Bent u geïnteresseerd in nog een quiz betreffende voeding, klik dan

VOEDINGSQUIZ
Door Petra Nossent
1
Wat weet jij over eten?
Over voeding wordt veel beweerd en soms is dat gewoon een hoop onzin. Hoe zit het met jouw kennis over voeding? Check je kennis …
1. Aubergines uit Nederland zijn duurzamer dan uit Spanje
Antwoord:
2. Van bier ga je meer plassen
Antwoord:
3. Light frisdrank is tandvriendelijk
Antwoord:
4. Cappuccino dankt zijn naam aan de Capucijner monniken
Antwoord:
5. Vlees moet na het slachten nog rijpen
Antwoord:
2
6. Zure appels en azijn laten rode kool roder kleuren
Antwoord:
7. Volle melk is koemelk die niet is afgeroomd
Antwoord:
8. Vis bederft sneller dan vlees
Antwoord:
9. Rode paprika bevat meer vitamine C dan groene
Antwoord:
10. Zonder bacteriën geen zuurkool
Antwoord:
11. Brood helpt beter dan water als de vlammen je uitslaan
Antwoord:
3
12. Noten, zaden en pinda’s zijn goede vleesvervangers
Antwoord:
13. suiker proeven met de tong, alleen op het puntje van je tong proef je zoet
Antwoord:
14. Wie zwanger is, mag gerust gerookte zalm eten
Antwoord:
15. Pinda’s zijn geen noten
Antwoord:
16. Regulier rundergehakt is duurzamer dan biologische biefstuk
Antwoord:
17. Beschimmeld fruit moet je helemaal weggooien
Antwoord:
4
18. Een mango is rijp als de schil rood begint te kleuren
Antwoord:
19. Fruit bevat meer vocht dan groenten
Antwoord:
20. Allergisch voor berkenpollen? Dan ook vaak allergisch voor appels.
Antwoord:
21. Blauwschimmelkaas bevat geen echte schimmel
Antwoord:
22. Kaas is een goede vleesvervanger
Antwoord:
23. Surimi wordt gemaakt van krab
Antwoord:
5
24. Aardbeien kun je het beste in de koelkast bewaren
Antwoord:
25. Biefstuk is rood doordat er veel bloed in het vlees zit
Antwoord:
26. Groene asperges hoef je niet te schillen
Antwoord:
27. Aan een ongepeld ei kun je zien of het een scharrelei of biologisch ei is
Antwoord:
28. Wilde rijst is een rijstsoort die van origine in het wild voorkomt
Antwoord:
29. In bakpoeder zit gist
Antwoord:
6
30. Perssinaasappels zijn van een ander ras dan handsinaasappels
Antwoord:
31. Vitamine C stimuleert de opname van ijzer uit vlees
Antwoord:
32. Dieetmargarine bevat minder vet dan gewone margarine
Antwoord:
33. In biologisch vlees zit nooit antibiotica
Antwoord:
34. Citroen breekt vet af
Antwoord:
35. Brood is belangrijk voor voldoende jodium
Antwoord:
7
36. Je moet vette vis eten
Antwoord:
37. Een 1/2 uur bewegen per dag is genoeg om af te vallen
Antwoord:
38. Druiven, nectarines en peren bevatten nauwelijks vitamine C
Antwoord:
39. Vitamine C vervliegt uit vers sinaasappelsap dat langer staat
Antwoord:
40. Scharreleieren zijn diervriendelijk
Antwoord:
41. Paprika’s bewaar je het best in de koelkast
Antwoord:
8
42. Verse groenten zijn duurzamer dan diepvriesgroenten
Antwoord:
43. Aardbeien moet je wassen
Antwoord:
44. Van koffie droog je uit
Antwoord
45. Hartig beleg is gezonder dan zoet beleg
Antwoord:
46. Veel vezels eten? Kies dan voor rauwkost
Antwoord:
47. Vitamine C helpt bij de griep
Antwoord:
9
48. In spinazie zit veel ijzer
Antwoord:
49. Van koffie word je weer nuchter
Antwoord:
50. Knoflook is goed voor je hart
Antwoord:
51. Gezonde tanden: snoep verstandig eet een appel
Antwoord:
52. Wilde vis is biologisch
Antwoord:
53. Donkerbruinbrood is altijd volkoren
Antwoord:
10
54. In een portie spruitjes zit meer vitamine C dan in 1 sinaasappel
Antwoord:
55. Je maag krimpt door lijnen
Antwoord:
56. Het vettige laagje op appel is giftig
Antwoord:
57. Rood vlees is niet zo gezond
Antwoord:
58. Biologisch is áltijd milieuvriendelijker
Antwoord:
59. Kies liever haring dan kabeljauw
Antwoord:
11
60. Groene thee is gezonder dan zwarte thee
Antwoord:
12
Antwoorden
1.
Aubergines uit Nederland zijn duurzamer dan uit Spanje
Antwoord: Niet waar! Van maart tot oktober zijn de aubergines in de winkelschappen afkomstig uit de Hollandse kassen. En die kassen
moeten worden verwarmd en verlicht, wat minder milieuvriendelijk is dan aubergines uit Spanje importeren met vrachtwagens. Spaanse
aubergines zijn in de winter (van november tot februari) verkrijgbaar. Daar is het klimaat goed genoeg om ze buiten te telen, weliswaar
onder folie.
