Meer kennis van foto synthese bij aardbei

Tekst Dr. Elias Kaiser en Jan Janse, Wageningen UR Glastuinbouw
Meer kennis van
foto­synthese bij aardbei
Aardbei is een belangrijk glasgewas geworden. De laatste 15 jaar is de
bedekte teelt van aardbeien zelfs met ruim 70 procent toegenomen tot meer
dan 360 ha. Een groter areaal onder glas betekent echter ook dat het energie­
gebruik in de aardbeiteelt stijgt. Het is dan ook belangrijk om naar manieren
te zoeken om op energie te kunnen besparen, bijvoorbeeld op elektriciteit
benodigd voor de belichting of op het stoken van gas voor de CO2-bemesting.
Het in kaart brengen van de fotosynthese en de verdamping van in kassen
geteelde aardbeien is hierbij van groot belang.
Elias Kaiser en Jan Janse, gewas­
onderzoekers van Wageningen UR
Glastuinbouw, zijn hiermee bezig. Het
verzamelen van basis­kennis door de
onder­­zoekers verloopt in drie stappen.
Eerst werd via een literatuur­studie
onder­­zocht, hoeveel onderzoeks­
gegevens er eigenlijk over foto­
synthese in de vak­literatuur bestaat.
Het resultaat was ontnuchterend.
Er was vrij weinig onderzoek aan
aardbei in kassen gedaan en veel
vragen van de weten­schappers bleven
onbeantwoord. Het was bijvoorbeeld
niet duidelijk, hoe de foto­synthese
van een aardbei­gewas over meerdere
maanden veranderd. Of hoe groot
het verschil in capaciteit voor foto­­
synthese en verdamping is tussen
jonge en oude bladeren. Verder is het
door de opbouw van de aardbei­plant
niet makkelijk de leeftijd van een blad
te bepalen. In heel veel studies was
de blad­­leeftijd dan ook niet goed
gedefinieerd.
Fotosynthese metingen
De tweede stap was het meten van
het verloop van de foto­synthese
over drie maanden in een belicht
aardbei­­gewas. Dit is uitgevoerd
in een onderzoek­kas in Bleiswijk
van Wageningen Plant Research,
Business Unit Glastuinbouw, bij
een door­drager van ABZ Seeds.
Op drie verschillende tijd­stippen,
namelijk medio maart, april en mei
van het afgelopen jaar, werd in jonge
en oude bladeren de licht- en de
CO2-respons van de foto­­synthese,
het elektronen­transport en de
geleid­baarheid van de huid­­mondjes
gemeten. Eén van de belangrijkste
resultaten uit deze metingen was,
dat de fotosynthese­snelheid in jonge
en oude bladeren bij licht­verzadiging
even hoog was (Figuur 1, rode
kolommen). Daarnaast was de totale
capaciteit voor de foto­synthese, die
gemeten is in licht- en CO2-verzadigde
bladeren, in oude bladeren zelfs hoger
dan in jonge bladeren (Figuur 1, groene
kolommen). Verrassender­wijs deden
de oude bladeren het dus niet slechter
dan de jonge bladeren! Verder was
het opvallend, dat de geleid­baarheid
van de huid­mondjes in jonge bladeren
in het algemeen hoger was dan in
oude bladeren (Figuur 2). Uit deze
resultaten zou dus geconcludeerd
kunnen worden, dat het plukken van
oude bladeren geen nuttige strategie
is, tenzij ze in de schaduw van andere
bladeren zitten. Het zou zelfs zinvol
kunnen zijn om in een volgroeid gewas
al vroeg een paar jonge bladeren weg
te nemen. Hierdoor hoeft de plant geen
suikers in deze bladeren te investeren
en kunnen er relatief veel suikers naar
de vruchten gaan. Kleine blaadjes
wegnemen zal ook de verdamping van
het gewas beperken. Om vocht af te
Meetopstelling van de
foto­synthese-meting in
een belicht aardbeigewas.
Er is steeds meer behoefte
aan het in kaart brengen
van de fotosynthese van
dit gewas.