Jasmijn Davelaar 1B Gs PO FGR Het titelblad De inhoudsopgave De inleiding De Ilias De Odyssee De conclusie De bronnen Bladzijde van de Ilias(rond 500) Afbeelding uit de Odyssee 2 Mijn werkstuk gaat over de Ilias en de Odyssee, het zijn samenvattingen van de verhalen. De Ilias: het gaat over de eerste tien jaren van een oorlog, de Trojaanse oorlog. Het was de grootste oorlog in de Griekse tijd. De Grieken willen de stad Troje veroveren. Dat bijzonder omdat Troje bijna niet is veroverd(door de sterke muren die Poseidon heeft gemaakt). De Trojaanse helden waren: Hector en Paris. De Griekse helden waren: Achilles, Odysseus, Ajax, Nestor en Diomedes. De bekendste Griekse koningen zijn: Agamemmon, Menelaos en Odysseus, koning van Ithaca(of Ithaka). De Odyssee is het vervolg van de Ilias, de Odyssee gaat over de terugkeer van Odysseus, op weg naar huis. Een oorlog begint niet zomaar, er is altijd een reden. In dit geval waren het de goden en natuurlijk de liefde. Het paard van Troje(het computer virus Trojan Horse, in het Engels). 3 Begin van de Trojaanse oorlog Op de bruiloft van Achilles ’s ouders begon eigenlijk de Trojaanse oorlog. Alle goden waren aanwezig om geschenken aan het bruidspaar te geven(Thetis en Peleus). Alleen de godin Iris was niet uitgenodigd, want ze is de godin van twist en rivaliteit. Uit boosheid gooide ze een gouden appel(met daarop: ‘voor de schoonste’) naar binnen. De godinnen Hera, Athena en Aphrodite kregen ruzie over wie de mooiste en de schoonste was, de ruzie betekende het einde van het rijk der Trojanen. De god Hermes werd gestuurd om prins Paris van Troje te zoeken, on te beslissen wie de mooiste was. Hij is gevonden en de 3 godinnen beloofden hem allemaal geschenken. Hera zou hem de macht geven over Europa en Azië, Athena zou hem tot held maken en enorme wijsheid geven en Aphrodite zou hem de mooiste vrouw van de wereld geven. Uiteindelijk koos Paris voor het aanbod van Aphrodite, ze gaf hem raad om het hart van de mooie Helena(is de vrouw van de koning Menelaos van Sparta) te veroveren. Toen Paris en Helena naar Troje gingen was Menelaos boos en zou samen met alle Grieken Troje veroveren om Helena terug te krijgen. De godinnen Hera en Athena steunde Menelaos en z’n bondgenoten zodat ze wraak konden nemen. De schaking van Helena Helena van Sparta was de mooiste vrouw ter wereld, Haar zus Clytaemnestra was getrouwd met Agamemmon(koning van Mycene). Paris werd overladen met cadeaus en geschenken toen hij in Sparta kwam, Paris zou deze geschenken nooit krijgen als Menelaos wist wat hij van plan was. Paris werd verblindt door de schoonheid van Helena. Menelaos vertrok naar Kreta, na de tiende dag van de aankomst van Paris, Paris had hierop gewacht. Helena accepteerde de geschenken van Paris en accepteerde ook het aanbod om mee te gaan naar Troje. Daar trouwde hun. Dat allemaal onder invloed van Aphrodite. Iris(de boodschapster van de goden en de dienares van Hera) bracht een bericht aan Menelaos, die op Kreta was. 4 De Grieken gaan naar Troje De oorlog begon toen bekend werd dat Paris en Helena waren vertrokken naar Troje. Menelaos was woedend, samen met z’n broer Agamemmon besloot hij om een uitnodiging te sturen naar alles wat behoorde tot het Griekse koninkrijk. Met een leger(gevormd door mensen uit heel Griekenland) trokken ze naar Troje. Ze namen ook helden mee, dat was wel zo handig, alleen niet alle houden wilden mee naar Troje(via orakels en schikgodinnen kregen veel te horen dat Troje hun dood zou betekenen). De meeste helden werden met een list naar Troje gelokt. Odysseus deed alsof hij krankzinnig was geworden en ploegde het strand om met een os, maar hij strooide geen mest maar zout(maakt de grond volkomen onvruchtbaar). Odysseus werd betrapt toen zijn pasgeboren zoontje Telemachus voor de ploeg werd gegooid, hij stopte