In het kort K L I NI SCH E PR AK TI JK Het ritme van recidiverende depressies doorbreken met cognitieve gedragstherapie Karin A. Wittkampf en Annemarie Uijen [email protected] Waarom dit onderzoek? Depressieve stoornissen recidiveren vaak. Een belangrijk onderdeel van de behandeling is dan ook de preventie van terugval bij hoogrisicopatiënten. Uit meta-analyses blijkt dat cognitieve gedragstherapie een beschermend effect heeft tegen terugval. Het is nog onbekend hoe lang en bij welke patiënten dit effect aanhoudt. Onderzoeksvraag Wat is het langetermijneffect van cognitieve gedrags­ therapie op de preventie van terugval bij patiënten met recidiverende depressies? Hoe werd dit onderzocht? Patiënten met ten minste 2 voorgaande depressieve episoden in de afgelopen 5 jaar werden gerekruteerd in de eerste en tweede lijn. 172 Patiënten werden gerandomiseerd naar gebruikelijke zorg (met of zonder antidepressiva) of gebruikelijke zorg gecombineerd met kortdurende cognitieve gedragstherapie in groepen (8 sessies), gegeven na herstel van de depressieve episode. De uitkomstmaat was de tijdsduur tot terugval, gemeten na 5,5 jaar. Belangrijkste resultaten Literatuur 1 Bockting CL, Spinhoven P, Wouters LF, Koeter MW, Schene AH; DELTA Study Group. Long-term effects of preventive cognitive therapy in recurrent depression: a 5.5-year follow-up study. J Clin Psychiatry. 2009;70:1621-8. Citeer als: Ned Tijdschr Geneeskd. 2010;154:A2028 >Meer op www.ntvg.nl/klinischepraktijk ● Na 5,5 jaar hadden 135 patiënten (79%) ten minste één keer een terugval doorgemaakt. Het bleek dat het toevoegen van cognitieve gedragstherapie een statistisch significant beschermend effect had (p = 0,003). Dit effect trad vooral op bij patiënten met 4 of meer depressieve episoden in hun voorgeschiedenis. Het cumulatieve terugvalpercentage was 95 in de groep zonder en 75 in de groep met cognitieve gedragstherapie. De interventie had geen beschermend effect bij patiënten met 2 depressieve episoden in de voorgeschiedenis. Consequenties voor de praktijk Preventieve cognitieve gedragstherapie zou het ritme van recidiverende depressies kunnen doorbreken. Het terugvalpercentage blijft echter zeer hoog. Preventieve cognitieve gedragstherapie lijkt een stukje van de oplossing van dit ernstige probleem te zijn, maar meer onderzoek is nodig om terugvalpreventie te verbeteren. NED TIJDSCHR GENEESKD. 2010;154:A2028 1