2. De voeding in balans - Community Groen Kennisnet

Instructeur Paardensport
Examenstandaard: Horses and sports
Inleiding
Fa. Garretsen te Drempt is een familiebedrijf, dat zich bezighoudt met het
produceren van diervoeders. Kwaliteit is in ons bedrijf het sleutelwoord, omdat het
welzijn van de dieren centraal staat. Dieren moeten een gezonde en vitale uitstraling
hebben en optimale prestaties kunnen leveren, zodat liefhebbers met hun dieren
succesvol kunnen zijn. Onze slogan is daarom ook; Genieten van succes….
Fa. Garretsen is een van de modernste diervoeder productiebedrijven van
Nederland. Het volledig computergestuurde productieproces werkt uiterst
nauwkeurig, wat resulteert in een optimaal eindproduct.
Fyto Horse is de naam van de lijn paardenvoeders die samen met Fyto Horse Care
uit Putten is ontwikkeld. “Garvo” is de merknaam waaronder de Fa. Garretsen een
compleet assortiment kwaliteitsvoeders voor hobbydieren op de markt brengt. Op
onze internetsite www.garvo.nl vindt u welke kwaliteitsproducten Garvo uw overige
dieren te bieden heeft.
Garvo en Fyto Horse Care hebben een geheel eigen filosofie over paardenvoeding.
De voeders binnen de Fyto Horse-lijn zijn dan ook uniek van samenstelling. De
bijzondere grondstoffen en de grondslag hiervoor vindt u in deze brochure die uit
drie delen bestaat:
1. Het verteringsapparaat van een paard
2. De voeding in balans
3. Fyto Horse -voeders
Bij problemen met de conditie van uw paarden kunt u altijd vrijblijvend contact met
ons opnemen voor een advies of een bezoek!
FYTO HORSE ADVIES
tel.: 0313-484159
e-mail: [email protected]
internet: www.garvo.nl
1. Het verteringsapparaat van een paard
2
Om te kunnen beoordelen waaraan goede paardenvoeding moet voldoen dient u
enige kennis van het verteringsapparaat van het paard te hebben. Garvo verschaft u
graag meer inzicht in de problemen rond het paard en zijn voeding en legt u in
eenvoudige bewoording uit hoe de vertering er bij gezonde paarden uitziet.
Vertering
Algemeen
Het paard heeft voor onderhoud, groei en activiteit een continue behoefte aan
voedingstoffen zoals aminozuren, enkelvoudige suikers, vetzuren, vitaminen en
mineralen. Deze voedingsstoffen zijn niet primair in de voeding aanwezig. Het
voedsel moet worden afgebroken waarna de voedingsstoffen door de darmwand
kunnen worden opgenomen. Deze afbraak van grove voedermiddelen tot zeer kleine
voedingsstoffen heet vertering.
Het paard is een planteneter. Het spijsverteringskanaal van het paard is speciaal
gebouwd voor de vertering van lange vezels en ruwe celstof door de aanwezigheid
van een goed ontwikkelde blinde darm en dikke darm.
Mond en slokdarm
Het paard gebruikt zijn gevoelige lippen om het voedsel selectief uit te zoeken. In de
mond wordt het voedsel door de kiezen vermalen. Bij het kauwen op hard voer zoals
granen komt speeksel vrij. Het paard heeft dit speeksel nodig om het voedsel te
transporteren naar de maag. Hard voer zorgt tevens voor gelijkmatige slijtage van de
tanden en kiezen, dit geeft minder mondproblemen. Het paard kan alleen voldoende
speeksel produceren als het voldoende water krijgt. Het speeksel is enzymarm en
zorgt zelf dus nauwelijks voor vertering. Wel creëert het speeksel een basisch milieu
in de maag waardoor melkzuurbacteriën in de maag makkelijker verteerbare
koolhydraten en zetmeel kunnen afbreken. Men voorkomt dus veel problemen
wanneer het paard een voer krijgt waar het goed op moet kauwen (muesli).
De maag
Een paardenmaag is relatief klein (8 tot 15 liter). Een paard in de natuur neemt de
hele dag de tijd om zijn voedsel bij elkaar te zoeken. Kleine hoeveelheden in een
lange periode. Het is dus zeer raadzaam om ook op stal het voer verdeeld over de
dag te verstrekken, zo wordt “overladen” van de maag voorkomen en neemt de kans
op koliek af.
In de maag vindt de afbraak van suikers en zetmeel plaats. Het maagsap is
bovendien in staat om de eiwitten en vetten te splitsen. De ruwe celstof blijft in de
maag nog onaangetast.
