1 Inhoudsopgave Alsjeblieft, hierbij ontvangen jullie de “informatiegids” over de planten en andere materialen die zijn ingezet in jullie tuin. Ik heb het met zorg samengesteld en hoop dat jullie er veel aan hebben zodat de tuin letterlijk “groeit en bloeit naar ieders tevredenheid!” Er zijn verschillende hoofdstukken, zo vind je Algemeen Bollen Bomen Gazon Grassen Heesters Vaste planten op pagina op pagina op pagina op pagina op pagina op pagina op pagina 2-8 9-12 13-15 16 17-19 20-22 23-29 De planten staan per hoofdstuk met de botanische namen op alfabetische volgorde. Petra Nijboer Tuinontwerp, M: 06 454 144 92, I: www.petranijboer.nl, E: [email protected] 2 Algemeen Tuinbeleving Tuinbeléving is een ervaring, een emotie. Iets dat je niet kunt afdwingen. Ik denk dat beleving de essentie is van de meerwaarde die ik zo graag wil laten ervaren. Jullie tuin biedt volop de mogelijkheid op verschillende plekken te zitten, praten, zijn. Ik dank jullie oprecht voor de gegeven vrijheid en bereidheid er iets bijzonders van te maken! Bestrating Voor het terras bij het woonhuis en achter in de tuin ben ik uitgekomen op de “Tibet light grey”, een granieten tegel die in verschillende formaten te verkrijgen is. Ik heb de 80x80x3 cm ingezet. Deze tegel komt terug in het pad tussen het huis en het tuinhuis en langs het tuinhuis. De Tibet light grey is gevlamd waardoor hij niet glad wordt bij regen. Het terras bij het woonhuis is groot. Om te voorkomen dat het een ‘plein’ gaat worden, heb ik een variatie in de bestrating aangebracht. Hiervoor heb ik ingezet: Een dikformaat klinker van 21x7 cm, de Mystical Grey, gevlamd (aanbieding), een kinderkop van 10x8 cm, Italiaans Porfier en Grind in formaat 10-30 mm, Glitterstones Red. Als alternatief voor de Mystical Grey maak ik jullie graag attent op de Spotted Bluestone soft finish, verouderd in 20x5x5 cm (waalformaat). Dikformaat 21x7 cm Mystical Grey Tibet light grey 80x80 cm Waalformaat 20x5 cm Spotted Bluestone, soft, veroud. Glitterstones Red 10-30 mm Kinderkop Italiaans Porfier 8x10 cm De Glitterstones Red 10-30 mm kunnen eventueel (niet rondom de stam van de parasolbomen) in beton gelegd worden. Petra Nijboer Tuinontwerp, M: 06 454 144 92, I: www.petranijboer.nl, E: [email protected] 3 Algemeen De schanskorf elementen in jullie tuin zijn gevuld met Noors Graniet (90-150 mm) De schanskorven bij het bedrijfspand zijn gevuld met Yellow Sun/ Jura breukstenen van 60-90 mm. Kantopsluitingen Kantopsluiting gebruik je om het terras en de vakken met grind mee af te werken, maar ook om het gazon mee op te sluiten. Je kunt hiervoor verschillende soorten kantopsluitingen inzetten. Denk hierbij aan de betonnen (of natuurstenen) kantopsluitingen van 1 m. lang, of het inzetten van waaltjes (enkel of dubbelrijs). Laatste heeft als groot nadeel dat de wortels van het gazon gemakkelijk tussen de waaltjes door verder kunnen groeien. Persoonlijk vind ik de aluminium kantopsluitingen een absolute aanrader. Je ‘’tikt” de kanten er super gemakkelijk in (giga tijdsbesparing in verhouding met de betonnen) en het grasworteltje heeft geen opening waar het tussendoor kan. De aluminium kantopsluiting die ik gebruik/adviseer is 2 mm dik, 17,5 cm hoog en verkrijgbaar in verschillende lengtes. Hier zie je twee voorbeelden waar aluminium kantopsluitingen zijn ingezet en diverse betonnen opsluitbanden. Petra Nijboer