Docent - BEDRIJF + SCHOOL Scholen leren met bedrijven

Voeding Wereldwijd
Docentenhandleiding
Voeding Wereldwijd
Een module uit het Food and Health Project
Ontworpen voor tweede/derde jaar Gymnasium/HAVO/VWO
2010
Ontwikkeld door:
Scholengemeenschap Pantarijn Wageningen
Astrid Kengen
2
Inhoudsopgave
Introductie Docentenhandleiding
4
Opzet van de Module
5
Hoofdstuk 1
Wat is voeding wereldwijd?
9
Hoofdstuk 2
Voorbereiden koken wereldgerecht
10
Hoofdstuk 3 en 4
Wereldgerechtenbuffet
11
Hoofdstuk 5
Ontdek een land!
12
Hoofdstuk 6
Eigen Europa gerecht
13
Hoofdstuk 7 en 8
Europees Gerechtenbuffet
14
Hoofdstuk 9
Hoezo insecten?
15
Hoofdstuk 10
Bedenk zelf een insectengerecht
16
Hoofdstuk 11 en 12 Insecten Gerechtenbuffet
Hoofdstuk 13
Bronnen
Het beroep Produktontwikkelaar
17
19
21
3
Introductie Docentenhandleiding
Deze module gaat over voedsel in andere landen. Wat wordt er gegeten, wat is de relatie
met het land en het klimaat? We gaan ook een paar buitenlandse gerechten bereiden. De
module sluit af met het bedenken van een gerecht met insecten. Ook dit gaan we bereiden!
Deze module is gemaakt aan de hand van het POCO-model. In dit model staan onderzoeken
of ontwerpen centraal. De leidraad van deze modules is het POCO-model, dat bestaat uit 5
stappen: oriënteren, voorbereiden, uitvoeren, afsluiten en reflecteren. In deze 5 stappen leert
de leerling een onderzoek uit te voeren of een ontwerp te maken op een gestructureerde
wijze. Daarnaast geeft het POCO-model de mate van begeleiding van de docent aan.
4
Opzet van de module
1. Samenvatting
2. POCO-model
Hieronder wordt het POCO-model (per stap) toegelicht voor de module.
2.1 Oriënteren (hoofdstuk 1)
In de oriëntatiefase is het van belang dat de leerlingen nieuwsgierig worden. Ze gaan
nadenken waarom een bepaald voedingsmiddel kenmerkend is voor een bepaald land. Ook
maken zij een aantal eenvoudige gerechten uit een ander land, proeven zij deze gerechten
en bekijken zij wat erin zit.
2.2 Voorbereiden (hoofdstuk 5)
In de voorbereidingsfase gaan de leerlingen door middel van literatuuronderzoek uitzoeken
wat de relatie is tussen de kenmerken van een land (klimaat, grondsoort enz) en een paar
kenmerkende voedingsmiddelen van dat land. Zij gaan met behulp van deze kennis een
eenvoudig gerecht (eenpansmaaltijd) bedenken, dit bereiden en proeven. Ook van deze
gerechten gaan zij kijken wat erin zit.
2.3 Uitvoeren (hoofdstuk 9)
In deze uitvoeringsfase gaan de leerlingen zich verdiepen in het voedingsmiddel insecten. Zij
gaan eerst informatie opzoeken over insecten: in welke landen eten ze het, wat is de
voedingswaarde, wat is verkrijgbaar, hoe zien de recepten eruit? Daarna gaan ze zelf een
gerecht bedenken met insecten. Ook maken ze een folder waarin ze het eten van insecten
aanprijzen. Ze gaan de recepten maken, ze proeven en ze beoordelen de recepten door
middel van een Top 3. Ook worden de criteria voor deze keuzes besproken.
Verder wordt er aandacht besteed aan het beroep Produktontwikkelaar.
2.4 Reflecteren (hoofdstuk 12)
Wat vond je interessant, wat niet? Welke onderwerpen had je verwacht? Zijn die aan bod
gekomen? Vond je de module moeilijk of gemakkelijk? Ga je er thuis nog iets mee doen?
2.5 POCO-model voor deze module
Docent Docent
bepaal geeft
t
argumente
n
Oriënteren
- nieuwsgierigheid
X
prikkelen
- aanbieden kernkennis
en kernbegrippen
Voorbereiden
- Vraagstelling
formuleren
- Verwachting
Docen Docent
t geeft geeft
opties suggestie
s
Docen Docen
t geeft t geeft
criteria advies
X
X
X
5
formuleren
- Materiaal
- Werkwijze
- Gesprek met docent
Uitvoeren
- Uitvoeren werkwijze
- Resultaten+conclusie
- Discussie
- Gesprek met docent
Afsluiten
- Presenteren
Reflecteren
- Product
- Handelen van de
leerling (proces)
X
X
X
X
X
X
X
3. Thema’s
De module bestaat uit 13 hoofdstukken. Hieronder staat een overzicht van de hoofdstukken
en de onderwerpen/thema’s die in deze hoofdstukken aan bod komen.