Dunne darm
De dunne darm is 16 tot 30m lang en bestaat uit 3 delen: de 12-vingerige darm, de
kronkeldarm en de heupdarm. De dunne darm heeft een sterk vergroot inwendig
oppervlak door onder meer schuinlopende plooien.
3
De darmflora in de dunne darm zorgt voor de afbraak van lichaamsvreemde
stoffen. Dit zijn stoffen die het lichaam niet zelf kan aanmaken. De voedingsstoffen
worden door de darmwand opgenomen en afgegeven aan de bloedbaan die naar de
lever loopt.
Schematische weergave van een juist functionerend verteringsstelsel
1. Slokdarm
2. Maag
3. Dunne darm
4. Blinde darm
5. Dikke Darm
6. Hart
7. Lever
8. Nieren
a) Afgifte lichaamsvreemde stoffen aan de bloedbaan naar de lever, zuivering via de lever en de nieren.
b) Afgifte lichaamseigen stoffen aan de bloedbaan naar het hart
c) Het hart pompt het bloed naar de spieren en het weefsel
d) “Oud bloed” wordt door de lever en de nieren gezuiverd voordat het opnieuw de bloedbaan in mag.
Gal
De lever produceert gal. De galzouten laten de opname van vetzuren toe. Het paard
heeft geen galblaas waar de aangemaakte gal in kan worden opgeslagen. Dit is de
reden dat paarden zelf maar 4% vet kunnen verteren. Hogere percentages vet
kunnen worden gevoerd indien aan het voer emulgatoren zijn toegevoegd.
Darmflora
De darmflora, het bacteriemilieu in de darmen, zorgt ervoor dat een aanzienlijke deel
van het voedsel wordt afgebroken en door de darm kan worden opgenomen. De
darmflora in de dunne darm is niet in staat om cellulose af te breken. Indien eiwitten,
vet en overige koolhydraten zijn ingesloten in cellen waarvan de celwand (cellulose)
nog intact is, worden zij ook niet opgenomen.
4
Blinde darm en dikke darm
De blinde darm is bij het paard enkele malen groter als de maag. In de blinde darm
bevinden zich veel bacteriën die in staat zijn om ruwe celstof af te breken tot
vluchtige vetzuren. Tevens is de blinde darm in staat om wateroplosbare vitamines
op te bouwen.
De dikke darm heeft een inhoud van wel 90 liter. De processen die al in de blinde
darm zijn gestart: afbraak cellulose, vorming van vetzuren en de vorming van enkele
vitamines worden hier voort gezet. De dikke darm, maar ook de endeldarm, zorgen
voor vochtonttrekking waardoor de mest zijn typische vorm krijgt.
De voedingsstoffen die door de darmwand van de dikke darm aan het bloed worden
afgegeven zijn voornamelijk lichaameigen stoffen. Dit zijn stoffen die het lichaam
zelf kan aanmaken. De darmwand van de dikke darm geeft de voedingsstoffen af
aan de bloedbaan die rechtstreeks naar het hart loopt.
Lever en nieren
Bij een goed verteringsproces krijgt de lever de lichaamsvreemde stoffen van de
dunne darm aangeleverd. De lever zorgt voor aanmaak van gal, vormt bloedeiwitten
en ontgiftigd verschillende, voor het lichaam schadelijke, stoffen. De nieren hebben
een zuiverende werking. Schone delen mogen terug de bloedbaan in, afvalstoffen
worden via urine uitgescheiden.
Hart en spieren
Het hart is de grote pomp die zorgt dat het bloed op alle plaatsen in het lichaam
komt. De spieren krijgen voedingsstoffen en zuurstof via het bloed.
Problemen bij de vertering
Onvoldoende darmwerking
De dunne darm is van essentieel belang voor een goed functionerend lichaam. Veel
voorkomende kwalen komen voort uit een tekort aan één of enkele stoffen. Dit komt
veelal door het slecht functioneren van de dunne darm.
De dunne darm kan gezien worden als een lange lopende band met een zeer divers
bacteriemilieu waar zich een vervolgproces voordoet. In de dunne darm van een
paard leven 450 tot 480 verschillende bacteriën elk met hun eigen functie. Als
bacterie 1 zijn werk niet doet, kan bacterie 100 niets met de massa die hem voorbij
komt. Het is dus van groot belang dat alle bacteriën aanwezig zijn en hun werk
kunnen doen. Als de darmflora niet compleet is, vindt er in de dunne darm nauwelijks
opname plaats. Met als gevolg dat de voedselmassa door wordt geschoven naar de
dikke darm. De dikke darm is niet bedoeld voor de opname van lichaamsvreemde
stoffen.
