteit ten behoeve van de sterk gestegen groep asielzoekers en extra maatregelen gericht op integratie van statushouders, het vinden van werk, onderwijsdeelname en gebruik van gezondheidszorg. Het akkoord bevat ook afspraken over aanvullende vergoedingen die voor een deel via het gemeentefonds worden uitgekeerd. Wij verwachten dat in de meicirculaire 2016 daarover meer duidelijkheid wordt verschaft. Precarioheffing op ondergrondse kabels en leidingen In de meerjarenbegroting is rekening gehouden met een bedrag van ca. € 120.000 als bate uit precarioheffing op ondergrondse kabels en leidingen. Minister Plasterk is voornemens voor de zomer een wetsvoorstel in te dienen bij de Tweede Kamer dat er voor zorgt dat met ingang van 1 januari 2017 de tarieven voor precario op nutsnetwerken niet verder mogen oplopen en het aantal gemeenten dat deze vorm van precario heft, niet verder mag stijgen. Het wetvoorstel gaat uit van afschaffing, maar biedt gemeenten nog tien jaar de mogelijkheid om maximaal het op 1 januari 2016 in een gemeente geldende tarief te hanteren. Na uiterlijk tien jaar is geen precarioheffing meer mogelijk op nutsnetwerken. Deze periode kan worden bekort bij een grotere hervorming/verruiming van het gemeentelijk belastingbeleid. In deze kadernota is er van uit gegaan dat de precario-inkomsten in de planperiode 2017-2020 gehandhaafd blijven. Bezuinigingen in het meerjarenbeeld In de meerjarenraming is één bestaande bezuinigingsmaatregel opgenomen, namelijk € 50.000 voor huisvesting bibliotheek. De taakstellingen van € 100.000 op subsidies en € 38.500 voor verkoop gemeentelijke eigendommen zijn geschrapt. De taakstelling Eneco is gerealiseerd en meegenomen in de bepaling van de hoogte van de meerjarige dividendinkomsten Eneco. In paragraaf 2.2.1 worden de bezuinigingsmaatregelen en de mutaties daarin nader toegelicht. CAO-besprekingen De bestaande CAO Gemeenten loopt van 1-1-2013 tot 1-1-2016. In januari 2016 is een principeakkoord over een nieuwe CAO gesloten. De nieuwe CAO loopt van 1 januari 2016 tot 1 mei 2017. Per 1 januari 2016 stijgen de salarissen met 3% en per 1 januari 2017 met 0,4%. Voor 2017 wordt een loonkostenstijging geprognosticeerd van 2,2% (zie hoofdstuk 4).In deze kadernota wordt ervan uitgegaan dat de mogelijke extra kosten voortvloeiende uit de nieuwe CAO gedekt kunnen worden door de inkomsten (w.o. gemeentefonds) in de gemeentebegroting. (Door)ontwikkelen en consolideren De ambities blijven zich richten op o.a. actuele nieuwe ontwikkelingen. De dynamiek van de huidige tijd vraagt van ons dat wij meegaan in deze nieuwe ontwikkelingen. Enkele voorbeelden zijn: 1) het stimuleren en begeleiden van burger- en overheidsparticipatietrajecten, 2) de nota duurzaamheid 2016-2020 incl. de daarbij behorende actiepunten economisch programma 2016-2020 en uitvoering van het klimaatakkoord Parijs 2030, 3) het opvangen van statushouders in de gemeente inclusief de realisatie van de “wachtkamerfunctie” middels aankoop van meerdere woningen en 4) het versterken van de samenwerking op regionaal niveau (Metropoolregio Amsterdam) ter bevordering van een duurzame welvaart van de regio. Voorstellen hieromtrent worden gedurende het jaar voorgelegd aan de raad ter besluitvorming. Daarnaast richten wij ons ook op het doorontwikkelen en consolideren van het beleid. In paragraaf Kadernota 2017-2020 5 2.2 3 gaan wij in op de gerealiseerde resultaten en onze ambities ten aanzien van het sociaal domein. Het streven is zowel doorontwikkelen als consolideren. Voorbeelden: verbetering/ transformatie van de aansluiting van de algemene voorzieningen op de individuele voorzieningen en het doelgroepenvervoer. Er wordt vanuit gegaan dat deze ambities gerealiseerd kunnen worden binnen de beschikbare gelden van het sociaal domein. Tot slot richten we ons op het afronden en consolideren van door de raad ingezette beleid. In de raad van 30 juni 2016 wordt een voorstel voorgelegd de herinrichting van de bibliotheek af te ronden in 2017. Er staat dan een multifunctionele accommodatie (o.a. werk, zorg, welzijn, educatie, kinderopvang, cultuur, aangifteloket politie) met een ontmoetingscentrum. In deze kadernota (bijlage 1 investeringsprogramma) is ook de reconstructie van fase 4 Herenweg in 2017 opgenomen. Overige voorbeelden in dit kader zijn: Plan Havendreef, ontwikkelingen Manpadslaangebied, vaststellen ontwikkelvisie binnenduinrand, herzien parkeerbeleid stationsomgeving, volkshuisvestingsbeleid Heemstede, nota subsidiebeleid 2016-2019 met een eenduidige, heldere en transparante subsidiesystematiek en het actief oppakken van de verkeersknelpuntenlijst langzame verkeersdeelnemers (voetgangers, fietsers). 1.3 Leeswijzer In hoofdstuk 2 wordt ingegaan op een aantal actuele financiële thema’s. Dan gaat het over o.a. de bestaande bezuinigingen in de meerjarenbegroting, het weerstandsvermogen, budgetten sociaal domein en de woonlasten. In hoofdstuk 3 gaan wij meer in detail in op de stand van de meerjarenbegroting 2017-2020 waarbij alle mutaties in de meerjarenbegroting worden toegelicht. Daarnaast wordt het investeringsprogramma 2016-2020 gepresenteerd. De kadernota wordt afgesloten met het vierde hoofdstuk waarin de uitgangspunten voor de begroting 2017 worden opgesomd. 1.4 Planning 31 mei 1e week juni 15 juni 30 juni vaststellen kadernota 2017-2020 in college van B&W addendum op kadernota 2017-2020 naar aanleiding van meicirculaire 2016 gemeentefonds in college van B&W behandeling kadernota 2017-2020 incl. addendum n.a.v. meicirculaire in commissie Middelen behandeling kadernota 2017-2020 in raad 1.5 Besluitvorming Aan de raad wordt gevraagd om: 1. Kennis te nemen van: - de inleiding en samenvatting (hoofdstuk 1); - de financiële ontwikkelingen (hoofdstuk 2); - de stand van de meerjarenbegroting 2017-2020 (hoofdstuk 3); - de technische uitgangspunten voor de (meerjaren)begroting 2017-2020 (hoofdstuk 4); - bijlage 1: investeringsprogramma 2016-2020. Kadernota 2017-2020 6 Kadernota 2017-2020 7 HOOFDSTUK 2 Financiële ontwikkelingen Kadernota 2017-2020 8 2.1 Het financieel meerjarenbeeld. Het financieel meerjarenbeeld ziet er als volgt uit: 2017 2018 2019 2020 -330.000 -219.000 -42.000 158.000 b. structurele financiële effecten voorjaarsnota 2016 116.200 136.200 136.200 136.200 c. jaarlasten investeringen d. overige mutaties 2017-2020 -5.000 -34.200 -40.000 800 38.000 -123.200 13.000 73.800 -253.000 -122.000 9.000 381.000 a. financiële effecten algemene uitkering Uitkom st m eerjarenbegroting 2017-2020 In hoofdstuk 3 worden alle mutaties in het meerjarenbeeld integraal toegelicht. In dit hoofdstuk worden de financiële ontwikkelingen op hoofdlijnen besproken. Toelichting tabel: a. financiële effecten algemene uitkering Zoals aangegeven is op het moment van schrijven van deze kadernota de meicirculaire 2016 nog niet beschikbaar en is uitgegaan van de cijfers t/m de decembercirculaire 2015. De maatstaven in de algemene uitkering (woz waarden, aantal inwoners, woningen ed.) zijn geactualiseerd. De in deze kadernota opgenomen meerjarenreeks komt gemiddeld zo’n € 100.000 lager uit ten opzichte van de in de meerjarenbegroting opgenomen in de Programmabegroting 2016. Aan het eind van de planperiode is sprake van een positieve bijstelling. b. structurele doorwerking effecten voorjaarsnota 2016 In de voorjaarsnota 2016 zijn de financiële mutaties ten opzichte van de begroting 2016 opgenomen. Naar aanleiding van de voorjaarsnota 2016 vindt alleen besluitvorming plaats over de jaarschijf 2016. Een deel van deze afwijkingen heeft een structureel karakter en werkt ook door naar de jaren na 2016. Onder dit kopje zijn o.a. ook de structurele voordelen uit de jaarrekening 2015 verantwoord. c. jaarlasten investeringen Dit betreft de jaarlasten voorvloeiende uit de gemeentelijke investeringen. Dit betreft zowel de jaarlasten van de in het verleden gerealiseerde investeringen, de nog in uitvoering zijnde investeringen alsmede nog in uitvoering te nemen investeringen. Deze laatste zijn opgenomen in het investeringsprogramma 2016-2020 (zie bijlage 1). d. overige mutaties 2017-2020 Dit betreffen mutaties die niet in te delen zijn in de categorieën a t/m c. In hoofdstuk 3 wordt elk van de mutaties toegelicht. Kadernota 2017-2020 9 2.2 Actuele financiële thema’s. 2.2.1.Bezuinigingen opgenomen in de meerjarenbegroting 2017-2020 In de vastgestelde Programmabegroting 2016 zijn de volgende bezuinigingen opgenomen in het meerjarenbeeld: 2016 2017 2018 2019 2020 verkoop gemeentelijke eigendommen 75.500 75.500 75.500 75.500 75.500 herijking subsidiebeleid/huisvesting bibliotheek 50.000 100.000 150.000 150.000 150.000 Dividend Eneco: taakstelling stedin/Eneco 50.000 100.000 150.000 150.000 150.000 175.500 275.500 375.500 375.500 375.500 Verkoop gemeentelijke eigendommen In de voorjaarsnota 2016 is voorgesteld de bezuiniging “verkoop gemeentelijke eigendommen” van € 75.500 structureel af te ramen. Conform de notitie “Stand van zaken optimalisatie onroerende zaken” van maart 2015 (C-stuk) wordt deze taakstelling vanaf 2017 deels ingevuld door verkoop van de grond De Havendreef (renteopbrengst € 37.000). In deze kadernota is derhalve een structureel nadeel verwerkt van € 38.500 (€ 75.500 minus € 37.000). Herijking subsidiebeleid/huisvesting bibliotheek In de Programmabegroting 2016 is een bezuinigingstaakstelling opgenomen van € 50.000 in 2016 oplopend naar € 150.000 vanaf 2018. Zoals ook gerapporteerd in hoofdstuk 3 van de voorjaarsnota 2016 wordt over de realisatie van een deel van de taakstelling (€ 50.000 vanaf 2016 ) betreffende de bibliotheek gerapporteerd in een apart raadsvoorstel “Aanpassing gebouw bibliotheek”, welke gepland staat voor de raad van juni 2016. In de voorjaarsnota 2016 en deze kadernota 2017-2020 is de structurele bezuiniging op de bibliotheek van € 50.000 –in afwachting van de besluitvorming hieromtrent in de raad van juni- opgenomen. Het gemeentelijk subsidiebeleid is herijkt. De nota Subsidiebeleid 2016 t/m 2019 is vastgesteld in de raad van december 2015. In het raadsvoorstel staat aangegeven (citaat): “De actualisering van het subsidiebeleid heeft niet primair een bezuiniging als doelstelling. Dat laat onverlet dat de beoordeling op basis van de nieuwe criteria die in deze nota worden voorgesteld een daling van de subsidieuitgaven tot gevolg kan hebben. De financiële gevolgen zijn echter met name gericht op de langere termijn……”. Naar aanleiding hiervan is de bezuiniging op het subsidiebeleid van € 50.000 in 2017 oplopend naar € 100.000 vanaf 2018 geschrapt in deze kadernota. Indien zich voordelen voordoen op subsidies, o.a. als gevolg van beoordeling aan de nieuwe criteria, zullen deze in de reguliere planning- en control producten (voor- en najaarsnota’s) worden verwerkt. Dividend Eneco: taakstelling Eneco. In de programmabegroting 2016 was een daling opgenomen van het dividend van Eneco als gevolg van het methodebesluit. Hier tegenover was een taakstelling opgenomen van € 50.000 in 2016 oplopend naar € 150.000 vanaf 2018. De doelstelling hierachter was dat wij ons als aandeelhouder zouden inzetten om Eneco ertoe te bewegen ook kritisch te kijken naar de uitgaven die Eneco maakt om de daling van de winst van het bedrijf en daarmee de daling van de dividenduitkering te beperken. Eneco is gestart met een reorganisatie met o.a. als doel de bedrijfskosten terug te dringen. Het Eneco resultaat over het financiële jaar 2016 wordt naar beste huidige inzicht van vergelijkbare omvang geschat aan 2015. In deze