Handleiding Bachelorproef Toegepaste informatica 2016

BACHELORPROEF
TOEGEPASTE INFORMATICA
HANDLEIDING 2016-2017
Een Bachelorproef is een eindproduct waarin meerdere leerlijnen geïntegreerd worden.
Het bevat het resultaat en de weergave van een systematische zoektocht, gestoeld op
de toepassing van wetenschappelijke kennis, creativiteit en praktijkkennis. Het levert
een bijdrage tot een voor het beroep/werkveld relevant thema. Een belangrijke mate
van zelfstandigheid en zelfsturing bij de student staan voorop (1).
Auteurs
Versie
Status
Yvan Rooseleer, Gert Cauwenbergh, Chantal Teerlinck
Juni 2016
Work in progress
1
Definitie goedgekeurd op GV-DIR-OH van 6 nov 12 en SGBP-PO van 26 febr 13, Academische Raad
van 17 okt 13
© 2016-2017 – Odisee - Alle rechten voorbehouden
1 van 23
1 INHOUDSTAFEL
2
Opbouw van de Bachelorproef
2.1
4
Indeling.......................................................................................................................... 4
2.1.1
Voorbereiding
4
2.1.2
Thematiek
4
2.1.3
Keuze van het project
4
2.1.4
Validatie keuze
4
2.1.5
Gewenst resultaat
5
2.2
Kalender ........................................................................................................................ 5
2.3
Spoorvorming (footprint) .............................................................................................. 6
2.3.1
Deliverables
6
2.3.2
Voorbeelden
7
2.3.3
Gedeelde werkruimte
8
2.4
Jurering ......................................................................................................................... 9
2.5
Begeleiding.................................................................................................................... 9
3
Integratieproject
10
3.1
Types ........................................................................................................................... 10
3.2
Evaluatiecriteria en cesuurbepaling............................................................................ 10
4
Stageproject
4.1
12
Types ........................................................................................................................... 12
4.1.1
MOGELIJKHEID 1 - IMPLEMENT-TEST (vervolg semester 1)
12
4.1.2
MOGELIJKHEID 2 - NIEUW STAGEPROJECT
12
4.1.3
MOGELIJKHEID 3 - PROJECT IN HET BUITENLAND
12
4.2
Stagecontracten .......................................................................................................... 12
4.3
POP - Competenties en talenten ................................................................................ 12
4.3.1
Algemene competenties
13
4.3.2
Specifieke IT-competenties
13
4.3.3
Competentieprofieel van de opleiding Toegepaste informatica
13
4.3.4
Talenten
13
4.4
Evaluatiecriteria en cesuurbepaling............................................................................ 13
5
Referenties
15
6
Bijlagen
17
6.1
BIJLAGE A - Vijf competentiegebieden voor ICT-Professionals................................... 17
6.2
BIJLAGE B - 40 competenties in vijf competentiegebieden ........................................ 17
6.3
Bijlage B - ICT-profielen en e-Competenties ............................................................... 18
6.4
Bijlage C - ICT Profielen en competenties ................................................................... 19
© 2016-2017 – Odisee - Alle rechten voorbehouden
2 van 23
© 2016-2017 – Odisee - Alle rechten voorbehouden
3 van 23
2 OPBOUW VAN DE BACHELORPROEF
2.1
INDELING
De bachelorproef is het sluitstuk van de opleiding Toegepaste informatica en bestaat uit twee delen:


Integratieproject - PREPARE-PLAN-DESIGN (9 ects)
Stageproject - IMPLEMENT-TEST (24 ects)
2.1.1 VOORBEREIDING
Alle domeinspecifieke opleidingsonderdelen vanaf het begin van de opleiding bereiden voor op de
bachelorproef. Daarnaast is er, eveneens vanaf het begin van de opleiding, een opleidingsonderdeel
ICT Business Topics & Trends.
In de eerste fase van de opleiding leert de student zelfstandig werken aan IT-problemen met een
stijgende moeilijkheidsgraad in de domeinen: application development, software engineering,
mobile development, database development, information management, system & network
management.
Vanaf de tweede fase leren de studenten in teams projecten uitwerken onder begeleider van een
expert (docent) en een projectbegeleider.
2.1.2 THEMATIEK
De thematiek voor de Bachelorproef is gebaseerd op de leerlijnen van de opleiding Toegepaste
informatica.
De meest voorkomende projecten hebben te maken met de leerlijnen Design & Build Software of
Internet of Everything. Maar ook een thema van de leerlijn Enable business (e-business) is
waardevol.
2.1.3 KEUZE VAN HET PROJECT
De student kiest zoveel mogelijk zelfstandig een integratie- en stageproject dat aansluit bij het ICTprofiel en de competenties waarin de student zich wenst te specialiseren.
Het integratieproject is gekoppeld aan het keuzetraject waarvoor de student opteert:
 Integratieproject Software
 Integratieproject Internet of Everything
Het thema mag ook een uitwerking hebben waarbij de nadruk meer ligt op de business value, dan op
technologie.