5
Schematische weergave van een slecht functionerend verteringsstelsel
1. Slokdarm
2. Maag
3. Dunne darm
4. Blinde darm
5. Dikke darm
6. Hart
7. Lever
8. Nieren
a) Afgifte lichaamsvreemde stoffen, zonder zuivering, aan de bloedbaan naar het hart.
b) Afgifte lichaamseigen stoffen aan de bloedbaan naar het hart
c) Het hart pompt het bloed naar de spieren en het weefsel
d) “Oud bloed” wordt door de lever en de nieren gezuiverd voordat het opnieuw de bloedbaan in mag.
Toch zal de dikke darm in deze situatie een aantal lichaamsvreemde stoffen
opnemen. Als de dikke darm lichaamsvreemde stoffen gaat opnemen, heeft dit tot
gevolg dat deze stoffen direct bij het hart en de spieren komen. Deze stoffen zijn
lichaamsvreemd en ongezuiverd omdat ze de lever en de nieren hebben
overgeslagen. Daardoor kunnen er toxische reacties optreden en kan er verzuring
van de spieren plaatsvinden (melkzuur). Er wordt dan zelfs continu ‘onzuiver’ bloed
aan de lever en nieren wordt aangeleverd. De lever moet de grote hoeveelheid
melkzuur afbreken en kan door deze “inhaalklus” overbelast raken. De kans is in dit
geval groot dat naast de dunne darm nu ook de lever niet meer functioneert; de weg
is vrij voor ziekten en kwalen. Daar komt bij dat de stoffen die helemaal niet
opgenomen zijn, voor tekorten kunnen zorgen met alle gevolgen van dien.
Alleen een paard waarvan alle organen uitstekend functioneren kan weerstand
opbouwen en behouden
Oorzaken van onvoldoende darmwerking
 Door de zware bemesting van onze weiden met kunstmest vindt er een
geringe wortelbezetting van het gras plaats omdat er veel voedingsstoffen in
de bovenste laag aanwezig zijn. Wetenschappelijk wordt aangenomen dat
80kg stikstof per hectare het maximum is waarbij het natuurlijk evenwicht in
een weide in stand blijft. In de landbouw zijn hoeveelheden van 400kg stikstof
per hectare geen uitzondering. Gevolg is dat het gras met name stikstof heeft
opgenomen waardoor het bovendien zeer (eenzijdig) eiwitrijk is. Bij de afbraak
hiervan in de dunne darm komt er ontzettend veel warmte vrij waardoor de
darmflora kan verbranden. Als deze darmflora niet hersteld wordt, is de
werking van de dunne darm sterk verzwakt.
6




Gewassen als granen en grassen zullen bij zware bemesting bovendien
weinig ruwe celstof aanzetten, maar in plaats daarvan slap gaan hangen
naarmate het gewas langer wordt. Deze ruwe celstof is juist onontbeerlijk voor
het paard.
Een paard dat stress of spanning ondervindt, maakt adrenaline aan.
Adrenaline verbrandt darmflora.
Bij ziekte krijgen slechte bacteriën de overhand, en zullen de goede niet
(voldoende) werken
Bij een dier dat antibiotica (betekent: anti-leven) toegediend heeft gekregen
worden niet alleen de slechte- maar ook de goede bacteriën gedood.
Antibiotica kan dus (bij overmaat of regelmaat) een erg negatieve uitwerking
hebben op de darmflora.
7
2. De voeding in balans
Ieder paard heeft dagelijks goed uitgebalanceerde voeding nodig. Elke dag gezonde
voeding is een basisvoorwaarde voor sterke prestaties en een goede conditie. Fyto
Horse zorgt ervoor dat uw paard in een optimale conditie is en betere prestaties blijft
leveren. Hoe? Dat is eenvoudig omdat wij het paard zien als een topatleet.
“Voeding in balans” betekent dat de voeding zo is samengesteld, dat de darmen
optimaal gestimuleerd worden. Het darmenstelsel van het paard is een van de
belangrijkste organen.
Voor de opname van de voedingsstoffen is een gezonde darmflora noodzakelijk.
Door verschillende invloeden zoals bijvoorbeeld stress, ziekte of milieufactoren kan
een bepaald deel van de darmflora verloren gaan. Zodra de darmflora niet meer
compleet is, kan het voorkomen dat deze niet meer in staat is om bepaalde
belangrijke voedingsstoffen op te nemen, met alle gevolgen van dien.