2.
Van bier ga je meer plassen
Antwoord: Waar! Alcohol werkt vochtafdrijvend. Het hormoon dat normaal ervoor zorgt dat het lichaam vocht vasthoudt, wordt door
alcohol geremd. Hierdoor wordt meer vocht uitgescheiden via de urine. Bij bier heb je hier nog meer last van dan bij wijn of een borrel
omdat er relatief veel water in bier zit. Om uitdroging te voorkomen kan je beter niet teveel alcohol drinken en de alcoholische drank
afwisselen met water.
3.
Light frisdrank is tandvriendelijk
Antwoord: Niet waar! In light frisdrank zit weliswaar geen suiker, maar het bevat wel zuren. Niet dat je die proeft, want de zure smaak
wordt gemaskeerd door zoetstoffen. Die zuren zijn slecht voor de tanden, omdat ze het glazuur aantasten. Dat heet ook wel tanderosie.
Niet alleen frisdrank is “erosief”, ook gezonde dingen als een appel, vers geperst sinaasappelsap en salade met dressing. Voor je gebit is het
daarom goed niet vaker dan 7 keer op een dag te eten of te drinken. Bijvoorbeeld 3 maaltijden en maximaal 4 keer iets tussendoor. Laat
13
kinderen niet de hele dag door kleine beetjes drinken, maar geef ze op gezette tijden een heel glas. Zo krijgt het gebit genoeg tijd om te
herstellen van een “zuuraanval”.
4.
Cappuccino dankt zijn naam aan de Capucijner monniken
Antwoord: Waar! De naam van deze Italiaanse koffiedrank is afgeleid van de Capucijner monniken. Deze monniken droegen een lichtbruine
pij, met een witte kap. En cappuccino is ook lichtbruin met een witte kap: het is immers is koffie met warme melk en een laagje opgeklopte
melk (schuim).
5.
Vlees moet na het slachten nog rijpen
Antwoord: Waar! Vlak na het slachten is vlees taai en heeft weinig smaak. Voordat vlees in de winkel ligt, is het meestal tussen 5 en 10
dagen gekoeld bewaard. In die tijd is het gerijpt; een biochemisch proces waarbij eiwitafbraak plaatsvindt. Dit komt de smaak, kleur en
malsheid ten goede.
6.
Zure appels en azijn laten rode kool roder kleuren
Antwoord: Waar! Rode kool kleurt roder als je bij het koken wat zuurs toevoegt, zoals stukjes appel, azijn of citroensap. Rode kool dankt
zijn kleur aan anthocyanen. De kleur van deze natuurlijke kleurstoffen hangt af van de zuurgraad. In een zuur milieu (bij lage pH) kleuren
anthocyanen rood. Is het niet zuur (hoge pH), dan kleuren ze paars-blauw.. Kook je rode kool zonder iets zuurs, dan verkleurt de kool naar
paars-blauw, omdat kraanwater niet zuur is.
14
7.
Volle melk is koemelk die niet is afgeroomd
Antwoord: Niet waar! Het vetgehalte van melk wordt in de fabriek gestandaardiseerd. Rauwe koemelk bevat gemiddeld 4% vet. Deze
rauwe koemelk wordt eerst afgeroomd, waarna een standaard hoeveelheid vet weer wordt toegevoegd. Voor volle melk is dat minimaal
3,5%, voor halfvolle melk 1,5% vet en voor magere melk maximaal 0,5%. Deze vetgehaltes zijn in de Warenwet vastgelegd. Het melkvet dat
overblijft, wordt gebruikt voor boter en slagroom.
8.
Vis bederft sneller dan vlees
Antwoord: Waar! Dat komt door de verschillende biochemische samenstelling van vis en vlees. Vis bevat meer bederfelijke vetten, meer
vocht en minder bindweefsel. Daardoor kunnen bacteriën sneller toeslaan.
Er is één uitzondering: gemalen rauw vlees bederft ook heel snel. Denk aan gehakt, tartaar en filet americain.
9.
Rode paprika bevat meer vitamine C dan groene
Antwoord: Waar! In een gemiddelde rode paprika zit ruim 2 keer zoveel vitamine C: 150 mg tegenover 71 mg in een groene. De gele zitten
er met gemiddeld 114 mg tussenin.
Ook na verhitten van paprika’s blijft er veel vitamine C over: een bereide rode levert 128 mg, een gele 97 mg en een groene 60. Dat laatste
is nog steeds meer dan de 51 mg vitamine C die een hele sinaasappel levert.
15
10.
Zonder bacteriën geen zuurkool
Antwoord: Waar! Het zijn melkzuurbacteriën die zetmeel en suiker uit witte kool omzetten in melkzuur. Zo ontstaat de zure smaak van
zuurkool. Door het gisten is zuurkool veel langer houdbaar. Daardoor was zuurkool vroeger een van de weinige groenten die in de winter
beschikbaar was. Veel mensen maakten zelf zuurkool door fijngesneden en gezouten witte kool in een grote Keulse pot in de kelder te
laten gisten.