kadernota 2017-2020 is een dividenduitkering geraamd van € 875.000. Ter informatie: de dividenduitkering 2015, te verwerken in 2016, bedraagt € 883.000. De taakstelling is derhalve gerealiseerd. Concreet betekent dit dat in deze kadernota 2017-2020 nog de volgende bezuiniging in de cijfers is verwerkt: huisvesting bibliotheek Kadernota 2017-2020 2016 2017 2018 2019 2020 50.000 50.000 50.000 50.000 50.000 50.000 50.000 50.000 50.000 50.000 10 2.2.2 Weerstandsvermogen In de notitie reserves en voorzieningen –weerstandsvermogen 2014 is bepaald dat bij de beoordeling van het weerstandsvermogen, de norm van 2,0 van het benodigde weerstandsvermogen wordt gehanteerd. Gekozen is voor een bandbreedte van 1,8 – 2,2. De ratio (risico’s/beschikbare weerstandscapaciteit) wordt per 1 januari 2017 geprognosticeerd op 2,7. Dit staat voor een uitstekend weerstandsvermogen. Voor de beoordeling van de benodigde weerstandscapaciteit worden de volgende uitgangspunten gehanteerd. Ratio > 2,0 1,4 – 2,0 1,0 – 1,4 < 1,0 Beoordeling uitstekende weerstandscapaciteit ruim voldoende weerstandscapaciteit Voldoende weerstandscapaciteit Onvoldoende weerstandscapaciteit De algemene reserve heeft per 1-1-2016 (incl. rekeningsresultaat 2015) een stand van € 4,1 miljoen. Daarnaast wordt in de voorjaarsnota 2016 voorgesteld het saldo van de reserve huisvesting onderwijs van € 2,2 miljoen over te hevelen naar de algemene reserve. Hier tegenover staat dat in 2016 nog ca. € 0,2 miljoen van de algemene reserve ingezet wordt t.b.v. het extra afschrijven van onderwijsinvesteringen (conform besluitvorming n.a.v. programmabegroting 2015). Daarnaast wordt in de voorjaarsnota 2016 voorgesteld de inhaalafschrijvingen sportvelden van bijna € 0,5 miljoen ten laste van de algemene reserve te brengen. Per saldo wordt de algemene reserve, op basis van de huidige informatie, geprognosticeerd op € 5,6 miljoen. Uitgaande van een risico-omvang van € 2.082.000 (gebaseerd op de begroting 2016) en een ratio weerstandsvermogen van 2,0 (met een bandbreedte van 1,8 – 2,2) is een algemene reserve benodigd van maximaal € 4,6 miljoen (2,2 x € 2.082.000). Er is sprake van een surplus van € 1,0 miljoen. 2.2.3. Sociaal domein: zowel doorontwikkelen als consolideren. In de rapportage Sociaal Domein Q1 t/m Q4 2015 (commissie Samenleving d.d.10 mei 2016) is inzicht gegeven in de uitvoering van de taken op het vlak van het sociaal domein. Hieruit blijkt dat de gemeente Heemstede in nauwe afstemming met de aanbieders in 2015 in staat is gebleken om de burgers die dat nodig hebben –zowel de cliënten in het kader van het overgangsrecht als de nieuwe cliënten – tijdig passende ondersteuning te bieden. Hierbij is ingezet op maatwerk. De toegang en toeleiding functioneren goed en er zijn zeer weinig klachten of bezwaarschriften. De uitvoering heeft plaatsgevonden conform de uitgangspunten van het Beleidsplan Sociaal Domein 2015 en binnen de beschikbare budgetten. Als nuancering merken we op dat we ons realiseren dat we pas net begonnen zijn. Uiteraard is de borging van het gerealiseerde van belang en zien we aan de hand van de ervaringen van 2015 kansen voor verdere ontwikkeling. Deze doorontwikkeling is van belang omdat we zo mogelijk een verbetering van de ondersteuning van inwoners nastreven en omdat het beschikbare budget de komende jaren verder zal afnemen. In de jaarrekening 2015 en de rapportage Sociaal Domein Q1 t/m Q4 2015 is uitgebreid ingegaan op het gerealiseerde beleid. Gezien de aard van deze kadernota gaan wij hier in op de financiële aspecten in meerjarig perspectief. Hierna volgen de financiële feiten: De integratie-uitkeringen 2015-2020 conform de decembercirculaire 2015: Inkomsten werkelijk begroting begroting begroting begroting 2015 2016 2017 2018 2019 begroting 2020 Integratie-uitkering Wmo 2015 3.065.460 3.218.418 3.194.558 3.075.227 3.039.821 3.049.635 Integratie-uitkering Jeugdwet 3.049.104 2.890.111 2.852.121 2.875.871 2.882.880 2.890.499 Integratieuitkering Participatiewet 2.060.882 1.881.323 1.703.514 1.543.085 1.468.104 1.388.143 8.175.446 7.989.852 7.750.193 7.494.183 7.390.805 7.328.277 Uit de tabel blijkt een daling van de inkomsten (integratie-uitkeringen) met € 850.000 in de periode 2015-2020. Dit betreft met name de integratie-uitkering Participatiewet. Kadernota 2017-2020 11 De gerealiseerde financiële resultaten op basis van de voorlopige jaarrekening 2015 zien er als volgt uit: WMO 2015 Jeugdwet Participatiewet Integratie-uitkering 2015 3.065.460 3.049.104 2.060.882 Uitgaven 2015 1.339.716 2.520.304 1.959.834 Reservering 1.725.744 528.800 101.048 Het positief resultaat WMO 2015 en de Jeugdwet van totaal € 2.254.544 is in de voorlopige jaarrekening 2015 gestort in de “reserve decentralisaties WMO 2015 en Jeugdwet”. Het overschot op de Participatiewet is gestort in de “reserve invoeringskosten Participatiewet”. Daarnaast is, conform het Beleidskader sociaal domein vastgesteld in de raad van januari 2014, bij de voorjaarsnota 2016 voorgesteld de reserve WMO 2007 op te heffen en het saldo van € 2.174.796 toe te voegen aan de “reserve decentralisaties WMO 2015 en Jeugdwet”. De omvang van deze reserve komt daarmee op een saldo van € 4.429.340. De meerjarige ontwikkeling van de integratie-uitkering WMO 2007 ziet er als volgt uit: integratie-uitkering WMO 2007 werkelijk begroting begroting begroting begroting 2015 2016 2017 2018 2019 begroting 2020 2.052.509 1.862.697 1.929.267 1.929.267 1.929.267 1.929.267 Het gerealiseerd resultaat 2015 op basis van de voorlopige jaarrekening 2015 geeft het volgende beeld: WMO 2007 Integratie-uitkering 2007 2.052.509 Uitgaven 2015 1.675.661 Reservering 376.848 Zoals eerder afgesproken met de raad blijven wij de budgetten sociaal domein in Heemstede volledig inzetten voor dit beleidsterrein. De verwachting is dat het vastgestelde Heemsteedse beleid c.q. niveau van dienstverlening– ondanks de daling van de integratie-uitkeringen met € 850.000 in de periode 2015-2020- gehandhaafd kan blijven. Dit betekent dat door de inzet/doorontwikkeling/transformatie reeds een goede bezuinigingsslag is gemaakt, terwijl er tevens enige ruimte is voor de verwachte groei in de vraag (vergrijzing, langer zelfstandig wonen, laagdrempeliger toegang). Bovendien is er enige ruimte voor de jaarlijkse (financiële) schommelingen, met name door de mogelijke inzet van –in voorkomende gevallen dure- jeugdhulp. Hierbij gaan we er wel van uit dat het Rijk haar toezeggingen omtrent de hoogte van de huidige integratie-uitkeringen de komende jaren nakomt. Dit blijft een risico. Gewenste omvang reserve De reserve “decentralisaties WMO 2015 en Jeugdwet” heeft een saldo van ruim € 4,4 miljoen. Hierbij dient nog rekening te worden gehouden met lopende verplichtingen, namelijk: € 370.000 frictie/transformatiekosten Stichting WIJ, € 300.000 voor nog te betalen facturen 2015 jeugd en € 50.000 afrekeningen subsidies, overboekingen (o.a. minimabeleid, mantelzorginzet ed). Dit betekent dat het feitelijk budget in de reserve ca. € 3,5 miljoen bedraagt. De totale inkomsten voor het sociaal domein bedragen ruim € 10 miljoen. Een percentage van 30% (afgerond € 3 miljoen) lijkt voldoende aan reserve t.o.v. de inkomsten. Met dit percentage wordt een buffer gerealiseerd voor: (groter) schommelingen in de uitgaven; de mogelijkheid van een zorgvuldige overgangsperiode na 2017 (met tevens mogelijke nieuwe verwerving/kosten/nieuwe tarieven); de doorontwikkeling van het algemeen voorzieningenniveau en de verbetering van de aansluiting van de algemene voorzieningen op de individuele voorzieningen (inclusief Participatiewet). Kadernota 2017-2020 12 Het bedrag boven de € 3 miljoen, of te wel € 0,5 miljoen, kan worden benut voor: activiteiten met eenmalige kosten die een relatie hebben met het sociaal domein. Bijvoorbeeld: vervoersvoorzieningen (aansluiting vervoers-motie); inrichting/aanpassing bibliotheek voor doelgroepen; de doorontwikkeling van het welzijnswerk etc. eenmalige projectmatige inzet ten behoeve van de doorontwikkeling van de (financiële) bedrijfsvoering sociaal domein. Uiteraard zullen wij dergelijke bestedingen ten laste van de reserve vooraf voorleggen aan de raad ter besluitvormig. Kadernota 2017-2020 13 2.3 Lokale lastenontwikkeling: geen verhoging van de woonlasten (behalve voor de inflatiecorrectie). De reguliere beleidslijn is dat de jaarlijkse heffingen worden geïndexeerd voor inflatiecorrectie. Voor 2017 is de inflatie geprognosticeerd op 1,7%. Voor de onroerende zaakbelasting vindt ook een correctie plaats voor de ontwikkeling van de belastingcapaciteit (WOZ-waarden, percentage leegstand bij niet-woningen, percentage beroep en bezwaar en afrondingsverschillen). Dit laatste leidt gemiddeld nauwelijks tot een wijziging van de lastendruk voor de burger. De lokale heffingen die het meest effect hebben op de lokale woonlasten zijn: onroerende zaakbelastingen, afvalstoffenheffing en rioolheffing. Ter informatie: Huishoudens met een eigen woning betalen onroerende zaakbelastingen, rioolheffing en afvalstoffenheffing. Huishoudens met een huurwoning betalen alleen afvalstoffenheffing. Onroerende zaakbelastingen. In het huidige meerjarenbeeld is geen rekening gehouden met een extra verhoging van de onroerende zaakbelasting. Een woning in Heemstede heeft in 2016 een gemiddelde WOZ-waarde van € 380.000 (peildatum 1-1-2015). OZB tarief woningen (eigenaren) 2016 OZB tarief niet-woningen (eigenaren + gebruikers) 2016: 0,1039% 0,3590% Conform bestaand beleid is het voornemen de OZB-opbrengsten 2017 ten opzichte 2016 te verhogen met een inflatiecorrectie van 1,7 %. Dit komt overeen met een bedrag van ca. € 100.000. Rioolheffing De hoogte van het tarief 2016 bedraagt € 202,62. En dat is ruim 5% hoger dan het gemiddeld landelijk tarief voor de rioolheffing (bron: Coelo atlas 2016) ad. € 193. Het uitgangspunt is 100% kostendekkendheid. . De volgende ontwikkelingen worden –naast de reguliere loon/prijsindexering- meegenomen ter bepaling van het tarief 2017 (ter informatie: een stijging van de rioollasten met ca. € 26.000 komt overeen met 1% stijging van de rioolheffing): In de raad van 27 juni 2013 is naar aanleiding van het amendement “kadernota riool variant 3” besloten tot wijziging van de financieringssystematiek bij rioolinvesteringen. Dit betekent dat vanaf 2014 wordt gespaard (€ 70.000 cumulatief) in een voorziening vervangingsinvesteringen riolering en met het gespaarde geld worden de investeringen vanaf 2023 direct betaald. De kapitaallasten (rente- en afschrijvingen) in 2017 stijgen –uitgaande van het vaste rentepercentage van 4%, welke wordt toegerekend aan de rioolinvesteringen- met ca. € 65.000 ten opzichte van 2016. Dit houdt verband met de vervanging van het riool Dr.Piersonstraat. Vanaf 2015 wordt ca. € 100.000 meer aan bestaande kosten toegerekend aan de rioolheffing. Om de tariefstijging te beperken is besloten in 2015 € 66.000 en in 2016 € 34.000 te dekken uit de voorziening riolering. Met ingang van 2017 vervalt de onttrekking. De voorziening riolering bedraagt per 1-1-2016: € 230.325. Uit een analyse over de laatste drie jaar (2013-2015) blijkt dat er gemiddeld ca. € 30.000 is gestort in de voorziening. Dit ontstaat omdat uitgaven lager uitvallen dan begroot. Met ingang van 2016 wordt dit efficiencyvoordeel meegenomen in de begroting. In de begroting 2016 is rekening gehouden met een efficiencyvoordeel (stelpost) van € 90.000 op basis van de resultaten 2012-2014. Een nadeel derhalve van € 60.000. Conform het bestaande beleid