Een goede darmflora is van levensbelang. Om dit te bereiken dient het paard
vezelrijke voeding te krijgen in de vorm van diverse (hele) granen, hooi en stro.
Om de darmflora te ondersteunen bevatten Fyto Horse voeders ook een complete
darmflora, die er voor zorgt dat de darmen dagelijks in topconditie zijn. De opname
van de voeders wordt hierdoor optimaal.
Een goede gezondheid van uw paarden begint nu eenmaal bij een goed werkend
darmenstelsel.
De voeders binnen de Fyto Horse-lijn zijn uniek van samenstelling. Het gebruikt van
de bijzondere elementen en de grondslag hiervoor willen wij u graag uitleggen.
Eiwitten
Eiwitten zijn bouwstenen voor spieren, botten, huid, haar, bloed en organen. Eiwitten
worden gevormd door de aaneenschakeling van aminozuren. Er zijn essentiële en
niet-essentiële aminozuren. Niet–essentiële aminozuren kan het lichaam zelf
aanmaken. Essentiële aminozuren worden niet in het lichaam aangemaakt en
moeten via de voeding komen. Indien een essentieel aminozuur onvoldoende
aanwezig is in de voeding, zal dit onherroepelijk zijn weerslag hebben op de
gezondheid van het paard.
Uitleg: Stelt u zich een eiwit voor als
een tonnetje. Een ton is samengesteld
uit duigen. Alle duigen zijn essentieel.
Een ontbrekende, of te korte duig
maakt de ton onbruikbaar. De kortste
duig is dus limiterend voor de
benutbare inhoud. Net zoals een
ontbrekend essentieel aminozuur
limiterend kan zijn bij de benutting van
eiwit.
8
Het is dus van groot belang dat alle benodigde essentiële aminozuren in de juiste
hoeveelheid en verhouding in de voeding zitten.
De essentiële aminozuren voor een paard zijn: Arginine, Histidine, Isoleucine,
Leusine, Lysine, Metheonine, Phenylalanine, Treonine, Tryptophan en Valine.
Een uitgebalanceerde hoeveelheid eiwit met een compleet aminozurenpatroon is
dus van wezenlijk belang voor paardenvoeding.
De benodigde hoeveelheid eiwit voor een paard moet ca. 12 – 14 % bedragen. Voor
een groeiend veulen en een zogende merrie is een hoger gehalte eiwit gewenst.
Bedenk dat hooi en gras ook eiwitbronnen zijn. Niet de hoeveelheid, maar de
kwaliteit van het eiwit bepaald de benutting ervan.
Koolhydraten
Koolhydraten zijn een belangrijke energiebron voor paarden. Ze omvatten de suikers,
het zetmeel (van de granen) en de moeilijk verteerbare cellulose (ruwe celstof). De
suikers en het zetmeel worden in het lichaam, na vertering en opname omgezet tot
glucose, dat als energiebron wordt aangewend voor de meeste lichaamsfuncties.
Koolhydraten leveren kortstondige energie (anaëroob). Glucose is de enige
energiebron voor het centraal zenuwstelsel. Het gehalte bloedglucose bepaalt de
werking van het centraal zenuwstelsel, de spierwerking en de werking van andere
organen.
Een paard kan normaal gesproken maximaal 4 minuten presteren met energie uit
koolhydraten. Daarna schakelt het paard over op andere energiebronnen.
Vetten
Vet is voor een paard naast een brandstof ook een onmisbare bouwstof. Vetten
leveren langdurige energie.
Door lecithine aan het voer toe te voegen kunnen we probleemloos een hoog
percentage vet in het voer opnemen. Het effect is een verbetering van de prestaties:
 door het gebruik van vet als energiebron 'spaart' het paard zijn
voedingsreserve (glycoceen) in de spieren;
 het paard slaat meer glycoceen op in de spieren;
 tijdens zware inspanningen (bijv. eindspurt) mobiliseert het paard de
reservevoorraad glycoceen. Dus meer energie als het echt nodig is;
 door deze gewenning kan de paardenspier meer zuurstof gebruiken om het
glycoceen af te breken tot ATP. Hoe meer zuurstof gebruikt wordt, hoe minder
melkzuur. Melkzuur is de oorzaak van vermoeidheid en stijfheid. (verzuring)
 Onverzadigde vetzuren zorgen bovendien voor een glanzende vacht.
Vetten zorgen primair voor de energiereserve maar hebben daarnaast nog vele
andere belangrijke functies in het paardenlichaam. Vetten zijn dragers van de
vitamines A, D3, E en K. Vetzuren zijn bouwstenen voor hormonen en
celmembramen.