Hoofdstuk 1: Wat is voeding wereldwijd?

Hoofdstuk 2: Voorbereiden koken wereldgerecht

Hoofdstuk 3: Wereldgerechtenbuffet

Hoofdstuk 4: Wereldgerechtenbuffet

Hoofdstuk 5: Ontdek een land!

Hoofdstuk 6: Eigen Europa gerecht

Hoofdstuk 7: Europees Gerechtenbuffet

Hoofdstuk 8: Europees Gerechtenbuffet

Hoofdstuk 9: Hoezo insecten?

Hoofdstuk 10: Bedenk zelf een insectengerecht

Hoofdstuk 11: Insectengerechtenbuffet

Hoofdstuk 12: Insectengerechtenbuffet

Hoofdstuk 13: Het beroep Produktontwikkelaar
4. Vaardigheden
Na het afronden van de module zijn de leerlingen in staat om:
- een woordweb te maken
- een werkschema voor een kookles te maken
6
-
een aantal kooktechnieken toe te passen
gerechten te beoordelen met behulp van een schema
informatie op te zoeken op Internet en/of in boeken
een folder te maken
informatie schematisch te verwerken
hygiënisch te werken
met een budget te werken
conclusies formuleren
5. Leerdoelen
Na het afronden van de module weten de leerlingen:
-
een aantal gerechten uit andere landen/werelddelen te noemen
een aantal voedingsmiddelen uit andere landen te noemen
de relatie te leggen tussen bepaalde kenmerken van een land en kenmerkende
voedingsmiddelen van dat land
verschillende smaken uit verschillende werelddelen te onderscheiden
een buitenlands gerecht te bedenken
de voedingswaarde van insecten te benoemen
de relatie insecten eten en wereldvoedselvraagstuk te benoemen
een gerecht met insecten te bedenken
een aantal gerechten zelf te bereiden
een folder te maken waarin men reklame maakt voor een onbekend gerecht
een aantal factoren te benoemen waarmee men rekening moet houden wanneer men
een onbekend gerecht wil introduceren
het beroep produktontwikkelaar op verschillende niveaus te omschrijven
6. Houding
Na het afronden van de module:
- zijn de leerlingen enthousiast over het bedenken van een onbekend gerecht
- hebben de leerlingen interesse in het beroep Produktontwikkelaar
- staan de leerlingen open tegenover het bereiden en eten van
voedingsmiddelen
onbekende
7. Randvoorwaarden voor de module
Materialen
 Computers met toegang tot internet
 Keuken (met inventaris) met één kookgelegenheid per vier leerlingen
 Materiaal om folders te maken
 Eventueel een paar atlassen/kookboeken/reisgidsen
Budget
 Voor deze module is een budget van ongeveer 10€ per leerling nodig
Mankracht
Afhankelijk van de ervaring van de docent en de klassegrootte: in deze module zitten
namelijk een paar kooklessen. Hierbij kan het handig zijn om een onderwijsassistent te
vragen als extra hulp. Voor de eerste les en de insecten-kookles moet de docent wat
inkopen doen vooraf, de rest van de lessen vergt niet meer voorbereiding dan een normale
les. Wel is het noodzakelijk dat een aantal leerlingen in sommige lessen de beschikking
hebben over een computer met Internet verbinding.
7
8. Betrokken bedrijven
Go-Tan te Heteren.
Naam contactpersoon: Han Go, adjunctdirecteur
Telefoonnummer: 0488487106
Email: [email protected]
Zij bieden: excursie of gastles.
Venik (Verenigde Nederlandse Insecten Kwekers)
Website: www.venik.nl
Deze biedt: voorlichting
Rijn Ijssel College te Wageningen
Contactpersoon: Rudolf Barkhuijsen
Email: [email protected]
Telefoonnummer: 0317491357
