Mystiek oerland zonder grenzen Het

Mystiek oerland zonder grenzen
Het Wereldmegalithicum
Klaus de Laak
De term wereldmegalithicum omvat alle megalithische
constructies ( Grieks = grote steen) uit de prehistorie en
de vroegste geschiedenis van over de hele wereld.
Het gaat om alle soorten megalithische bouwsels, ook
reusachtige tempels vallen eronder. De leeftijd van deze
megalithische bouwwerken wordt geschat op 3000 à 5000
jaar – tot dusver bestaan er geen wereldwijde, uniforme
wetenschappelijke criteria om de ontstaansleeftijd te bepalen:
in Europa bijvoorbeeld in Ierland “New Grange”
in Frankrijk “Bagneux”
op Malta „Hal Tarxien“ en „Agar Quim“
in Afrika de gigantische piramiden van Gizeh, maar ook
de nog moeilijk te plaatsen bouwwerken van Zimbabwe
- in Azië de kolossale fundamentblokken van het oude
Heliopolis van “Baalbek” in Libanon, maar ook de oeroude ruïnes van “Mohenjo Daro” in Pakistan
- in Amerika de bouwwerken uit het pre-Incatijdperk van
het Zuid-Amerikaanse Altiplano “Cavin de Huantar”
en “Puma Punku”, maar ook delen van de tempelstad
“Teotihuacan” in Mexico uit het tijdperk van vóór de
Azteken
New Grange Ierland
-
Bagneux Frankrijk
En dan zijn er nog de afzonderlijk opgetrokken menhirs (
Keltisch = grote steen), de menhirrijen ( Frans = alignements), kromlechs ( Welsh = kromming, kring), dolmen
(Bretons = steentafel) en steenkringen.
Als we terugkeren naar ons eigen continent, kunnen we
beginnen in het noorden, waar zich het enorme menhirveld van “Lindholm Hoje” bevindt, in Vendsyssel (Denemarken).
Cueva de Menga Spanje
In het noorden en noordwesten van Duitsland zijn er in
Schleswig-Holstein het hunebed in “Munkwolstrup”, de
reusachtige “Hünenstein”-langgraven en grafkamers in
Niedersachsen en in Werlte en Thuine in het Emsland;
vermeldenswaard is ook Hekese in de omgeving van
Osnabrück, ongeveer ter hoogte van Borger in Nederland.
Verder in westelijke richting in Duitsland het grote langgraf
bij Heiden in Westfalen en de unieke grafkamer met “zielengat” en inscripties bij Fritzlar, in de gemeente SchwalmEder in Hessen, het enige monument in zijn soort in deze
regio.
Hal Tarxien Malta
w w w. s t e i n r e i c h . e u
Mystiek oerland zonder grenzen
Overigens moet ik er op deze plek op wijzen dat het idee
van een “wereldmegalithicum” nog niet lang bestaat. Het
is niet meer precies te achterhalen wanneer deze omschrijving voor het eerst werd gebruikt.
De term werd geïntroduceerd toen wetenschappers in
interdisciplinaire discussies constateerden dat prehistorische megalithische constructies zoals steenkringen,
menhirs en langgraven etc. te vinden zijn op de Afrikaanse
steppen, in de bergdalen van de Kaukasus en van Pamir,
in de diepste bossen van Canada en zelfs op de Pacifische eilanden Nan Madol, Kiribati en Tahiti.
Maanpiramide Teotihuacan Mexico
Er zijn zelfs wetenschappers geweest die zich – niet zonder reden - afvroegen of de oorsprong van deze
wereldomvattende architectuur misschien niet aan één
ras, de “megalieten”, zou moeten worden toegeschreven.
Deze these is buitengewoon omstreden, nog steeds gaan
de meeste archeologen ervan uit dat de verschillende
bouwwerken niet door invloeden van buitenaf zijn ontstaan.
Welke argumenten spreken voor een wereldmegalithische oorsprong van deze bouwwerken?
Zonnepiramide Teotihuacan Mexico
Daarvoor is een precieze beschouwing opnieuw noodzakelijk. Laten we daarvoor weer beginnen in ons continent
Europa, om te kunnen vergelijken.
In het uiterste noorden van Zweden, in de Oostzee, ligt het
eiland Gotland met indrukwekkende prehistorische steenkringen, verder naar het zuiden het Zweedse eiland Öland
met dezelfde steenkringen.
Als we verder naar het zuiden reizen, naar Denemarken,
dan vinden we daar het al genoemde reusachtige menhirveld van “Lindholm Hoje”. In het noorden van Duitsland
zijn er de steenkringen bij Visbeck met de toepasselijke
naam “Visbecker bruid en bruidegom”, weer verder naar
het zuiden de grootste menhirgroeperingen ter wereld in
de Bretagne, bij Carnac in Frankrijk, de zogenaamde “alignements”.
Steenkist met zielengat Fritzlar Duitsland
Op ongeveer dezelfde geografische hoogte is er in Ierland
de imposante steenkring “Ring of Kerry” en daarnaast in
Groot-Brittannië de “Ring of Avebury”, niet ver van het bekendste en beroemdste prehistorische monument, “Stonehenge”.
Hunebed Hekese Duitsland
w w w. s t e i n r e i c h . e u
Mystiek oerland zonder grenzen
Verder naar het zuiden vinden we bijvoorbeeld ook op
het Franse eiland Corsica in de buurt van de plaatsen
Piombino en Filitosa steenkringen en interessante grafmonumenten, die zelfs menselijke trekken hebben. Aan de
Middellandse Zee kunnen we bovendien nog de “tayalots”
(= torenachtige stenen bouwsels) van Menorca uit de vroegste geschiedenis bewonderen.
Als we nu ons continent verlaten en Afrikaanse bodem
betreden, dan zien we ook daar op tal van plaatsen zulke getuigen van de prehistorie, meestal steenkringen en
menhirs. In de steppe van Ghana, het woestijngebied van
Mauretanië en in het zuidelijke Saharagebied van Algerije bij Tassili en Ajir, maar ook verder naar het zuiden bij
Durban tot aan het zuidelijkste puntje van het Afrikaanse
continent tegenover de Tafelberg bij Kaapstad: steenkringen en nog meer steenkringen uit de prehistorie en de
vroegste geschiedenis.
Steenkringen zijn ook aan te treffen in de steppe van Kazachstan, in het hoogland van het Pamir-gebergte, maar
ook aan de andere kant van de Atlantische oceaan in
Colombia in de buurt van San Augustin. Nog niet zo lang
geleden lieten Inuit (Eskimo’s) in het uiterste noorden van
het Amerikaanse continent wetenschappers steenkringen
zien. Indrukwekkende steenkringen zijn ook in groten getale te vinden op de Pacifische eilanden. De interessantste, Nan Madol, is een complex van tot muren opeengestapelde basaltpilaren, maar op Kiribati zijn er soortgelijke
bouwwerken. Ook op Tahiti zijn steenkringen (her)ontdekt.
Stonehenge Engeland
Stonehenge Engeland
Wat valt er na deze reis te zeggen over de overeenkomsten van “pool tot pool”?
Het antwoord is even simpel als indrukwekkend: ze zijn
identiek!
De steenkringen en menhirs zijn architectonisch niet van
elkaar te onderscheiden. Het is buitengewoon problematisch om vol te blijven houden dat de bouwers van deze
monumenten niets van elkaar wisten. Bovendien hebben
deze stenen monumenten nog iets gemeenschappelijks:
ze lijken alle opgesteld volgens astronomische principes.
Stonehenge Engeland
Wetenschappers menen dat de symmetrische ordening
van de stenen diende om zomer- en winterzonnewende te
bepalen om op het juiste moment graan en andere voedselgewassen te kunnen zaaien.
Alignements van Carnac Bretagne
w w w. s t e i n r e i c h . e u
Mystiek oerland zonder grenzen
Die redenering is tot op zekere hoogte te volgen.
Echter, zouden er in Bretagne werkelijk 15000 reuzenstenen zijn opgericht, alleen maar om het voorjaar en de
winter te kunnen bepalen? Werden er misschien met zulke
reusachtige bouwwerken nog andere astronomische waarnemingen gedaan?
Daar is wat voor te zeggen, zo is op de “Hemelschijf van
Nebra”, pas kort geleden in Sachsen-Anhalt aan de openbaarheid prijsgegeven, het zogenaamde “Zevengesternte”, de Plejaden, afgebeeld. Waarom?
Er is nog iets wat op overeenstemming wijst – een kwestie die raadselachtigers is dan ooit en bijna mysterieuze
trekken vertoont: hoe zijn de bouwkundigen en architecten
van toen omgegaan met de kolossale gewichten van het
verwerkte steenmateriaal. Vooral de voortbewegings- en
transporttechnieken stellen ons nog steeds voor raadsels.
Opnieuw een paar voorbeelden ter illustratie.