Vetten kunnen in verzadigde en onverzadigde vetzuren onderverdeeld worden. De
onverzadigde vetzuren zijn van bijzondere betekenis voor de gezondheid . Enkele
onverzadigde vetzuren zijn van levensbelang en moeten samen met de voeding
9
worden opgenomen. Onverzadigde vetzuren kunnen onderverdeeld worden in o.a.
Ω6 (b.v. Linolzuur) en Ω3 (b.v. Linoleenzuur). Onverzadigde vetzuren zijn belangrijk
om het dichtslibben van de aderen en trombose tegen te gaan en bovendien om de
kwaliteit van de huid en de vacht in stand te houden. Het is bewezen dat de
verhouding Ω 3 en Ω 6 1:1,5 dient te zijn om optimale prestaties te verkrijgen. De
Fyto Horse voeders Gold, Form, Parade en Care bevatten alle essentiële vetzuren in
de juiste hoeveelheid en verhouding, dit vetzurenpatroon is opgebouwd uit 12
plantaardige oliën.
Lecithine
De meeste dieren beschikken over een galblaas, waarin de gal opgeslagen wordt.
Zodra ze met grotere vetbevattende rantsoenen in aanmerking komen, wordt er
galvloeistof vrijgemaakt die opname van voedingsstoffen in het bloed mogelijk maakt.
Paarden beschikken niet over een galblaas. Zodat ze bij het opnemen van
vethoudende voeders slechts de hoeveelheid galvloeistof kunnen toevoegen die op
dat moment in de lever wordt geproduceerd.
De vetten die aan de voeders worden toegevoegd bevatten alle Lecithine. Lecithine
is een emulgator die de eigenschap heeft zich zowel met vet als ook met water te
verbinden. Deze stof maakt het mogelijk om probleemloos grotere percentages vet
aan paardenvoer toe te voegen. Lecithine zorgt er tevens voor dat vetdeeltjes in het
bloed verkleint worden, waardoor de bloedcirculatie wordt bevorderd en cholesterol
zich niet kan afzetten tegen de wanden van de bloedvaten.
Lecithine bevat een groot aantal vitamines en vergelijkbare stoffen, één ervan is
Choline. Choline is een essentiële voedingsstof, het lichaam kan deze niet zelf
aanmaken. Choline heeft verschillende belangrijke functies in het organisme. Choline
komt voor in verschillende vormen. Zo zorgt Phosphatidylcholine (PC) voor het
vettransport en voorkomt zo leververvetting. Acethylcholine (AC) zorgt voor de
impulsen van de zenuwen en reguleert bovendien de spieren. Bij grote inspanning is
de behoefte aan AC groot. Indien gedurende de inspanning niet voldoende AC ter
beschikking is, neemt het prestatievermogen van het paard af.
Onderzoeken hebben aangetoond dat Lecithine de meest werkingsvolle Cholinebron is. Verstrekking van Lecithine verhoogt het Choline-gehalte aanmerkelijk en het
effect houdt meerdere uren stand. Dit voorkomt sterk gewichtsverlies bij zware
inspanning. Het tekort in de toevoer van zuurstof wordt gereduceerd waardoor
vermoeidheid minder vaak optreedt. Daarnaast wordt de tijd die het paard na
inspanning nodig heeft om de spieren weer te ontspannen gehalveerd.
Lecithine is goed voor hart en bloedvaten, hersenen, zenuwstelsel en geheugen.
Bovendien biedt het bescherming tegen giftige stoffen en heeft het een positieve
uitwerking op de lever.
Darmflora
Het verstrekken van goede voeding aan uw paard is nog geen garantie dat de
voedingsstoffen in de darmen ook worden opgenomen. Hiervoor is een compleet
werkend bacteriemilieu in de darmen van uw paard van belang. Aan de Fyto Horsevoeders zijn levende bacteriën toegevoegd die het verteringsproces in de darmen
ondersteunen.
10
Mineralen
Mineralen zijn nodig voor de bouw van lichaamscellen en weefsel. Tevens zijn
mineralen de bouwstenen voor enzymen en hormonen. Hormonen hebben weer de
taak om allerlei lichaamsprocessen in werking te zetten en ze zorgen ervoor dat de
bouwstoffen beter worden benut. Ieder paard moet dagelijks voldoende mineralen
binnenkrijgen: calcium (35 gr.), fosfor (25 gr.), kalium (20-65 gr.), natrium (10-125 gr.)
en chloor (30 - 175 gr.). Sportpaarden verdienen extra aandacht voor de nodige
hoeveelheid calcium en fosfor. Beide mineralen zijn zeer belangrijk voor de sterkte
van beenderen, pezen en spieren. Calcium verbetert ook de samentrekking van de
spieren en voorkomt dat ze stijf worden. Calcium en fosfor dienen in een juiste
verhouding in het voer voor te komen (1 deel fosfor tegen 1,4 tot 2 delen Calcium).