Nog verder terug in de geschiedenis werd zuurkool gegeten tijdens lange bootreizen, om scheurbuik door een tekort aan vitamine C te
voorkomen. Zuurkool is namelijk een van de weinige geconserveerde producten waarin vitamine C zit. Meestal overleeft dit gevoelige
vitamine bewerkingen niet.
11.
Brood helpt beter dan water als de vlammen je uitslaan
Antwoord: Waar! De hete smaak wordt veroorzaakt door de stof capsaïcine uit pepers. Omdat deze stof niet oplost in water, werkt drinken
er niet tegen. Wat wel werkt is wat brood of gekookte rijst.
12.
Noten, zaden en pinda’s zijn goede vleesvervangers
Antwoord: Waar! Een portie van ongeveer 40 gram noten, pinda’s en zaden is een volwaardige vleesvervanger door het hoge gehalte aan
eiwitten, vitamines en mineralen. Noten en pinda’s bevatten echter wel veel calorieën door het hoge gehalte aan vet. Maar dat vet is wel
gezond, onverzadigd vet.
16
13.
suiker proeven met de tong, alleen op het puntje van je tong proef je zoet
Antwoord: Niet waar! Vroeger dacht men dat zoet, zuur, zout en bitter ieder op een specifieke plaats op de tong worden waargenomen.
Zoet op de voorkant, zout zit op de buitenvoorkant, zuur aan de middenzijkanten en bitter achterin. Maar dit blijkt niet het geval.
Smaakpapillen zitten verspreid over de tong en kunnen alle smaken tegelijk proeven.
14.
Wie zwanger is, mag gerust gerookte zalm eten
Antwoord: Niet waar! Gerookte zalm is rauw en kan daarom besmet zijn met listeria. Listeria is een bacterie die een voedselinfectie kan
veroorzaken. De kans daarop is weliswaar klein, maar de gevolgen kunnen tijdens de zwangerschap groot zijn. Daarom wordt geadviseerd
om geen gerookte zalm of andere gerookte vis (paling, makreel) te eten tijdens de zwangerschap.
Overigens kunnen ook rauw vlees en rauwmelkse zachte kaas besmet zijn met listeria. Die laatste zijn te herkennen aan de vermelding ‘au
lait cru’ op de verpakking.
15.
Pinda’s zijn geen noten
Antwoord: Waar! Pinda’s zijn eigenlijk peulvruchten, die ontstaan na bevruchting van de bloem van de pindaplant. Maar ook onder de
peulvruchten is een pinda een vreemde eend in de bijt.
De peulvrucht hangt niet gewoon aan de plant, zoals bij sperziebonen en erwten. De stengel waaraan de peul zich ontwikkelt, groeit door
en boort zich in de grond. Onder de grond rijpt de peulvrucht verder. En – als er niet geoogst wordt – zou daaruit weer een nieuwe
pindaplant kunnen ontkiemen.
17
16.
Regulier rundergehakt is duurzamer dan biologische biefstuk
Antwoord: Waar! Rundergehakt is meestal afkomstig van melkkoeien van gemiddeld 5 jaar oud, die niet meer genoeg melk produceren.
Biologisch rundvlees als biefstuk is juist afkomstig van runderen die speciaal voor het vlees worden gefokt.
De milieudruk van rundergehakt is minder hoog omdat die wordt verdeeld over het vlees en de duizenden liters melk die de koe heeft
geproduceerd. Qua dierenwelzijn is er weinig verschil, omdat zowel biologisch gehouden runderen als de meeste regulier gehouden
melkkoeien een groot deel van het jaar in de wei staan. Overigens is biologisch rundergehakt nog duurzamer dan regulier rundergehakt.
Wil je weten hoe andere vleessoorten en vleesvervangers scoren qua duurzaamheid? Je kunt het vinden in de Vleeswijzer van Varkens in
Nood en Milieudefensie.
17.
Beschimmeld fruit moet je helemaal weggooien
Antwoord: Waar! Schimmeldraden kunnen zich namelijk gemakkelijk verspreiden in de hele vrucht en zijn niet altijd zichtbaar. Ook al lijkt
maar één klein plekje aangedaan, toch moet je beschimmeld fruit daarom helemaal weggooien. Anders is het bij beurse plekken in het fruit
door vallen of stoten. Die kun je rustig wegsnijden en de rest van de vrucht gewoon opeten.
18.
Een mango is rijp als de schil rood begint te kleuren
Antwoord: Niet waar! De kleur van de schil zegt niets over de rijpheid. Mango’s kunnen groen, geel, oranje, rood of zelfs bontgekleurd zijn.
Om te weten of een mango rijp is, zul je andere zintuigen dan je ogen moeten gebruiken. Een rijpe mango ruikt namelijk zoet en voelt
zacht.
18
19.
Fruit bevat meer vocht dan groenten
Antwoord: Niet waar! Fruit bestaat weliswaar merendeels uit water; gemiddeld genomen 85%. Maar bij groenten gaat het om maar liefst
95% gemiddeld. Tomaten en komkommers scoren het hoogst met een vochtgehalte van 97%. Bij fruit bevatten aardbeien, citroen, meloen
en nectarine meer dan 90% water. Zowel groenten als fruit zijn dus prima vochtleveranciers, zeker als het warm is!
20.
Allergisch voor berkenpollen? Dan ook vaak allergisch voor appels.