Zij bieden een betaalde workshop insecten koken aan (denk aan materiaalkosten,
docenturen, eventueel reiskosten).
POCO model
In hoeverre bevat de module
keuzemogelijkheden voor de
leerlingen?
In hoeverre nodigt de
module uit tot activiteit van
de leerling zelf?
In hoeverre doet de leerling
zelfstandig onderzoek/
ontwerp?
In hoeverre oefent de
leerling met reflecteren?
In hoeverre oefent de
leerling met samenwerken?
In hoeverre komen de
leerlingen in contact met de
bètawereld buiten school?
In hoeverre nemen de
leerlingen kennis van
beroepen die aansluiten bij
de module?
In hoeverre nemen de
leerlingen kennis van
opleidingen die aansluiten bij
de module?
Niet 0 0 X 0 0 maximaal
Toelichting:
Leerlingen kiezen hun eigen ontwerp a.h.v. suggesties. De
manier om de resultaten weer te gevenis aan criteria
gebonden
Niet 0 0 0 X 0 maximaal
Toelichting:
Vragen moeten zelf worden uitgewerkt. Informatie moet zelf
worden opgezocht om deze vragen te beantwoorden.
Niet 0 0 0 0 X maximaal
Toelichting:
Leerlingen werken toe naar het zelf opzetten van een
experiment met proefpersonen naar optische illusies.
Niet 0 0 0 X 0 maximaal
Toelichting:
Leerlingen leren elkaars werk te beoordelen maar ook zelf
positief om te gaan met de kritiek die zij krijgen. Ook kijken
ze regelmatig terug op hun eigen handelen
Niet 0 0 0 X 0 maximaal
Toelichting:
Samenwerking vind plaats in tweetallen en viertallen.
Niet 0 X 0 0 0 maximaal
Toelichting:
Excursie/gastles is mogelijk
Niet 0 0 X 0 0 maximaal
Toelichting:
Bestuderen het beroep produktontwikkelaar
Niet 0 0 X 0 0 maximaal
Toelichting:
Zij nemen hier kennis van door middel van informatie
verzamelen met behulp van Internet
8
Hoofdstuk 1
Wat is voeding wereldwijd
Opdracht
De leerlingen maken kennis met de module Voeding Wereldwijd.
Zij denken na over de vraag waarom bepaalde voedingsmiddel in bepaalde
landen/werelddelen voorkomen.
Doel
De leerlingen:
 Krijgen een introductie in de module Voeding Wereldwijd
 Denken na over de relatie kenmerken van een land/werelddeel en kenmerkende
voedingsmiddelen van dat land/werelddeel
Werkvormen
 Introductie: woordweb
 Voedingsmiddel proeven en bedenken uit wel land dit komt
 Kant en klaar gerecht bekijken en bedenken wat de relatie is tussen de ingrediënten
en het land
 Conclusies formuleren
Materiaal
 Bekertjes met Turkse drank: Aryan (kun je ook zelf maken, recept op
www.kookjij.nl/recept-ayran-yogurt-drank
 Per vier leerlingen een kant en klaar Wereldgerecht (bv. Knorr Wereldgerechten)
Voorbereiding vóór de les
 Bekertjes klaarzetten met drank erin
In de les
-
de docent maakt samen met de leerlingen klassikaal een woordweb: leerlingen noemen
een heleboel onderwerpen. Sorteer ze al schrijvend. Laat de leerlingen mee schrijven.
Geef daarna aan welke onderwerpen aan bod komen in de module (gerechten van
andere landen, wereldvoedselvraagstuk,insecten eten, koken, introduceren van voedsel
uit andere landen, typische smaken van andere landen). Laat de leerlingen deze
onderwerpen opschrijven in het werkschrift.
- Deel de bekertjes drank uit. Verkrijgbaar bij sommige supermarkten, zeker bij Turkse
winkels. Je kan de drank zelf maken: het recept staat op www.kookjij.nl).Turkse