Tuinontwerp, M: 06 454 144 92, I: www.petranijboer.nl, E: [email protected] 4 Algemeen Een buitendeurmat in de bestrating geïntegreerd Een tip voor bij de achterdeur: De ACO EasyGarden schoonloper. Uit ervaring kan ik jullie vertellen dat het kilo’s zand, blad en verder afval scheelt! De schoonloper is er in verschillende afmetingen, maar 40x60 voldoet prima. Afwatering van het terras De roostergoten van ACO EasyGarden zorgen ervoor dat het terras bij een hevige regenbui goed beloopbaar blijft. Het water wordt over de volledige gootlengte snel opgenomen en afgevoerd. Zo droogt de verharding snel weer op en voorkom je plasvorming langs gazon en terras. Er zijn 2 systemen in roostergoten-land. De Euroline uitvoering kan eventueel gecombineerd worden met een infiltratiesysteem. Kijk maar eens op www.aco-easygarden.nl Schanskorf elementen Jullie tuin bevat diverse schanskorfelementen. Het tuinhuis heb ik ook met schanskorven/ draadpanelen bekleed. Dit om eenheid te krijgen, maar het totale plaatje aan schanskorven maakt de bedrijfshal minder dominant. Dat is wel de belangrijkste reden. De bedrijfshal fungeert nu als rustige achtergrond. Het tuinhuis is 10x4 m. Daaraan gekoppeld is het overdekt terras waarvan de achterwand gelijk loopt met de achterwand van het tuinhuis. Dit hele gedeelte is voorzien van dakbedekking door middel van mos. De achterwand en de pilaar zijn beiden 30 cm dik. Petra Nijboer Tuinontwerp, M: 06 454 144 92, I: www.petranijboer.nl, E: [email protected] 5 Algemeen Aan de achterzijde van de tuin staat nog een muur met schanskorven. Het linkergedeelte is 230 cm hoog met een BBQ of open haard element erin. Gardeco is een leverancier van dit soort haarden. Voor de duidelijkheid heb ik nog even een VP-tje op de foto gezet voor daar waar ik het verlichtingspunt bedoel. Het rechtergedeelte is 180 cm hoog. De tuin is hier iets opgehoogd en door middel van de schanskorven kan dit prima hiermee opgevangen worden. Aan deze muur is een zitbank gekoppeld. Het schanskorfgedeelte is 40 cm hoog, 50 cm diep. Hierop ligt een 5 cm dikke bamboeplank. Bamboe is een fantastisch, duurzaam, verantwoord alternatief voor hardhout. Ik help jullie graag verder wanneer jullie hiervoor gaan. De zitbank heb ik terug laten komen bij het terras aan huis. Het geeft jullie de keuze gewoon even ergens anders te gaan zitten/liggen. Petra Nijboer Tuinontwerp, M: 06 454 144 92, I: www.petranijboer.nl, E: [email protected] 6 Algemeen Er is dak- en gevelbekleding met mos. FANTASTISCH, Echt. Het heet Vertimos en is van de firma Wolterinck uit Beltrum Petra Nijboer Tuinontwerp, M: 06 454 144 92, I: www.petranijboer.nl, E: [email protected] 7 Algemeen Verlichtingspunten Verlichting verdiept de tuin ‘s avonds en in de winterperiode. Daarnaast geeft het ook gewoon praktisch de mogelijkheid langer van de tuin te genieten. Verlichting is m.i. puur sfeer en staat in dienst van de tuin, niet andersom. Ik heb hier verlichting van In-Lite ingezet: De nummers die ik vermeld zijn die van het beplantingsplan De Scope voor het accentueren van de bomen 2 x bij nr 1 en 33 1 x bij nr 5 en 18 De Cubid Wall voor aan de muren achterin de tuin en links van het tuinhuis De Fish Eye 100x100 is een geïntegreerd licht. Deze zou ik bij de parasolbomen (nr 15) plaatsen in het grind. Voor in de bestrating van het looppad. Het mooist zou het zijn wanneer deze