Paarden zullen sneller ziek worden door een gebrek aan calcium en fosfor, dan door
een gebrek aan een ander mineraal. De mineralen natrium en chloor komen voor in
Fyto Horse-voeders voor in de vorm van natriumchloride. Natriumchloride speelt een
belangrijke rol bij de werking van de spieren en het zuur/base-evenwicht in het
lichaam. Deze behoefte wordt sterker naarmate het paard meer transpireert. Het
mineraal magnesium is nauw gerelateerd aan kalium. Magnesium is essentieel voor
de spiersamentrekking en de energieproductie, het speelt bovendien een belangrijke
rol ter voorkoming van stress.
De Fyto Horse-voeders Gold, Form, Parade en Care bevatten oermineralen, deze
worden 2000 meter onder het aardoppervlak gewonnen. Door de zuiverheid van
deze mineralen worden ze erg goed door het lichaam opgenomen. De mineralen in
deze voeders worden gecompleteerd door gedroogd zeewier. Zeewier bevat meer
dan 60 mineralen en daarnaast bijna alle aminozuren en veel vitamines. Zeewier
activeert de darmflora, verbetert de conditie, verlaagt de voerbehoefte en versnelt de
halfjaarlijkse verharing. Tevens is Equisac, een gedroogde levende gistcultuur,
toegevoegd. Equisac is een natuurlijke bron van goed opneembare spoorelementen,
mineralen, vetten en aminozuren. Bovendien verhoogt Equisac de verteerbaarheid
en het rendement van het voeder.
Spoorelementen in chelaat-vorm
Spoorelementen in chelaat-vorm zijn mineralen verbonden met aminozuren, zoals ze
ook voorkomen in hun natuurlijke vorm. De belangrijkste invloed van chelaatmineralen is de verhoogde beschikbaarheid en het verhoogd vermogen om zich na
opname te richten op specifieke weefsels en systemen in het lichaam.
 Chelaat ijzer, -koper en -kobalt: noodzakelijk voor de vorming van hemoglobine,
dat belangrijk is voor de haarpigmentatie, alsook voor stevige beenderen en een
goede beendervorming bij jonge paarden.
 Selenium: samen met vitamine E speelt dit element een belangrijke rol bij de
bescherming tegen spierbeschadiging die resulteert in stijfheid en kreupelheid
 Chelaatmangaan: speelt een rol bij de beendervorming en bij de spierwerking
 Chelaatzink: zorgt voor een mooiere vacht, verhoogt de weerstand tegen
vermoeidheid en verbetert de kwaliteit van de hoeven
 Chroom gisten: Chromium is een belangrijk element om de omzetting van energie
uit granen te verzekeren, en daarboven doet Chromium het spiervolume
toenemen
11

Natriummetasilicaat: Silicium is een belangrijk element voor de werking van de
gewrichten, daar silicium een essentiële rol vervult in de aanmaak van Collageen
en Synovia (gewricht vocht).
Vitaminen
In de Fyto Horse-voeders Gold, Form, Parade en Care wordt gebruikt gemaakt van
natuurlijke vitamines zonder chloriden. Gangbare (chemische) vitamines bevatten
een chloride-verbinding die de waarde van de vitamines in de loop der tijd afbreekt
Hieronder vindt u een overzicht van de vitaminen en de vergelijkbare stoffen in Fyto
Horse- voeders met daarachter hun werking.















Vitamine A: noodzakelijk voor de groei, bescherming tegen nachtblindheid,
infecties, longontsteking en problemen met de spierpezen
Vitamine D3: voorkomt problemen met de beenderen. Stimuleert de opname van
calcium en fosfaat
Vitamine E: beschermt de celmembranen, voorkomt spierdystrofie, verhoogt de
zuurstofuitwisseling in het bloed en bevorderd het herstel na intensieve
inspanningen.
Vitamine K: is vereist bij het stollen van het bloed bij wonden
Vitamine B1: speelt een belangrijke rol bij de koolhydratenstofwisseling en in de
strijd tegen stress
Vitamine B2: voorkomt maanblindheid en is noodzakelijk bij de opname van
nutriënten
Vitamine B3: speelt een belangrijke rol bij een groot aantal
stofwisselingsprocessen
Vitamine B6: speelt een rol bij de vorming van bloedcellen en bij reacties met
aminozuren
Vitamine B12: noodzakelijk voor de zuurstofuitwisseling in het bloed en de DNAsynthese
Vitamine B15: verhoogt de zuurstoftoevoer in het bloed en de opname ervan
door het weefsel.