leerlingen zullen dit herkennen, vraag aan hen of ze zich even stil willen houden. Laat de
leerlingen eerst zelf bedenken wat de antwoorden op de vragen zouden kunnen zijn.
Behandel de vragen daarna klassikaal:
1. Karnemelk en zout
2. Turkije
3. zout en zuur
4. warm land: zout om het verlies aan zout aan te vullen omdat je transpireert,
zuur omdat een produkt dan langer goed blijft, minder snel bederft
5. er bestaat vaak een relatie tussen kenmerkende voedingsmiddelen van een
land met het klimaat (en de bodem)
- leerlingen gaan nu kant en klare wereldgerechten bekijken. Geef elk groepje van vier
leerlingen een kant en klaar gerecht (bijvoorbeeld van Knorr Wereldgerechten). Samen
beantwoorden ze de vragen in het werkschrift. De docent loopt rond. Bij vraag 3
9
(verklaringen) moeten ze misschien geholpen worden. Vraag 4 is belangrijk: formuleer
samen de conclusie (zie vraag 5 hierboven)
Hoofdstuk 2
Voorbereiden koken Wereldgerecht
Opdracht
De leerlingen gaan de kookles (les 3 en 4) voorbereiden. Er wordt vanuit gegaan dat
leerlingen een minimale kennis van koken hebben.
Doel
De leerlingen:
 zoeken de onbekende kooktechnieken op
 maken een kook werkschema
Werkvormen
 groepswerk: in groepjes van vier
 eerst op kant en klaar gerecht de bereidingswijze bestuderen
 dan in kookboek de onbekende kooktechnieken opzoeken
 dan een tijdsindeling maken
 dan een werkschema maken
Materiaal
 Kant en klare gerechten (bv. Knorr Wereldgerechten)
 Kookboeken of Internet
Voorbereiding vóór de les
 de kant en klare gerechten van de vorige les kun je gebruiken
 kookboeken of Internet
 geld:per groepje van vier moet 10 euro beschikbaar zijn
In de les
- elk groepje krijgt weer een kant en klaar gerecht. Leg uit dat het belangrijk is dat een
kookles goed voorbereid wordt (zeker als je nog niet veel ervaring hebt).
- De leerlingen gaan eerst het recept lezen om te bekijken of ze nog ingrediënten erbij
nodig hebben. Datgene wat ze nodig hebben moeten ze zelf kopen voor de volgende les.
Daarom moeten ze een boodschappenlijstje maken. Met dit lijstje gaan ze naar de
docent: deze bekijkt het en zegt eventueel welke ingrediënten op school zijn (handig is
om bv. kruiden, bakboter, bouillon e.d. zelf aan te schaffen voor de hele groep). De
docent geeft 10 euro per persoon (denk aan het vragen van de bonnetjes!)
- de leerlingen bekijken ook welke kooktechnieken zij nog niet kennen: deze moeten zij
opzoeken en opschrijven
- daarna kunnen zij een tijdsindeling maken van het bereiden van het gerecht
- op basis van deze tijdsindeling kunnen zij een werkschema maken: zij zijn immers met
z’n vieren. Hierbij moet ook gedacht worden aan het tafel dekken, afruimen, afwassen
enz.
- de volgende les hebben zij het werkschema nodig
10
Hoofdstuk 3 en 4
Wereldgerechtenbuffet
Opdracht
De leerlingen gaan koken. Hiervoor zijn minimaal 2 lessen van 50 minuten aaneengesloten
nodig. De leerlingen maken de kant en klare gerechten die ze bestudeerd hebben. Zij
presenteren deze gerechten op een grote tafel (buffet) en iedereen mag twee á drie
gerechten proeven.
Doel
De leerlingen:
 de leerlingen leren (eenvoudig) koken: een kant en klaar gerecht bereiden
 de leerlingen onderscheiden verschillende smaken uit verschillende
landen/werelddelen
Werkvormen