verlichting in de oversteek/overdekt gedeelte op dezelfde plek terugkomt. De Fish Eye low & high is een solitaire verlichting. De low bij vak 10a, 22b, 23 en 16b De high bij vak 12, 13, 19 en 22a Petra Nijboer Tuinontwerp, M: 06 454 144 92, I: www.petranijboer.nl, E: [email protected] 8 Algemeen Bemesten Alle groepen beplanting (heesters, vaste planten, bomen of een andere groep) moeten worden bemest. Sommige planten hebben specifieke bemesting nodig. Over het algemeen kom je een heel eind wanneer je de beschrijving op de verpakking volgt. Xardin is 100% biologisch, veilig voor mens & dier (www.xardin.nl) Plantgat Wanneer je de planten poot is het aan te raden een ruim plantgat te maken waarin je de bodem aanpast aan de specifieke behoeftes van de plant. Meestal voldoet goede potgrond, vermengd met de tuinaarde of bladaarde. De planten vinden het uitermate prettig wanneer je de kluit eerst in water onderdompelt (en de wortels de tijd geeft het water op te nemen) alvorens je ze in de grond zet. Snoeien Er is een vuistregel, vroegbloeiers (voor juni) snoei je direct na de bloei. Laatbloeiers (na juni) snoei je in het voorjaar (kijk uit met vorst, nooit snoeien wanneer het vriest). Winterklaar Sommige mensen maken de tuin zogenaamd “winterklaar”. Ze snoeien de planten, knippen het loof weg en maken de tuin “kaal”. Liever niet doen! De stengels van de bloeiende planten juist laten staan, ze beschermen de planten en geven een wintersilhouet. Alleen de rottende takken/rottend loof weghalen. In het voorjaar, wanneer de jonge blaadjes verschijnen, de oude bladeren, stengels, takken opruimen. Sommige planten willen graag additionele winterbescherming. Mulchlaag Een mulchlaag is een laag organisch materiaal die je aanbrengt bovenop de tuingrond. Je hebt twee soorten mulchlagen, een dekmulch en een voedingsmulch. Een dekmulch is zoals het woord het al zegt alleen bedoeld als bedekker van de bodem. Deze zorgt dus voor een constante vochtigheid en temperatuur van de bodem en vermindert onkruidgroei. Voorbeelden van dekmulch zijn cacaodoppen, berkensnippers, boomschors enz. Een voedingsmulch bedekt niet alleen de bodem, maar geeft in de loop der tijd ook veel voedingsstoffen af aan de bodem. Deze kan bestaan uit bladeren, grasmaaisel, hooi of stro of champignoncompost. Een mengsel van stro, hooi, bladeren en champignoncompost is een zeer goede, voedende mulchlaag. Petra Nijboer Tuinontwerp, M: 06 454 144 92, I: www.petranijboer.nl, E: [email protected] 9 Bollen Nederlandse naam Sierui Botanische naam Allium atropurpureum Kleur purperrood Hoogte 60-80 cm Bloeitijd 6-7 Standplaats z/hs Afkomstig uit de Balkan, ca 1800. Behoudt lang zijn decoratieve waarde. Plantdiepte 10 cm, afstand 15 cm. Nederlandse naam Sierui Botanische naam Allium “Mount Everest” Kleur wit Hoogte 80-100 cm Bloeitijd 5-6 Standplaats z Mooie ronde roomwitte bloem met groene helmknoppen. Ook na bloei decoratief. Blad blijft lang groen. Plantafstand 30 cm, plantdiepte 15-20 cm. Nederlandse naam Sierui Botanische naam Allium “Silver Spring” Kleur zilver met d. rood Hoogte 80 cm Bloeitijd 5-6 Standplaats z Hele bijzondere Allium in een verrassende kleurencombinatie: Spannende zilverkleurige bloemen met braamrode oogjes. Houdt niet van hele natte nazomers wanneer de sierui in slaapstand gaat. Nederlandse naam Prairielelie Botanische naam Camassia leichtlinii “Alba” Kleur