wordt aan de rioolinvesteringen een rentepercentage toegerekend van 4%.Gezien de renteontwikkeling wordt voorgesteld dit rentepercentage neerwaarts bij te stellen naar 2,5% (afgerond naar beneden). Dit betreft het gewogen gemiddelde rentepercentage over de door de gemeente in het verleden afgesloten langlopende geldleningen (4%) en de rente waartegen op dit moment geleend kan worden (1,5%). In totaliteit leidt dit tot een lastendaling van ca. € 360.000 op jaarbasis, wat doorwerkt in de rioolheffing. Kadernota 2017-2020 14 Echter indien er minder rentekosten kunnen worden toegerekend aan de rioolheffing, betekent dit een nadeel voor de algemene middelen van € 360.000 structureel. Voor de burger betekent dit echter een lastenverlichting. In paragraaf 3.1 wordt ingegaan op welke wijze dit nadeel (deels) kan worden gedekt. Conclusie: Uitgaande van het bestaande beleid zou de rioolheffing a.g.v. genomen besluiten stijgen met ca. 9%. Door het verlagen van de rentetoerekening aan rioolinvesteringen van 4% naar 2,5% is de verwachting dat de rioolheffing voor 2017 niet verhoogd hoeft te worden, maar indien mogelijk kan worden verlaagd. Afvalstoffenheffing De hoogte van het tarief 2016 (240 liter rolemmer) bedraagt € 241,44. Ten opzichte van het landelijk gemiddelde ad. € 263, ligt het tarief 8% lager (bron: Coelo atlas 2016). Het uitgangspunt is 100% kostendekkendheid. De volgende ontwikkelingen worden –naast de reguliere loon/prijsindexeringen- meegenomen in het tarief (ter informatie: een stijging van de kosten voor afvalstoffen met ca. € 26.000 komt overeen met 1% stijging van de afvalstoffenheffing). De voorziening afvalstoffen bedraagt per 1-1-2016: € 583.494. Gezien de hoogte van de voorziening is besloten (voorjaarsnota 2015/investeringsprogramma begroting 2016) de kosten van aanschaf/vervanging containers van totaal € 423.500 ten laste van de voorziening te brengen. Conform de wetgeving mag dit bedrag niet in één keer t.l.v. de voorziening worden gebracht, maar -in dit geval- in 10 jaarlijkse termijnen (de afschrijvingstermijn). Hiermee wordt voorkomen dat de afschrijvingslasten leiden tot verhoging van de afvalstoffenheffing. Besloten is (22 december 2015) de textielinzameling te gunnen aan Meerlanden. Aangezien de textielinzameling in de loop van 2016 is opgestart is de verwachting dat het netto voordeel in 2016 zal uitkomen op € 30.000. Dit voordeel komt ten goede aan de voorziening afvalstoffen. Vanaf 2017 zal het netto voordeel uitkomen op € 50.000 per jaar Uit een analyse over de laatste drie jaar (2013-2015) blijkt dat er gemiddeld ca. € 60.000 is gestort in de voorziening. Dit ontstaat omdat uitgaven lager uitvallen dan begroot. Met ingang van 2016 wordt dit efficiencyvoordeel meegenomen in de begroting. In de begroting 2016 is rekening gehouden met een efficiencyvoordeel (stelpost) van € 80.000 op basis van de resultaten 20122014. Een nadeel derhalve van € 20.000. Uit de voorjaarsnota 2016 blijkt dat sprake is van een structureel nadeel van € 33.000 op de aanneemsom De Meerlanden. Hiertegenover staat een hogere vergoeding van Nedvang voor kunststofinzameling ed. van € 56.500. Per saldo een structureel voordeel van € 23.500. Conclusie: De verwachting is dat de afvalstoffenheffing niet behoeft te worden verhoogd, anders dan de inflatiecorrectie van 1,7%. Kadernota 2017-2020 15 Recapitulatie woonlasten voor burgers Heemstede in 2016 en 2017. De woonlasten in 2016 voor een burger van Heemstede, welke eigenaar is van een woning met een gemiddeld WOZ-waarde van € 380.000 ziet er als volgt uit: Belastingsoort m utatie 2016 OZB 2017 t.o.v. 2016 € 395 € 402 1,70% € 203 € 203 0,00% € 241 € 246 1,70% € 839 € 850 1,29% (o.b.v. gemiddelde w oz w aarde w oning 2015: € 380.000; bron: GBKZ) Rioolheffing (incl. gew ijzigde financieringssystematiek rioolinvesteringen) Afvalstoffenheffing (o.b.v. 240 liter rolemmer) Totaal Woonlasten gelijk houden (behalve voor inflatiecorrectie) Het voornemen is de totale woonlasten (OZB, afvalstoffenheffing en rioolrecht) voor een huiseigenaar met een woning met een gemiddelde WOZ-waarde niet meer te laten stijgen in 2017 ten opzichte van 2016 dan de inflatiecorrectie van 1,7%. Indien mogelijk blijft de rioolheffing 2017 gelijk aan die van 2016 of zal zelfs iets dalen. Een huurder betaalt alleen afvalstoffenheffing. Ook hier geldt het voornemen om de lasten niet meer te laten stijgen dan de inflatiecorrectie van 1,7%. Bij de opstelling van de begroting 2017 worden de kosten 2017 voor riool en afval (bv. kapitaallasten, kosten Meerlanden) in detail uitgewerkt. Ook het aantal aansluitingen wordt geactualiseerd. De definitieve tarieven 2017 ozb, riool en afval worden opgenomen in de belastingverordeningen 2017 en vastgesteld in de raad van december 2016. Overzicht woonlasten 2016 gemeenten regio Zuid-Kennemerland. OVERZICHT WOONLASTEN 2016 GEMEENTEN REGIO ZUID KENNEMERLAND Uitgangspunt: eigen woning, meerpersoonshuishouden, afvalemmer van 240 liter Bloemendaal Haarlemmerliede w oz w aarde w oning Heemstede w oz w aarde w oning Zandvoort w oz w aarde w oning Haarlem w oz w aarde w oning w oz w aarde w oning 250.000 380.000 500.000 250.000 380.000 500.000 250.000 380.000 500.000 250.000 380.000 500.000 250.000 380.000 500.000 271 179 301 412 204 301 543 226 301 319 306 340 485 306 340 639 306 340 260 203 241 395 203 241 520 203 241 306 198 248 466 198 248 613 198 248 296 156 337 450 156 337 592 156 337 751 917 1.070 965 1.131 1.285 704 839 964 752 912 1.059 789 943 1.085 Belastingsoort: onroerend zaakbelasting rioolheffing afvalstoffenheffing totale woonlasten 2016 Kadernota 2017-2020 16 Kadernota 2017-2020 17 HOOFDSTUK 3 De stand van de meerjarenbegroting 2017-2020 Kadernota 2017-2020 18 Financiële mutaties in de meerjarenbegroting 2017-2020. 3.1 Financiële mutaties In dit hoofdstuk worden alle financiële mutaties opgenomen in de meerjarenbegroting 2017 – 2020 toegelicht. Indien voor een getal een “min” staat, betekent dit dat sprake is van een nadeel ten opzichte van de vastgestelde begroting 2016. De financiële mutaties zijn in 4 categorieën ingedeeld, namelijk: 1. Financiële effecten algemene uitkering; 2. Structurele financiële effecten voortvloeiende uit de voorjaarsnota 2016; 3. Jaarlasten voortvloeiende uit de gemeentelijke investeringen; 4. Overige mutaties 2017-2020. Naar aanleiding van deze kadernota 2017-2020 wordt de raad gevraagd om richtinggevende uitspraken te doen over het al dan niet opnemen van bovengenoemde financiële mutaties in de meerjarenbeleidsbegroting 2017-2020. De jaarschijf 2017 wordt vastgesteld in de begrotingsraad van november 2016. Kadernota 2017-2020 19 Financiële effecten: 2017 2018 2019 2020 1 Algem ene uitkering: Effecten algemene uitkering (t/m decembercirculaire 2015) subtotaal -330.000 -219.000 -42.000 158.000 -330.000 -219.000 -42.000 158.000 116.200 136.200 136.200 136.200 116.200 136.200 136.200 136.200 2 Structurele doorw erking m utaties voorjaarsnota 2016 Structurele mutaties uit voorjaarsnota 2016 subtotaal 3. Investeringen -Vrijval kapitaallasten investeringen -Investeringsprogramma: subtotaal 160.000 301.000 480.000 662.000 -165.000 -341.000 -442.000 -649.000 -5.000 -40.000 38.000 13.000 4. Overige m utaties 2017-2020 Vrijval vacatureruimte (dekking bezuiniging bedrijfsvoering) 38.000 81.000 81.000 81.000 -40.000 -40.000 -108.000 0 Incidentele kosten gemeenteraadsverkiezingen 0 -20.000 0 0 Bijdrage Regionaal Mobiliteitsfonds 0 -23.000 -47.000 -71.000 Verkiezingen Groeiplaatsverbetering Landzichtlaan Gratis bew aakte stalling station Bijdrage sportplaza -14.000 0 0 0 8.000 16.000 16.000 16.000 -5.000 -11.000 -24.000 -24.000 -180.000 -180.000 -180.000 -180.000 Stormschade bomen (incidenteel 2016) 100.000 100.000 100.000 100.000 Versterking samenw erking Metropoolregio Amsterdam -40.200 -40.200 -40.200 -40.200 Leges omgevingsvergunningen Burgerinitiatieven -25.000 -25.000 -25.000 -25.000 Verlagen rentetoerekening aan rioolinvesteringen -100.000 -100.000 -100.000 -100.000 Gemeenschappelijke Regeling IT (GRIT) -146.000 -211.000 -250.000 -137.000 Technisch projectleider informatisering 0,5 fte -35.000 -35.000 -35.000 -35.000 Digitale infrastructuur -50.000 0 0 0 Doorontw ikkeling zaakgericht w erken -50.000 0 0 0 0 -10.000 -10.000 -10.000 Implementatiekosten Wet Openbare Overheid (WOO) Business Intelligence Tool Aframen overschot 2016 subtotaal Uitkom st m eerjarenbegroting 2017-2020 0 -6.000 -6.000 -6.000 505.000 505.000 505.000 505.000 -34.200 800 -123.200 73.800 -253.000 -122.000 9.000 381.000 Toelichting: 1. Financiële effecten algemene uitkering. Zoals aangegeven is op het moment van schrijven van deze kadernota de meicirculaire 2016 nog niet beschikbaar en is uitgegaan van de cijfers t/m de decembercirculaire 2015. De maatstaven in de algemene uitkering (woz waarden, aantal inwoners, woningen ed.) zijn geactualiseerd. De in deze kadernota opgenomen meerjarenreeks komt gemiddeld zo’n € 100.000 lager uit ten opzichte van de in de meerjarenbegroting opgenomen in de Programmabegroting 2016. Aan het eind van de planperiode is sprake van een positieve bijstelling. 2. Structurele financiële effecten voortvloeiende uit de voorjaarsnota 2016. In de voorjaarsnota 2016 zijn alle financiële mutaties ten opzichte van de begroting 2016 toegelicht. Een deel van deze mutaties heeft een structureel karakter d.w.z. heeft ook financiële consequenties voor de jaren na 2016. Uit praktische overwegingen -mede gezien het karakter van de kadernota- is ervoor gekozen om niet alle mutaties opnieuw toe te lichten. Kadernota 2017-2020 20 3. Jaarlasten voortvloeiende uit de gemeentelijke investeringen. Dit betreft zowel de jaarlasten van de in het verleden gerealiseerde investeringen, de nog in uitvoering zijnde investeringen als de nog in uitvoering te nemen investeringen. Deze laatste zijn opgenomen in het investeringsprogramma 2016-2020 (bijlage 1). Voor een uitgebreide toelichting wordt verwezen naar paragraaf 3.2 Investeringsprogramma. 