Antwoord: Waar! Mensen die allergisch zijn voor berkenpollen (hooikoorts) hebben een vrij grote kans dat ze ook een overgevoeligheid
ontwikkelen voor voedingsmiddelen. Dat kan bijvoorbeeld voor appel zijn, maar ook voor, perzik, meloen, kersen, hazelnoten en
walnoten.
Als hooikoortspatiënten deze vruchten of noten eten, krijgen ze last van jeuk en een branderig gevoel in de mond en keel. Soms gaat dat
gepaard met een zwelling van de lippen en tong.
21.
Blauwschimmelkaas bevat geen echte schimmel
Antwoord: Niet waar! Het zijn wel degelijk echte schimmels die in blauwschimmelkaas zitten. Voorafgaand aan het rijpen van
blauwschimmelkazen wordt een schimmelcultuur toegevoegd. Tijdens het rijpen groeien de schimmeladers door de kaas heen. Overigens
is blauwschimmelkaas bij toeval ontstaan, toen kaas werd bewaard in vochtige grotten waar sporen van schimmels aanwezig waren.
22.
Kaas is een goede vleesvervanger
Antwoord: Niet waar! In kaas zit bijna geen ijzer en daarom is het geen volwaardige vleesvervanger. IJzer is belangrijk voor het transport
van zuurstof door je bloed. PuurGezonde volwaardige vleesvervangers zijn vis, eieren, noten, tempé, tofu of seitan.
19
23.
Surimi wordt gemaakt van krab
Antwoord: Niet waar! Surimi ziet er weliswaar uit als krab en smaakt naar krab. Toch is er geen krab aan deze ‘krabsticks’ te pas gekomen.
Surimi wordt volgens Japans recept gemaakt van een vismengsel, is al gaar en kun je koud of warm eten.
24.
Aardbeien kun je het beste in de koelkast bewaren
Antwoord: Waar! In de koelkast zijn aardbeien 1 tot 3 dagen houdbaar en buiten de koelkast slechts 1 dag. Haal de aardbeien na aankoop
uit het doosje en leg ze bijvoorbeeld op een bordje of keukenpapier om kneuzingen te voorkomen. Zet ze vervolgens onafgedekt in de
koelkast om schimmelvorming tegen te gaan.
25.
Biefstuk is rood doordat er veel bloed in het vlees zit
Antwoord: Niet waar! Biefstuk bevat amper bloed. Het is de rode spierkleurstof myoglobine die biefstuk de rode kleur geeft. Myoglobine is
een eiwit dat zuurstof bindt en in grote hoeveelheden voorkomt in spieren.
26.
Groene asperges hoef je niet te schillen
Antwoord: Waar! Handig voor wie het schillen van witte asperges een hele klus vindt. Er zijn overigens nog meer verschillen. Witte
asperges groeien onder de grond, in het donker, terwijl groene asperges boven de grond in het licht groeien. En groene asperges zijn
eerder gaar dan witte. Het GroentenFruit Bureau adviseert een kooktijd van 6-10 min voor witte asperges en 3-6 min voor groene.
20
27.
Aan een ongepeld ei kun je zien of het een scharrelei of biologisch ei is
Antwoord: Waar! Op ieder ei dat in Nederland wordt verkocht, staat een code. Het eerste cijfer geeft aan onder welke omstandigheden de
leghennen zijn gehouden:
0= biologisch
1= vrije uitloop
2= scharrel
3= legbatterij
Wil je de code nog verder kraken? De 2 letters die volgen geven het land van herkomst aan. Voor Nederland is dat NL. De volgende 5 cijfers
zijn een code voor de kippenhouderij. Eventueel kunnen er dan nog 2 cijfers achter staan om aan te geven uit welke stal een ei komt.
28.
Wilde rijst is een rijstsoort die van origine in het wild voorkomt
Antwoord: Niet waar! Wilde rijst is eigenlijk geen rijst, maar het zaad van een grassoort. De lange bruin-zwarte ‘korrels’ hebben een
nootachtige smaak.
29.
In bakpoeder zit gist
Antwoord: Niet waar! Gist en bakpoeder worden allebei gebruikt om deeg te laten rijzen. Ze zorgen allebei ze voor de ontwikkeling van het
gas koolstofdioxide dat als belletjes in het deeg blijft zitten.
Gist is een levend micro-organisme, net als bacteriën. Het produceert koolstofdioxide van de suikers die in het deeg zitten. Ook droge gist
is levend; door het drogen zit de gist als het ware in een winterslaap. In contact met water of deeg wordt droge gist weer actief.
21
Bakpoeder bestaat meestal uit een combinatie van carbonaat en een droog zuur. Zodra hier water bij komt – uit het deeg – komt door een
reactie koolstofdioxide vrij.
Maakt het dan helemaal niet uit of je gist of bakpoeder gebruikt? Toch wel. Alleen bij gebruik van gist ontstaan ook aromatische stoffen,
die de smaak van het eindproduct beïnvloeden.
30.
Perssinaasappels zijn van een ander ras dan handsinaasappels
Antwoord: Niet waar! Er bestaat geen apart ras voor perssinaasappels. Sinaasappels die slecht te pellen zijn, veel pitten hebben of aan de
zure kant zijn, worden verkocht als perssinaasappel in plaats van als handsinaasappel. Handsinaasappels hebben vaak een dikkere schil,
waardoor ze gemakkelijker te pellen zijn.
