Pressemeldung - Wilo-Select 4 geht online

Persbericht
5.04.2017
Pompen - belangrijke elementen in de hygiënische
circulatie van warm tapwater
Circulatiepompen voor warm tapwater hebben twee belangrijke functies in
drinkwatersystemen. In de eerste plaats moeten zij aan de tappunten
warm water leveren zonder wachttijd. In de tweede plaats moeten zij
stagnatie vermijden om de hygiëne van het drinkwater te vrijwaren.
Wetenschappers hebben een steeds beter inzicht in de microbiologie van
drinkwater. Die kennis beïnvloedt meer en meer de manier waarop
drinkwaterinstallaties worden ontworpen en geplaatst. Gezien de
verbanden tussen de doorstroming, het tappen en de temperatuur in het
drinkwatersysteem is het voor een hygiënische tapwaterinstallatie
bijvoorbeeld belangrijk gebleken om alle onderdelen nauwkeurig op elkaar
af te stemmen. Dat geldt ook voor circulatiepompen voor warm tapwater.
Zij kunnen immers aanzienlijk bijdragen tot het temperatuurbehoud in het
systeem.
Drie krantenkoppen op twee weken tijd tonen aan hoe belangrijk het is om
drinkwatertanks in bestaande installaties te inspecteren, in overeenstemming met
de Duitse drinkwaterverordening (TrinkwV): “Twee sportzalen in Friedberg besmet
met legionella” (Beieren, Augsburger Allgemeine). “Legionella-alarm in douches van
basisschool Dormagen” (Noordrijn-Westfalen, WDR). “Geen douches meer door
bacterie in drinkwater” (Brandenburg, Märkische Allgemeine). Deze lijst kan
eindeloos worden aangevuld. Telkens als legionella wordt gedetecteerd, heeft dat
ernstige gevolgen, hoewel er in de meeste gevallen gelukkig niemand een
longontsteking oploopt door de besmetting. Wanneer er meer dan
100 kolonievormende eenheden per 100 millimeter worden vastgesteld, is een
oorzakenanalyse verplicht volgens de Duitse drinkwaterverordening (TrinkwV),
gevolgd door vaak dure maatregelen om de oorzaken weg te nemen.
Gebrekkig temperatuurbehoud door stagnatie
Een gebrekkig temperatuurbehoud in stilstaand drinkwater is de ware oorzaak van
microbiële verontreiniging. De meeste microben, waaronder legionella,
Persbericht
vermenigvuldigen zich immers snel in een watertemperatuur tussen 25ºC en 45ºC.
Die situatie doet zich vaak voor in leidingen met stilstaand water. De microben
krijgen er ruim de tijd om zich tegoed te doen aan de beschikbare voedingsstoffen,
bijvoorbeeld in de biofilm die ontstaat aan de binnenkant van leidingen. In de
sportzalen in Friedberg ontstonden de legionellakolonies naar het schijnt in de
afloop van een lekkende wasbak die buiten gebruik was gesteld en dus niet meer
werd gespoeld. In het andere geval bleek de oorzaak een afgezonderde en zelden
gebruikte douche te zijn. Regelmatige verversing van het water door een doordacht
gebruik van het drinkwaterdistributienet en maatregelen om de temperatuur van
drinkwater onder de 25ºC en die van warm tapwater boven de 50ºC te houden, zijn
eveneens cruciaal.
Om de groei van de gevaarlijke legionellabacterie te vermijden, moet vooral de
nodige aandacht uitgaan naar de circulatie van warm tapwater. Legionella dringt
het menselijke lichaam doorgaans binnen wanneer besmet opspattend water wordt
ingeademd, bijvoorbeeld tijdens het douchen. Dat circulatiepompen voor warm
tapwater een grote rol spelen in het temperatuurbehoud, is echter niet algemeen
geweten.