Het is wenselijk dat het project wordt gesitueerd in een bedrijfscontext met voldoende complexiteit,
zodat de student aantoont te kunnen functioneren op het niveau VKS 6 van bachelor.
2.1.4 VALIDATIE KEUZE
De voorstellen van de studenten worden aan het kernteam van Toegepaste informatica ter
goedkeuring voorgelegd. Elk voorstel moet voldoen aan de criteria van het niveau Bachelor - VKS 6:
© 2016-2017 – Odisee - Alle rechten voorbehouden
4 van 23
1. Relevante gegevens verzamelen en interpreteren in een complexe en gespecialiseerde
situatie
2. Op een kritische manier omgaan met informatie, opdrachten en inzichten en deze op een
aangepaste manier evalueren
3. Op een innovatieve manier specifieke kennis, inzichten en vaardigheden toepassen of
combineren in een complexe, niet-vertrouwde context
4. Rekening houden met algemeen aanvaarde / wetenschappelijke methoden en hulpmiddelen
5. Ondernemend zijn en initiatief nemen bij het uitvoeren van opdrachten
6. In staat zijn zelfstandig te handelen en zich te organiseren
7. In een team medeverantwoordelijkheid opnemen voor het bepalen van gezamenlijke
resultaten
2.1.5 GEWENST RESULTAAT
Elk deel van de Bachelorproef wordt afgesloten door een eindverslag en een presentatie. Tijdens de
loop van het project zijn een drietal checkpoint presentaties mogelijk.
2.2
KALENDER
Academiejaar Activiteiten
2015-2016
Briefing en uitleg over bachelorproef: Integratieproject & Stage
2016-2017
EERSTE SEMESTER - INTEGRATIEPROJECT - PREPARE-PLAN-DESIGN
Begin academiejaar Opdrachtgever zoeken
16/10/2016 Projectvoorstel Integratietekst
16/11/2016 Lijst van deliverables, planning en prioriteiten
16/12/2016 Finaliseren schriftelijke documentatie
Draft van deliverables
Schrijven Eindverslag
Vanaf dit moment kunnen er geen nieuwe
deliverables worden toegevoegd aan het project en
houden de projectmedewerkers zich uitsluitend bezig
met het schrijven van het eindverslag en het
voorbereiden van de presentatie.
6/01/2017 Inleveren finale versie Eindverslag en Documentatie
19/01/2017 Presentatie Integratieproject
TWEEDE SEMESTER - STAGE - IMPLEMENT-TEST
17/01/2017 Projectvoorstel Stage
Begin maart 2017 Lijst van deliverables, planning en prioriteiten
13 februari 2017 Wekelijkse verslagen en timesheets besproken met
(15 weken) - Einde opdrachtgever
© 2016-2017 – Odisee - Alle rechten voorbehouden
5 van 23
Academiejaar Activiteiten
stage: 24 mei 2017
24/05/2017 Draft van deliverables, schriftelijke documentatie en
eindverslag
1/06/2017 Inleveren finale versie Stageverslag en Documentatie
15/06/2017 Presentatie Stageverslag
2.3
SPOORVORMING (FOOTPRINT)
De werkzaamheden voor de Bachelorproef worden beoordeeld aan de hand van de
gedocumenteerde sporen die overblijven: de footprint.
2.3.1 DELIVERABLES
Deze documentatie omvat een geheel van Deliverables, dit zijn tastbare elementen die het project
heeft voortgebracht. Documenten zijn Deliverables maar ook presentatiemateriaal, overzichten en
grafieken, programmacode, rekenbladen enz.
Deliverables vallen uitéén in 2 grote groepen:
Management Deliverables: dit zijn Deliverables die gemaakt zijn voor het goede verloop van
het project. In deze categorie vallen het Projectvoorstel, het Project Initiatie Document, de
Planning, de Timesheets
2. Product Deliverables: dit zijn Deliverables specifiek aan het thema van het project. Zie verder
voor enkele voorbeelden, zie ook alle gevolgde cursussen van gevolgde vakken.
1.
Voor het Integratieproject volstaat het een 10-tal deliverables af te werken.
Bij teamwerk kunnen Deliverables meerdere auteurs hebben en is elk teamlid verantwoordelijk voor
de kwaliteit. Het eindverslag is persoonlijk en individueel.
PROJECT/STAGE VOORSTEL
Het voorstel is een gestandaardiseerde Deliverable waarbij het Integratieproject of de Stage wordt
voorgesteld. Dit voorstel omvat volgende rubrieken:





Titel/ Onderwerp
Korte omschrijving
In & Out of Scope
Meetpunten voor succes
Projectteam, begeleiders, rollen
Het projectvoorstel wordt ook mondeling toegelicht en verdedigd.
EINDVERSLAG
De Bachelorproef levert twee documentatiepakketten met bijlagen op die een neerslag zijn van het
geleverde werk.
© 2016-2017 – Odisee - Alle rechten voorbehouden
6 van 23
Bij de bachelorproef krijgen studenten de gelegenheid aan te tonen wat zij in hun mars hebben. Er
zijn ook externe juryleden betrokken bij de beoordeling, die de student niet kennen. Daarom kan
alleen de schriftelijke documentatie de kwaliteit van het geleverde werk aantonen.
Het eindverslag omvat 15-25 pagina’s en is een leesbare en overtuigende samenvatting van het
Integratieproject of de stage. Het is niet de lengte maar de aangepastheid en relevantie van de
documentatie die van belang zijn.
De teksten worden afgedrukt in een handig formaat voor de juryleden in drie exemplaren.
BELANGRIJK
 Het is niet toegelaten teksten van anderen letterlijk te kopiëren.
 Het is vereist correcte referenties naar alle informatiebronnen toe te passen.
 De teksten worden automatisch op plagiaat gecontroleerd.
2.3.2
VOORBEELDEN
DELIVERABLE LIJST
Voor het European Comitee for Standardization stelde een werkgroep een lijst samen met 52
deliverables die relevant zijn in ICT-projecten.
Ziehier, een alfabetische lijst van deliverables die van toepassing zijn voor Bachelors Toegepaste
informatica en in aanmerking komen bij het Integratieproject en de stage:
Budget Plan, Business
Case, Business
Process, Business
Relationship, Business
Requirements,
Data Model,
Development
Process, ICT Model,
ICT Process Definition
Information Security
Policy, Integrated Solution,
Multimedia Component,
Project Plan, Sale
(contract), Sales Forecast,
Service Level Agreement,
Software Component
Solution Documentation,
Solution Specification,
Software Design
Description, Software
Needs Assessment,
Technical Proposal
Test Plan,
Test
Procedure,
Test Result,
Training
Program, Upto-date
Solution,
Validated
Solution
Een duidelijke beschrijving van alle deliverables vindt u terug in ECF9, p. 20-23.
© 2016-2017 – Odisee - Alle rechten voorbehouden
7 van 23
VOORBEELD: STRUCTUUR VAN HET EINDVERSLAG
Algemeen










Titelblad
Voorwoord
Metadata Projectgegevens/ Stagegegevens
Samenvatting/ Abstract
Inhoudstafel
Lijst met gebruikte afkortingen
Inleiding
Opdrachtgever
Beschrijving van de opdracht
Plan van aanpak
Projectspecifiek
Algemeen
Software Project
 Analyse
 Architectuur &
Ontwerp
 Proof of concept/
Prototype
 Kwaliteitscontrole/
Testing
 Adviezen
 Conclusie
IoE Project
 Zoals software
project, of
aangepast aan het
thema
Vergelijkende studie
 Criteria
 Producten/Dienste
n-overzicht
 Evaluatiematrix

Zelfevaluatie & reflective


Bijlagen (details, deliverables, POP, eindpresentatie)
Informatiebronnen
2.3.3 GEDEELDE WERKRUIMTE
Voor alle projecten creëren de deelnemers een shared folder in Google Drive:
Integratieproject: ITP-BA1-2016-2017-3TI-NAAM-VOORNAAM
Stage: STG-BA2-2016-2017-3TI-NAAM-VOORNAAM
Regels:

Elk project maakt een shared folder in een eigen Google Drive en deelt die met een vast
aantal personen:
o Integratieproject: Yvan Rooseleer, Chantal Teerlinck, Gert Cauwenbergh en de
Odisee-begeleider
o Stage: Yvan Rooseleer, Chantal Teerlinck en de Odisee-begeleider

In deze folder komen alle Deliverables: management (PID) en product (planning, overzichten,
analyses, test cases, designs, architectuurplannen, code, etc)
Voor elke deelnemer aan het project is er ook één folder met de persoonsspecifieke
Deliverables: persoonlijk ontwikkelingsplan (competenties, beroepsrollen), integratiedocument
met de presentatie van de bachelorproef
Voorblad van de hogeschool gebruiken
Voorkeur voor PDF-formaat
Alles mag eventueel in één groot document worden verenigd




© 2016-2017 – Odisee - Alle rechten voorbehouden
8 van 23
2.4
JURERING
Alle algemene competenties (business skills, soft skills) komen aan bod op een gevorderd niveau.
Daarnaast spelen meerdere domeinspecifieke competenties een rol. We beschouwen het selecteren
en zoeken van een project als een vorm van solliciteren.
Het werk wordt telkens gepresenteerd aan de opdrachtgever, de begeleider, vakdocenten, externe
juryleden.
2.5
BEGELEIDING
Van de studenten wordt verwacht dat zij zelfstandig handelen en initiatief nemen, ook bij het
zoeken naar een geschikt project. Er wordt eveneens gezorgd voor een adequate ondersteuning
voor de studenten: project management, sturing, coaching, feedback, advies, motivatie, …




Het integratieproject wordt begeleid door een Odisee projectcoach
Voor elk project wordt een Odisee-begeleider aangeduid die de studenten opvolgt en
aandacht heeft voor methodiek, deadlines, milestones, documentatie, …
Alle docenten die een opleidingsonderdeel geven in de derde opleidingsfase staan ter
beschikking van de studenten als expert.