31.
Vitamine C stimuleert de opname van ijzer uit vlees
Antwoord: Niet waar! Vitamine C stimuleert alleen de opname van ijzer uit plantaardige voedingsmiddelen, zoals brood en groente. Daarin
zit een ijzervorm die je lichaam lastig opneemt (non-heem-ijzer). Fruit of een glas sinaasappelsap bij een maaltijd met bruinbrood is dus
een gezonde keuze omdat het ijzer uit het brood dan beter wordt opgenomen. In vlees zit een andere vorm van ijzer, die van nature al wat
makkelijker wordt opgenomen (heem-ijzer). Vitamine C heeft geen invloed op de opname van deze ijzervorm.
22
32.
Dieetmargarine bevat minder vet dan gewone margarine
Antwoord: Niet waar! De term “dieet” heeft niets te maken met de hoeveelheid vet en ook niet met de hoeveelheid calorieën. Het gaat om
het soort vet. Ten minste de helft van het vet in dieetmargarine moet bestaan uit “gezond” meervoudig onverzadigd vet zoals linolzuur.
Zowel dieetmargarine als gewone margarine bevatten circa 80% vet.
33.
In biologisch vlees zit nooit antibiotica
Antwoord: Niet waar! Ook in de biologische veehouderij mag gebruik worden gemaakt van antibiotica. Weliswaar niet preventief, zoals in
de bio-industrie, maar alleen als dieren echt ziek zijn. Het antibioticagebruik ligt dus zeker wel lager dan in de bio-industrie, maar dat is
geen garantie voor antibioticavrij vlees. Dat blijkt uit een onderzoek van de Consumentenbond uit 2008. In 9 van 220 kipfilets werden
resten antibiotica aangetroffen. En juist in een biologische kipfilet bleek het gehalte het hoogst.
34.
Citroen breekt vet af
Antwoord: Niet waar! Zure producten als citroen, grapefruit, augurk en azijn breken geen vet af. Dus door citroen of citroensap zal
niemand afvallen. Haring en leverworst ingemaakt in het zuur worden ook niet minder vet door het zuur. En ga maar na: vette pannen en
borden worden echt niet door de citroen in het afwasmiddel schoon, maar door de zeep die erin zit.
35.
Brood is belangrijk voor voldoende jodium
Antwoord: Waar! Brood is in Nederland de belangrijkste bron van jodium. Er zijn maar weinig voedingsmiddelen die dit mineraal van
nature bevatten. Alleen in zeevis (zoals kabeljauw of haring) en eieren (klein beetje) zit jodium. Als volwassene heb je per dag 150-200
microgram nodig. Jodium is belangrijk voor de vorming van schildklierhormonen, die nodig zijn voor de groei en de stofwisseling.
23
Omdat jodium weinig van nature in voedingsmiddelen voorkomt, wordt het toegevoegd aan bakkers- en keukenzout (JOZO-zout).
Daardoor zijn brood en JOZO-zout naast vis de belangrijkste leveranciers van jodium. Eet daarom voldoende brood. Met dagelijks 6
sneetjes brood krijg je voldoende jodium binnen.
Bakkers zijn trouwens niet meer verplicht bakkerszout te gebruiken. In biologisch brood wordt vaak zeezout gebruikt. Dat bevat van nature
ook wat jodium, maar erg weinig. Zeezout bevat namelijk 0,14-1,42 mg jodium en bakkerszout 50-65 mg jodium per kg zout.
Bakkerszout mag tegenwoordig ook gebruikt worden voor andere bakkerijproducten zoals gebak en koek, maar ook voor havermout en
muesli en broodvervangers als crackers. Een uitkomst voor mensen die geen broodeter zijn.
36.
Je moet vette vis eten
Antwoord: Waar! De aanbeveling is om elke week 1 à 2 keer vis te eten, waarvan 1 keer vette vis (zoals makreel, haring, sardines, paling en
zalm). Dit wordt aanbevolen vanwege de gezonde visvetzuren. Dit zijn namelijk onder andere goed voor hart en bloedvaten. Volgens de
Gezondheidsraad is het eten van vis namelijk de beste manier om de visvetzuren binnen te krijgen.
Maar aan het eten van vis zitten wel wat haken en ogen. Het is duur en sommige vissoorten worden bedreigd. Er is natuurlijk gekweekte
vis, maar die vissen groeien op een dieet van plantaardig voer en krijgen dan vlak voor de slacht nog een visoliestoot, wat ze toch nog tot
een echte vis maakt.
Voedingsmiddelen die verrijkt zijn met visvetzuren of visoliecapsules zijn natuurlijk een alternatief om toch voldoende omega 3 binnen te
krijgen. Maar de Gezondheidsraad adviseert dit niet vanwege het risico op een te hoge dosering.
24
37.
Een 1/2 uur bewegen per dag is genoeg om af te vallen
Antwoord: Niet waar! Als je puur en alleen door meer sporten wilt afvallen, moet je dagelijks maar liefst 1,5 uur per dag matig intensief
actief zijn.