4. Overige mutaties 2017-2020 Vrijval vacatureruimte (dekking bezuiniging bedrijfsvoering) In de programmabegroting 2016 blz 139 is gerapporteerd over de structurele invulling van de bezuiniging bedrijfsvoering. Ter uitvoering hiervan valt in 2017 een bedrag van € 38.000 vrij aan vacatureruimte en m.i.v. 2018 een bedrag van € 81.000. Verkiezingen. In het meerjarenperspectief is rekening gehouden met één verkiezing (Tweede Kamer) in 2017, één verkiezing (Gemeenteraad) in 2018 en twee verkiezingen (Europees Parlement en Provinciale Staten/Waterschappen) in 2019. In 2020 staan geen verkiezingen gepland. De gemiddelde kosten per verkiezing zijn € 40.000. De meerkosten voor de gecombineerde verkiezingen in 2019 zijn geschat op € 28.000. Incidentele kosten gemeenteraadsverkiezingen. In 2018 is rekening gehouden met extra uitgaven van € 20.000 i.v.m. de gemeenteraadsverkiezingen. Om de Heemsteedse kiezers te informeren worden -conform de gemeenteraadsverkiezingen in 2014verschillende communicatiemiddelen ontwikkeld. Bijdrage Regionaal Mobiliteitsfonds In de raad van 31 januari 2013 is ingestemd met het vormen van een Regionaal Mobiliteitsfonds. Het fonds wordt gedurende 15 jaar gevoed door de deelnemende gemeenten. In de begroting is hiervoor een bijdrage geraamd van € 119.000. Conform de ontwerp-begroting 2017 van de Gemeenschappelijke Regeling Bereikbaarheid Zuid-Kennemerland bedraagt de bijdrage in 2018 € 142.000, in 2019 € 166.000 en vanaf 2020 € 190.000. Groeiplaatsverbetering Landzichtlaan Eens in de drie jaar wordt de vitaliteit van alle gemeentelijke bomen visueel geïnspecteerd. Dit wordt VTA-controle (visual tree assessment) genoemd. Bomen die slecht of matig zijn worden niet per definitie gekapt of verwijderd. In sommige gevallen zijn er mogelijkheden om matige bomen door groeiplaatsverbetering toch te behouden. De bomen in de Landzichtlaan, Spaarnzichtlaan en omgeving zijn als matig beoordeeld. Deze straten maken geen onderdeel uit van de groenstructuur. Groeiplaatsverbetering bij bomen in deze lanen wordt dan ook niet betaald uit het budget ter versterking van de groenstructuur. Wanneer er niets wordt gedaan zal de kwaliteit van deze bomen snel afnemen. Het is hier mogelijk om door middel van groeiplaatsverbetering de levensduur van deze bomen te verbeteren. Dit is op lange termijn goedkoper dan het vervangen van de bomen. Hier zijn diverse mogelijkheden voor, zoals ploffen (lucht en voeding injecteren in de bodem) en het aanbrengen van grond-/voedingpijlers. De kosten van deze maatregelen bedragen ca. € 200 per boom. In totaal gaat het om een eenmalig bedrag van € 14.000 in 2017. Gratis bewaakte stalling station (tijdelijke proef) 24 maart 2015 is door het college van B&W besloten (B-stuk) mee te werken aan de proef gedurende 2 jaar om de bewaakte stalling bij het station gratis aan te bieden. Het doel is fietsers te verleiden vaker de bewaakte stalling te gebruiken, waarmee de parkeerdruk in het buitengebied rondom het station Heemstede-Aerdenhout af kan nemen. De totale kosten (c.q. de bijdrage aan de NS) voor de gemeente Heemstede bedragen € 32.000. De andere helft wordt betaald door de gemeente Bloemendaal. De proef vindt in de periode medio 2015 t/m medio 2017 plaats. Met ingang van 2018 vervallen derhalve de kosten. Bijdrage Sportplaza Kadernota 2017-2020 21 Overeenkomstig de beheer- en exploitatieovereenkomst stijgt de jaarlijkse bijdrage aan Sportplaza (nog afgezien van de afgesproken indexering). De overeenkomst eindigt per 1 juli 2019 maar er is een mogelijkheid tot een verlenging van 5 jaar. Het bedrag voor 2019 is daarom omgerekend naar een jaarbedrag. Voor 2020 is een gelijk bedrag opgenomen. Incidentele baten omgevingsvergunningen 2016 In 2016 is de opbrengst leges omgevingsvergunningen eenmalig hoger geraamd (totaal € 430.000) in verband met de te verwachten bouwplannen Havendreef. Vanaf 2017 is de opbrengst derhalve structureel € 180.000 lager. Er wordt meerjarig een bedrag van € 250.000 aan legesinkomsten geraamd. Jaarlijks wordt een bedrag van € 150.000 geraamd voor kleinere aanvragen omgevingsvergunningen. Daarnaast is rekening gehouden met gemiddeld € 100.000 aan legesinkomsten als gevolg van grotere projecten. In de komende planperiode 2017-2020 betreft dit o.a. Spaarnelicht, polikliniek Sein, Mariënheuvel en Manpadslaangebied. Stormschade bomen (incidenteel 2016) Naar aanleiding van de storm van 25 juli 2015 is door de raad een bedrag van € 275.000 (w.v. € 175.000 in 2015 en € 100.000 in 2016) voor herstelwerkzaamheden beschikbaar gesteld. M.i.v. 2017 vervallen de kosten. T.o.v. de begroting 2016 is dus sprake van een structureel voordeel. Versterking samenwerking Metropoolregio Amsterdam In de Metropoolregio Amsterdam (MRA) werken 32 gemeentes, waaronder Heemstede, twee provincies en de Stadsregio Amsterdam (SRA) op regionale schaal samen aan ruimtelijke ontwikkeling, wonen, economie, duurzaamheid, landschap en verkeer en vervoer. De uitvoering van de ambitieuze MRA Agenda en de onderliggende werkplannen vragen om degelijke organisatie en financiering. Een regiegroep binnen de MRA heeft voorstellen gedaan ter versterking van de samenwerking in de Metropoolregio. Dit heeft geleid tot het opstellen van een convenant, dat nu ter consultatie aan alle gemeenten en provincies in de MRA wordt voorgelegd. Daarnaast is een (concept-)begroting opgesteld voor de dekking van de kosten van de gezamenlijke activiteiten, zoals bijeenkomsten, onderzoeken, publicaties e.d. met de vraag of de betrokken gemeenteraden hun mening willen geven over de voorgestelde vorm waarin de bestuurlijke samenwerking in de Metropoolregio Amsterdam wordt versterkt en de beoogde werking van het convenant en of zij bereid zijn om als bijdrage aan de MRA-begroting (structureel) € 1,50 per inwoner vanaf 2017 op te nemen in de begroting. Voor Heemstede betekent dit een bijdrage van € 40.200 per jaar (B&W van 24 mei 2016, B-stuk). Burgerinitiatieven Initiatieven van onze inwoners, bedrijfsleven en maatschappelijke organisaties worden aangemoedigd en omarmd. Daarom geeft de gemeente actief invulling aan overheidsparticipatie: burgers nemen het initiatief en de gemeente helpt – wanneer relevant – mee om deze te realiseren. Regelmatig wordt de gemeente benadert door inwoners met goede ideeën of burgerinitiatieven. Bijvoorbeeld voor het inbrengen van kennis, het leggen van contacten of het gebruik van faciliteiten. Maar soms ook voor een (beperkte) financiële bijdrage, bijvoorbeeld voor het (co-)financieren van speeltoestellen, aanschaf materialen, huur werkruimte e.d. Om snel te kunnen handelen is het belangrijk om budget beschikbaar te hebben om dit soort initiatieven direct te ondersteunen. Daarmee wordt voorkomen dat burgers de dupe worden van lange financiële beslistrajecten waarbij uiteindelijk de energie weglekt. Voorgesteld om een budget beschikbaar te stellen van € 25.000. Dit wordt beheerd door de burgemeester (portefeuillehouder burgerparticipatie) waarbij toewijzing in overleg met de overige collegeleden zal plaatsvinden. Verlagen rentetoerekening aan rioolinvesteringen Het voornemen is de totale woonlasten gelijk te houden met uitzondering van de jaarlijkse indexering. Voor de rioolheffing streven we er naar deze gelijk te houden aan 2016 of –indien mogelijk- te verlagen. Uitgaande van het bestaande beleid zou de rioolheffing a.g.v. in het verleden genomen besluiten door de raad stijgen met ca. 9% (zie nadere toelichting paragraaf 2.3). Echter aan rioolinvesteringen wordt een vast rentepercentage van 4% toegerekend (zie blz 112 Programmabegroting 2016). Het voornemen is dit percentage te verlagen naar 2,5%. Hierdoor wordt ca. € 360.000 minder aan lasten doorberekend aan de rioolexploitatie. Dit leidt tot een lastenverlichting voor de burger (ca. 13% minder rioolheffing). Kadernota 2017-2020 22 Achtergrond: Het vaste rentepercentage van 4% is gebaseerd op het gemiddelde rentepercentage van de door de gemeente (in het verleden) aangegane geldleningen. Vanaf 2017 worden de eerste van deze relatief dure leningen volledig afgelost. De rente om nieuwe geldleningen aan te trekken lijkt voorlopig op een laag niveau te blijven. In deze kadernota wordt uitgegaan van een rentepercentage van 1,5%. Het voornemen is derhalve om het toe te rekenen rentepercentage aan de rioolinvesteringen te bepalen op het gewogen gemiddelde tussen de relatief hogere rente op in het verleden aangegane geldleningen (ruim 4%) en de relatief lagere rente (1,5%) waartegen op dit moment geleend kan worden. Het percentage is naar beneden afgerond op 2,5%. Financiële consequenties: Het verlagen van het rentepercentage leidt ertoe dat ca. € 360.000 minder aan rentelasten wordt toegerekend aan de rioolexploitatie en daarmee de rioolheffing (dus lagere inkomsten). Dit leidt tot een nadeel van € 360.000 in de begroting. Immers deze rentelasten moeten nu verdeeld worden over de andere producten van de begroting. Opgemerkt wordt dat de laatste 2 jaren de totale schuldpositie van de gemeente versneld verbeterd. Dit is financieel een gunstige ontwikkeling. Dit betekent dat in totaliteit de omvang van de rentelasten, welke op de begroting drukken, afneemt. Mede hierdoor kan volgens de huidige inschatting een bedrag van € 260.000 aan rentenadelen worden opgevangen. Er resteert nog een nadeel van € 100.000. Gemeenschappelijke Regeling IT (GRIT) Per 1 januari 2016 is de lichte gemeenschappelijke regeling GRIT (samenwerking met gemeente Bloemendaal) van start gegaan. De gemeente Bloemendaal neemt afgerond 46% van de GRIT kosten voor zijn rekening en Heemstede de resterende 54%. Inmiddels heeft de GRIT haar eerste jaarplan opgesteld met een geactualiseerde begroting 20162020 waarin de gezamenlijke kosten opgenomen zijn. Ook de investeringen zijn geactualiseerd. Dit betekent dat ook de jaarlasten gepresenteerd in het investeringsprogramma, opgenomen in bijlage 1 van deze kadernota hierin zijn opgenomen. Hierdoor wordt een totaalinzicht gegeven in de kostenontwikkeling van de GRIT. Dit beeld ziet er als volgt uit: Kostenontwikkeling GRIT kadernota Opgenomen in Programmabegroting 2016 Reële toename kosten GRIT 2017 -146.000 -47.000 -99.000 2018 -211.000 -142.000 -69.000 2019 -250.000 -204.000 -46.000 2020 -137.000 -233.000 96.000 Conform de werkwijze in de kadernota worden alle lasten ten opzichte van de begroting 2016 integraal gepresenteerd. Dit is de bovenste reeks in de tabel. Echter in de meerjarenraming en het investeringsprogramma in de Programmabegroting 2016 was al rekening gehouden met automatiseringskosten (exploitatie en kapitaallasten) van € 47.000 oplopend naar € 233.000 in 2020. De reële toename van de kosten GRIT bedraagt derhalve: 2017 € 99.000 nadeel, 2018 € 69.000 nadeel, 2019 € 46.000 nadeel en 2020 € 96.000 voordeel. Per saldo bedraagt het nadeel over de periode 2017-2020 € 118.000. De extra kosten worden met name veroorzaakt door: uitbreiding van de formatie van 1,5 fte. Enerzijds om de kennis, kwaliteit en de continuïteit van het automatiseringsteam te borgen. Anderzijds dient er ruimte te zijn om naast de dagelijkse zaken ook tijd te investeren in kennis opdoen en te oriënteren op nieuwe technologieën zodat GRIT ook de toekomstige vraag van en dienstverlening aan burger en overheid juist te kunnen blijven ondersteunen. mobile device management software. Mobiele apparaten, zoals smartphones en tablets zijn niet meer weg te denken uit de huidige werkomgeving en zijn onmisbaar bij de ondersteuning van het digitaal werken en onze dienstverlening. Voor een adequaat beheer en om te voldoen aan de eisen voor informatiebeveiliging teneinde de vertrouwelijkheid van informatievoorziening te borgen is mobile device management software benodigd. kapitaallasten van de investeringen GRIT. Bij de investeringsplanning van de GRIT is daarbij kritisch gekeken naar de benodigde investeringen en het jaar waarin (vervangings)investeringen plaatsvinden. Dit leidt tot een voordeel in 2020. Een overzicht van nieuwe investeringen, waaronder die van GRIT, zijn opgenomen in hoofdstuk 3, paragraaf 3.2. Kadernota 2017-2020 23 Doorontwikkeling digitale overheid 2017 en dienstverlening 2020 zit in stroomversnelling Er is een aantal ontwikkelingen gaande die in een stroomversnelling zijn gekomen. In de informatieen netwerksamenleving bepalen mensen steeds meer zelf. Met technologie kunnen ze hun zaken en taken organiseren zoals ze willen en met wie ze maar willen. Denk aan ervaringen delen, kennis uitwisselen of 24/7 online zaken doen met de overheid. Dat geldt voor de mens in al zijn rollen. Als burger, ondernemer, student, werknemer, mantelzorger en patiënt. Hij wil zelf de regie. Zelf bepalen wie welke gegevens mag inzien en analyseren. Dit vraagt van overheden dat ze samen een gemeenschappelijke basis ontwikkelen (digitale diensten, standaarden en oplossingen) waardoor ze kunnen aansluiten wat de maatschappij nu en in de toekomst verwacht en vraagt. Deze ontwikkelingen komen samen om op het gebied van ICT en Informatisering: Het