wit Hoogte 60 cm Bloeitijd 5-6 Standplaats z/hs Een van de gemakkelijkste bolsoorten. Kan in de zon en schaduw, kan droog en nat staan. Het liefst hebben ze een zanderige voedselrijke bodem op een zonnige en niet te droge plaats. Wilt u Camassia leichtlinii 'Alba' als een groep aanplanten dan kunt u als richtlijn 36 tot 49 st/m2 aanhouden Petra Nijboer Tuinontwerp, M: 06 454 144 92, I: www.petranijboer.nl, E: [email protected] 10 Bollen Nederlandse naam Prairielelie Botanische naam Camassia leichtlinii “Caerulea” Kleur blauw Hoogte 60-80 cm Bloeitijd 4-5 Standplaats z/hs Statige, blauwe bloemtrossen, bezet met grote stervormige donkerblauwe bloemen, worden gedragen door stevige rechte bloemstelen. Camassia laat zich perfect combineren in de border met vaste planten. De donkergroene, decoratieve, lineaire bladeren omvatten de bloemsteel rondom en wijzen schuin omhoog. Nederlandse naam Sneeuwroem Botanische naam Chionodoxa forbesii 'Pink Giant' Kleur zachtroze Hoogte 10-15 cm Bloeitijd 3-4 Standplaats z Chionodoxa forbesii 'Pink Giant' of sneeuwroem bloeit al in maart en is daarmee één van de eerste bloeiende bloembolsoorten. Van origine komt Chionodoxa forbesii voor in Turkije en op het eiland Kreta. Chionodoxa forbesii 'Pink Giant' kan goed toegepast worden als verwilderingsbol onder heesters of in de voorrand van een plantenborder. Nederlandse naam Hondstand Botanische naam Erythronium denscanis “Snowflake” Kleur wit Hoogte 15-20 cm Bloeitijd 3-4 Standplaats s/hs Zuiver witte Hondstand die aan de buitenkant aan de basis iets purper getint is. Bloeit vroeger dan de andere selecties. Plantafstand 10 cm, plantdiepte 6-8 cm. Voedselrijke, niet te droge bodem. Mooi onder niet al te dichte struiken/planten. Nederlandse naam Kievietsbloem Botanische naam Fritillaria meleagris “Alba” Kleur wit Hoogte 25-35 cm Bloeitijd 4-5 Standplaats hs Frisse verschijning voor op donkere plekken. Plantdiepte 6-8 cm, afstand 5 cm Petra Nijboer Tuinontwerp, M: 06 454 144 92, I: www.petranijboer.nl, E: [email protected] 11 Bollen Nederlandse naam Botanische naam Kleur Hoogte Bloeitijd Standplaats Sneeuwklokje Galanthus nivalis “Plena” wit 15-25 cm 3-4 hs Nederlandse naam Botanische naam Abessijnse Gladiool Gladiolus byzantinus callianthus “Murielae” Kleur wit met purperen vlek Hoogte 100 cm Bloeitijd 8-9 Standplaats z Geurende bloemen en opvallend blad. Heerlijk geurende bloemen ook geschikt als snijbloem. Wil graag een zonnige plaats in de tuin. Leuk om in grotere hoeveelheden bijelkaar te planten Nederlandse naam Lenteklokje Botanische naam Leucojum vernum Kleur wit Hoogte 15-20 cm Bloeitijd 2-3 (planten 9-10) Standplaats hs Zeer geliefde witte bloem met op elk een bloemblaadje een groen puntje. Wil graag een vochtig plekje. Kan zelfs aan de sloot/vijverkant worden ingezet. Winterhard en geschikt voor verwildering. Nederlandse naam Lenteklokje Botanische naam Leucojum aestivum “Gravetye Giant” Kleur wit Hoogte 45-55 cm Bloeitijd 4-5 (planten 9-11) Standplaats hs Zeer geliefde witte bloem met op elk een bloemblaadje een groen puntje. Wil graag een vochtig plekje. Kan zelfs aan de sloot/vijverkant worden ingezet. Winterhard en geschikt voor verwildering. Petra Nijboer Tuinontwerp, M: 06 454 144 92, I: www.petranijboer.nl, E: [email protected] 12 Bollen Nederlandse naam Botanische naam Kleur Hoogte Bloeitijd Standplaats Vermeerdert zich. