Kennelijk weten heel weinig mensen wat hun kernkwaliteiten zijn. Hoe komt dat? We hebben nooit geleerd om na te gaan welke kwaliteiten echt in ons verankerd zitten. Op een sollicitatiegesprek sommen we vaak drie van buiten geleerde goede punten op die passen bij de vacature, maar veel dieper is er niet over nagedacht. Je kernkwaliteiten noem ik je ‘dna’: je dagelijkse natuurlijke attitude. Eigenschappen die zo evident zijn dat je ze zelf niet meer opmerkt. Zoals iemand die stipt en beleefd is en dat maar normaal vindt − tot hij geconfronteerd wordt met iemand die altijd te laat komt of bot communiceert. Als je je eigen ‘dna’ kent, kun je conflicten op het werk voorkomen, maar ook zoeken naar geschiktere jobs. Veel mensen hebben een job waarvoor ze zich te veel moeten stretchen. Vroeg of laat breekt dat je zuur op. LYSENS: bij jobs ligt op wat de arbeidsmarkt vraagt, waarden lijken van geen tel. LYSENS: Daar loopt het mis. We leren nergens hoe je moet leven. In Oosterse culturen is het veel meer de gewoonte om naar je zielsgevoel te luisteren. Generatie na generatie leert na te denken over wat er belangrijk is in het leven. Dat is zoveel meer dan een mooie auto voor de deur. Vandaar al dat ziekteverzuim en die burn-outs. Het is ook moeilijk. Ik voelde al jaren dat ik coach en trainer moest worden, maar ook ik was bang om mijn gevoel te volgen. Waarop moet je dan vertrouwen als je een job kiest? Het is makkelijker in stilte een droom te koesteren, dan kun je die nooit verliezen? Je kunt maar beter een plan voor je leven maken voor je in het plan van een ander moet passen. U vindt dat we daar te weinig over nadenken. LYSENS: Als we afstuderen, zoeken we een job die aansluit bij ons diploma. Daarna hollen we maar door, zonder er bij stil te staan waar het ons heen leidt. Waarom plannen we onze vakanties wél tot in de puntjes, maar onze levens amper? Vaak staan we er pas even bij stil als er iets misloopt − bij ontslag, ziekte of een echtscheiding. Waarom stellen we ons niet vroeger vragen of die job wel bij onze waarden past? Ik zie zo veel mensen een job kiezen omdat ze aansluit bij hun studies of omdat ze een grote villa willen, maar intussen sterven ze van ellende. Ze hebben een masterdiploma, maar dromen van een koffiebar. Je zou toch verwachten dat mensen op hun dertigste of veertigste wel durven te kiezen voor wat ze zelf willen. De realiteit is anders. De meesten rennen maar door, doen wat de maatschappij van hen verwacht. Een tandarts had veertien jaar gestudeerd, haatte zijn job, maar durfde toch niet toe te geven aan zijn gevoel. We hebben veel te weinig leren luisteren naar ons buikgevoel. Terwijl onze intuïtie vaak juist is. LYSENS: Burn-outexperts zeggen dat hun klanten vaak worstelen met een gebrek aan zingeving. De focus hij wél wil. Zoek iets dat past bij jouw normen en waarden, bij hoe jij in het leven wilt staan. Dat idee hoeft niet per se groots te zijn. Veel medewerkers bij Frisk vonden het bijvoorbeeld heel belangrijk om producten van hoge kwaliteit af te leveren. Toen ze later in fabrieken belanden waar dat minder telde, raakten ze gedemotiveerd. Ze moesten bedrijven zoeken waar kwaliteit wél belangrijk was. ‘We hebben veel te weinig leren luisteren naar ons buikgevoel.Terwijl onze intuïtie vaak juist is.’ LYSENS: Op jezelf, want dat is vandaag de enige zekerheid die je nog hebt. Op de arbeidsmarkt is niets nog zeker, alles verandert. Zelfs bij de overheid. Je moet je voortdurend bijscholen, wendbaar blijven. En vooral jezelf kennen. Weten wat jij wilt. Ik ben ervan overtuigd dat wie flexibel is en zich wil bijscholen, niet snel zonder job zal zitten. En als je geen idee hebt wat je echt wilt? (lacht) Vaak weet iemand erg goed wat hij niet meer wil, maar niet wat LYSENS: LYSENS: Ik ben geen fan van de Verenigde Staten, maar op dat vlak kunnen we iets van hen leren. Daar mag je falen. Dan vragen ze wat je eruit hebt geleerd. Uiteraard moet je elk idee toetsen aan de realiteit. Ik maak met cliënten een financieel plan op, we kijken naar haalbaarheid en de beschikbare tijd. Maar als alles er is om de sprong te wagen, dan moet je springen. Ik ben ervan overtuigd dat iedereen een andere weg kan inslaan die beter bij hen past. Het is misschien makkelijker met een uitgebreid netwerk of een hoog diploma, maar ik heb het ook bij productiearbeiders zien lukken. Een arbeidster aan de band droomde ervan met kinderen te werken, ze heeft nu een baan als kinderverzorgster. Een productiemanager was totaal gefascineerd door auto’s. Zonder zijn ontslag zou hij nooit hebben overwogen om die passie te volgen. Het heeft hem veel moeite gekost om zonder ervaring de autowereld binnen te raken, maar het is gelukt. Hij mag zich nu proberen te bewijzen. ● Hoera, ontslag! Rilla Lysens, uitgeverij Borgerhoff & Lamberigts, 192 blz., 22,95 euro. 5 APRIL 2017 45 Mediargus met docroom pdf