programma Overheid Digitaal 2017 van de rijksoverheid: https://www.digitaleoverheid.nl/digitaal-2017 Bedrijven en burgers kunnen uiterlijk in 2017 zaken die ze met de overheid doen digitaal afhandelen. De overheid opereert als één. Dit betekent dat er met alle ketenpartners koppelingen gelegd moeten worden voor informatie-uitwisseling en het op elkaar aan laten sluiten van processen. Digitale agenda 2020 van de VNG: Hierbinnen zijn als belangrijkste ambities innovatie in dienstverlening aan inwoners en ondernemers, het versterken van de uitvoeringskracht van gemeenten en samenwerken in uitvoeringsketens geformuleerd. https://vng.nl/onderwerpenindex/dienstverlening-en-informatiebeleid/digitale-agenda-2020-0 Digicommissaris Bas Eenhoorn heeft een digiprogramma 2016/2017 opgesteld. Daarin staat vanuit een technische invalshoek de digitale overheid centraal. Het speerpunt van dit programma is het opzetten van een generieke data infrastructuur (GDI). Hierdoor moeten informatie- en processytemen makkelijker op elkaar aangesloten kunnen worden. https://www.digicommissaris.nl/page/894/digicommissaris-bas-eenhoorn-licht-hetdigiprogramma-2016-2017-toe Bovenstaande ontwikkelingen hangen nauw samen, zijn op elkaar afgestemd en ambitieus. Het uiteindelijke doel is een betrouwbaardere, efficiënte, informatievoorziening waarbij informatie ook over de grenzen van (gemeentelijke-/keten-) organisaties met elkaar gekoppeld is en uitgewisseld kan worden. Dit moet voor burger en bedrijf een transparante en laagdrempelige overheid en dienstverlening opleveren. De urgentie om hier invulling aan te geven is groot. Dat betekent dat ook Heemstede extra stappen moet zetten om aangehaakt te blijven. We moeten investeren in implementatiekracht, de technische infrastructuur, en koppelingen met ketenpartners en landelijke voorzieningen (zoals Basisregistraties BAG, BRP, WOZ enz.). Technisch projectleider informatisering (0,5 fte = €35.000 p/j) Om invulling te kunnen geven aan de gestelde ambities is belangrijk dat de implementatiekracht op peil gebracht wordt. Er is dringend behoefte aan een ervaren technisch projectleider die de huidige complexe ICT infrastructuur van Heemstede overziet en in staat is om bij de doorontwikkeling daarvan te adviseren over de juiste keuzes die daarin gemaakt moeten worden en deze ook te implementeren in samenwerking met GRIT, leveranciers en eventuele ketenpartners. Een van de medewerkers van Heemstede die dit soort projecten voorheen trok is sinds eind 2015 voor 50% verminderd inzetbaar door haar nieuwe rol als Security Officer (nieuwe wettelijke taak). Door de samenwerking GRIT is ook aan Bloemendaalse kant capaciteit verdwenen richting GRIT die niet meer beschikbaar is voor dit soort projecten. Voorstel is om iemand hiervoor fulltime te werven, waarvan formatie over beide gemeenten verdeeld wordt. Kadernota 2017-2020 24 Digitale infrastructuur (€ 50.000) De samenleving is steeds meer aan het veranderen in een netwerksamenleving waarbij steeds meer data onderling uitgewisseld wordt tussen allerlei ketenpartners en bronhouders. Als gemeente Heemstede en Bloemendaal moeten we extra investeren in aansluiting op ontwikkelingen rond de GDI (Generieke Data Infrastructuur) en aansluiting op alle basisregistraties en koppelingen met interne en externe partijen. Heemstede en Bloemendaal trekken gezamenlijk op om onze ICT voorzieningen de komende jaren te harmoniseren en te door ontwikkelen. Beide gemeenten vragen dan ook een gelijk deel aan van de benodigde investeringen. In Heemstede en Bloemendaal wordt hiervoor in beide gemeenten € 50.000 gereserveerd. Doorontwikkeling zaakgericht werken (€ 50.000) Zaakgericht werken zorgt dat klantcontacten (zoals vragen, vergunningen, bezwaren) centraal als ‘zaak’ worden geregistreerd en worden uitgezet bij de betrokken afdelingen. Dit verbetert de samenwerking tussen afdelingen en voorkomt dat burgers ‘van het kastje naar de muur’ gestuurd worden. Klanten kunnen via de website de status van hun aanvraag volgen. In Heemstede is voor invoering van zaakgericht werken in 2015 een investeringsbudget beschikbaar gesteld. Dat budget is onder andere gebruikt om ondersteuning in te huren voor de inrichting van ons zaaksysteem Mozard. De inrichting van het bestuurlijk proces hierbinnen was complex en vergde een grotere investering dan voorzien. In 2015 en 2016 is bovendien de basisinrichting van alle zaaktypen organisatiebreed afgerond. Voor 2017 en 2018 zal het zaakgericht werken doorontwikkeld worden. Daarbij gaat het vooral om het uitbreiden van de digitale dienstverlening door het beschikbaar stellen van digitale formulieren voor het aanvragen van produkten (digitale selfservice). Daarnaast wordt ingezet op het verbeteren van de kwaliteit en efficiency van werkprocessen. Op onderdelen wordt daarvoor externe expertise ingezet. Hiermee wordt ook invulling gegeven aan de eerder genoemde ambities van het programma overheidsbrede dienstverlening 2020. In Heemstede wordt hiervoor een bedrag van € 50.000 gereserveerd. Voor Bloemendaal wordt eenzelfde budget aangevraagd om ook aan Bloemendaalse zijde het zaakgericht werken verder uit te werken en daarin ook gezamenlijk met Heemstede stappen te kunnen blijven zetten. Implementatiekosten Wet Openbare Overheid (WOO) Op 19 april is de WOO aangenomen in de Tweede Kamer. De verwachting is dat ook de Eerste Kamer dit wetsvoorstel zal bekrachtigen. Invoering van deze wet heeft een grote impact op de (inrichting van de) gemeentelijke informatievoorziening. Overheidsorganen moeten een online beschikbaar register gaan bijhouden van de documenten en datasets waarover zij beschikken. Dat betekent dat wij voor de meeste documenten die wij in Verseon, Mozard en andere kernapplicaties een register moeten inrichten dat direct vanaf onze website toegankelijk is. Los van de (grote) technische impact zal dit ook organisatorisch aanpassingen (minimaal bewustzijn hoe om te gaan met documenten die nu ineens allemaal direct openbaar zijn) vereisen. Omdat deze wet nog heel nieuw is, is nog onvoldoende zicht om de totale impact en implementatiekosten goed te kunnen inschatten. Een eerste (behoudende) schatting is dat dit voor Heemstede en Bloemendaal gezamenlijk € 100.000 tot € 150.000 kan gaan kosten. Deze kosten hebben dan te maken met: Enterprise search oplossing aanschaffen en inrichten aan buitenkant website Aanschaf extra hardware (server-/ processorcapaciteit) Aanpassing firewall en andere technische beveiliging website Aanpassing inrichting Mozard en mogelijk andere systemen om op een verantwoorde manier informatie te ontsluiten en vertrouwelijke informatie af te schermen. Het investeringsbedrag is € 50.000 (wordt in 5 jaar afgeschreven) en €10.000 jaarlijkse beheerkosten. Kadernota 2017-2020 25 Business Intelligence Tool In het investeringsprogramma 2017 is de Business Intelligence Tool opgenomen. Het jaarlijks onderhoud hiervan bedraagt € 6.000 vanaf 2018. Aframen overschot 2016 In de begroting 2016 inclusief de 1e begrotingswijziging 2016 is sprake van een positief saldo van € 505.000 als gevolg van de septembercirculaire 2015. Dit wordt technisch verwerkt als zijnde een storting in de algemene reserve. Voor de periode 2017-2020 wordt geen storting meer geraamd. Derhalve is sprake van een voordeel van € 505.000. Kadernota 2017-2020 26 3.2 Investeringsprogramma 2016-2020 Dit betreft zowel de jaarlasten van de in het verleden gerealiseerde investeringen, de nog in uitvoering zijnde investeringen als de nog in uitvoering te nemen investeringen. Deze laatste zijn opgenomen in het investeringsprogramma 2016-2020 (bijlage 1). Jaarlasten investeringen 2016-2020 2017 Vrijval kapitaallasten investeringen Investeringsprogramma: jaarschijf 2016 jaarschijf 2017 jaarschijf 2018 jaarschijf 2019 Totaal 2018 2019 2020 160.000 301.000 480.000 662.000 165.000- 163.000178.000- 161.000176.000105.000- 159.000174.000104.000212.000- 5.000- 40.000- 38.000 13.000 Toelichting op “vrijval kapitaallasten investeringen”: De vrijval kapitaallasten heeft betrekking op in het verleden gerealiseerde investeringen en de in uitvoering zijnde investeringen waarvoor door het college en de raad reeds kredieten beschikbaar zijn gesteld. Als gevolg van het jaarlijks afschrijven van deze investeringen, dalen de jaarlasten. Dit loopt op naar € 662.000 in 2020. Tegenover deze vrijval van kapitaallasten staan de investeringslasten voorvloeiende uit het investeringsprogramma. Toelichting investeringsprogramma: Voor een detailoverzicht van het investeringsprogramma 2016-2020 wordt verwezen naar bijlage 1. Hierna volgt een toelichting op de nieuw aangemelde investeringen voor de komende jaren. Samen met het reeds bestaande investeringsprogramma vloeien hieruit kapitaallasten voort, zoals hierboven in de tabel is opgenomen. Daarbij zijn de rioolinvesteringen, de investeringen begraafplaats en afvalinzameling niet meegerekend, aangezien de kapitaallasten van rioolinvesteringen en afvalinzameling worden meegenomen in de heffing en de kapitaallasten van de investeringen in de begraafplaats gedekt worden uit de egalisatiereserve begraafplaats. Als laatste zijn de kapitaallasten van de investeringen in de GRIT (Gemeenschappelijke Regeling Informatie Technologie) eveneens niet meegenomen in bovenstaande tabel. Deze zijn in paragraaf 3.1 integraal opgenomen onder de noemer “Gemeenschappelijke Regeling IT (GRIT)”. Stelpost “onderuitputting kapitaallasten”: Jaarlijks blijkt uit de voor- en najaarsnota’s en jaarrekeningen dat de kapitaallasten lager uitvallen dan begroot. Dit wordt met name veroorzaakt doordat investeringen later worden gerealiseerd dan gepland. Vanaf 2015 is structureel rekening gehouden met een onderuitputting op de kapitaallasten van € 200.000. Kortom: vooraf is rekening gehouden met dit (verwachte) financieel voordeel in de (meerjaren)begroting. A. Noodzakelijke investeringen. Nieuwe investeringen 2017 Bijstelling beleidsplan Openbare Verlichting Het vigerend beleidsplan is een plan voor de periode 2013 t/m 2017. In deze periode is er veel gebeurd: o.a. het energieakkoord (2013), waarin doelstellingen voor openbare verlichting zijn opgenomen, en het klimaatverdrag van Parijs (2015). Ook heeft de gemeente zelf nieuw duurzaamheidsbeleid geformuleerd. Daarnaast is nieuw beleid t.a.v. “eigen net voor de openbare verlichting of niet” van groot belang en de vraag of de gemeente op korte termijn wil overgaan tot SmartOVL. Dit alles maakt dat het beleid voor de openbare verlichting aanpassing behoeft. Onderdeel hiervan zal een nieuw beheerplan zijn voor de periode 2018-2022. Hiermee is een investeringsbedrag van € 15.000 gemoeid, af te schrijven in 5 jaar. Kadernota 2017-2020 27 Beschoeiing Rhododendronvijver Groenendaal De beschoeiing rond de vijver is vrijwel verdwenen, waardoor de oevers instorten. Herstel is noodzakelijk. Dit herstel kan samen met aanpak van de begroeiing rond deze vijver aangepakt worden. Dit is in het Beleidsplan Groenendaal opgenomen. Middelen zijn alleen voor de beschoeiing nodig. Het betreft een investering van € 35.000, af te schrijven in 20 jaar. Vervangen doorstroomgemaal Koediefslaan Het gemaal Koediefslaan (in de Crayenestersingel, nabij de Koediefslaan) ligt in een primaire watergang. Primaire watergangen zijn de hoofdwatergangen die voor de afwatering van Heemstede zorgen. Het behoud van droge voeten is een taak van het Hoogheemraadschap van Rijnland en wetgeving heeft bepaald dat beheer van primaire watergangen daarbij hoort. Gemalen