koken in groepje
tafel dekken, afwassen, opruimen
schema invullen
Materiaal
 keuken
 kant en klare gerechten
 boodschappen die de leerlingen gedaan hebben
Voorbereiding vóór de les
 zorg dat er voldoende theedoeken enz zijn (of laat de leerlingen het meenemen)
In de les
De leerlingen gaan met behulp van het werkschema de kant en klare maaltijd bereiden.
Besteed van te voren aandacht aan de hygiëne:
- handen wassen
- theedoek om af te drogen, handdoek voor je handen, vaatdoekje voor de aanrecht
- vaatwerk spoelen vóór het afwassen
- afwassen met warm water en afwasmiddel
- snijden van vlees en andere zaken met een verschillend mes of het mes afwassen na
snijden van het vlees
De leerlingen presenteren de maaltijden op een grote tafel: het Wereldgerechtenbuffet. Er
wordt gezamenlijk gegeten: je mag wat van je eigen maaltijd opscheppen en wat van tweeá
drie andere maaltijden.
Na het eten wordt er afgewassen en opgeruimd. De docent controleert.
De leerlingen vullen ook het beoordelingsschema in.
11
Hoofdstuk 5
Ontdek een land!
Opdracht
In deze les gaan de leerlingen zich voorbereiden om zelf een gerecht te bedenken. Hiervoor
moeten ze eerst een land goed bestuderen. In deze les gaan ze van een bepaald land
opzoeken welke voedingsmiddelen kenmerkend zijn en waarom.
Doel
De leerlingen:
 zoeken kenmerkende voedingsmiddelen van een bepaald land
 zoeken op wat het klimaat en het bodemgebruik is in dat land
 leggen de relatie uit tussen de voedingsmiddelen en het klimaat/bodemgebruik
Werkvormen
 groepje van twee: informatie opzoeken in reisboeken of Internet over een gegeven
land
 bedenken wat de relatie is tussen het land en de voedingsmiddelen
 informatie bij elkaar leggen
Materiaal
 Computers met toegang tot internet/reisboeken
 kaartjes met de naam van een Europees land:
 per vier leerlingen één Europees land (dus bedenk in totaal bij bv. 24
leerlingen zes landen)
 maak per twee leerlingen kaartjes (dus twee kaartjes met de naam van
hetzelfde land erop. De leerlingen gaan namelijk starten met de opdracht in
tweetallen, later gaan ze elkaar opzoeken en in viertallen verder)
Eventueel: atlassen en reisgidsen.
Voorbereiding vóór de les
 Regel dat er genoeg computers beschikbaar zijn
 Kaartjes maken met de naam van een Europees land erop.
In de les
- De leerlingen lezen de oriëntatie en de voorbereiding. Ze maken groepjes van twee (of
zitten al met twee samen). De docent deelt kaartjes uit (per twee één kaartje).
- De leerlingen gaan de informatie opzoeken en invullen in het werkboek
- Daarna zoeken de groepjes met dezelfde landen elkaar op en vullen de informatie met
elkaar aan
- Dit groepje van vier gaat ook samen aan de slag in de volgende les
Suggestie:
De docent kan ook met de leerlingen naar een Toko (oosterse winkel) of een Marokkaanse
of Turkse winkel. Dit om het buitenlandse assortiment te bekijken en eventueel iets uit dit
assortiment te gebruiken voor de volgende les: het bedenken van een eigen gerecht.
12
Hoofdstuk 6
Eigen Europagerecht
Opdracht
In dit hoofdstuk gaan de leerlingen (gedeeltelijk) zelf een gerecht bedenken met behulp van
de informatie van de vorige les.
Doel
De leerlingen:
 Zijn in staat om zelf een typisch buitenlands gerecht te bedenken
 Binnen een bepaald budget
 En waarvan de bereidingswijze niet langer dan 30 minuten is
Werkvormen
 Introductie: bekijken van de antwoorden van de vorige les
 Bedenken van een gerecht binnen bepaalde criteria
 Maken van een werkverdeling
Materiaal
 Geld: 10 euro per groepje van vier
Voorbereiding vóór de les
 Zorg voor het geld
In de les
- de leerlingen zitten in dezelfde groepjes van vier als de vorige les. Zij bekijken de
antwoorden van de vorige les. Deze moeten ze deze les gebruiken