natuurlijk om niet over hem heen te ploegen(daarmee had hij zichzelf verraden). Achilles’ s moeder wilde niet dat Achilles mee deed aan de oorlog, dus stuurde Thetis hem naar het paleis van koning Lycimede van Skyros(hij was verkleedt als vrouw tussen zijn nichten). Odysseus ontmaskerde Achilles, door uit een hoorn een ‘krijgsgeschal’ te laten horen, Achilles pakte de wapens die Odysseus had meegenomen en ging in een gevechtshouding staan. Odysseus was ook verkleedt als vrouw, hij kwam ook naar het paleis. De wind van voren krijgen De Grieken hadden pech, ze hadden zich verzameld in Aulis en wilden vertrekken, maar ze hadden wind tegen. Volgens ziener Calchas kwam het omdat Agamemmon een heilig hert had doodgeschoten in het hof van Artemis. Artemis kon voor landwind zorgen maar de herten zijn als dochters voor haar en daarom was de wraakactie simpel. Agamemmon zou zijn oudste dochter(Iphigenia) moeten offeren om weg te komen. Iphigenia en haar moeder werden naar Aulis gelokt met de smoes dat Iphigenia zou trouwen met Achilles(zogenaamd). De offerceremonie was al helemaal voorbereid en toen Calchas het mes had geheven, greep Artemis in en greep het meisje en nam haar mee naar de Krim(een tempel). Iphigenia zou daar dienares worden. Er werd een hinde geofferd aan Artemis en daarna wakkerde de landwind aan. De Grieken vertrokken op hun schepen. 5 Een teken van de goden voor de Grieken De Grieken offerden aan de goden om hun gunst te krijgen(je moest namelijk ook de gunst van de goden hebben voor de oorlog). Het goden stuurde dit teken: er kwam een slang met een bloedrode rug en die gleed omhoog van het altaar naar een plataan(boomsoort) die in de buurt stond. In de boom zaten 9 mussen, 8 jongen met hun moeder, de mussen zaten op de hoogste tak van de boom. De slang vond dat niet erg, hij at eerst de 8 jongen op en daarna de moeder. Toen veranderde Zeus hem in een steen. Volgens de ziener Calchas was dit het teken: de oorlog zou negen jaar duren, maar Troje valt in het tiende jaar. Troje stond helaas onder bescherming van de god Apollo met z’n zilveren boog. Het begon goed voor de Trojanen de eerste dode was een Griek(Prostesilaüs), hij sprong van zijn schip en werd gedood door Hector. Achilles vs. Agamemmon Er waren eigenlijk 2 oorlogen tegelijkertijd aan de gang in Troje: de Grieken tegen de Trojanen en een oorlog tussen Achilles en Agamemmon(de hoofdaanvoerder van de Trojaanse oorlog, hij deed er alles aan om Achilles en zijn Myrmidonen mee te laten doen in de oorlog). Agamemmon had er veel voordeel van om Achilles mee te laten doen. Achilles plunderde veel dorpen en steden(die om Troje heen lagen). De oorlogsbuit gaf hij aan Agamemmon. Achilles nam ook slavinnen gevangen en de meeste gaf hij aan Agamemmon, alleen twee slavinnen hield hij zelf: de mooie Briseïs en de mooie Diomede. Hij was van plan om met Briseïs te trouwen als hij thuis kwam(woonplaats Phythia). Ook de mooie Chriseïs was aan Agamemmon beloofd, ze was van goede afkomst. Haar vader Priester Chises van het Apolloon-heiligdom ging naar het Griekse kamp(met geschenken) om zijn dochter vrij te kopen. Agamemmon was het daar niet mee eens en joeg Chises weg. Apollo werd zo boos dat hij de pijlen van god schoot op het kamp van de Achaeërs(Grieks volk die Troje belegerde) en zo verspreidde Apollo een pestepidemie. Eerst hadden de dieren er last van, daarna ook de mensen in het kamp. Er kwam concurrentie tussen Agamemmon en Achilles en Achilles wilde dat Agamemmon Chiseis terug gaf, dat gebeurde op het laatste moment. Agamemmon roofde toen Briseïs en Achilles was hier boos over en hij wilde zich terugtrekken en stoppen met de oorlog. 6 Het Trojaanse volk was wel blij met die strijd. De Trojanen konden zonder moeite de Achaeërs uitschakelen, dat kwam doordat ze niet meer bang hoefde te zijn voor de Myrmidonen en ook niet meer voor Achilles. Achilles verliest een vriend Thetis hielp Achilles veel tijdens de oorlog, Thetis ging naar Zeus om te smeken om te laten zien aan Agamemmon en de Achaeërs dat Achilles heel waardevol was. Apollo hielp de Trojanen terwijl de meeste goden de Grieken hielpen. De boog van Apollo en de pijlen veroorzaakte veel problemen en verdriet onder de Grieken. Patroclus(de beste vriend van Achilles) smeekte Achilles om weer mee te doen en de Achaeërs helpen, omdat de Trojanen al veel Achaeërs hadden gedood(of ernstig verwond) dat ze gek werden en de schepen in brand konden steken. Achilles luisterde niet, hij wilde niets weten van de strijd. Patroclus wist geen raad meer dat zelf de wapenuitrusting van Achilles aan te trekken. Hij mengde zich in de strijd, alleen de wapenuitrusting van Achilles deden de Trojanen al beven. Hephaistos had het(wapenuitrusting) zo mooi gemaakt dat iedereen het zou herkennen. De Trojanen gingen meteen weg, omdat ze dachten dat Achilles en de Myrmidonen weer meededen aan de oorlog. Patroclus won zelfs ook nog een paar gevechten die ervoor zorgde dat de Trojanen steeds verder gingen terug trekken. Apollo zorgde eigenlijk voor de dood van Achilles. Hij vertelde Hector dat Achilles niet diegene was die aan het vechten was, maar z’n vriend Patroclus. Hector had genoeg moed om Patroclus te doden. De wraak van Achilles Het was een gevecht om de Patroclus zijn lichaam en ook om de wapens en het harnas van Achilles. Menelaos deed ook mee aan het gevecht, Achilles hoorde het nieuws over Patroclus zijn dood van een vriend van Antilochus(de zoon van Nestor). Hij rende zonder wapens naar het slachtveld en slaakte een kreet. De Trojanen werden bang van zijn geschreeuw en gingen weg, ze lieten het lichaam van Patroclus achter. Achilles vergat zelfs de ruzie met Agamemmon door de dood van zijn vriend. Achilles ging naar Agamemmon(de volgende dag) en zei dat ze de onderlinge strijd moesten staken en dat hij weer aan de kant van Agamemmon stond. Agamemmon bood zijn excuses aan en gaf Briseïs weer terug. 7 Achilles ging de strijd weer in, terwijl hij wist dat zijn dood daar op hem wachtte, hij had alleen zijn ogen nodig(de Trojanen gingen na het zien van de blik in z’n ogen). Aeneas kon alleen Achilles weerstaan, hij was de enige Trojaan die dat kon. Het kwam uiteindelijk aan op een duel en Poseidon wist de twee de scheiden met een slimme list. Achilles kwam bij elke veldslag een stapje dichter bij Troje en Hector, zodat hij wraak kon nemen. Het was nog geen enkele Trojaan gelukt om hem tegen te houden, er kwamen steeds meer doden bij(aan de kant van de Trojanen). Na heel veel gevechten ontmoette Achilles Hector bij de westelijke poort van de stad Troje. Zeus legde bij dit gevecht de levenslopen van de helden op een soort weegschaal. Alleen Hector had pech zijn lot ging richting Hades(de onderwereld). Het betekende dat Achilles won, maar Achilles vond dat niet genoeg dus hij bond Hector’ s lichaam achter zijn strijdwagen en reed 7 keer rond Troje terwijl hij het lichaam meesleurde. Zijn vader koning Priamus(Hector) stond op de stadsmuur en keek steeds triester. Hij kreeg zijn zoon uiteindelijk terug. Achilles kwam terug en hij ging naar de begrafenis van zijn vriend Patroclus. Koning Priamus kwam met de hulp van de goden bij de tent van Achilles en smeekte hem om het lichaam van zijn zoon terug te geven, zodat hij hem kon begraven. Achilles was geraakt door Priamus en gaf het lichaam van Hector terug aan hem. Achilles behandelde het lichaam van Hector goed, zoals het hoort. Het noodlot van Achilles voltrekt zich Achilles en de Grieken kwamen bij de stadsmuren en de Trojaanse oorlog leek beslist. Toen gaf Apollo opeens een tip aan Paris over de zwakke plek van Achilles. Daarna schoot Paris een pijl door de hiel van Achilles die toen dood ging. Er barste weer een strijd los over het lichaam(van Achilles). Glaucus(de kleinzoon van Bellerophon) had het lichaam van Achilles te pakken met een soort van lasso, toch werd hij gedood door Odysseus en Ajax, ze slaagden erin om het lichaam van Achilles mee te nemen naar hun kamp. De begrafenis werd geleid door zijn moeder en zeenimfen(de Nereïden). 