Bij de opdrachtgever speelt de stagementor de rol van contactpersoon voor studenten en
stagebegeleiders van Odisee.
© 2016-2017 – Odisee - Alle rechten voorbehouden
9 van 23
3 INTEGRATIEPROJECT
Het Integratieproject (PREPARE-PLAN-DESIGN) start in het eerste semester en heeft een waarde van
9 ects. Dat komt overeen met 30 dagen werk.
Tijdens de eerste fase van de Bachelorproef ligt de nadruk op voorbereiding, planning en ontwerp. In
vele gevallen is deze fase een voorbereiding op de stage van het 2e semester
Van de studenten wordt verwacht dat zij gedurende vier halve dagen per week actief zijn. De
laatste week voor de kerstvakantie wordt VOLLEDIG besteed aan het afwerken van het
Integratieproject.
3.1
TYPES
Het Integratieproject is een zelfstandige keuze. De gekozen optie, interesses of gewenste
competenties kunnen een inspiratie zijn om een project te kiezen of zelf te creëren, bijvoorbeeld een
webservice, app, digitale dienstverlening enzovoort.
BELANGRIJK: ELK PROJECT MOET EEN EXTERNE OPDRACHTGEVER HEBBEN. Deze externe
opdrachtgever staat in voor de definitie van de vereisten van het project en de finale acceptatie van
het Integratieproject.
Zie hoger voor de Validatie van het gekozen Integratieproject.
EVALUATIECRITERIA EN CESUURBEPALING2
3.2
In de meeste gevallen betreft deel 1 de fasen PREPARE, PLAN & DESIGN van een Integratieproject
De student verzamelt alle resultaten in de vorm van een integratietekst met bijlagen.
De integratietekst is geformuleerd zodat ook niet IT-professionals het werk kunnen beoordelen. De
technische details worden verzameld in afzonderlijke bijlagen. De Integratietekst wordt op vier
onderdelen geëvalueerd:
1.
2.
3.
4.
Deliverables (40%)
Proces (20%)
Documentatie (20%)
Presentatie en verdediging (20%).
De deliverables worden beoordeeld door iemand met kennis van Integratieprojecten en door de
opdrachtgever.
Bij elk van de vier elementen van de evaluatie vind je een lijst met competenties en kerndoelen
waarop de evaluatie zich baseert. De aandacht bij het opleidingsonderdeel Integratieproject gaat
naar de eerste drie stappen van een Integratieproject: 'prepare', 'plan' en 'design'. De kerndoelen
die sterk verband houden met de implementatieprocessen, worden tijdens het stageproject
geëvalueerd.
2
Details te consulteren op
https://docs.google.com/spreadsheet/ccc?key=0AjCsnL6yCTpddFdIYUs4ZkcwQmkyTnNwX012OUJWYVE&usp=
sharing
© 2016-2017 – Odisee - Alle rechten voorbehouden
10 van 23
PRODUCTEN/ DELIVERABLES 40%
PROCES/ SAMENWERKING
20%
RAPPORTERING/
DOCUMENTATIE
20%
PRESENTATIE/
VERDEDIGING
20%
© 2016-2017 – Odisee - Alle rechten voorbehouden
Scope & Afbakening
Requirements & Constraints
Probleemstelling & Analyse
Ontwerp (oplossing) & Prioriteiten
Kwaliteitscontrole & Testing
Toepasbaarheid
Implementatie
Timesheets
Systematiek & Methodiek
Zelfstandigheid
Werkverdeling & Time Management
Communicatie
Betrokkenheid
Peer evaluation
Goed gestructureerde, overzichtelijke en helder
geschreven samenvatting van het project
Toon aan dat je functioneert op niveau 6 van Bachelor
Presentatie
Opbouw
Publiek boeien
Terzake komen
Goede illustraties
Verzorgde taal
Presentatiehouding
Verdediging
Kennis van zaken/expertise
Interactie en dialoog
Initiatief
11 van 23
4 STAGEPROJECT
Het stageproject (IMPLEMENTATIE & TEST) in het tweede semester heeft een waarde van 24 ects en
is in de meeste gevallen een vervolg op het Integratieproject (9 ects) van het eerste semester
(IMPLEMENT-TEST). De stage duurt zestig werkdagen.
Dit onderdeel van de bachelorproef wordt afzonderlijk beoordeeld in juni.
Van de studenten wordt verwacht dat zij gedurende 15 weken vier volledige dagen per week
actief zijn. Tijdens de weken na de stage werken de studenten de stagedocumentatie af en
bereiden de presentatie voor.
4.1
TYPES
De stage start bij het begin van het tweede semester en duurt vijftien weken. De studenten werken
normaal vier dagen per week aan het stageproject. Op vrijdag komen de studenten naar de
hogeschool.
4.1.1 MOGELIJKHEID 1 - IMPLEMENT-TEST (VERVOLG SEMESTER 1)
Alle studenten die in het eerste semester een Integratieproject voor de opdrachtgever hebben
voorbereid, kunnen het project op de stageplaats afwerken.