Maar afvallen is niet alleen een kwestie van meer bewegen, ook minder eten hoort erbij. Als je minder eten combineert met meer
bewegen, dan is minimaal een ½ uur per dag matig intensief bewegen voldoende. Wist je trouwens dat uit onderzoek blijkt dat mensen die
zijn afgevallen dagelijks bewegen een succesfactor is voor het behoud van het nieuwe gewicht?
38.
Druiven, nectarines en peren bevatten nauwelijks vitamine C
Antwoord: Waar! Vooral citrusfruit als sinaasappel, grapefruit en mandarijn bevat veel vitamine C. Ook zwarte bessen en kiwi’s zijn rijk aan
vitamine C.
39.
Vitamine C vervliegt uit vers sinaasappelsap dat langer staat
Antwoord: Niet waar! Ook na één tot twee dagen afgedekt bewaren in de koelkast bevat vers geperst sinaasappelsap nog veel vitamine C.
Je kunt aanhouden dat sinaasappelsap per dag in de koelkast zo’n 2% vitamine C verliest. Mits je het donker bewaard.
40.
Scharreleieren zijn diervriendelijk
Antwoord: Niet waar! De kippen van scharreleieren zijn nooit buiten geweest en leven in een grote stal. Kies liever voor eieren van kippen
met een vrije uitloop. Zij kunnen naar buiten lopen. Of nog beter: kies voor biologische eieren. Deze kippen worden zo natuurlijk mogelijk
gehouden. Je herkent biologische eieren aan de 0 als eerste cijfer van de code op het ei.
25
41.
Paprika’s bewaar je het best in de koelkast
Antwoord: Niet waar! Vruchtgroenten zoals paprika’s, maar ook tomaten en komkommer bewaar je bij voorkeur op een koele plek van
zo’n 12 °C. Zo kunnen ze nog een beetje doorrijpen. Bij een te koude temperatuur, zoals in de koelkast, verstoor je dit rijpingsproces.
42.
Verse groenten zijn duurzamer dan diepvriesgroenten
Antwoord: Niet waar! Als het gaat om duurzaamheid, doen groente in blik, pot of diepvries amper onder voor verse groenten uit de
Hollandse volle grond. Verwerkte groenten zijn zelfs duurzamer dan verse groenten uit Hollandse kassen. Ook zijn groenteconserven
duurzamer dan verse groenten die per boot of vliegtuig zijn aangevoerd. Dat blijkt uit onderzoek van de Consumentenbond, gepubliceerd
in de Consumentengids van mei 2010.
Het verwerken van groenten in blik, pot of diepvries kost weliswaar energie. Maar daar staat tegenover dat ze lang houdbaar zijn. Van
verse groenten wordt meer weggegooid vanwege bederf. Bovendien legt het stoken van kassen en het vervoer per boot of vliegtuig een
groter beslag op het milieu.
De Consumentenbond adviseert bij voorkeur te kiezen voor groenten van de volle grond uit Nederland of groenten uit blik, pot of
diepvries.
43.
Aardbeien moet je wassen
Antwoord: Niet waar! Het is niet nodig om aardbeien te wassen, omdat ze niet op de volle grond liggen. Wil je het toch doen, doe dit dan
voorzichtig in wat water en houd ze niet onder de stromende kraan. Verwijder pas na het wassen het kroontje.
26
44.
Van koffie droog je uit
Antwoord: Niet waar! De cafeïne in koffie heeft wel een diuretisch effect. Dat betekent dat je vrij snel na het drinken van koffie naar het
toilet moet. Maar in totaal verlies je niet meer vocht dan je anders zou kwijtraken.
45.
Hartig beleg is gezonder dan zoet beleg
Antwoord: Niet waar! Vleeswaren en kaas bevatten verzadigde vetten, veel zout en vaak meer calorieën dan zoet beleg. Alleen maar hartig
beleg op brood is daarom ook niet gezond. Zoet beleg lijkt misschien wel slechter voor de tanden. Maar ieder eetmoment – zoet of hartig –
is een aanslag op het gebit. Ook voor beleg geldt dus: varieer volop!
46.
Veel vezels eten? Kies dan voor rauwkost
Antwoord: Niet waar! Een schaaltje rauwkost bevat hoogstens 50 gram groente en dat is niet veel. Een portie gekookte bladgroenten van
50 gram bevat veel meer vezels. Een voorbeeld: een salade van 50 gram andijvie bevat 1,1 gram vezel en 50 gram gekookte andijvie bevat
2,25. Dit komt omdat andijvie slinkt tijdens het koken. Maar als je gekookte andijvie eet, eet je veel meer dan die 50 gram. Verder bevat
bereidde bladgroente doordat het slinkt per gewichtshoeveelheid meer vitamines, mineralen en bioactieve stoffen. Kook je dan ook nog
verstandig (in weinig water en niet te lang van te voren) dan blijft ook een groot deel van de vitamines bewaard.
27
47.
Vitamine C helpt bij de griep
Antwoord: Niet waar! Wel helpt vitamine C bij een verkoudheid. Niet om een verkoudheid te voorkomen, maar wel om er een halve dag
minder last van te hebben. Daarvoor heb je een flinke hoeveelheid nodig: 200-400 mg vitamine C. Dat zit bijvoorbeeld in 3,5 tot 7
sinaasappels. Voor een halve dag minder snotteren moet je dus flink wat sinaasappels eten of uitpersen!
48.