Stroomsnelheid en temperatuur
Om temperaturen die de groei van legionella bevorderen te vermijden, moet het
drinkwater volgens het DVGW-werkblad W 551 de verwarmingsketel verlaten aan
> 60ºC [1]. De retourtemperatuur van het drinkwater aan de ingang van de
verwarmingsketel mag maximaal 5 K gezakt zijn. Om die temperatuur te
garanderen, zijn onder andere een beperkte temperatuurschommeling en een
correcte instelling van de circulatiepomp van groot belang.
Bijvoorbeeld: een warmwaterleiding die in een onverwarmde ruimte, zoals een
kelder, is geïnstalleerd heeft een specifieke warmtebehoefte van 11 watt per meter
(volgens het DVGW-werkblad W 553). Wanneer alle leidingen correct geïsoleerd
zijn volgens de Duitse energiebesparingsverordening (EnEV), bedraagt het
temperatuurverlies in de verdeelleidingen naar schatting 4 K. De specifieke
volumestroom, om het vereiste temperatuurbereik van 60ºC/55ºC te garanderen,
bedraagt 2,3 liter per uur. Als de thermische isolatie van de drinkwaterleidingen
ontoereikend is volgens de EnEV, moet het debiet groter zijn om het grotere
warmteverlies te compenseren. Als de leidingen daarentegen door kokers lopen,
Persbericht
daalt de specifieke warmtebehoefte met 7 W per meter. Het debiet dat nodig is om
de temperatuur te behouden, is bij gevolg lager, namelijk ongeveer 1,5 liter per
uur. Deze waarden [2] zijn van belang voor de berekening van het totale debiet bij
het ontwerp van de pomp, maar ook voor de afstelling van de regelkleppen (zie
tabel 1).
Temperatuurgestuurde snelheidscontrole
Het DVGW-werkblad W 551 benadrukt de directe relatie tussen temperatuurbehoud
en debiet in de circulatie van warm tapwater: “In hygiënisch volmaakte
omstandigheden kunnen circulatiesystemen gedurende maximaal 8 uur per 24 uur
aan lagere temperaturen werken om energie te besparen, bijvoorbeeld door de
circulatiepomp uit te schakelen” (artikel 6.4). Deze bepaling moet worden
geïnterpreteerd in het licht van de EnEV 2016: “In warmwatersystemen moeten
circulatiepompen uitgerust zijn met automatisch werkende in- en
uitschakelvoorzieningen” (artikel 14, lid 4).
In beide bepalingen zijn er twee 'onbekenden' waardoor het moeilijk is om het
optimale evenwicht te vinden tussen hygiëne en energiebesparing: Ten eerste
wordt niet duidelijk gedefinieerd wat 'hygiënisch volmaakte omstandigheden' in
circulatiesystemen voor warm water zijn. Ten tweede is het niet altijd eenvoudig
om te bepalen wat het juiste ogenblik is om de pomp uit te schakelen zonder in te
boeten aan comfort. Enerzijds verschilt het gedrag van gebruiker tot gebruiker.
Anderzijds moet er in bepaalde gebouwen, zoals meergezinswoningen,
ziekenhuizen, verzorgingstehuizen en hotels praktisch altijd warm water
voorhanden zijn.
Circulatiepompen met een ingebouwde temperatuursensor bieden hier een
praktische oplossing. In de temperatuurgestuurde modus wordt de snelheid
aangepast naargelang de watertemperatuur, zodat de retourtemperatuur altijd
boven de ingestelde minimumtemperatuur blijft. De pomp behoudt ook het
ingestelde minimumdebiet, zelfs als de temperatuursturing het debiet onder het
minimum zou doen zakken. De pomp past het pompvermogen dus nauwgezet aan
om energie te besparen, automatisch en zonder het temperatuurbehoud in het
gedrang te brengen.
Persbericht
Sommige circulatiepompen met temperatuurgestuurde snelheidscontrole, zoals de
Wilo-Stratos PICO-Z, bevorderen bovendien de thermische desinfectie van het
drinkwatersysteem: als de pomp via de ingebouwde temperatuursensor een
thermische desinfectie detecteert, schakelt zij over op de maximale snelheid om
snel warm water naar het hydraulisch minst gunstig gelegen tappunt te brengen.