4.1.2 MOGELIJKHEID 2 - NIEUW STAGEPROJECT
Studenten die een nieuw stageproject kiezen, doorlopen de fasen PREPARE, PLAN, DESIGN,
IMPLEMENT en TEST op de stageplaats. Elk nieuw stageproject wordt ter goedkeuring voorgelegd
aan het kernteam van de opleiding Toegepaste informatica.
Indien de stage geen verderzetting is van het Integratieproject, komen ook de voorbereidende fasen
(PREPARE-PLAN-DESIGN) aan bod tijdens de stage.
4.1.3 MOGELIJKHEID 3 - PROJECT IN HET BUITENLAND
Deze optie kan overeenkomen met MOGELIJKHEID 1 of met MOGELIJKHEID 2.
4.2
STAGECONTRACTEN
Bij de stage brengen de studenten veel tijd door in het stagebedrijf. Om die reden wordt een
contract met de hogeschool ondertekend waardoor ook de verzekering in orde is.
De stagecontracten worden ondertekend vanaf december, in de regel van zodra duidelijk is dat het
Integratieproject kan verderlopen in de vorm van een stage (implementatie van het project).
4.3
POP - COMPETENTIES EN TALENTEN
In het begin van de stage bespreekt de student met de stagementor welke competenties (twee
algemene en drie specifieke IT-competenties) tijdens de stage specifiek aan bod zullen komen. Na
goedkeuring publiceert de student de gekozen competenties op Google Drive en Toledo.
© 2016-2017 – Odisee - Alle rechten voorbehouden
12 van 23
4.3.1




4.3.2






4.3.3
ALGEMENE COMPETENTIES
Actief communiceren in drie talen (mondeling en schriftelijk)
Vlot functioneren in een professionele (internationale) omgeving
Bedrijfsbeleid ondersteunen vanuit de eigen vakspecialisatie
Relaties met collega’s, opdrachtgevers en/of klanten onderhouden
SPECIFIEKE IT-COMPETENTIES
Informatiebehoefte van een organisatie gestructureerd en overzichtelijk weergeven, gebruik
makend van analyse- en modelleringstechnieken
Gegevens verzamelen, opslaan en ter beschikking stellen zodat deze op een correcte en
gebruiksvriendelijke manier kunnen worden opgevraagd
Nieuwe IT-oplossingen (autonoom) uitwerken in overeenstemming met de verwachtingen
van de opdrachtgever
Op een adequate wijze IT-oplossingen configureren, beveiligen en aanpassen zodat deze
beantwoorden aan de veranderende behoeften van de organisatie
Een IT-opdracht projectmatig en teamgericht aanpakken met respect voor de planning
IT-taken kwaliteitsvol uitvoeren zodat het resultaat voldoet aan de eisen van een steeds
wisselende omgeving
COMPETENTIEPROFIEEL VAN DE OPLEIDING TOEGEPASTE INFORMATICA
De volledige lijst van TI-competenties is hier te vinden


Nederlands
URL:
https://docs.google.com/document/d/1T7o4sGiWtJ0u6fp92ukF81kXmATh7f4u46r5qo7BRyE/edit#he
ading=h.h8un9wfkdvhc
Engels
URL:
https://docs.google.com/document/d/1C4befJx1hDftQy69JN1bPVjzafv0uuLFC6qeYu7Kz6Q/edit?usp=
sharing
4.3.4 TALENTEN
Tijdens het academiejaar zijn er op bepaalde vrijdagnamiddagen opdrachten in verband met talent.
De resultaten worden als bijlage in de documentatie van de stageportfolio toegevoegd. Tijdens de
stageportfoliopresentatie wordt hiernaar verwezen.
4.4
EVALUATIECRITERIA EN CESUURBEPALING
In de meeste gevallen betreft deel 2 de fase IMPLEMENTATIE van het Integratieproject van het
eerste semester. In sommige gevallen betreft het een volledig nieuw project.
Het is nodig voortdurend bewijsmateriaal van het geleverde werk te verzamelen:
●
Werkschema’s
●
Timesheets
●
Plan van aanpak
© 2016-2017 – Odisee - Alle rechten voorbehouden
13 van 23
●
Projectdocumentatie, ontwerpen, modellen, scripts
●
Persoonlijk ontwikkelingsplan (POP)
Het verzamelde materiaal is de basis voor het informatiepakket en de portfoliopresentatie op het
einde van de stage.
Werkschema’s
To do’s, afspraken, deadlines
Timesheets
Agenda en logboek van activiteiten op de stageplaats
Plan van aanpak
Werkmethode, structuur, opeenvolging van taken
Projectdocumentatie
Met de opdrachtgever wordt afgesproken welke elementen publiek mogen worden
gemaakt.
Persoonlijk
ontwikkelingsplan (POP)
Tijdens de stage ligt de nadruk op twee algemene competenties en drie specifieke ITcompetenties. De student verzamelt concreet bewijsmateriaal voor een sterkte-zwakte
analyse. De student duidt aan welke talenten hij heeft ingezet om de stage uit te voeren.
Elke week van de stage publiceert de stagestudent de laatste versie van het verzamelde materiaal
op Google Drive en op Toledo. De student maakt hierover concrete afspraken met de
stagebegeleider.
PRODUCTEN/ DELIVERABLES 40%
PROCES/ SAMENWERKING
20%
RAPPORTERING/
DOCUMENTATIE
20%
PRESENTATIE/
VERDEDIGING
20%
© 2016-2017 – Odisee - Alle rechten voorbehouden
Voorbereiding & Prioriteiten
Implementatie & Toepasbaarheid
Kwaliteitscontrole & Testing
Systematiek & Methodiek
Zelfstandigheid
Werkverdeling & Time Management
Communicatie
Betrokkenheid
Teamwerk
Persoonlijk ontwikkelingsplan
Tekst & Visualisaties
Expertise & Onderzoek
Resultaten
Persoonlijk ontwikkelingsplan
Presentatie
Opbouw
Publiek boeien
Terzake komen
Goede illustraties
Verzorgde taal
Presentatiehouding
Verdediging
Kennis van zaken/expertise
Interactie en dialoog
Initiatief
14 van 23
5 REFERENTIES
[TI] Y. Rooseleer, Informatie en evaluatie Bachelorproef en stage Toegepaste informatica 2015-2016,
Odisee UC, Campus Brussel, 2015
URL: http://honim.typepad.com/chroma/2015/06/informatie-en-evaluatie-bachelorproef-en-stagetoegepaste-informatica-2015-2016.html
[CEN 1] CEN, Implementing e-Competence Framework into SMEs, CWA 1636, 2011
URL: ftp://ftp.cen.eu/CEN/Sectors/List/ICT/CWAs/CWA%2016367.pdf
[CEN 2] CEN, e-Competence Framework for ICT Users - Part 1: Framework Content, CWA 16624-1,
2013
URL: ftp://ftp.cen.eu/CEN/Sectors/List/ICT/CWAs/CWA%2016624_1.pdf
[CEN 3] CEN, e-Competence Framework for ICT Users - Part 2: User Guidelines, CWA 16624-2, 2013
URL: ftp://ftp.cen.eu/CEN/Sectors/List/ICT/CWAs/CWA%2016424_2.pdf
[CEN 4] CEN, e-Competence Framwork for ICT Users - Part 3: Development Guidelines, CWA 166243:2013
URL: ftp://ftp.cen.eu/CEN/Sectors/List/ICT/CWAs/CWA%2016624_3.pdf
[ECF 5] e-CF, A common European framework for ICT Professionals in all industry sectors,
URL: http://www.ecompetences.eu/
[ECF 6] e-CF, The what, how and why guide to the e-CF,
URL: ftp://ftp.cen.eu/CEN/Sectors/List/ICT/Workshops/eCF3.0%20brochure.pdf
[ECF 7] CEN Workshop ICT Skills, European ICT Professional Profiles - updated by e-CF version 3.0, 82
p.
URL: http://relaunch.ecompetences.eu/wpcontent/uploads/2013/12/EU_ICT_Professional_Profiles_CWA_updated_by_e_CF_3.0.pdf
[ECF 8] CEN ICT Skills Workshop, European e-Competence Framework, A common European
framework for ICT Professionals in all industry sectors, 2014, 53 p.
URL: http://www.ecompetences.eu/wp-content/uploads/2014/02/European-e-CompetenceFramework-3.0_CEN_CWA_16234-1_2014.pdf
[ECF 9]
European Comitee for Standardization, European ICT Compentence Profiles, CEN Workshop
Agreement, CWA 16458, May 2012, 81 p.
URL: http://honim.typepad.com/files/cwa-16458-1-1.pdf
[ECF 10]
European Comitee for Standardization, European ICT Compentence Profiles - updated by e-CF
version 3.0 competences, CEN CWA 16485-2012, 82 p.
URL: http://relaunch.ecompetences.eu/wpcontent/uploads/2013/12/EU_ICT_Professional_Profiles_CWA_updated_by_e_CF_3.0.pdf
© 2016-2017 – Odisee - Alle rechten voorbehouden
15 van 23
[ECF 11]
European Comitee for Standardization, European E-Competence Framewokr 3.0, A Common
European Framework for ICT Professionals, CEN, 2014, 53 p.
URL: http://www.ecompetences.eu/wp-content/uploads/2014/02/European-e-CompetenceFramework-3.0_CEN_CWA_16234-1_2014.pdf
[INF]
Wordt het e‐CF de standaard?, in: informatie, maandblad voor de informatievoorziening, 10 april
2014, 6 p.
Geraadpleegd op het internet op 6/10/2014: http://www.informatie.nl/Printpage.aspx?page=7527
© 2016-2017 – Odisee - Alle rechten voorbehouden
16 van 23
6 BIJLAGEN
6.1
BIJLAGE A - VIJF COMPETENTIEGEBIEDEN VOOR ICT-PROFESSIONALS
Door een Europese werkgroep werd een lijst van competentiegebieden en profielen samengesteld:
e-Competence Framework (ECF7). Daarbij worden worden vijf grote competentiegebieden voor ICT
gedefinieerd ([INF]).
