Verstopping (Obstipatie) 2 Oorzaak 2 Diagnose 4 Behandeling 4

Verstopping (Obstipatie)
Wat is verstopping?
Ieder mens heeft zijn eigen ontlastingspatroon. Sommige mensen gaan drie
keer per dag naar het toilet en anderen maar drie keer per week. Dit is allemaal
normaal. We spreken van verstopping wanneer iemand minder dan drie keer
per week ontlasting heeft. Verstopping ontstaat doordat ontlasting te lang in de
dikke darm blijft zitten. In de dikke darm wordt vocht onttrokken aan de
ontlasting. Hoe langer de ontlasting in de dikke darm zit, hoe harder en droger
de ontlasting wordt.
Oorzaak
Verstopping (Obstipatie)
Oorzaak
Diagnose
Behandeling
Tips en adviezen bij verstopping
Meer informatie
2
2
4
4
6
7
Mogelijke oorzaak van verstopping:
Verstopping wordt in veel gevallen veroorzaakt door een ongezond en
vezelarm voedingspatroon.
Ook weinig beweging, onregelmatig leven, stress en psychische factoren
kunnen een rol spelen. In een aantal gevallen is de oorzaak van verstopping
onbekend. Verstopping kan ook voorkomen bij het gebruik van sommige
medicijnen of als gevolg van een ziekte.
U bent opgenomen geweest op afdeling A1 Chirurgie/Urologie. Deze folder
bevat meer informatie over uw aandoening.
De meest voorkomende oorzaken van verstopping zijn:
Een vezelarme voeding
Vezels stimuleren de darmbeweging en zijn nodig voor een gezonde
spijsvertering en een goede stoelgang. In de darm werken vezels als een
soort spons en nemen ze water op. Hierdoor zorgen ze ervoor dat de
ontlasting zacht en soepel blijft. Vezels zitten bijvoorbeeld in groente, fruit,
volkoren producten, zemelen, bruin brood en muesli.
Te weinig drinken
Voldoende drinken is nodig voor een soepele ontlasting en goede
stoelgang. Te weinig drinken kan een harde, droge ontlasting veroorzaken.
1
Verstopping (Obstipatie)
2
Te weinig lichaamsbeweging
Ziekte
Regelmatig bewegen is noodzakelijk voor een goede darmwerking.
Verstopping kan soms ook voorkomen als klacht bij een ziekte of
Lichaamsbeweging stimuleert namelijk de bewegingen van uw darm. Als u
aandoening. Bijvoorbeeld bij:
weinig beweegt, beweegt de darm ook minder. Hierdoor blijft ontlasting
Vernauwingen in de darm als gevolg van een goedaardig gezwel, een
langer in de dikke darm dan noodzakelijk en kan verstopping ontstaan.
grote poliep of darmkanker. Hierdoor kan de ontlasting minder goed
Het negeren van aandrang
door de darm heen waardoor verstopping kan ontstaan. Soms gaat dit
Als u ontlasting te lang ophoudt en het gevoel van aandrang negeert, blijft
gepaard met bloedverlies en/of darmklachten zoals buikpijn.
ontlasting langer in de dikke darm. Hierdoor kan een harde en droge
Verminderde schildklierfunctie.
ontlasting ontstaan.
Chronische darmontsteking zoals de ziekte van Crohn of colitis
Medicijngebruik
ulcerosa. Dit geeft meestal diarreeklachten maar kan ook verstopping
Sommige medicijnen hebben verstopping als bijwerking. Bekende
veroorzaken
voorbeelden zijn kalmerende middelen, sommige pijnstillers, slaapmiddelen
Andere oorzaak
en staaltabletten. Ook bij langdurig gebruik van bepaalde (prikkelende)
Ook een voedselintolerantie of voedselallergie kan verstopping
laxeermiddelen kan verstopping ontstaan doordat de darm hierdoor op den
veroorzaken.
duur beschadigd kan raken.
Diagnose
Verkeerd gebruik van de bekkenbodemspieren
De diagnose verstopping wordt door de arts gesteld op basis van het
Verstopping kan het gevolg zijn van een verkeerd gebruik van de
klachtenpatroon. De arts kan u lichamelijk onderzoeken. Als het nodig is, doet
bekkenbodemspieren. De bekkenbodem is de spiergroep die ervoor zorgt
de arts een inwendig onderzoek via de anus. Dit wordt een rectaal toucher
dat we ontlasting en urine kunnen ophouden en 'kwijt raken'. Ook bij het
genoemd. Eventueel wordt aanvullend radiologisch onderzoek verricht.
persen gebruiken we de bekkenbodemspieren. Als u moeite heeft de
bekkenbodemspieren te ontspannen, kan verstopping ontstaan.
Behandeling
Psychische factoren
Tijdens opname krijgt u laxerende medicatie toegediend. Het dieet is in overleg
Soms hebben psychische factoren invloed op de stoelgang. In bepaalde
met uw behandelend arts.
omstandigheden hebben sommige mensen moeite om ontlasting kwijt te
raken. Een bekend voorbeeld is een verandering van de vertrouwde
omgeving, zoals een ander toilet dan thuis. Het gevolg is dat de ontlasting
langer in de darm blijft, waardoor ontlasting hard en droog wordt en er
verstopping kan ontstaan.
