bevrijdingswandeling

ROUTE
BEVRIJDINGSWANDELING
A START GROTE MARKT
Rechts Barteljorisstraat
B MUSEUM CORRIE TEN
BOOM
Rechtdoor naar Kruisstraat
Links via Nassaustraat naar
Nassaulaan
Rechtdoor naar Kenaupark
C BEELD HANNIE
SCHAFT
Links en rechts voetgangers viaduct onderdoor
Statenbolwerk oversteken
en rechts langs de Schotersingel
Rechtsaf Statenbolwerk
oversteken richting Station
Onder de spoorlijn door
D LIQUIDATIE
KO LANGENDIJK
Schuin links Stationsplein
over
Jansweg rechtdoor naar
Jansstraat
Links Korte Jansstraat
Bakenessergracht over en
links langs de gracht lopen
Rechts brug over en links
verder langs de gracht
Rechts naar Philip Frankplein
E JOODS MONUMENT
Wijde Appelaersteeg
Rechts Lange Begijnestraat
F JOODSE PLAGUETTE
www.bevrijdingspop.nl
Links Begijnesteeg
Rechts Jansstraat
Links bij de
G JANSKERK
Op Schapenplein links de
Lange Wijngaardstraat in
Links Smedestraat en door
naar Grote Markt
B MUSEUM
CORRIE TEN BOOM
Barteljorisstraat 19
Een museum ter nagedachtenis van
Corrie ten Boom: een Nederlandse
verzetsstrijdster die tijdens W.O. II
met haar familie onderdak bood aan
Joodse vluchtelingen.
Van 1837 tot 1944 was in het pand
de horlogewinkel van de familie Ten
Boom gevestigd. Het huis daarboven
werd bewoond door de familie. Het
huis had de bijnaam Béjé. In de oorlog
werd het huis een opvangplek voor
Joden en verzetsstrijders. In een van de
kamers werd een valse muur gebouwd
waarachter men zich bij een inval kon
verbergen. Het huis is samengesteld
door twee naast elkaar gelegen panden aan elkaar te bouwen. Daardoor
heeft het ongelijke vloeren en kamers
van verschillende grootte en was
het mogelijk een geheime kamer te
bouwen zonder dat de ‘loze’ ruimte
direct opviel. De Gestapo deed een
inval op 28 februari 1944. Zes personen
verborgen zich in de geheime kamer
en werden niet gevonden. De drie
vaste bewoners werden gearresteerd:
Casper en Betsie overleden in gevangenschap, Corrie werd eind december
1944 uit Ravensbrück vrijgelaten. Naar
later bleek als gevolg van een administratieve fout.
BEELD HANNIE
C SCHAFT
Vrouw in het verzet
Op 3 mei 1982 is door prinses Juliana
het door Truus Menger-Oversteegen
vervaardigd bronzen beeld met de
naam ‘Vrouw in het verzet’ onthuld in
het Kenaupark te Haarlem.
Jannetje Johanna Schaft (Haarlem, 1609-1920 – Bloemendaal, 17-04-1945)
was een Nederlandse communiste
en verzetsstrijdster tijdens W.O. II.
Als verzetsstrijdster gebruikte ze de
schuilnaam Hannie, haar eigenlijke
roepnaam was Jo of Jopie.
Samen met Freddie en Truus Over-
steegen pleegde ze verschillende
aanslagen op Duitsers, collaborateurs
en landverraders. Op 8 juni 1944
pleegde ze samen met verzetsstrijder
Jan Bonekamp in Heemstede een
aanslag op de NSB’er en banketbakker
Piet Faber. Vervolgens doodden Schaft
en Bonekamp op 21 juni 1944 de collaborerende Zaandamse politiecommissaris W.M. Ragut. Hierbij raakte
Bonekamp dodelijk gewond, waarop
Hannie Schaft onderdook.
D SPOORONDERDOORGANG KRUISWEG
Op 15 maart 1945 liquideren Hannie
Schaft en Truus van Overmeeren
bij de spoorwegonderdoorgang de
IJmuidense kapper Ko Langendijk.
Ko Langendijk was voor de Sicherheitsdienst gaan werken. Een eerdere
aanslag op hem door Jan Bonekamp
was mislukt. Bij de aanslag op 15 maart
was Ko Langendijk niet op slag dood
en herkende Hannie.
PLAQUETTE
F JOODSE
Philip Frankplein
Het Philip Frankplein is vernoemd naar
een Haarlemse rabbijn, opperrabbijn
van Noord-Holland, die in W.O. II op
32-jarige leeftijd voor een vuurpeloton in de duinen van Overveen werd
geëxecuteerd. In de nabijheid van het
plein stond vroeger de oude Synagoge, het hart van vooroorlogs joods
Haarlem. De Joodse Plaquette dient
als gedenkplaat en werd op initiatief
van de Stichting Joods Monument
Haarlem aangebracht op een van
de muren van een nieuw transformatorhuisje op het pleintje. In het
metselwerk zijn met natuursteen de
contouren van een Joodse Synagoge
aangegeven.
De joodse oorlogslachtoffers die op dit
gedenkteken vermeld staan, zijn ook
opgenomen in het ‘Digitaal Monument
Joodse Gemeenschap in Nederland’.
Hierin vindt u meer informatie over
deze personen.
G JANSKERK
Tentoonstelling Vrouwen in
het verzet
In de Janskerk is een kleine permanente tentoonstelling “Vrouwen in het verzet” met aandacht voor Hannie Schaft,
Truus en Freddie van Oversteegen; de
zussen Corrie en Betsie ten Boom en
Jetty Velu. De Jetty Velu maakte deel
uit van een verzetsgroep die werkte
vanuit het Stadhuis.
- EINDPUNT
GROTE MARKT
Grote of St. Bavokerk
Op 21 maart 1945 werd Hannie Schaft
bij een wegversperring aan de Jan
Gijzenkade (bij de Mauermuur) gearresteerd toen ze illegale bladen en een
wapen bij zich bleek te hebben. Op het
politiebureau van Haarlem ontdekten de Duitsers met wie ze van doen
hadden. Hoewel aan het einde van de
oorlog een akkoord bestond tussen
de bezetters en de Binnenlandse
Strijdkrachten (BS) om geen vrouwen
om te brengen, werd Hannie op 17
april 1945 — drie weken voor het einde
van de oorlog — in opdracht van Willy
Lages doodgeschoten in de duinen bij
Bloemendaal. Hierbij zou ze, na een
schampschot, koelbloedig hebben
gezegd: “Ik schiet beter”, waarna SD’er
Maarten Kuiper zijn machinepistool op
haar leeg schoot
Op 27 november 1945 werd haar
stoffelijk overschot met militaire eer
herbegraven op de Eerebegraafplaats
Bloemendaal te Overveen. Koningin
Wilhelmina, prinses Juliana en prins
Bernhard waren hierbij aanwezig. Voor
haar strijd tegen de nazi’s kreeg Hannie in 1946 postuum het Verzetskruis
1940-1945 en de Medal of Freedom,
een speciale Amerikaanse onderscheiding. Op 29 november 2015 vond een
speciale herdenkingsdienst ter ere van
Hannie Schaft plaats in de Grote of St.
Bavokerk