1. PLAN (Plannen) betreft het beleidsmatig voorbereiden, plannen en coördineren van de
ontwikkeling en het beheer van de informatievoorziening/ICT.
2. BUILD (Bouwen) betreft de processen waarmee producten, services en ICT-oplossingen
worden ontwikkeld en geïmplementeerd.
3. RUN (Uitvoeren) betreft het ter beschikking stellen, ondersteunen en beheren van
uitgerolde producten, services en ICT-oplossingen.
4. ENABLE (Mogelijk maken) heeft te maken met kopen, verkopen, opleiden,
personeelsbeheer, beheer van kennis en informatie, informatieveiligheid en kwalliteit
5. MANAGE (Sturen) betreft het dagelijkse management van de activiteiten en de verbetering
daarvan.
Alle domeinen uit het e-Competence Framework (ECF7) komen in aanmerking bij de Bachelorproef.
Het is zinvol een onderscheid te maken tussen het Integratieproject en de stage.
Integratieproject - PREPARE-PLAN-DESIGN
 ENABLE => Needs identification
 MANAGE => Project Management
 PLAN => Design Architecture, Application Design, Technology Watching
STAGE - IMPLEMENT-TEST
 BUILD => Design and Development, Solution Deployment, Application Development,
Testing, Systems Engineering
 RUN => Service Delivery, Problem Management
6.2
BIJLAGE B - 40 COMPETENTIES IN VIJF COMPETENTIEGEBIEDEN
In het kader van e-CF werd een schema met 40 competenties in vijf competentiegebieden
uitgewerkt.
Bij de Bachelorproef en de stage kunnen alle domeinen in aanmerking komen.
In de tabel hieronder worden de vijf competentiedomeinen geïllustreerd met enkele voorbeelden
van competenties. Voor elk domein worden enkele ICT-profielen aangegeven, geordend volgens
stijgende complexiteit.
Domein
Aantal
competenties
e-Competenties (voorbeelden) + ICT-profielen
© 2016-2017 – Odisee - Alle rechten voorbehouden
17 van 23
A-PLAN
9
Competenties: Service Level Management (A2), Business Plan
Development (A3), Architecture design (A5), Application design (A6),
Technology Watching (A7)
ICT-Profielen: Systems Analyst, Business Analyst, Systems Architect,
Enterprise Architect
B-BUILD
6
Competenties: Application development (B1), Testing (B3), Solution
Deployment (B4), Systems Engineering (B6)
ICT-Profielen: Developer, Test Specialist, Digital Media Specialist
C-RUN
4
Competenties: User Support (C1), Change Support (C2), Service
Delivery (C3), Problem Management (C4)
ICT-Profielen: Service Desk Agent, Technical Specialist,
Systems Administrator, Database Administrator, Network Specialist
DENABLE
12
Competenties: Education and Training (D3), Purchasing (D4), Sales
Proposal Development (D5), Contract Management (D8), Personnel
Development (D9), Needs Indentification (D11)
ICT-Profielen: ICT Trainer, ICT Security Specialist, Account Manager,
ICT Consultant
EMANAGE
9
Competenties: Project and Portfolio Management (E2), Relationship
Management (E4), Information Security Management (E8)
ICT-Profielen: ICT Operations Manager, Project Manager, Service
Manager, Quality Assurance Manager, ICT Security Manager, Business
Information Manager, Chief Information Officer (CIO)
Meer details over de competenties vindt u in referenties [ECF5-6-7-8-9] .
6.3
BIJLAGE B - ICT-PROFIELEN EN E-COMPETENTIES
ICT-BEROEPEN EN PROFIELEN
© 2016-2017 – Odisee - Alle rechten voorbehouden
18 van 23
De Europese organisatie voor standaardisatie CEN stelde een geordende lijst samen van bestaande
ICT-beroepen met twee dimensies: niveau (complexiteit) en oriëntatie (business of technologie).
Studenten Toegepaste informatica van het bachelorniveau situeren zich links onder in de lijst (tot en
met Technical Specialist). Naar aanleiding van de Bachelorproef komen ook enkele elementen naar
voor die zich in de tussencategorie situeren (tot Project Manager).
The 23 European ICT Profiles positioned against increasing Autonomy and Complexity (e-CF levels) and Business–
Technology orientation [ECF7] p.57
NIEUWE ICT-FUNCTIEPROFIELEN
De ICT-wereld evolueert in een razendsnel tempo. Dit heeft gevolgen voor de skills die bij ICTProfessionals worden verwacht.





6.4
Digital Communications Expert
Data Scientist
Mobile Application Developer
Information Security Expert
Infrastructure & Cloud Architect
BIJLAGE C - ICT PROFIELEN EN COMPETENTIES
In het schema ziet u alle ICT-profielen visueel voorgesteld binnen het competentiegebied.
© 2016-2017 – Odisee - Alle rechten voorbehouden
19 van 23
Hieronder volgt een samenvattend overzicht van de ICT profielen van het European Comitee for
Standardization (CEN). Bachelors worden beschouwd als level 3-gevorderd. In de bijlage ECF 10
vindt u een meer uitgebreid overzicht.