We beginnen weer bij ons continent, met een blik op de
Bretonse steenrijen, de zogenaamde alignements, kromlechs en dolmen. Daarvan zijn er nu nog zo‘n 3000 menhirs overgebleven, opgesteld in een allee van 13 rijen over
een lengte van ca. 15 kilometer.
De beginstenen zijn ongeveer een halve meter hoog
en de stenen worden naar het oosten toe allengs hoger
– de laatste zijn kolossen van 7 meter hoogte. Deze allee
eindigt aan de kust bij Locmariaquer en bij de grootste
menhir van de wereld. Die is ongeveer 28 meter hoog en
volgens de informatie van het plaatselijke museum ca.
320 ton zwaar ( helaas is hij omgevallen en in drie stukken
gebroken).
Maar dit cijfermateriaal is niet voldoende om een indruk te
krijgen van dit kolossale bouwwerk als geheel. In het bovengenoemde museum wordt namelijk ook toegelicht dat
er tijdens de Europese cultuurtwisten in de Middeleeuwen
nog ongeveer 15000 van deze menhirs stonden ( in plaats
van de overgebleven 3000).
Alignements van Carnac Bretagne
Alignements van Carnac Bretagne
Bagneux Frankrijk
Zo is het bij veel cultuurhistorische bouwwerken uit de
prehistorie gegaan. Kijk maar eens naar de eeuwenlange
afbraak van steenmateriaal van de Egyptische piramiden
– het oude stadshart van Caïro is nagenoeg voor de helft
opgetrokken uit piramidemateriaal.
Hoeveel megalithische bouwsels zouden er nu over zijn
als we het roven van stenen voor eigen gebruik hadden
kunnen tegenhouden?
Leeuwenpoort van Mykene Griekenland
w w w. s t e i n r e i c h . e u
Mystiek oerland zonder grenzen
In de Bretagne is het natuurlijk niet veel anders geweest.
Ook nu nog zijn bij veel huizen, zelfs in de buitenmuren,
duidelijk menhirs als bouwmateriaal te herkennen. Als
het cijfer van 15000 menhirs ten tijde van de Middeleeuwen klopt, wat kunnen we daar dan uit concluderen? Dan
spreken we over schier onvoorstelbare gewichtsmassa‘s.
Volgens sommige wetenschappers moeten hier honderdduizenden tonnen aan steenmateriaal zijn verplaatst.
Hoe hebben ze dat gedaan?
Piramide van Cheops van Gizeh Egypte
Vanuit wetenschappelijke hoek zijn er diverse suggesties
gedaan: transport op allerhande rollers ( boomstammen,
ronde voorwerpen, met ijs of zelfs op vet, met opgeworpen
aarden dammen als hulpmiddel etc.).
De schrijver van dit artikel bezocht vijf vooraanstaande
bedrijven in Duitsland die zich bezig houden met zware
transporten en de plaatsing van grote bouwelementen om
met de daar aanwezige vaklieden van gedachten te wisselen. De reacties waren interessant.
Een paar ingenieurs en technici wilden de meegebrachte
metingen en berekeningen helemaal niet geloven, omdat
ze dergelijke transport- en hefmethodes voor uitgesloten
hielden. De geraadpleegde deskundigen waren het er in
ieder geval over eens dat de hierboven geschetste technische methoden voor het transport en de bouw van megalithische constructies onbruikbaar zijn.
Ook de suggestie van historici, dat er wellicht honderdduizenden mensen bij de bouw betrokken zijn geweest, kan
wat betreft de Bretonse steenconstructies niet kloppen.
Deze arme streek is op grond van de landschappelijke
gesteldheid altijd dunbevolkt geweest. Honderdduizenden
zijn er nooit geweest.
Om dit technische “mysterie” te completeren, volgt hier
nog een ander voorbeeld:
ongeveer drie vlieguren van Frankrijk verwijderd ligt in
Libanon het oude Heliopolis van Baalbek. De stad wordt
toegeschreven aan de Phoeniciërs, Grieken en vooral de
Romeinen. In de onderste steenrijen van de zogenaamde
Jupitertempel bevinden zich drie reusachtige monolieten,
“trilithos” (Grieks = drie stenen) genoemd. Volgens Baalbekdeskundige Michel Harriz wegen ze per stuk zo‘n 800
ton en meer.
Maar dat is nog niet alles.
w w w. s t e i n r e i c h . e u
Abu Simbel Egypte
Hatschepsut-tempel Egypte
Trappiramide van Sakkara Egypte
Mystiek oerland zonder grenzen
In de nabij gelegen steengroeve ligt een messcherp uitgehouwen reuzenmonoliet voor Baalbek van ongeveer 22
meter lang en met een gewicht van ongeveer 1500 ton (
weer volgens Michel Harriz).