Prikkelbare Darm Syndroom
Bij het Prikkelbare Darm Syndroom is de darmwand overgevoelig voor
prikkels en reageert hierop met krampen en pijn. De buikpijn gaat vaak
samen met verstopping of diarree.
3
Verstopping (Obstipatie)
4
Behandeling met medicijnen:
Tips en adviezen bij verstopping
Onderstaande leef- en voedingsadviezen kunnen verstopping verminderen:
Bulkvormers (bijvoorbeeld Volcolon, Metamucil)
Bulkvormers hebben dezelfde eigenschappen als voedingsvezels: ze
Gezonde vezelrijke voeding
nemen vocht op. Ze zorgen voor een soepele ontlasting en een goede
Voedingsvezels zijn onmisbaar voor een gezonde spijsvertering en een
darmwerking. Het is belangrijk dat u bij bulkvormers extra veel drinkt, omdat
goede ontlasting. Vezels werken als een spons en houden vocht vast
deze medicijnen averechts werken als ze niet voldoende vocht kunnen
waardoor de ontlasting zacht blijft. Ook stimuleren vezels de darmbeweging.
opnemen. Bulkvormers bevatten psylliumzaad/psylliumvezels en zemelen.
Gezonde en gevarieerde voeding bevat alle voedingsstoffen die u dagelijks
U kunt bulkvormers zonder problemen langdurig gebruiken omdat ze de
nodig hebt. De 'Schijf van vijf' van het Voedingscentrum vormt de basis voor
darm niet prikkelen. Bulkvormers kunt u oplossen in bijvoorbeeld water,
het samenstellen van een gezonde maaltijd.
yoghurt of vruchtensap.
Drink voldoende
Vochtbinders (bijvoorbeeld Forlax, Movicolon)
Het is verstandig om minstens twee liter per dag te drinken als u extra
Deze middelen houden vocht vast in de darm, waardoor de ontlasting
vezelrijke voeding gebruikt. Als u te weinig drinkt, kunnen de vezels hun
zachter wordt.
sponswerking niet uitoefenen en werken ze averechts.
Klysma
Zorg voor voldoende beweging
In uitzonderingsgevallen wordt een klysma of lavement met lauw water
Door regelmatig te bewegen wordt de darmbeweging gestimuleerd en kunt
voorgeschreven om de verstopping op te lossen. Bij een klysma wordt
u verstopping voorkomen. Beweging zorgt ervoor dat de darm op gang blijft.
vloeistof via de anus in de endeldarm gespoten. Deze vloeistof maakt de
Gezond toiletgedrag
harde ontlasting zachter.
Ga meteen naar het toilet als u aandrang voelt. Door de ontlasting op te
Darmspoeling (Kleanprep)
houden, wordt deze verder ingedikt. Hierdoor kan verstopping ontstaan.
Bij zeer ernstige verstopping wordt soms gestart met darmspoeling. Bij een
Neem rustig de tijd voor uw toiletgang en kijk achterom. De kleur van de
darmspoeling worden alle bacteriën die in de darm leven (darmflora)
ontlasting zegt veel over uw gezondheid.
weggespoeld. De darmflora heeft een belangrijke functie in de darm en
Sla uw ontbijt niet over!
wanneer deze wordt weggespoeld kunnen juist klachten ontstaan.
Het ontbijt is heel belangrijk. Een vezelrijk ontbijt zorgt ervoor dat de
Bovendien is het slechts een tijdelijke behandeling van de verstopping. De
werking van de darm op gang komt en de darmen in beweging blijven.
oorzaak van de klachten wordt hiermee niet aangepakt.
Stop met roken
Wanneer een andere ziekte de oorzaak is van verstopping, moet deze
Voor uw algehele gezondheid is het verstandig om niet te roken.
onderliggende ziekte behandeld worden.
5
Verstopping (Obstipatie)
6
Indien u na ontslag weer klachten krijgt, dan kunt u contact opnemen met:
Binnen kantoortijden met polikliniek Chirurgie, tel. (0512) 588 809 en/of
Buiten kantoortijden met de Spoedeisende Hulp, tel. (0512) 588 145
Meer informatie
www.bekkenbodem.net - http://www.bekkenbodem.net
Stichting Bekkenbodem Patiënten; voor informatie en lotgenotencontact over
bekkenbodemproblematiek, zoals ontlastingsincontinentie en verstopping.
www.nvdietist.nl - http://www.nvdietist.nl
Nederlandse Vereniging van Diëtisten.
www.voedingscentrum.nl - http://www.voedingscentrum.nl
Voor informatie en advies over voeding.
www.vezeltest.info - http://www.vezeltest.info
Test of u dagelijks voldoende vezels eet!
www.dieetinzicht.nl - http://www.dieetinzicht.nl
Informatie over voeding en dieet bij ziekte en gezondheid.
Apotheek.nl - http://www.apotheek.nl
Informatie over medicijnen, bijwerkingen en apotheken.
www.30minutenbewegen.nl - http://www.30minutenbewegen.nl
Website van het Nederlands Instituut voor Sport en Bewegen; met tips en
adviezen over bewegen.
7
Verstopping (Obstipatie)
8