- samen gaan ze een gerecht bedenken dat moet voldoen aan de voorwaarden genoemd
in het werkboek: eenpansgerecht, drie typische voedingsmiddelen van het land erin
(kruiden, zetmeel, groenten), niet frituren of in de oven, bereidingstijd max 30 minuten en
maximale kosten 10 euro per groepje)
- ze moeten een naam bedenken voor dit gerecht
- de bereidingswijze uitschrijven en
- een werkverdeling maken (met de boodschappenlijst) voor de volgende les(sen)
- aan de docent vragen ze weer geld voor de boodschappen
- ook moeten ze nadenken over de aspecten die de fabrikant gebruikt bij het bedenken
van een nieuw gerecht. Dit is nog in de brainstormende fase.
13
Hoofdstuk 7 en 8
Europees Gerechtenbuffet
Opdracht
De leerlingen gaan koken (dezelfde groepjes als de vorige les). Hiervoor zijn minimaal 2
lessen van 50 minuten aaneengesloten nodig. De leerlingen maken de Europese gerechten
die ze de vorige les bedacht hebben. Zij presenteren deze gerechten op een grote tafel
(buffet) en iedereen mag twee á drie gerechten proeven.
Doel
De leerlingen:
 leren een eigen bedacht gerecht te koken en te beoordelen
 andermans eigen bedachte recepten te beoordelen
Werkvormen
 koken in groepje
 tafel dekken, afwassen, opruimen
 schema invullen
Materiaal
 keuken
 boodschappen die de leerlingen gedaan hebben
Voorbereiding vóór de les
 zorg dat er voldoende theedoeken enz zijn (of laat de leerlingen het meenemen)
In de les
De leerlingen gaan met behulp van het werkschema de zelfbedachte maaltijd bereiden.
Besteed van te voren aandacht aan de hygiëne:
- handen wassen
- theedoek om af te drogen, handdoek voor je handen, vaatdoekje voor de aanrecht
- vaatwerk spoelen vóór het afwassen
- afwassen met warm water en afwasmiddel
- snijden van vlees en andere zaken met een verschillend mes of het mes afwassen na
snijden van het vlees
De leerlingen presenteren de maaltijden op een grote tafel: het Europeesgerechtenbuffet. Er
wordt gezamenlijk gegeten: je mag wat van je eigen maaltijd opscheppen en wat van twee á
drie andere maaltijden.
Na het eten wordt er afgewassen en opgeruimd. De docent controleert.
De leerlingen vullen ook het beoordelingsschema in.
14
Hoofdstuk 9
Hoezo insecten?
Opdracht
In dit hoofdstuk gaan de leerlingen een aanvang maken voor het bedenken van een geheel
onbekend gerecht. Ze gaan zich eerst oriënteren op een vrijwel onbekend voedingsmiddel:
insecten.
Doel
De leerlingen:
 leren de relatie insecten eten en wereldvoedselvraagstuk
 leren de voedingswaarde van insecten
 leren in welke werelddelen men insecten eet
 krijgen een idee van het verkrijgbare insecten assortiment in Nederland
 stimuleren het eten van insecten door middel van het maken van een folder
Werkvormen
 de leerlingen zoeken informatie op Internet
 de leerlingen verwerken de informatie in een folder
Materiaal
 Computers met toegang tot internet.
Voorbereiding vóór de les
 Regel dat er genoeg computers beschikbaar zijn
 (klad)papier voor de folder
In de les:
- de leerling kijkt samen met de docent terug naar het woordweb van de eerste les en
bekijkt welke onderdelen nog niet aan de orde zijn geweest
- een van die onderdelen is insecten eten
- de leerling gaat vragen beantwoorden met behulp van Internet websites
(www.bugsacademy.nl en www.venik.nl)
- daarna gaat de leerling een folder ontwerpen waarin de geleerde informatie wordt
verwerkt (let op: laat de leerling de folder in het klad ontwerpen: de volgende lessen komt
er nog wat bij)
- de folder moet de volgende les weer meegenomen worden
Suggestie voor de docent:
Tussen les 9 en les 10 of tussen les 10 en les 11 kan de docent een gastles inplannen (zie
bladzijde 8) met een workshop Insecten bereiden. De drempel om met insecten een gerecht
