PDF Port-a-Cath

H.334274.0214
Port-a-Cath
Inleiding
In overleg met uw behandelend arts heeft u besloten tot het plaatsen
van een implanteerbare centraal veneuze katheter. Ook wel volledig
implanteerbaar toedieningsysteem, Port-a-Cath of kortweg PAC
genoemd. Het inbrengen van een Port-a-Cath systeem is een
chirurgische ingreep waarvoor u één dag wordt opgenomen.
Het inbrengen gebeurt onder plaatselijke verdoving of narcose.
Wanneer een Port-a-Cath
Meestal worden medicijnen via een infuus toegediend in een ader
van een arm. Als aders vaak aangeprikt worden, kan dit pijnlijk
worden. Bloedvaten kunnen beschadigd raken door het aanprikken
of door het irriterende effect van sommige medicijnen.
Ter voorkoming van deze problemen krijgt u een Port-a-Cath.
Het Port-a-Cath systeem is speciaal ontworpen om veelvuldige of
langdurige toediening van medicijnen via een infuus te
vergemakkelijken. Daarnaast is er minder kans op het krijgen van
een infectie omdat het systeem onder de huid ligt en het systeem
kan vaak worden aangeprikt. De Port-a-Cath blijft zitten tot de
behandeling afgelopen is. Dat kan soms enkele jaren duren. Soms
besluit men om de Port-a-Cath te laten zitten om in de toekomst
opnieuw te kunnen gebruiken. De Port-a-Cath wordt eerder verwijderd als er een infectie optreedt of als de katheter verstopt raakt
door een bloedstolsel.
Wat is een Port-a-Cath
Een Port-a-Cath is een volledig implanteerbaar toedieningsysteem.
Dit betekent dat het systeem in zijn geheel onder de huid wordt
geplaatst. Meestal op een geschikte, maar onopvallende plaats op
de borst, onder het sleutelbeen.
Een Port-a-Cath systeem bestaat uit twee onderdelen
Het reservoir: een kleine metalen injectiekamer van boven
afgesloten door een zelfsluitend siliconenmembraan.
De katheter: een dun lang hol, flexibel slangetje van siliconen of
polyurethaan (een soort rubber).
De katheter wordt in een grote ader in de borst in gebracht en wordt
vervolgens in de ader opgeschoven tot de punt van de katheter de
plek bereikt heeft precies boven het hart. Het reservoir komt onder
2
de huid te liggen en zal, te zien en te voelen zijn als een harde
bobbel onder de huid.
Om toegang tot het systeem te krijgen wordt een speciale Port-aCath naald door de huid en door het siliconenmembraan geprikt tot
op de bodem van het reservoir. U zult hierbij een kleine prik voelen.
Vervolgens wordt een infuus op de naald aangesloten. Medicijnen
en vloeistoffen gaan door het infuus, via de Port-a-Cath naald in het
Port-a-Cath reservoir via de katheter naar het bloedvat en de rest
van het lichaam. Ook kan bloed worden afgenomen via de Port-aCath. Dit wordt gedaan door een gespecialiseerde verpleegkundige.
3
Pre-operatief onderzoek in het ziekenhuis
Van de poli pre-operatief onderzoek ontvangt u de folder
“Anesthesie en pijnbestrijding rondom uw operatie of behandeling”
met de daarbij behorende afspraken. In die folder leest u wat er
poliklinisch nog gedaan moet worden voordat u opgenomen wordt
voor uw operatie.
Als u bloedverdunners gebruikt, meldt dit dan.
Voorbereiding thuis
In uw oproepbrief staat vermeld of en wanneer u mag eten en
drinken op de dag van de ingreep of dit wordt telefonisch aan u
doorgegeven.
Gebruik na het douchen geen bodylotion, make-up en nagellak.
Draag geen sieraden of piercings.
Laat uw waardevolle spullen thuis.
Het is niet verstandig zelf auto te rijden na een operatie, zorg
ervoor dat u door iemand wordt opgehaald.
Wat neemt u mee
Uw patiëntenkaart .
Actueel medicatieoverzicht (deze kunt u opvragen bij uw
bronapotheek).
4
Opname
Op de opnamedag wordt de operatie uitgevoerd.
Bij opname zal op de afdeling Chirurgie een opnamegesprek
plaatsvinden. Uw gegevens zullen met u worden doorgenomen.
Eventuele vragen kunt u stellen. De verpleegkundige zal u de hele
dag begeleiden. Voor de operatie krijgt u een operatiejasje aan en
een muts op. Protheses of gehoorapparaten moet u uit doen.
De verpleegkundige geeft aan wat er van u verwacht wordt. Als alle
voorbereidingen voor de operatie zijn getroffen, wordt u liggend in
bed naar de voorbereidingsruimte van de OK gebracht.
De operatie
In de voorbereidingsruimte worden de laatste voorbereidingen
getroffen, daarna wordt u naar de operatiekamer gebracht.
De operatie duurt ongeveer een half uur. Via een snee wordt het
systeem onder de huid gebracht en vastgehecht op de borstwand.
Soms wordt de katheter via een bloedvat bij de schouder ingebracht
onder zicht, dan is geen verdere controle nodig. Als de katheter met
aanprikken onder het sleutelbeen wordt geplaatst, wordt na de
operatie een controlefoto van de longen gemaakt, om uit te sluiten
dat de long is aangeprikt (zeer zeldzaam).
Na de operatie
Als u geopereerd bent, gaat u naar de uitslaapkamer. Als de pijn en
misselijkheid onder controle zijn en het goed met u gaat, kan u terug
naar de afdeling Chirurgie. Daar kunt u rustig bijkomen van de
operatie. Als de wond is genezen, is een bobbel onder de huid het
enige wat nog zichtbaar en voelbaar is. De wond is onderhuids
gehecht en er kan nog iets bloed uit de wond komen. De hechtingen
lossen vanzelf op. Na het inbrengen kan er spierpijn en een stijf
gevoel ontstaan in de schouder, aan de kant waar de Port-a-Cath is
ingebracht. U kunt hiervoor een pijnstiller krijgen.
Naar huis
U mag naar huis als u hebt gegeten, hebt geplast en de pijn onder
controle is. Is dit niet het geval, dan gaat u de volgende morgen naar
huis.
5
Leefregels voor thuis
Als de wond droog is, hoeft er geen pleister op.
Ga de eerste drie dagen na de ingreep niet in bad. U mag wel
kort douchen.
Het is belangrijk de wond te inspecteren op tekenen van een
infectie: roodheid, warmte, jeuk, vocht, pus en pijn rondom de
wond.
Gedurende twee weken mag u geen lichamelijk zwaar werk
verrichten of zware dingen tillen.
Beweeg uw arm rustig, bewaak zelf uw pijngrens.
U mag op de geopereerde zijde liggen.
Het dragen van de autogordel kan even lastig zijn. U kunt een
kussentje onder de gordel doen ter hoogte van uw buik.
U kunt zonder problemen door het ‘poortje’ op luchthavens.
U ontvangt een implantatiebewijs. Daarop staan technische
gegevens die van belang zijn als er iets aan de hand is. Dit
bewijs moet u altijd bij u dragen. Vraag ernaar als u het bewijs
niet gekregen heeft.
Complicaties op korte termijn
Er kan soms een grote blauwe plek ontstaan (hematoom). Deze
plek is pijnlijk, maar trekt vanzelf weg.
Op korte termijn kan er (spier)pijn en een stijf gevoel ontstaan in
de schouder, aan de kant waar de katheter is ingebracht. U kunt
hiervoor een pijnstiller nemen, bijvoorbeeld een paracetamol.
Het bloedvat waarin de katheter wordt ingebracht ligt dicht bij de
longen. Tijdens het aanprikken van het bloedvat bestaat er kans
op het per ongeluk aanprikken van de bovenkant van de long,
waarbij een zogenaamde klaplong ontstaat, dit veroorzaakt erge
benauwdheid.
Complicaties op langere termijn
Er kan een infectie optreden bij de Port-a-Cath. Gevolg hiervan
kan zijn dat de Port-a-Cath verwijderd moet worden.
De Port-a-Cath kan verstopt gaan zitten door een bloedstolseltje.
Men probeert dan eerst deze weer toegankelijk te maken, lukt dit
niet dan zal de Port-a-Cath verwijderd moeten worden.
6
Direct contact opnemen
Om complicaties snel op te merken is het belangrijk om regelmatig
de aanprikplaats te inspecteren.
Mocht u last hebben van de volgende verschijnselen of klachten dan
is het belangrijk om direct contact op te nemen met het ziekenhuis.
De huid waaronder het reservoir ligt (de aanprikplaats) is rood,
warm, pijnlijk, gezwollen of er komt wat pus uit.
Als u koorts (een temperatuur van boven de 38,5 graden Celsius)
en/ of koude rillingen heeft.
Als bij de aanprikplaats blauwe plekken ontstaan en de plaats
pijnlijk is.
Als er pijn en of zwelling optreedt van het gebied rondom de
aanprikplaats, bijvoorbeeld de arm of het halsgebied.
Als u denkt dat het Port-a-Cath systeem is verschoven.
Bij plotselinge benauwdheid.
Vragen
Tijdens uw opname
Vraagt u uw arts of de verpleegkundige.
Na uw ontslag
Neemt u contact op met de de polikliniek chirurgie op werkdagen
van
09.00 uur tot 12.00 uur en van 14.00 uur tot 16.00 uur
Hardenberg  ( 0523) 276310
Coevorden  ( 0524) 526321
Of met afdeling chirurgie
 (0523) 276822
Buiten kantoren kunt u contact opnemen met de spoedeisende hulp
 (0523) 276666.
7
8