die in primaire watergangen liggen moeten ook in eigendom en beheer worden overgedragen. Het gemaal is aan vervanging toe. In het afgelopen jaar is bekeken of het gemaal eventueel verwijderd zou kunnen worden, maar de conclusie is dat dit niet wenselijk is. Zodra dit gemaal vervangen is, wordt het beheer hiervan overgedragen aan het Hoogheemraadschap van Rijnland. De kosten van investering worden met Rijnland gedeeld (50%-50%). Voor Heemstede bedragen de kosten € 40.000, af te schrijven in 20 jaar. Herenweg fase 4 Deze investering die gepland staat voor uitvoering in 2017 moet worden verhoogd met € 100.200 voor vervanging van de beschoeiing. Ter hoogte van Huis van Manpad is een sloot aan de Herenweg gelegen met een beschoeiing. Deze houten beschoeiing is bij inspectie in 2014 slecht gebleken en deze moet worden vervangen. Dit onderdeel wordt derhalve aan het project Herenweg fase 4 toegevoegd. Het bedrag wordt afgeschreven in 50 jaar. Vervangen bomen Torenlaan Groenendaal- 2e fase In het wandelbos Groenendaal is een aantal bijzondere historische laanstructuren aanwezig, waaronder de Torenlaan. Dit is de meest noordelijke laan van Groenendaal en loopt evenwijdig aan de Van Merlenvaart. Deze laan bestaat uit monumentale beuken die rond 1820 zijn aangeplant. Bij de laatste onderhoudsinspectie is geconcludeerd dat de bomen er slecht voor staan. Inmiddels is uit voorzorg al een aantal bomen verwijderd. De komende jaren zullen nog meer gaten vallen in de laanstructuur. Hierdoor verdwijnt op den duur de uitstraling van de laan. In het Beheerplan Wandelbos Groenendaal 2015-2032 is beschreven dat het wenselijk is drastische maatregelen te nemen door de complete laan in één keer te vervangen in plaats van het incidenteel vervangen van een boom. Wanneer incidenteel wordt vervangen, ontstaat er namelijk een grote diversiteit aan leeftijd en ontwikkeling binnen dezelfde laan. Bovendien levert dit problemen in verband met lichtconcurrentie in het bos. Enkele jaren geleden was het voorstel de vervanging van deze laan in twee fasen uit te voeren. Voor de Torenlaan fase 1 (het oostelijk deel) is in het investeringsprogramma 2015-2018 een krediet beschikbaar van € 59.220. Dit krediet wordt bij de kadernota 2017-2020 overgezet naar een investering in 2017. Fase 2 Fase 1 Project Torenlaan. Fase 1: lengte 140 meter, 28 beukenbomen herplanten. Kadernota 2017-2020 28 Fase 2: lengte 170 meter, 34 beukenbomen herplanten. Het meest westelijk deel van de laan bestaat uit lindebomen. Deze worden (nog) niet vervangen. Het is wenselijk om het vervangen van alle beukenbomen van de Torenlaan in één keer uit te voeren. De impact in het bos is minder groot en daarnaast is het goedkoper. Daarom wordt nu een krediet aangevraagd voor de Torenlaan fase 2 van € 80.000, af te schrijven in 30 jaar. Dit project is beschreven in het Beheerplan Wandelbos Groenendaal 2015-2032 en heeft prioriteit 1; dit zijn maatregelen die echt noodzakelijk zijn en op korte termijn (in de periode 2015-2020) gerealiseerd moeten worden. Het is wenselijk om relatief grote bomen terug te planten, zodat het karakter van de laan binnen afzienbare tijd hersteld wordt. Laanbomen Vaumontlaan oost-west De bomen (roodbladige prunus) in de Vaumontlaan oost-west gaan in gezondheid sterk achteruit. Op termijn is vervanging nodig. De laan is geen onderdeel van de groenstructuur. Voor het gedeelte van de Vaumontlaan noord-zuid geldt op verzoek van de bewoners destijds dat daar een uitsterfconstructie voor de bomen wordt gehanteerd. Voor het oost-west deel is dit niet van toepassing. Bij het voorstel voor herplant worden de direct aanwonenden betrokken. Hiervoor is een investeringsbedrag benodigd van € 35.000, af te schrijven in 30 jaar. Dit bedrag stond voor 2017 opgenomen als eenmalige budgetverhoging, maar vanaf 2017 moeten –in het kader van de nieuwe wetgeving -alle investeringen worden geactiveerd. Vervangen schermen werkplekken medewerkers Medewerkers spenderen veel tijd achter beeldschermen. Naarmate de schermen ouder worden, neemt de kwaliteit van het scherm af. De intensiteit wordt minder en dat geldt ook voor de helderheid. Dit heeft op de lange duur nadelige gevolgen voor de ogen van medewerkers die meer moeten gaan turen naar het scherm. Het is de wens eenheid te bewaren in het flexkantoor en daarom wenselijk alle schermen ineens te vervangen. Het gaat om een GRIT investering voor zowel de werkplekken in Bloemendaal als in Heemstede. Vervanging kost € 103.000, af te schrijven in 4 jaar. De jaarlijkse kapitaallasten worden voor 45,67% vergoed door Bloemendaal. Vervangen thin clients werkplekken medewerkers Medewerkers maken elke dag gebruik van de ICT diensten die worden aangeboden via Thin Clients. Naarmate de leeftijd van deze apparatuur toeneemt, neemt het risico op uitval en problemen toe. Bovendien stijgt het aantal klachten over de snelheid van deze kastjes, waardoor medewerkers relatief veel tijd kwijt zijn met wachten op het beschikbaar zijn van hun ICT omgeving. De kastjes zijn inmiddels 6 jaar oud. Ook de muizen en toetsenborden moeten worden vervangen. Dit betreft een GRIT investering voor zowel de werkplekken in Bloemendaal als in Heemstede. Vervanging kost € 103.000, af te schrijven in 4 jaar. De jaarlijkse kapitaallasten worden voor 45,67% vergoed door Bloemendaal. Vaste telefonie Heemstede en Bloemendaal De Gemeenten Heemstede en Bloemendaal hebben beide infrastructuur voor vaste telefonie. Het beheer van beide centrales en de gezamenlijke jaarlijkse onderhouds- en licentiekosten maken het interessant het GRIT schaalvoordeel te gebruiken. Deze eenmalige investering is een raming voor het invoeren van één telefoon centrale op basis van één van de huidige bestaande centrales. Op de lange termijn worden hier kosten mee bespaard door minder beheer, onderhouds-, afschrijvings- en licentiekosten. De vaste telefonie heeft ook een relatie met de gezamenlijke aanbesteding mobiele contracten die start in 2016 en in kwartaal 1 – 2017 moet ingaan. Vervanging kost € 71.000, af te schrijven in 4 jaar. De jaarlijkse kapitaallasten worden voor 45,67% vergoed door Bloemendaal. Implementatiekosten Wet Openbare Overheid (WOO) Zie voor een toelichting de tekst in paragraaf 3.1 punt 4 Overige mutaties 2017-2020. Nieuwe investeringen 2018 Vervanging bomen Asterkade Langs de grasstrook bij de Leidsevaart staan aan de Asterkade een rij Prunussen. Deze bomen zijn beeldbepalend voor de kade. Al enkele jaren zien we dat de bomen steeds slechter worden, wat te merken is aan het vele dode hout, het scheefzakken en de uitval van enkele bomen. De huidige bomen zullen de komende jaren steeds verder uitvallen. In 2008 is dit project opgevoerd voor 2012. Kadernota 2017-2020 29 Tijdens de heroverwegingsdiscussie zijn er vragen gesteld over dit project. Uiteindelijk is dit project voor 2015 in de begroting blijven staan. De teruglopende gezondheid blijft een feit. Het is mogelijk het project nog enkele jaren door te schuiven. Doordat de raming sinds 2008 niet is geïndexeerd, kan deze direct worden bijgesteld. Voorgesteld wordt de prunussen niet in 2015, maar in 2018 te vervangen door exemplaren van een vergelijkbare soort. Hierover vindt nog inspraak met omwonenden plaats. Bij het planten van alle nieuwe bomen wordt goede grond aangebracht. Hiervoor is een investeringsbedrag benodigd van € 22.500, af te schrijven in 30 jaar. Dit bedrag stond voor 2018 opgenomen als eenmalige budgetverhoging, maar vanaf 2017 moeten alle investeringen -in het kader van de nieuwe wetgevingworden geactiveerd. Vervangen damwand Jachthaven Van Merlen De oeverbescherming aan de Jachthaven (oostzijde) is slecht en dient te worden vervangen. Gerekend is hierbij op vervanging door een stalen damwand. Bekeken moet worden of ook de steigers vervangen moeten worden. Voorlopig is hiervoor een investeringsbedrag van € 300.000 opgenomen, af te schrijven in 30 jaar. Vervangen Brandblusapparatuur/UPS serverruimte HS+BD Het beschikbaar hebben van de ICT voorzieningen is cruciaal voor de dienstverlening van de gemeenten. Hiertoe zijn serverruimtes, naast koelsystemen, uitgerust met noodstroomvoorzieningen en brandblusapparatuur. Deze apparatuur heeft een levensduur. Bij aanschaf van deze installaties is een afschrijftermijn in acht genomen die nu is verstreken. De investering bedraagt € 17.000, af te schrijven in 4 jaar. Bloemendaal draagt 45,67% bij aan de jaarlijkse kapitaallasten gedurende de afschrijvingstermijn. Uitbreiding capaciteit opslag rekenkracht en geheugen Data gebruik en belasting van systemen neemt elk jaar toe, alsmede de hoeveelheid applicaties die het de burger mogelijk maakt inzicht te hebben in verzoeken of aanvragen te doen via digitale dienstverlening. De investering in de GRIT omgeving heeft rekening gehouden met deze groei, echter is nooit zeker of dit voor alle jaren van gebruik voldoende is. Deze investeringsaanvraag geeft GRIT de mogelijkheid om de bestaande apparatuur tussentijds te voorzien van extra geheugen, dataopslag of rekenmodules om de toenemende vraag adequaat af te kunnen handelen. De investering bedraagt € 121.000, af te schrijven in 4 jaar. Bloemendaal draagt 45,56% bij aan de jaarlijkse kapitaallasten gedurende de afschrijvingstermijn. Nieuwe investeringen 2019 Geen Nieuwe investeringen 2020 Brug Van der Weidenlaan De kwaliteit van de brug is slecht. Deze dient geheel te worden vervangen. Het investeringsbedrag is € 20.000, af te schrijven in 25 jaar. Beschoeiing Herfstlaan De beschoeiing rond de vijver aan de Herfstlaan is slecht. Herstel is noodzakelijk. Het investeringsbedrag is € 115.000, af te schrijven in 50 jaar. Beschoeiing Joh. Rozenkrantzlaan De beschoeiing aan de Joh. Rozenkrantzlaan is slecht. Herstel is noodzakelijk. Het investeringsbedrag is € 35.000, af te schrijven in 50 jaar. Beschoeiing Sweelinckvijver De beschoeiing rond de vijver is slecht. Herstel is noodzakelijk. Het investeringsbedrag is € 20.000, af te schrijven in 50 jaar. Brug Strijboslaan De kwaliteit van de brug is slecht. Deze dient geheel te worden vervangen. Het investeringsbedrag is € 20.000, af te schrijven in 25 jaar. Kadernota 2017-2020 30 Vervanging tractor begraafplaats Op de begraafplaats wordt zowel voor het onderhoud als voor het grafwerk gewerkt met een kleine tractor. Vervanging van de tractor is op termijn nodig om de bedrijfsvoering te kunnen continueren. Het investeringsbedrag is € 21.275, af te schrijven in 8 jaar. Vervanging bedrijfswagen Bouwkunde Voor de uitvoering van de werkzaamheden van de onderhoudstechnische medewerkers van bureau Bouwkunde wordt een bedrijfsbus gebruikt. De huidige bedrijfsbus is voorzien van een motor op groen gas. Tijdige vervanging van de bedrijfsbus is nodig om de bedrijfsvoering te kunnen blijven garanderen. Een nieuwe bus kost € 34.000, de oude bus levert naar verwachting bij inruil nog € 2.500 op, zodat de netto investering € 31.500 bedraagt, af te schrijven in 8 jaar. Veld 1 MHC Alliance, Sportpark Groenendaal Conform het Meerjarenonderhoudsplan Sportpark Groenendaal 2015-2024, vastgesteld door het college op 28 juli 2015, is deze investering noodzakelijk. Het betreft een investering van € 251.261, af te schrijven in 10 jaar. Kunstgrasveld RCH Voetbal, Sportpark Groenendaal Conform het Meerjarenonderhoudsplan Sportpark Groenendaal 2015-2024, vastgesteld door het college op 28 juli 2015, is deze investering noodzakelijk. Het betreft een investering van € 251.261, af te schrijven in 10 jaar. Vervangen tribunes Sporthal Conform het Meerjarenonderhoudsplan Sportcentrum Groenendaal 2015-2024 vastgesteld door het college op 28 juli 2015, is deze investering noodzakelijk. Het betreft een investering van € 82.251, af te schrijven in 10 jaar. Vervangen CAD-stations en andere PC's en laptops Het grootste volume aan ICT werkplekken wordt aangeboden middels onderhoudsarme ThinClients. Voor enkele speciale werkplekken zijn zwaardere computers (CAD stations) beschikbaar. Ook zijn er bij beide gemeenten enkele laptops beschikbaar voor mobiele werkplekken of presentaties. Deze aanvraag betreft het vervangen van deze apparatuur aan het einde van hun technische levensduur om de beschikbaarheid van de ICT diensten te blijven garanderen. Het investeringsbedrag is € 71.000, af te schrijven in 4 jaar. Bloemendaal draagt 45,67% bij aan de jaarlijkse kapitaallasten gedurende de afschrijvingstermijn. Vervanging WIFI Mobiliteit is een steeds grotere behoefte bij het gebruik van ICT diensten. Beide gemeentehuizen hebben dan ook een dekkende Wireless netwerk infrastructuur voor het ontsluiten van netwerktoegang voor laptops, smartphones en tablets. Ook kunnen burgers gebruik maken van de internettoegang in de publiekshal. Om de kwaliteit van de dienstverlening en de veiligheid te garanderen dient deze apparatuur na het verstrijken van de technische levensduur worden vervangen. Het investeringsbedrag is € 101.000, af te schrijven in 4 jaar. Bloemendaal draagt 45,67% bij aan de jaarlijkse kapitaallasten gedurende de afschrijvingstermijn. B. Gewijzigde investeringen De planning van de investeringen is gewijzigd: Investeringen die voor 2015 waren gepland, moeten nog worden uitgevoerd in 2016 en 2017. 