WORD document - Toneelgroep De Appel

Medea helpt Jason aan het gulden Vlies
Koning Aietes van Kolchis had twee dochters bij de Kaukasische nimf Asterodeia. Zij was de
moeder van Chalkiope (de weduwe van Phrixos) en van Medea. Asterodeia was overleden
en Aietes was nu getrouwd met Eidyia. Zij had Aietes een zoon gegeven; Absyrtos.
Chalkiope was verrrast haar zoons terug te zien. Zij was Jason heel erg dankbaar omdat hij
haar zoons van de verdrinkingsdood had gered. Aietes was minder opgetogen over de komst
van de Grieken. Hij vroeg zich af hoe ze langs koning Laomedon van Troje de Zwarte Zee
konden opvaren. Die had immers beloofd geen enkele Griek toegang tot de Zwarte Zee te
verlenen. Eén van zijn kleinzonen antwoordde ‘dat Iason, aan wie hij en zijn broers hun leven
te danken hadden, overeenkomstig een orakel gekomen was om het Gulden Vlies te halen.’1
Aietes werd wit van woede en hij maande Jason aan ‘terug te keren naar waar zij vandaan
kwamen voordat hij hun tongen liet afsnijden en hun handen afhakken.’2 Jason bleef hoffelijk
en vriendelijk. Toen beloofde Aietes het Gulden Vlies af te staan maar dan wel op schijnbaar
onmogelijke voorwaarden. ‘Iason moest twee door Hephaistos gemaakte vuurspuwende
stieren met koperen hoeven in een juk spannen, het veld van Ares ploegen tot een lengte
van vierhonderd aren en het dan inzaaien met de slangentanden die hem door Athene waren
gegeven, de paar die over waren van de inzaaiing in Thebe.’3 Medea was ondertussen
verschenen en had dit gehoord en Eros raakte haar met zijn pijlen in haar hart. ‘Telamon
vloekte, maar er kwam geen reactie van Iason, hij was in gedachten. Moest hij het doen? Hij
bezat geen bovennatuurlijke krachten, was geen Herakles.’4 Het was Chalkiope die als
eerste stappen deed om Jason te helpen. Zij deed dat omdat Jason haar zonen had gered.
Chalkiope kwam bij Medea en vroeg om Jason te helpen met haar magische krachten.
Medea stemde toe, ‘haar enige voorwaarde was dat zij met hem in de Argo als zijn vrouw
mee terug zou varen. Iason werd geroepen en hij zwoer bij alle goden van de Olympus dat
hij Medea eeuwig trouw zou blijven.’5 Ze gaf hem het sap van de krokus, de bloem die voor
het eerst uit het bloed van Prometheus was ontloken. Daar wreef hij zijn lichaam en wapens
mee in, het gaf hem kracht om de stieren te temmen. Hij ploegde de grond en zaaide de
tanden. Net als Kadmos had gedaan gooide hij een steen tussen de uit het zaad gegroeide
bewapende mannen. En net als toen bij Kadmos begonnen die mannen ook met elkaar te
vechten in plaats van met Jason. Jason hoefde alleen maar de gewonde overlevende af te
maken. Aiets weigerde echter zich aan zijn afspraak te houden; hij gaf het Gulden Vlies niet.
Hij dreigde de Argo in brand te steken en de bemanning uit te moorden. Medea bracht Jason
naar het heilige woud van Ares tot bij het Gulden Vlies. ‘Daar hing het vlies, bewaakt door
een weerzinwekkende en onsterfelijke draak met duizend schubben, groter dan de Argo zelf,
en geboren uit het bloed van het monster Typhon.’6 Medea kalmeerde de draak en smeerde
een slaapverwekkend drankje op zijn oogleden. Jason maakte het vlies los en vluchtte met
Medea naar de Argo. Er volgde een hevig gevecht aan de Argo. Iphitos sneuvelde en enkele
mannen raakten gewond. De Argo kon ontkomen. Medea genas de gewonden met haar
geneeskrachtige kruiden.
1
Robert Graves, i Griekse Mythen Deel 2, p. 310
Robert Graves, id.
3
Robert Graves, id., p. 311
4
Imme Dros, Griekse Mythen, p. 165
5
Robert Graves, id.
6
Robert Graves, id., p. 312
2
Lieven van Laethem, Le roman de Jason et Medée, miniatuur (1468)
Bertel Thorvaldsen, Jason en het Gulden Vlies (1803)