Foliumzuur: is één van de basisbouwstenen bij de vorming van nieuwe
bloedcellen, is een voorloper van het DNA en belangrijk voor de
cellenregeneratie.
Vitamine PP: belangrijk voor het ademen van het weefsel
Choline: beschermt de lever en is goed voor de spijsvertering
Biotine: noodzakelijk voor de vacht- en hoefkwaliteit
Vitamine C: vereist voor paarden die vaak onder stress staan. Verbetert het
immuniteitssysteem van het lichaam. Tevens belangrijk voor de spiervorming.
Gabolysaten
Gabolysaten zijn biologische complexen van zeevissen. Deze bevatten de voorlopers
van hormonen, die heel wat biologische processen stimuleren. Ze bevorderen de
groei van de Lactobacillus Bifidus, wat de spijsvertering en de eetlust stimuleert.
Tevens voorkomen ze bloedarmoede en hebben ze o.a. een positieve uitwerking op
de vitale organen
12
3. Fyto Horse -voeders
Garvo en Fyto Horse Care hebben voor uw paard(en) hoogwaardige muesli’s en
brokken ontwikkeld. In deze producten zijn altijd de nieuwste inzichten op
voedingsgebied verwerkt. Onze samenstelling wordt strikt gehandhaafd, ongeacht de
aanvoer of wereldmarktprijzen van grondstoffen. Veranderingen in de recepturen
worden pas doorgevoerd wanneer we tot nieuwe inzichten zijn gekomen waarmee
het welzijn van de paarden verder te verbeteren is.
De Fyto Horse-lijn bestaat uit 2 mengelingen en 4 soorten brokken.
Mengeling of brok?
Belangrijk om te weten bij het maken van uw keuze is het volgende: Om het
verteringsstelsel optimaal in werking te zetten, is het belangrijk dat het paard goed
kauwt. Bij het kauwen komen enzymen vrij in de mond die het begin van de vertering
vormen. Hierdoor worden de maag- en darmsappen aangemaakt. Bij het voeren van
een mengeling wordt het paard gedwongen om meer te kauwen. Bovendien zijn alle
grondstoffen duidelijk waarneembaar, zodat u kunt zien dat de gebruikte
grondstoffen van top kwaliteit zijn.
Het paard moet bij een mengeling zèlf voor de fysische èn chemische afbraak van
grondstoffen tot opneembare voedingsstoffen zorgen, waardoor het gehele
verteringsapparaat actief en gezond blijft.
De beschreven elementen uit het vorige hoofdstuk zijn toegepast in de volgende
voeders uit de Fyto Horse – lijn.
Fyto Gold
Fyto Form
Fyto Parade
Fyto Care
Gezondheids-/ prestatiemuesli voor sportpaarden, merrie’s en veulens
Gezondheids-/onderhoudsmuesli voor o.a. pony’s en sobere paarden
Gezondheids-/prestatiebrok voor sportpaarden
Gezondheids-/Merrie/veulenbrok bestemd voor merrie’s in de dracht en
lactatie en voor veulens in het eerste levensjaar
In Fyto Horse-voeders wordt uitsluitend gebruik gemaakt van hoogwaardige
ingrediënten. Hierdoor wordt het risico op kolieken verminderd en het
absorptievermogen, de verteerbaarheid en de doeltreffendheid van de totale voeding
verhoogd. Fyto Horse is onmisbaar voor topprestaties!
De voeders
Fyto Galop
Fyto Basis
Prestatiebrok voor paarden die regelmatig arbeid moeten verrichten
Onderhoudsbrok voor paarden die weinig arbeid verrichten en paarden
in rust
Zijn op een eenvoudiger wijze samengesteld
13
Voederadvies
Voor het voeren van Fyto Horse-voeders is per dag, bij 1 uur arbeid, per 100kg
lichaamsgewicht 750 tot 1000 gram Fyto Horse-voeder en 1kg ruwvoer in de vorm
van hooi en/of stro nodig.
Voor ieder uur arbeid per dag méér moet 1kg Fyto Horse-voeder extra worden
gegeven. Houdt altijd de conditie van het paard of de pony in de gaten.