2016 Het krediet voor de vervanging van de beschoeiing Ringvaart in 2016 wordt met € 311.000 verlaagd De voor 2016 geplande investeringen riolering Burgemeester Van Lennepweg en de herinrichting Wilhelminaplein schuiven door naar 2017. De geplande investering Torenlaan fase 1 verschuift eveneens naar 2017 en wordt tegelijk met fase 2 uitgevoerd. Het krediet vervangen/uitbreiden datadistributie/servicebus/digikoppeling en het krediet Business Intelligence software plus implementatie verschuiven van 2016 naar 2017. Het krediet voor vervanging van PC’s en laptops is verhoogd naar € 35.000. Het krediet voor de vervanging van het klantafhandelingssysteem is verlaagd naar € 30.000 Kadernota 2017-2020 31 2017 Het krediet voor vervanging brug Asterkade in 2017 wordt verlaagd naar € 100.000, aangezien de brug niet hoeft te worden omgebouwd naar een fietsbrug. De vervanging van de VRI’s K3 en K4, alsmede de riolering Heemsteedse Dreef schuiven door van 2017 naar 2019. Het project Rivierenwijk-noord (riolering, wegen en groen) schuift door van 2017 naar 2018. De voor 2017 geplande investering fietsstraat Cruquiusweg verschuift naar 2018 en heet nu fietsverbinding Cruquiusweg. De kredieten voor vervanging van printers/plotters/scanners en vervanging switches/routers zijn verdubbeld vanwege de vorming van GRIT. Bloemendaal draagt jaarlijks 45,67% van de kapitaallasten bij. Het krediet Burgerzaken kassasysteem verschuift van 2017 naar 2018. 2018 Het project Heemsteedse Dreef (incl. geluidsarm asfalt) schuift door van 2018 naar 2019. Dit geldt ook voor de vervanging van VRI K2 De voor 2018 geplande investering voor vervanging van ICT infrastructuur deel 1 is verschoven naar 2020. 2019 De voor 2019 geplande investering voor vervanging van mobiele telefonie is verdubbeld vanwege de vorming van GRIT. Bloemendaal draagt jaarlijks 45,67% van de kapitaallasten bij. C. Vervallen investeringen 2016 Vervanging parkeermeters station fase 2 en 3 (2015) en fase 4. Deze investeringen ten bedrage van 3 x € 50.000 vervallen vanwege de invoering van vergunningparkeren in de omgeving van het station. 2017 Het krediet vervangen software ruimtelijke plannen uit 2017 ad € 38.000 vervalt. 2018 Het krediet van € 50.000 voor het vernieuwen van de website naar moderne technieken (2018) komt te vervallen. Dit geldt ook voor het krediet vervangen beheersoftware BAG/WKPB/BGT (2018). Kadernota 2017-2020 32 Kadernota 2017-2020 33 HOOFDSTUK 4 Technische uitgangspunten voor de begroting 2017 Kadernota 2017-2020 34 4.1 Inleiding In de kadernota worden de technische uitgangspunten voor de totstandkoming van de begroting 2017 opgenomen. Op basis van deze uitgangspunten wordt de begroting 2017 opgesteld. 4.2 Uitgangspunten begroting 2017. Wettelijk kader begroting In de Gemeentewet zijn enkele artikelen gewijd aan de begroting en de behandeling daarvan. De meeste artikelen hebben betrekking op de regeling van wat in de begroting kan en moet worden opgenomen, hoe zij gewijzigd wordt etc. De wijze waarop de begrotingsbehandeling moet plaatsvinden en de begroting moet worden vastgesteld is summier. In de Gemeentewet is bepaald dat Gedeputeerde Staten gemeenten kunnen aanwijzen die onder preventief (vooraf) toezicht vallen. Het betreft gemeenten die: of de begroting niet tijdig - dat is voor 15 november - hebben vastgesteld en ingezonden; of de rekening van het vorige jaar niet tijdig - dat is voor 15 juli - hebben vastgesteld en ingezonden. De andere gemeenten, waaronder Heemstede, vallen onder repressief (achteraf) toezicht. Ontwikkeling loon- en prijsniveau Voor de bepaling van het loon-prijsniveau wordt gebruik gemaakt van de meest recente informatie van onder meer het Centraal Planbureau (Centraal Economisch Plan 2016). Loonkostenontwikkeling Voorgesteld wordt in de begroting 2017 uit te gaan van een loonontwikkeling van 2,2% opgebouwd uit: incidentele loonontwikkeling (periodieken) 0,4% sociale lasten 0,1% loonontwikkeling CAO 1,7% totale loonontwikkeling 2,2% Prijsontwikkeling goederen en diensten Het CPB verwacht dat de consumentenprijsindex in 2017 zal stijgen met 1,1%. Gezien het rekeningoverschot 2015 wordt deze prijsstijging alleen verwerkt voor zover er sprake is van contractuele verplichtingen. Kanttekening: Met diverse instellingen zijn (meerjarige) contractuele afspraken gemaakt over de wijze waarop indexeringen plaatsvinden. In de begroting 2017 dient rekening te worden gehouden met de contractuele afspraken. Deze toevoeging geldt ook voor de hierna genoemde prijsindexering. Indexering kosten infrastructurele werken (o.a. wegen en riolering) Voor uitgaven in infrastructurele werken worden de indexeringen aangehouden van de CROW (=prijsindexcijfer grond, weg en waterbouw). De laatst bekende procentuele aanpassing is een daling van 0,9%. Voorgesteld wordt om de investeringskredieten niet aan te passen. Nutstarieven De nutstarieven vallen onder het generale uitgangspunt voor goederen en diensten van 1,1%. Dit betekent dat voor zover er sprake is van een afwijkende stijging of daling van de nutstarieven, dit binnen het totaal dient te worden gecompenseerd. Voorts dient bij de raming van de energielasten rekening te worden gehouden met de gevolgen van energiebesparende maatregelen en de bedragen die daarvoor zijn ingezet. Overige inkomsten/leges De overige inkomsten en de leges worden verhoogd met het gemiddelde van de loonkostenontwikkeling (2,2%) en de prijsontwikkeling (1,1%). Dit houdt in dat het percentage voor 2017 uit zal komen op 1,7%. In specifieke situaties kan hiervan worden afgeweken bijvoorbeeld als de Kadernota 2017-2020 35 legesverhoging de kostendekkendheid overschrijdt, of indien er in contracten afwijkende voorwaarden omtrent prijsverhogingen zijn opgenomen. Huur gemeentewoningen De jaarlijkse huurverhoging wordt gekoppeld aan het inflatiepercentage van het jaar voorafgaand aan het begrotingsjaar. De huurverhoging wordt toegepast voor zover dit niet is uitgesloten in de huurovereenkomst. Voorgesteld wordt om voor de gemiddelde huurverhoging uit te gaan van de consumentenprijsindex 2016, die volgens de jongste gegevens van het CPB uitkomt op 0,6%, de consumentenprijsindex 2017 komt naar verwachting uit op 1,1%. De gemiddelde huurverhoging voor 2017 is derhalve 0,9%. Meerjarenraming 2018 - 2020 De budgetprognose van de meerjarenraming wordt berekend aan de hand van het loon- en prijspeil van het begrotingsjaar 2017. Mei- en septembercirculaire in relatie tot de nominale ontwikkeling Indien in de mei- of septembercirculaire voor de algemene uitkering uit het gemeentefonds van het Ministerie van Binnenlandse Zaken andere richtlijnen worden gegeven voor de ontwikkeling van het loon- en prijspeil zal aanpassing plaatsvinden via stelposten. Overige uitgangspunten De begroting wordt opgesteld op basis van aanvaard beleid. Incidentele uitgaven (niet zijnde investeringen) worden afzonderlijk aangegeven. Voor de rente worden de volgende percentages gehanteerd: - rente financieringstekort - rente langlopende geldleningen De hoogte van de post onvoorzien is bepaald op € 20.000. Kadernota 2017-2020 36 0,5% 1,5% Kadernota 2017-2020 37 BIJLAGE 1: Investeringsprogramma Kadernota 2017-2020 38 Kadernota 2017-2020 39 Investeringsprogramma 794 725 858 809 kr. nr. 829 kr. nr. jaar 2015 2015 2015 2015 2012 2013 2015 2015 2015 2015 2015 2014 2015 2015 2014 2014 2016 2016 2016 2016 2016 A I A A I progr. 3 3 3 3 3 3 3 3 3 3 3 4 7 7 I I jaar 2016 2016 2016 2016 2016 2016 2016 2016 2016 2016 2016 2016 2016 progr. 3 3 3 3 3 3 3 4 8 8 8 UOR UOR nieuw Totaal 2016 - I + II Project Vervangen 2 pompen drukriolering Leidsevaartweg 83+89 Vervangen 2 pompen drukriolering Herenweg 9+11 Verv. ledigingspomp en elektr. Install. BBL Alb./Thijmln Renoveren riool Cruquiusweg 30 km maatregelen 2010 Vervangen parkeermeters station e.o. (1 van 4) * Vervanging parkeermeters station e.o. (2 van 4) vervalt Vervangen parkeermeter station e.o. (3 van 4) vervalt Vervangen beschoeiing kop Van Merlenhaven Ophogen dijk Ringvaart tussen Höcker en Bennebroek Vervangen beschoeiing Van Merlenvaart * Aanpassing gebouw bibliotheek * Vervangen bomen Torenlaan Groenendaal (1e fase) naar 2017 Uitbreiding urnentuin begraafplaats * Reparatie of vervanging Kardex kasten Aansluiten op Nieuw Handelsregister basisregistratie Totaal 2016 - II Nog niet aangevraagde investeringen voorgaande jaren Vervangen mobiele toestellen flexkantoor Vervangen klantafhandelingssysteem Vervangen PC's en laptops beheerders GRIT Veilig e-mailen (GRIT) Vervangen financieel systeem van 2015 totaal overige sectoren 2016 Totaal 2016 - I Project Vervangen riolering Burg. van Lennepweg naar 2017 Herinrichting Wilhelminaplein * naar 2017 Wagenaarlaan (H.Dreef-Wagnerkade) Vervanging verkeersregelinstallatie K4 Dreef/Lanckhorstln naar 2017 Vervangen VRI H'steedse dreef/Julianaplein K3 naar 2017 Vervangen parkeermeter station e.o. (4 van 4) vervalt Vervangen deel beschoeiingen Ringvaart * Aanpassing elektriciteitsvoorziening weekmarkt Vervangen bomen W. Denijslaan e.o. Aanleg urnenzuilen begraafplaats Verbouwing toiletgroep begraafplaats Vervanging 2 open auto's serviceteams Vervanging 1 gesloten auto serviceteams totaal sector ruimte 2016 waarvan rioolinvesteringen exclusief compensabele BTW soort proj. riool riool riool riool soort proj. riool product 1732 1732 1732 1732 1205 1231 1231 1231 1241 1241 1241 1505 1560 1760 2412 2412 2410 2410 2410 2410 2411 product 1732 1200 1200 1213 1213 1231 1241 1300 1560 1760 1760 kpl.35 kpl.35 2.914.860 121.500 30.000 18.000 1.051.580 14.080 94.000 101.000 Investering excl. BTW 12.000 12.000 24.000 545.000 30.000 50.000 10.000 6.000 4.000 10.000 - 110.000 - 10.000 - Bijdragen reserves /voorz. subsidies 110.000 - 110.000 - 1.089.000 21.000 58.280 72.000 30.000 70.000 35.000 1.505.280 110.000 30.000 35.000 10.000 173.000 358.000 1.863.280 110.000 2.794.860 Netto investering 12.000 12.000 24.000 545.000 30.000 50.000 14.080 94.000 101.000 121.500 30.000 18.000 1.051.580 110.000 30.000 35.000 10.000 173.000 358.000 1.743.280 Netto investering 20.000 1.089.000 21.000 58.280 72.000 30.000 64.000 31.000 1.385.280 - 115.000 40.000 10.000 15.000 15.000 voorber. krediet 75.000 75.000 - 75.000 voorber. krediet indexering infrastructurele werken = rente = riool = Bijdragen reserves /voorz. subsidies 130.000 Investering excl. BTW 2016 termijn 15 15 15 70 30 10 10 10 30 30 20 15 30 30 10 5 3 4 4 3 5 termijn 70 30 15 15 15 10 50 15 30 30 15 8 8 0,0% 1,5% 4,0% 223.992 2017 1.280 1.280 2.560 29.586 1.450 5.750 681 4.543 6.565 5.873 3.450 3.870 66.887 38.317 7.950 9.275 3.483 37.195 96.220 157.105 2017 1.633 35.490 1.715 2.817 3.480 2.450 8.960 4.340 60.885 - 221.192 2018 1.248 1.248 2.496 29.274 1.435 5.675 673 4.496 6.489 5.812 3.405 3.816 66.068 Kapitaallasten 37.767 7.838 9.144 3.433 36.676 94.857 155.124 2018 1.613 35.186 1.694 2.788 3.444 2.420 8.840 4.282 60.267 - Kapitaallasten 218.392 2019 1.216 1.216 2.432 28.963 1.420 5.600 666 4.449 6.414 5.751 3.360 3.762 65.249 37.217 7.725 9.013 3.383 36.157 93.495 153.143 2019 1.593 34.882 1.673 2.759 3.408 2.390 8.720 4.224 59.648 - 215.592 2020 1.184 1.184 2.368 28.651 1.405 5.525 659 4.402 6.338 5.690 3.315 3.708 64.430 36.667 7.613 8.881 3.333 35.638 92.132 151.162 2020 1.573 34.577 1.652 2.729 3.372 2.360 8.600 4.166 59.030 - Kadernota 2017-2020 40 Investeringsprogramma 829 kr. nr. A A A A A A I I I I I I FAC 4 4 progr. 