In spinazie zit veel ijzer
Antwoord: Niet waar! In spinazie zit helemaal niet bijzonder veel ijzer. In 100 g gekookte spinazie zit 1,3 mg ijzer en dat is maar net iets
meer dan in gekookte sperziebonen (1,1 mg) en zelfs minder dan in gekookte doperwten (2,0 mg) of een stukje rundvlees (gemiddeld ca.
2,8 mg). Hoe komt het dan dat spinazie zo’n goede naam heeft? Dat komt simpelweg door een domme typefout. In een van de eerste
voedingsmiddelentabellen werd per ongeluk de komma een cijfer te ver naar rechts gezet, waardoor het ijzergehalte van spinazie
torenhoog leek. Die vergissing werd weliswaar al in de jaren dertig ontdekt, maar het misverstand bleek onuitroeibaar.
49.
Van koffie word je weer nuchter
Antwoord: Niet waar! Nuchter worden is gewoon een kwestie van tijd. Vaak wordt er na afloop van een feestavond aan de gasten een kop
koffie geserveerd. Velen denken dat je dan weer nuchter wordt als je een glaasje teveel op hebt. Maar de alcohol kan alleen maar door de
lever worden afgebroken en dat kost tijd. Dat afbraakproces kan op geen enkele manier worden versneld. Ook niet door koffie. Dat het wel
zo lijkt komt door cafeïne. Cafeïne heeft een stimulerend effect en daardoor voelt je je na het drinken van de koffie wel wat helderder,
maar de alcohol wordt niet sneller verwerkt. Koffie kan ook de negatieve gevolgen van alcohol op bijvoorbeeld je reactievermogen niet te
niet doen.
28
50.
Knoflook is goed voor je hart
Antwoord: Waar! Knoflook staat bekend om zijn beschermende werking tegen hart- en vaatziekten. Uit diverse onderzoeken blijkt namelijk
dat knoflook een gunstig effect heeft op het cholesterolgehalte in het bloed. Maar om dit effect te bereiken moet je wel flink veel knoflook
eten: dagelijks 7 tot 28 teentjes, en dat gedurende lange tijd. Bijna niemand zal die hoeveelheid ook elke dag gebruiken, al was het alleen
om de geur die je daarna verspreidt. Fabrikanten van voedingssupplementen zijn hier handig op ingesprongen. Ze hebben geurloze
knoflookpreparaten op de markt gebracht. Of met deze preparaten hetzelfde beschermende effect kan worden bereikt is echter nog
steeds niet duidelijk.
51.
Gezonde tanden: snoep verstandig eet een appel
Antwoord: Niet waar! Tenminste als we het over de tanden hebben. In het meeste snoep zit suiker. Bacteriën in de mond zetten die suiker
om in zuur. Dat zuur is schadelijk, omdat de mineralen uit het glazuur van tanden en kiezen erin oplossen (tanderosie). Niet alleen snoep
geeft zo’n zuuraanval in de mond. Alles waar suikers in zitten geeft zo’n zuuraanval, dus ook een stuk fruit, een soepstengel of een glas
melk. Iedere keer dat je iets eet of drinkt (met uitzondering van water en thee zonder suiker) is een aanslag op je gebit. Daarom is het
verstandig om drie keer per dag een maaltijd te eten en maximaal vier keer iets tussendoor. Dan heeft je gebit tijd om te herstellen.
52.
Wilde vis is biologisch
Antwoord: Niet waar! Strikt genomen niet tenminste, want alleen producten uit kwekerijen kunnen het etiket “biologisch” verdienen. Voor
het etiket biologisch zijn er strikte regels voor visvoer en dierwelzijn en dat kun je bij wilde vis niet nagaan. Wildgevangen vis, zoals haring
in Nederland is natuurlijk wel een goede duurzame keuze. Er zijn in het buitenland al viskwekerijen van bijvoorbeeld zalm, kabeljauw of
forel die zich houden aan de eerder genoemde regels. Ze zijn te herkennen aan buitenlandse biologische keurmerken. Dit zijn bijvoorbeeld
het Duitse Naturland-keurmerk en het Engelse Soil Association keurmerk.
29
53.
Donkerbruinbrood is altijd volkoren
Antwoord: Niet waar! Donkerbruin brood kan er heel “volkoren” uitzien, maar toch niet zijn. Het brood krijgt dan zijn kleur door gebrand
moutmeel. Dit is geen schadelijke stof, het geeft het brood een bepaalde smaak en kleur. Wil je zeker weten dat een brood volkoren is, dan
wordt het volledig gemaakt van “volkorentarwemeel”. Het gebruik van de naam "volkoren" is overigens wettelijk vastgelegd. Een brood
mag alleen volkorenbrood genoemd worden als er uitsluitend meel is gebruikt waarin de gehele korrel is verwerkt. Dat geldt ook voor
“volkoren meergranenbrood”. Maar in een meergranen tarwevolkorenbrood hoeft alleen het tarwemeel volkoren te zijn. Verder kan er in
dit brood ook roggebloem of maïsbloem verwerkt zijn.
54.
In een portie spruitjes zit meer vitamine C dan in 1 sinaasappel
Antwoord: Waar! De meeste wintergroenten bevatten juist veel meer vitamines dan zomergroenten. Koolsoorten, zuurkool, knollen en
wortels zitten boordevol vitamines. Zo zit er in een portie gekookte spruitjes evenveel vitamine C als in twee sinaasappels.