De pompbesturing van de Wilo-Stratos PICO-Z herkent een thermische desinfectie
zodra de watertemperatuur boven de 70ºC stijgt of afwijkt van een gemiddelde
temperatuur. Op die manier kunnen ook thermische desinfecties worden uitgevoerd
om legionella te bestrijden onder de 70ºC. Dit is vooral interessant wanneer
bescherming tegen verbranding vereist is.
Besluit
Het temperatuurbehoud, de circulatie en het mogelijk tappen van warm water zijn
doorslaggevende parameters om een gevaarlijke vermeerdering van bacteriën in
drinkwater te voorkomen. Voor de circulatie van warm water zijn de opstelling van
de leidingen, de correcte afstelling van de circulatiepomp en een optimaal debiet
belangrijke factoren. Voor energiebesparend temperatuurbehoud in het systeem is
een temperatuurgestuurde snelheidscontrole in de pomp erg doeltreffend,
tenminste als de pompcapaciteit geschikt is voor het distributienetwerk. De
pompfabrikant Wilo heeft daarom circulatiepompen met deze functies ontwikkeld in
verschillende formaten, voor meergezinswoningen, kleine commerciële gebouwen
zoals hotels en verzorgingstehuizen of uitgebreide drinkwaternetwerken zoals in
ziekenhuizen.
__________
[1] Voor kleine drinkwatersystemen, bijvoorbeeld in woningen, is een vertrektemperatuur
van 55ºC en een retourtemperatuur van 50ºC aan de verwarmingsketel geschikt, volgens
het DVGW-werkblad W 551. De voorwaarde is dat het water regelmatig wordt ververst,
zonder onderbrekingen van meer dan drie dagen. Distributiesystemen met een
verwarmingsketel van ≤ 400 l worden beschouwd als kleine drinkwatersystemen als ze
leidingen met een inhoud ≤ 3 l hebben tot aan het laatste tappunt.
[2] Zie DVGW-werkblad W 553, tabel 3 voor de algemene waarden van de specifieke
warmtebehoefte van leidinglengtes in verschillende omgevingen.
__________
Persbericht
Over WILO
WILO SE is een van de wereldwijd toonaangevende fabrikanten van pompen en
pompsystemen voor gebouwentechniek, het volledige waterbeheer en industrie.
Met een toekomstgerichte blik engageert het bedrijf, dat het afgelopen jaar meer
dan 1,3 miljard euro omzet maakte, zich sterk op het gebied van Onderzoek &
ontwikkeling. Het bedrijf met hoofdkantoor in Dortmund ontwikkelt zich meer en
meer van componenten- tot systeemleverancier. Wilo is internationaal synoniem
voor hightech op de pompenmarkt. Achter het bedrijf staan meer dan 7.500
medewerkers in meer dan 60 dochterondernemingen over de hele wereld.
De Belgische dochteronderneming heeft in haar meer dan 85-jarige geschiedenis
een niet onaanzienlijke bijdrage tot dit succesverhaal geleverd. WILO stelt in ons
land 34 gekwalificeerde personeelsleden tewerk voor de verkoop en service aan
distributeurs, installateurs en professionele eindgebruikers.
Voor meer informatie (niet voor publicatie)
WILO nv
Rusatiralaan 2
B – 1083 Ganshoren
[email protected]
T +32 2 482 33 33
www.wilo.be
Persbericht
Bijschrift
Een douche waar onmiddellijk aangenaam warm water uitkomt, is tegenwoordig
vanzelfsprekend. Maar zelfs een douche kan gevaarlijk zijn voor mensen als het
water verontreinigd is met legionella. (Foto's: Wilo)
De natlopercirculatiepomp met EC-motor Wilo-Stratos PICO-Z kan een ingestelde
retourtemperatuur aanhouden dankzij de snelheidscontrole. Zij heeft een maximale
opvoerhoogte van 6 m en een maximaal debiet van 3,5 m3/u voor de circulatie van
warm tapwater in meergezinswoningen of middelgrote commerciële gebouwen.