17 dagen werd er getreurd om Achilles, op de 18e dag werd hij gecremeerd. Ter ere van Achilles werd er een groot graf gegraven waar de urnen in geplaatst werden. Paris werd gedood door Philoctetes, hij wilde niet alleen Achilles wreken maar ook de belediging die hem was overkomen door de schaking van Helena wilde hij wreken. 8 Game, set and the match for the Greeks Zoals er voorspelt was duurde de oorlog 10 jaar. De oorlog werd alleen wel gewonnen door de Grieken. De Grieken hadden niet veel hoop meer door al de tegenslagen die ze hadden meegemaakt. Odysseus bedacht toen een heel erg slim plan, hij was namelijk van plan om een enorm paard te laten bouwen met een holle buik(erg belangrijk!). Het paard was gebouwd van de planken van de schepen(het paard van Troje, lees inleiding). De Trojanen geloofden niet dat de Grieken zomaar weggingen en ze lieten een paard achter. De Trojanen vertrouwden het niet maar er stond erop gegraveerd dat de Grieken het opdroegen aan Athena. De Trojanen beschouwde het eigenlijk ook als een soort trofee. Cassandra, de dochter van Priamus vertrouwde het niet, maar zij werd genegeerd. Ook een priester Laocoön waarschuwde hen voor gevaar, hij werd niet genegeerd, maar opgegeten door een zeeslang die hem en zijn kinderen doodde(terwijl hij de Trojanen probeerde over te halen). De Trojanen namen het houten paard mee, omdat ze bang waren dat ze Athena beledigden en alsnog de stad zou vernietigen. De Trojanen vierden feest, eindelijk hebben we de vijand verslagen. De Trojanen waren erg dronken van al dat wijn drinken, ze gingen uiteindelijk slapen. Iedereen sliep en toen kwam Odysseus met een paar krijgers uit de buik van het paard. Een brandende fakkel was het teken om voor de poorten te gaan staan(het Griekse leger), ze zagen de vlammen. De krijgers openden snel de poorten van Troje en het Griekse leger die buiten stond te wachten, er was afgesproken dat ze ’s avonds weer terug zouden komen(na het gegeven teken). Ze stormde allemaal op de half slapende en dronken Trojanen. Er werd gevochten, maar de Grieken wonnen toch. Odysseus doodde koning Priamus op het altaar van Zeus. De hele stad werd geplunderd/leeggeroofd en werd daarna in brand gestoken. Menelaos zocht ondertussen de vrouw die deze oorlog mogelijk maakte, Helena, hij vond haar in één van haar vertrekken. Helena wachtte op het zwaard dat haar zou raken, toch was ze oogverblindend. Menelaos kon haar niet doden met zijn zwaard en vloog Helena in de armen. Eind goed al goed? Helena en Menelaos was het een happy end, ze keerden veilig terug naar Mycene. Tien jaar later kregen ze bezoek van Telemachus, of er nieuws was over zijn vader. Agamemmon had minder geluk, hij werd gedood door zijn eigen vrouw, omdat ze woedend was. 9 Dat kwam doordat hij zijn eigen dochter had laten offeren. Agamemmon werd gedood toen hij aan het baden was, maar zijn vrouw werd ook gedood, door haar zoon die weer wraak wou nemen namens zijn vader. Ajax ging dood tijdens zijn terugreis. De helden Diomedes en Idomeus kwamen zonder al te veel problemen thuis. Nestor keerde terug naar Pylos, hij zou daar nog een tijdje regeren. Odysseus komt uiteindelijk wel thuis nadat hij heel veel verschillende gevaren had getrotseerd! Over de terug reis van Odysseus lees je in de Odyssee(volgende onderwerp in mijn werkstuk, hierna). Menelaos, Paris, Diomedes, Odysseus, Nestor, Achilles en Agamemmon 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21