55.
Je maag krimpt door lijnen
Antwoord: Niet waar! Dat is iets wat je wel vaak hoort als iemand aan de lijn heeft gedaan. Maar als er één ding onmogelijk is, is het wel
een maag die krimpt. Mensen voelen zich na een lijnperiode wel sneller verzadigd, dan voordat ze gingen lijnen. Tijdens het lijnen raakt
iemand gewend aan minder eten en dus aan een minder volle maag. De hersenen krijgen daardoor eerder dan voorheen seintje “ik heb
genoeg gehad”.
30
56.
Het vettige laagje op appel is giftig
Antwoord: Niet waar! Als een appel wat langer ligt kan hij wat vettig aanvoelen. Je hoeft niet bang te zijn dat het resten van
bestrijdingsmiddelen zijn. Het is een stof die een appel zelf “uitzweet” om zich te beschermen tegen schimmels. Door de appel te wassen
of goed af te vegen met een keukenpapiertje verwijder je het laagje.
57.
Rood vlees is niet zo gezond
Antwoord: Niet waar! Vlees bevat veel goede voedingsstoffen, zoals eiwit, B-vitamines, zink en ijzer. Maar eet niet te veel rood vlees. Uit
onderzoek blijkt een verband tussen het eten van meer dan 500 gram rood vlees en vleeswaren per week en een hoger risico van
darmkanker. En met roodvlees bedoelen ze dan al het rund-, varkens-, kalfs- en lamsvlees dat je kent. Welke stof uit dat vlees de
boosdoener is, is nog niet bekend. Er zijn diverse vermoedens. Het zou haemijzer kunnen zijn, een stof die zorgt voor de rode kleur van het
vlees. Haemijzer heb je trouwens wel nodig voor het zuurstoftransport door het lichaam. Anderen denken dat het te maken heeft met de
bereiding, zoals barbecueën of te bruin bakken van vlees. Als je varkensvlees en rundvlees regelmatig afwisselt met kip, vis en
vleesvervangers, loop je minder gevaar.
58.
Biologisch is áltijd milieuvriendelijker
Antwoord: Niet waar! Je zou het wel denken, want biologische landbouw en veeteelt dragen niet bij aan het mestoverschot. De dierlijke
mest uit de biologische veeteelt wordt immers gebruikt voor bemesting van eigen land of van het land van andere boeren in de omgeving.
Bovendien wordt er geen gebruik gemaakt van kunstmest en chemische bestrijdingsmiddelen. Maar niet op alle aspecten van het milieu
scoort de biologische productie beter dan de gangbare landbouw of veeteelt. Of ze nu in de bio-industrie of lekker in het weiland lopen,
runderen produceren overal evenveel van het broeikasgas methaan bij de vertering van hun voer. Voor het rondscharrelen hebben de
biologisch levende dieren bovendien meer ruimte nodig. En aan het energieverbruik tijdens de productie en transport worden geen eisen
gesteld. Dus de kassen voor het telen van bijvoorbeeld groente hoeven niet perse met duurzame energie verwarmd te worden. En
31
biologische en niet-biologische producten zoals groenten en tropisch fruit komen met hetzelfde zeeschip of vliegtuig naar Nederland.
Daarom hebben biologische producten die zijn geïmporteerd of uit de glastuinbouw een hogere energiebelasting dan niet-biologische
producten van de volle grond in Nederland.
59.
Kies liever haring dan kabeljauw
Antwoord: Waar! Vis, en vooral vette vis (zoals zalm, haring en makreel), zit vol onverzadigde vetzuren. Dit zijn de gezonde vetten en deze
helpen het cholesterolgehalte gezond te houden. Daar varen je hart en je bloedvaten wel bij. In vis zijn die onverzadigde vetzuren
bovendien heel speciaal. Deze speciale visvetten of omega-3 vetten hebben een bijzonder goede invloed op hart en bloedvaten en ze zijn
essentieel voor het functioneren van de hersenen. Er zijn ook aanwijzingen dat omega-3 vetten beschermen tegen depressies, dementie,
diabetes en astma. Hou bij je viskeuze wel rekening met of de vissoort bedreigd is. Haring is dat bijvoorbeeld niet en kabeljauw uit
bepaalde gebieden wel. Kijk in de viswijzer 2009/2010 welke vis een prima keuze is.
60.
Groene thee is gezonder dan zwarte thee
Antwoord: Waar! Al lange tijd staat groene thee erg in de belangstelling. Het zou een supergezonde drank zijn. Bij groene thee zijn de
blaadjes van de theestruik niet gefermenteerd. Dit geeft groene thee een zachtere smaak dan de gewone zwarte thee. Groene thee bevat
bovendien veel flavonoïden: antioxidanten die bescherming bieden tegen allerlei ziekten, zoals hart- en vaatziekten en kanker. Zwarte thee
bevat veel minder van deze stoffen. Regelmatig groene thee drinken is dus geen verkeerde gewoonte. Maar groene thee is lang niet de
enige leverancier van antioxidanten. Je vindt deze nuttige stoffen ook in veel andere producten, zoals groente en fruit.
32