DEVELOPER
B.1. Design and Development Level 3
B.2. Systems Integration Level 2
B.3. Testing Level 2
B.5. Documentation Production Level 3
C.4. Problem Management Level 3
TECHNICAL SPECIALIST
C.2. Change Support Level 3
C.3. Service Delivery Level 2
C.4. Problem Management Level 3
NETWORK SPECIALIST
B.1. Design and Development Level 2-3
B.2. Systems Integration Level 2-3
B.4. Solution Deployment Level 2-3
C.4. Problem Management Level 2-3
E.8. Information Security Management Level 2
SYSTEMS ADMINSTRATOR
B.2. Systems Integration Level 2
B.3. Testing Level 2
C.1. User Support Level 2-3
C.4. Problem Management Level 2
E.8. Information Security Management Level 2
DATABASE ADMINISTRATOR
A.6. Application design Level 1
B.1. Design and development Level 3
B.2. System integration Level 2-3
C.4. Problem management Level 3
© 2016-2017 – Odisee - Alle rechten voorbehouden
20 van 23
D.10. Information and knowledge management Level 3
TEST SPECIALIST
B.1. Design and Development Level 3-4
B.2. Systems Integration Level 2-3
B.3. Testing Level 2-3
B.4. Solution Deployment Level 3
C.4. Problem Management Level 2-3
DIGITAL MEDIA SPECIALIST
A.6. Application Design Level 2
B.1. Design and Development Level 3
B.3. Testing Level 2
B.4. Solution Deployment Level 3
B.5. Documentation Production Level 3
ICT SECURITY SPECIALIST
C2 Change Support Level 3
C3 Service Delivery Level 3
D9 Personnel Development Level 3
D10. Information and Knowledge Management Level 3
E8 Information Security Management Level 3-4
SYSTEMS ANALYST
A.5. Architecture Design Level 3
E.5. Process Improvement Level 3-4
B.1. Design and Development Level 3-4
ICT OPERATIONS MANAGER
D9. Personnel Development Level 4
E3. Risk Management Level 3
E6. ICT Quality Management Level 3
E7. Business Change Management Level 4
E8. Information Security Management Level 3
ICT SERVICE MANAGER
A2. Service Level Management Level 4
C3. Service Delivery Level 3
C4. Problem Management Level 4
D8. Contract Management Level 4
D9. Personnel Development Level 3
ICT PROJECT MANAGER
A4. Product or Project Planning Level 4
E2. Project and Portfolio Management Level 4
E3. Risk Management Level 3
E4. Relationship Management Level 3
E7. Business Change Management Level 3
ICT CONSULTANT
A7. Technology watching Level 5
E7. Business Change Management Level 4-5
A3. Business Plan Development Level 4
A4. Product or Project Planning Level 3
E3. Risk Management Level 3
© 2016-2017 – Odisee - Alle rechten voorbehouden
21 van 23
ICT SECURITY MANAGER
A.7. Technology Watching Level 4
D.1. InformationSecurity Strategy Development Level 5
E.3. Risk Management Level 3
E.9. IT Governance Level 4
E.8. Information Security Management Level 4
ICT QUALITY ASSURANCE MANAGER
D2. ICT Quality Strategy Development Level 4-5
E3. Risk Management Level 3
E5. Process Improvement Level 3
E6. ICT Quality Management Level 4
ICT TRAINER
D.3. Education and Training Provision Level 2-3
D.9. Personnel Development Level 3
SERVICE DESK AGENT
C.1. User Support Level 2
C.3. Service Delivery Level 1
C.4. Problem Management Level 2
SYSTEMS ARCHITECT
A.5. Architecture Design Level 4
A.7. Technology Watching Level 4-5
B.1. Design and development Level 4-5
B.2. System integration Level 4
ICT ACCOUNT MANAGER
D5. Sales Proposal Development Level 4
D7. Sales Management Level 5
E1. Forecast Development Level 3
E4. Relationship Management Level 4
D6. Channel Management Level 4
ENTERPRISE ARCHITECT
A.1. IS and Business Strategy Alignment Level 4-5
A.3. Business Plan Development Level 3-4
A.5. Architecture Design Level 4
A.7. Technology Watching Level 5
E.7. Business Change Management Level 4-5
BUSINESS ANALYST
A1. IS and Business Strategy alignment Level 4
A3. Business Plan Development Level 4
E5. Process Improvement Level 4
BUSINESS INFORMATION MANAGER
A1. IS and Business Strategy Alignment Level 4
A3. Business Plan Development Level 4
E2. Project and Portfolio Management Level 4
E7. Business Change Management Level 4
D10. Information and Knowledge Management Level 5
CHIEF INFORMATION OFFICER (CIO)
A1. IS and Business Strategy Alignment Level 5
© 2016-2017 – Odisee - Alle rechten voorbehouden
22 van 23
A3. Business Plan Development Level 5
E2. Project and Portfolio Management Level 5
E4. Relationship Management Level 4
E9. IT Governance Level 5
© 2016-2017 – Odisee - Alle rechten voorbehouden
23 van 23