Eeuwenlang schreef men dit gebouwencomplex in eerste
instantie toe aan de Romeinen, totdat men niet al te lang
geleden een niet langer te negeren stijlbreuk tussen het
fundament en de daarop gestapelde steenrijen moest
constateren.
Kenners van de architectuur van het Romeinse imperium
hebben zelf verklaard dat de Romeinen zulke gigantische
blokken nergens in hun invloedssfeer hebben gebruikt. Zo
ook Aubrey Menen: “De grootste blokken die Rome ooit
heeft verwerkt, staan nu nog in de belangrijke stad Leptis
Magna (nog zichtbaar in de Libische woestijn), Baalbeks
reuzencyclopenmuren zijn vreemd!”
De recente inzichten hebben duidelijk gemaakt dat het de
moeite is om de kolossale, niet exact te dateren fundamenten van diverse gebouwencomplexen nog eens aan
een nader onderzoek omtrent hun herkomst te onderwerpen!
Een bijzonder interessant en illustratief voorbeeld hiervoor is de nog steeds raadselachtige Incavesting “Machu
Picchu” in het Andesgebergte van Zuid-Amerika. Ook
hier is er sprake van een stijlbreuk tussen het cyclopische
fundament en de waarschijnlijk door de Inca’s daarop geplaatste muren, uitgevoerd in hun bouwtechniek. Simone
Waisbard, wetenschapper en kenner van deze mythische
locatie, zegt daarover: “Machu Picchu is opgetrokken op
een bestaand plateau van gigantische steenblokken. Dat
bewijst dat Machu Picchu is gebouwd op de restanten van
een veel ouder bouwwerk, nagelaten door een oeroud ras
van “megalieten”, die overal op aarde hun sporen hebben
nagelaten.”
Reuzenmonoliet voor Baalbek, Libanon
Hypogeum Malta
Ring of Kerry Ierland
Het lijdt geen twijfel dat de megalithische bouwwerken op deze wereld tot de grootste raadsels
van de geschiedenis behoren. Het blijft spannend of de wetenschap in staat zal zijn de sluier te
lichten of dat ze een onoplosbaar mysterie blijven!
In dit verband is het interessant om vast te stellen, dat de afgelopen decennia steeds meer
mensen uit alle lagen van de bevolking zich zijn gaan interesseren voor deze mysterieuze
bouwwerken uit een vervlogen verleden.
w w w. s t e i n r e i c h . e u
Mystiek oerland zonder grenzen
Van strips, literatuur tot en met wetenschappelijke verhandeling: publicaties over dit onderwerp
kennen miljoenen lezers. Het onderwerp figureert – soms tot vervelens toe – in tv-programma‘s,
films en hoorspelen. Dagelijks verschijnen er nieuwe wetenschappelijke en populair-wetenschappelijke publicaties en uitzendingen. Last but not least trekken de megalithische bouwsels een
groeiende schare toeristen – de promotie voor deze oude raadselachtige plaatsen verloopt succesvol.
Voor de regio Emsland en de Nederlandse provincie Drenthe is door Emsland Touristik in Meppen en het Recreatieschap Drenthe al een flyer van uitstekende kwaliteit uitgegeven, evenals een
audio-guide over een toeristische route langs de hunebedden uit de prehistorie en de vroegste
geschiedenis, aangevuld met informatie over de bezienswaardigheden in de omgeving en achtergrondinformatie.
Bovendien is, niet in de laatste plaats door de decennialange bemoeienissen van de schrijver
van dit artikel, met inzet van alle pr-middelen zoals lezingen, krantenartikelen, interviews etc.
– een werkgroep opgericht, waarin deskundigen van diverse pluimage tot de opening van een
zogenaamde “Straße der Megalithkultur” (Megalietenroute) hebben besloten. De inwijding zal naar
verwachting in 2007 plaatsvinden. De route (lengte 350 km) zal vanaf het Osnabrücker Land door
het Emsland en de Wildeshauser Geest voeren (in de hoop, dat ook Schleswig-Holstein en het
noordwesten van Nordrhein-Westfalen zich aansluiten).
Het is te hopen dat daarmee deze “kroonjuwelen in een doornroosjeslaap” op een passende manier gepresenteerd kunnen worden opdat hun culturele en toeristische rijkdom geëxploiteerd kan
worden – zoals dat in andere delen van de wereld al geruime tijd met groot succes wordt gedaan!
w w w. s t e i n r e i c h . e u