te berieden/bedenken in de volgende lessen is dan misschien minder groot.
15
Hoofdstuk 10
Bedenk zelf een insectengerecht
Opdracht
In dit hoofdstuk gaan de leerlingen zelf een (klein) gerecht bedenken met insecten.
Doel
De leerlingen:
 krijgen een idee welke gerechten mogelijk zijn met insecten.
 Zijn in staat om zelf een (klein) gerecht te bedenken met insecten
 Zijn in staat om hun eigen bedachte gerecht te promoten met behulp van een folder
voor het zelf bedachte insectengerecht
Werkvormen
 Voorbeelden van recepten met insecten opzoeken op Internet site
(www.bugsacademy.nl en www.venik.nl)
 recept bedenken, uitschrijven
 Folder maken
 Bij het bedenken van een recept moet de leerling in een groepje van twee werken
Materiaal
 Computers met toegang tot internet.
 Geld (per groepje van twee 5 euro)
Voorbereiding vóór de les
 Regel dat er genoeg computers beschikbaar zijn.
 Geld
In de les
-
-
-
de leerlingen kijken even bij de antwoorden van de vorige les welke insecten verkrijgbaar
zijn
daarna bekijken ze de insecten-recepten op de websites: ze krijgen zo een idee wat men
zoal kan maken met insecten
daarna gaan ze zelf een recept bedenken (snack of bijgerecht of lunchgerecht of
voorgerecht) met insecten en kruiden (die gebruikt zijn in de vorige lessen, opzoeken in
werkboek)
ze bedenken een naam voor dit gerechtje
en de bereidingswijze
ze maken weer een boodschappenlijstje en halen geld op bij de docent
deze les maken de leerlingen géén werkschema: het zijn eenvoudige gerechten en ze
hebben nu al enige ervaring. De docent moet wel bekijken of de leerling geen moeilijke
bereidingswijze kiest: dan bijsturen (afhankelijk van de ervaring van de leerling)
tot slot maakt de leerling de folder weer completer: hij voegt er reklame aan toe voor zijn
eigen bedachte gerecht (nog altijd kladversie)
de folder moet weer meegenomen worden de volgende les
16
Hoofdstuk 11 en 12
Insectengerechtenbuffet
Opdracht
In dit hoofdstuk gaan de leerlingen hun eigen bedachte insecten gerecht bereiden. Zij gaan
dit weer presenteren aan elkaar.
Doel
De leerlingen:
 leren een eigen bedacht gerecht te koken en te beoordelen
 andermans eigen bedachte recepten te beoordelen
 ontwikkelen van een open attitude ten aanzien van het eten van een onbekend
voedingsmiddel
Werkvormen
 koken in groepje van twee
 tafel dekken, afwassen, opruimen
 top 3 bepalen
Materiaal
 keuken
 blaadjes voor top 3
Voorbereiding vóór de les
 de docent koopt de insecten. Deze zijn verkrijgbaar bij de Sligro (zie de website:
www.bugsacademy.nl)
 boodschappen van de leerlingen
In de les
- de leerlingen gaan in groepjes van twee het zelfbedachte recept bereiden
- de gerechten moeten gepresenteerd worden op een grote tafel. Het is handig als de
snacks, de voorgerechten, de lunchgerechten en de bijgerechten bij elkaar staan.
- Ook moet de kladversie van de folder erbij: zo kunnen de leerlingen zien welk insect erin
zit en welke kruiden
- Leg uit dat de leerlingen hun eigen gerecht mogen proeven en ongeveer vijf andere
gerechten (dus weinig nemen!). Dit om daarna een Top 3 samen te stellen (waarbij ze
hun eigen gerecht niet mogen kiezen)
- De leerlingen moeten de Top 3 inleveren bij de docent. Deze rekent –onder het
afwassen, opruimen enz- uit wat de Top 3 is van de hele klas
- Aan het eind van de les besteedt de docent aandacht aan de criteria die de leerlingen
hebben laten meewegen bij het samenstellen:
 Lekkere kruiden?
 De consistentie?
 Hoe het eruit zag?
 Hoe het gepresenteerd werd?
 De herkenbaarheid (of onherkenbaarheid) van de insecten?
 De ingrediënten?
17
-
de leerlingen schrijven deze criteria op en maken de folder helemaal af (kladversie) door
gebruik te maken van minimaal twee van deze criteria bij de reclame