Gras
Streef naar een gevarieerde, matig bemeste, structuurrijke weide
Hooi
Structuurrijk, schimmelvrij, gevarieerd en liefst onbemest verdient de voorkeur
Stro
Stro heeft vanwege de structuurwaarde duidelijk de voorkeur als boxmateriaal. Kiest
u toch voor een andere bodem dan verdient het bijvoeren van een plakje stro per dag
de aanbeveling.
Berekende waarden
Ruw eiwit
Verteerbaar ruw eiwit
Ruw vet
Ruwe celstof
Ruwe as
Vocht
Calcium
Fosfor
Kalium
Vitamine A
Vitamine D3
Vitamine E
Vitamine K
Vitamine B1
Vitamine B2
Vitamine B3
Vitamine B5/pp
Vitamine B6
Vitamine B12
Vitamine B15
Vitamine C
Foline
Biotine
Choline
Fyto Gold
Mengeling
12,4 %
9,0 %
7,2 %
12,7 %
7,3 %
11,7 %
1,0 %
0,63 %
0,77 %
14.000 I.E.
2.000 I.E.
250 mg
2 mg
9 mg
9 mg
19 mg
29 mg
1 mg
20 mcg
9 mg
50 mg
4 mg
1000 mcg
287 mg
Fyto Form Fyto Parade Fyto Care
Mengeling
8 mm brok 5½ mm brok
10.0 %
11,3 %
14.0 %
7,8 %
n.b.
n.b.
6.8 %
6,2 %
5.9 %
18,3 %
11,8 %
10.7 %
8,1 %
8,8 %
8.5 %
11,0 %
11,1%
11,8%
1.31 %
1,00 %
1.00 %
0.57 %
0,50 %
0.51 %
0.72 %
0,68 %
1.01 %
11.200 I.E.
11.200 I.E.
12.200 I.E.
1.600 I.E.
1.600 I.E.
1.700 I.E.
200 mg
200 mg
200 mg
1,6 mg
1,6 mg
1,6 mg
7,2 mg
7,2 mg
7,2 mg
7,2 mg
7,2 mg
7,2 mg
15,2 mg
15,2 mg
15,2 mg
23,2 mg
23,2 mg
23,2 mg
0,8 mg
0,8 mg
0,8 mg
16 mcg
16 mcg
16 mcg
7,2 mg
7,2 mg
7,2 mg
40 mg
40 mg
40 mg
3,2 mg
3,2 mg
3,2 mg
800 mcg
800 mcg
800 mcg
230 mg
230 mg
230 mg
Fyto Galop
8 mm brok
11.0 %
n.b.
3,2 %
9,1 %
7,2 %
12,4 %
0,90 %
0,40 %
0,70 %
12.500 I.E.
2.500 I.E.
100 mg
1 mg
2 mg
4 mg
3 mg
20 mcg
50 mg
50 mcg
-
Fyto Basis
8 mm brok
9,5 %
n.b.
3.4 %
16,8 %
9,4 %
12,2 %
0,99 %
0,45 %
0,69 %
12.500 I.E.
2.500 I.E.
100 mg
1 mg
2 mg
4 mg
3 mg
20 mcg
50 mg
50 mcg
-
Samenstellingen zijn indicatief
14
Garvo kwaliteitsvoeders
Fyto Horse-voeders zijn kwaliteitsproducten van Garvo en Fyto Horse Care. Fyto
Horse-voeders worden bij Garvo geproduceerd onder het GMP-label en het HACCPprotocol, en ontwikkeld samen met Fyto Horse Care. Dit betekent dat het hele
productieproces onder voortdurende kwaliteits- en hygiënecontrole plaatsvindt.
Fyto Horse Care kan u naast de advisering op voedingsgebied begeleiden bij de
gezondheidszorg bij uw paarden.
Fyto Horse-voeders worden geproduceerd en gedistribueerd door Garvo
Diervoeders.
Dealeradressen van Fyto Horse vindt u op www.garvo.nl
Heeft u nog vragen? Of wilt u een afspraak met een medewerker van Garvo om te
kijken wat voor u de mogelijkheden zijn? Neem dan gerust contact met ons op.
FYTO HORSE ADVIES
tel.: 0313-484159
e-mail: [email protected]
internet: www.garvo.nl
Fyto Horse Care bv
Fa. Garretsen Diervoeders
Veenhuizerveldweg 25 - 3881 RE Putten
Molenweg 38 - 6996 DN Drempt
tel. 0341-492280 - fax. 0341-491255
tel.: 0313 472321 - fax: 0313 476136
Autotelefoon 06-53231951
e-mail: [email protected]
www.fytohorsecare.nl
www.garvo.nl
15