3 3 3 3 3 3 3 3 3 3 3 3 3 3/8 4 8 7 7 7 10 nieuw 2017 2017 2017 2017 2017 2017 2017 2017 2015 2017 2017 2015 2017 2017 2017 jaar 2017 2017 2017 2017 2017 2017 2017 2017 2017 2017 2017 2017 2017 2017 2017 2017 2017 2017 2017 2017 Vervangen printers/plotters/scanners GRIT Vervangen schermen werkplekken medewerkers GRIT Vervangen thin clients werkplekken medewerkers GRIT Vaste telefonie Heemstede-Bloemendaal GRIT Vervangen CAD-stations en andere PC's en laptops GRIT Vervangen switches en routers GRIT Vervangen Presentatiemiddelen vergaderruimtes Implementatie Wet Openbare Overheid (WOO) Project mGBA en kwaliteitsverbetering van 2015 Vervangen/uitbreidenDatadistributie/Servicebus/Digikoppeling van 2016 Business Intelligence software plus implementatie van 2016 Vernieuwen software geo-informatie en CAD ivm BGT van 2015 Vervanging bode-auto Alliance, hockeyveld 3, semi-zandkunstgrasveld Veld 3 Alliance sportveld hekwerk totaal overige sectoren 2017 Totaal 2017 Project Renoveren riool Javalaan Vervangen rioolontstopper Herenweg fase 4 ~ riool Vervangen riolering Burg. van Lennepweg van 2016 Herenweg fase 4 ~ wegen Herinrichting Wilhelminaplein * van 2016 Vervangen voetgangersbrug Asterkade Herenweg fase 4 ~ beschoeiing Beschoeiing Rhododendronvijver Groenendaal Renovatie openbare verlichting 2017 Bijstelling beleidsplan openbare verlichting Vervanging handhelds handhaving Vervangen doorstroomgemaal Koediefslaan Herinrichting haven en haventerrein Vervanging KoBus Herenweg fase 4 ~ groen Vervangen bomen Torenlaan Groenendaal (1e fase) van 2015 Vervangen bomen Torenlaan Groenendaal (2e fase) Laanbomen Vaumontlaan oost-west Vervangen ondergrondse containers restafval en GFT totaal sector ruimte 2017 waarvan rioolinvesteringen exclusief compensabele BTW soort proj. riool riool riool riool 2410 2410 2410 2410 2410 2410 2411 2411 2411 2411 2412 2412 kpl 04 1520 1520 product 1732 1732 1732 1732 1200 1200 1203 1203 1203 1204 1204 1231 1240 diverse 1641 1560 1560 1560 1560 1710 48.000 103.000 103.000 71.000 161.000 25.000 50.000 45.000 58.000 54.000 85.000 16.000 250.917 30.092 1.100.009 4.886.529 Investering excl. BTW 217.000 21.000 690.000 454.000 1.003.000 440.000 100.000 100.200 35.000 183.300 15.000 30.000 80.000 pm 60.500 61.800 59.220 80.000 35.000 121.500 3.786.520 1.382.000 2017 1.056.500 121.500 1.056.500 - 800.000 50.000 85.000 1.000 43.500 1.000 42.500 - 2.500 40.000 Bijdragen reserves /voorz. subsidies 48.000 103.000 103.000 71.000 161.000 25.000 50.000 45.000 58.000 54.000 85.000 15.000 250.917 30.092 1.099.009 3.786.529 Netto investering 217.000 21.000 690.000 454.000 203.000 390.000 15.000 100.200 35.000 183.300 15.000 30.000 40.000 pm 58.000 61.800 59.220 80.000 35.000 2.687.520 1.382.000 0,0% 1,5% 4,0% 15.000 4 4 4 4 4 4 4 5 5 5 5 5 8 10 20 termijn 70 9 70 70 30 15.000 30 30 50 20 30 5 5 20 30 8 30 30 30 30 nvt 15.000 - voorber. krediet indexering infrastructurele werken = rente = riool = 12.720 27.295 27.295 18.815 42.665 6.625 10.750 9.675 12.470 11.610 18.275 2.100 29.415 2.023 231.733 383.895 2018 11.780 3.173 37.457 24.646 9.812 18.125 725 3.507 2.275 8.860 3.225 6.450 2.600 8.120 2.987 2.862 3.867 1.692 152.162 77.056 12.540 26.909 26.909 18.549 42.061 6.531 10.600 9.540 12.296 11.448 18.020 2.072 29.415 2.023 228.913 379.367 2019 11.656 3.080 37.063 24.386 9.710 17.938 718 3.477 2.249 8.768 3.180 6.360 2.570 8.011 2.956 2.833 3.827 1.674 150.455 76.185 Kapitaallasten 12.360 26.523 26.523 18.283 41.458 6.438 10.450 9.405 12.122 11.286 17.765 2.044 29.415 2.023 226.092 374.840 2020 11.532 2.987 36.669 24.127 9.609 17.750 710 3.447 2.223 8.676 3.135 6.270 2.540 7.903 2.925 2.803 3.787 1.657 148.747 75.314 Kadernota 2017-2020 41 Investeringsprogramma kr. nr. Project Vervangen riolering omg. Slotlaan Rivierenwijk Noord ~ riool van 2017 Vervanging riolering Berkenlaan e.o. Rivierenwijk Noord ~ wegen van 2017 Fietsverbinding Cruquiusweg van 2017 Vervangen damwand jachthaven Van Merlen Renovatie openbare verlichting 2018 Vervanging riolering Berkenlaan e.o. ~ groen Rivierenwijk Noord ~ groen van 2017 Vervangen riolering omg. Slotlaan-groen Vervangen bomen Asterkade totaal sector ruimte 2018 waarvan rioolinvesteringen Vernieuwen website naar moderne technieken Software assurance Microsoft licenties Vervangen ICT infrastructuur deel 1 GRIT naar 2020 Vervangen Brandblusapparatuur/UPS serverruimte GRIT Uitbreiding capaciteit opslag rekenkracht en geheugen GRIT Vervangen software Ruimtelijke beleidsplannen Burgerzaken kassasysteem, migratie mGBA van 2017 H.B.C. Baan 1 en 2, kunstgrasmat vervangen H.B.C. Baan 1 en 2, lichtmasten vervangen H.B.C. Baan 3 en 4, kunstgrasmat vervangen H.B.C. Baan 3 en 4, lichtmasten vervangen H.B.C. Baan 5 en 6, kunstgrasmat vervangen H.B.C. Baan 5 en 6, lichtmasten vervangen H.B.C. Baan 7, kunstgrasmat vervangen totaal overige sectoren 2018 Totaal 2018 jaar 2018 2018 2018 2018 2018 2018 2018 2018 2018 2018 2018 2018 2018 2018 2018 2018 2018 2017 2018 2018 2018 2018 2018 2018 2018 progr. 3 3 3 3 3 3 3 8 8 8 8 1 A A A A I I 4 4 4 4 4 4 4 exclusief compensabele BTW soort proj. riool riool riool 1041 2410 2410 2410 2410 2411 2411 1520 1520 1520 1520 1520 1520 1520 product 1732 1732 1732 1200 1200 1203 1204 1560 1560 1560 1560 17.000 121.000 38.000 90.000 39.741 15.708 39.741 15.708 39.741 15.708 21.206 503.553 3.834.673 50.000 Investering excl. BTW 567.000 1.085.000 469.000 112.630 450.000 300.000 183.300 66.880 35.210 39.600 22.500 3.331.120 2.121.000 2018 10.000 300.000 50.000 17.000 121.000 38.000 90.000 39.741 15.708 39.741 15.708 39.741 15.708 21.206 503.553 3.524.673 - indexering infrastructurele werken = rente = riool = annuitair= Bijdragen voorber. Netto reserves krediet investering subsidies /voorz. 567.000 1.085.000 469.000 102.630 10.000 150.000 300.000 300.000 183.300 66.880 35.210 39.600 22.500 3.021.120 300.000 10.000 2.121.000 3 2 4 4 4 5 5 12 30 12 30 12 30 12 termijn 70 70 70 30 30 30 30 30 30 30 30 0,0% 1,5% 4,0% 3,0% 2020 30.456 58.280 25.192 4.909 7.175 14.350 8.768 3.199 1.684 1.894 1.076 156.984 113.928 17.167 4.441 31.611 8.056 19.080 3.942 793 3.942 793 3.942 793 2.103 96.665 253.649 17.417 4.505 32.065 8.170 19.350 3.992 801 3.992 801 3.992 801 2.130 98.016 256.661 Kapitaallasten 2019 30.780 58.900 25.460 4.960 7.250 14.500 8.860 3.233 1.702 1.914 1.088 158.646 115.140 Kapitaallasten Kadernota 2017-2020 42 Investeringsprogramma kr. nr. jaar 2017 2019 2019 2019 2019 2019 2019 2019 2019 2019 2019 2019 2019 2019 2019 2019 2019 2019 2019 progr. 3 3 3 3 3 3 3 UOR A I I I 4 4 4 4 4 4 4 Vervangen mobiele toestellen H'stede/B'daal GRIT Vervangen deel apparatuur in Burger-/Raadzaal Vervangen presentatiemiddelen flexkantoor Vervangen Sociale zaken applicatie V.E.W.-voetbal hoofdveld kunstgras Alliance, hockeyveld 5, zandkunstgrasveld Alliance, hockeyveld 6, zandkunstgrasveld Veld 5 Alliance sportveld hekwerk Veld 6 Alliance sportveld hekwerk T.V. Merlenhove baan 1 tm 13, gravel toplaag vervangen T.V. Merlenhove baan 1 tm 13, beregeningsinst. vervangen totaal overige sectoren 2019 Totaal 2019 Project Renoveren riool H'steedse dreef van 2017 Heemsteedse Dreef (Wagenaarlaan-Wipperplein) van 2018 Heemsteedse Dreef geluidarm asfalt van 2018 Renovatie openbare verlichting 2019 Vervanging verkeersregelinstallatie K4 Dreef/Lanckhorstln van 2016 Vervangen VRI H'steedse dreef/Julianaplein K3 van 2016 Vervanging VRI Wagenaarlaan/Dreef K2 van 2018 Vervanging 3 auto's serviceteams totaal sector ruimte 2019 waarvan rioolinvesteringen exclusief compensabele BTW soort proj. riool 2410 2411 nb nb 1520 1520 1520 1520 1520 1520 1520 product 1732 1200 1200 1204 1213 1213 1213 kpl 35 212.000 30.000 24.000 238.000 250.000 125.000 250.000 22.500 30.000 107.136 14.726 1.303.362 3.129.362 Investering excl. BTW 507.000 423.000 47.000 183.300 164.500 122.200 188.000 191.000 1.826.000 507.000 2019 350.000 15.000 212.000 30.000 24.000 238.000 250.000 125.000 250.000 22.500 30.000 107.136 14.726 1.303.362 2.764.362 - indexering infrastructurele werken = rente = riool = annuitair= Bijdragen voorber. reserves Netto krediet /voorz. subsidies investering 507.000 350.000 73.000 47.000 183.300 164.500 122.200 188.000 15.000 176.000 350.000 15.000 1.461.000 507.000 3 4 4 5 10 12 12 20 20 12 20 termijn 70 30 15 30 15 15 15 8 0,0% 1,5% 4,0% 3,0% 73.847 7.950 6.360 28.144 28.750 12.292 24.583 1.463 1.950 10.535 957 196.830 312.969 2020 27.523 3.528 3.838 13.442 13.434 9.980 15.353 29.040 116.139 27.523 Kapitaallasten Kadernota 2017-2020 43 Investeringsprogramma kr. nr. Project Brug Van der Weidenlaan Beschoeiing Herfstlaan Beschoeiing Joh. Rozenkrantzlaan Beschoeiing Sweelinckvijver Brug Strijboslaan Vervanging tractor begraafplaats Vervanging bedrijfswagen Bouwkunde totaal sector ruimte 2020 waarvan rioolinvesteringen Veld 1 MHC Alliance, Sportpark Groenendaal Kunstgrasveld RCH voetbal, Sportpark Groenendaal Vervangen tribunes sporthal Vervangen CAD stations en andere PC's en laptops GRIT Vervangen WIFI GRIT Vervangen ICT infrastructuur deel 1 van 2018 GRIT totaal overige sectoren 2020 Totaal 2020 jaar 2020 2020 2020 2020 2020 2020 2020 2020 2020 2020 2020 2020 2020 progr. 3 3 3 3 3 8 UOR 4 4 4 4 A A exclusief compensabele BTW soort proj. 1520 1520 1520 2410 2410 2410 product 1203 1203 1203 1203 1203 1760 kpl.35 251.261 251.261 82.251 71.000 101.000 435.000 1.191.773 1.457.048 Investering excl. BTW 20.000 115.000 35.000 20.000 20.000 21.275 34.000 265.275 2020 - 2.500 251.261 251.261 82.251 71.000 101.000 435.000 1.191.773 1.454.548 - indexering infrastructurele werken = rente = riool = annuitair= Bijdragen voorber. Netto inruil/ reserves krediet investering subsidies /voorz. 20.000 115.000 35.000 20.000 20.000 21.275 31.500 2.500 262.775 2.500 - 10 10 10 4 4 4 termijn 25 50 50 50 25 8 8 0,0% 1,5% 4,0% 3,0% 28.895 28.895 9.459 18.815 26.765 115.275 228.104 243.642 2021 1.100 4.025 1.225 700 1.100 2.979 4.410 15.539 Kapitaallasten