geef als huiswerk op dat de leerlingen de kladversie van de folder moeten gebruiken om
een echte folder te maken en deze in te leveren bij de docent in de volgende les.
Criteria voor de folder:
De doelgroep:
- de doelgroep is: jongeren in je eigen leeftijdsfase
De inhoud:
- hieraan is al aandacht besteed in de vorige lessen, let hierop
- niet teveel inhoud, maar ook niet te weinig
- duidelijk en overzichtelijk zijn
- er moet altijd een slogan of één (twee) kernzinnen aanwezig zijn
Taal en toon:
- moet dus op de doelgroep gericht zijn
- je moet de jongeren dus als gelijkwaardig aanspreken
Vormgeving:
- moet uitnodigend zijn/opvallend
- moet passen bij de doelgroep
- folder mag niet groter zijn dan één A4, gevouwen in drieën of in vieren
- het moet een aantrekkelijke voorkant hebben met eventueel een foto, leus, slogan,
enz.
Wanneer de docent beoordelingen wil geven voor deze module kan hij o.a. deze folder
beoordelen.
Een idee is om de top 3 recepten door te mailen aan Venik (Verenigde Nederlandse Insecten
Kwekers): www.venik.nl
18
Hoofdstuk 13
Het beroep Produktontwikkelaar
Opdracht
In deze laatste les gaan de leerlingen het beroep Produktontwikkelaar bekijken.
Doel
De leerlingen:
 Krijgen inzicht in het beroep produktontwikkelaar op verschillende beroepsniveaus
 Weten welke studie daar bij hoort
Werkvormen
 De leerlingen zoeken de informatie op op Internet
 De leerlingen vullen het schema in
 Het tweede deel van de les zijn de reflectievragen over de gehele module
Materiaal
 Computers met Internet
In de les
- de leerlingen kijken nog even terug naar de vorige lessen: welke aspecten worden
allemaal betrokken bij het ontwikkelen van een nieuw produkt?
- Daarna gaan de leerlingen op Internet (trefwoorden voedingsmiddelen technologie,
levensmiddelen technologie, food innovation) informatie opzoeken over het beroep
produktontwikkelaar en de bijbehorende studies
- Dit beroep kan op verschillende niveaus uitgeoefend worden. Wijs de leerlingen daarop
- Bij derdejaars leerlingen kan de docent ook nog aandacht besteden aan de profielkeuze
van de leerling die bij deze studie hoort
- Het schema moet als volgt ingevuld worden:
beroepsniveau Inhoud
van
het Opleidingsniveau/naam vooropleidingsniveau
beroep
middenkader
Bedenken/ontwerpen MBO Food & Design
VWO/Havo:
Van nieuwe voedings Den Bosch
alle profielen
middelen
Food Design
MBO; Niveau 4
Creative
Food
Marketing
Hoger kader
Voedingsinnovatie
HBO
van
Hall- VWO/Havo NT of NG
Produkten verbeteren Larenstein
VWO/Havo EM met sk
Wageningen
en wiA
Food Technology
MBO niveau 4 met nat
Food Innovation
en sk
Management
Onderzoeker
Onderzoek
Universitair
VWO NT of NG
WUR Wageningen
Levensmiddelen
technologie
19
-
Het tweede deel van de les is de reflectiefase. Deze gaat over de gehele module. De
leerlingen vullen de vragen in
Wat betreft de beoordeling:
De docent kan dit op verschillende manieren doen. Een paar suggesties:
- geef cijfers voor de volgende onderdelen: de folder, het werkboek en de inzet tijdens het
koken. Middel deze cijfers
- je kunt de leerlingen ook vragen om een promotiecampagne te bedenken voor hun eigen
produkt:
 wat is de doelgroep
 hoe bereik je deze
 op welke wijze ga je het produkt presenteren aan de doelgroep
 via welke media ga je reklame maken
 (maak zelf een reklamefilmpje)
 (maak zelf een internetpagina voor dit produkt)
 (maak zelf een poster voor dit produkt)
 (maak zelf een reklamepagina voor een tijdschrift)
 De folder moet onderdeel zijn van de campagne
20
Bronnen
Bronnen afbeeldingen voorkant:
www.upload.wikimedia.org
Bron in de docentenhandleiding:
 www.kookjij.nl
Bronnen in de leerlingenhandleiding:
 www.bugsacademy.nl
 www.venik.nl
 www.blt.wur.nl
 www.vanhall-larenstein.nl
21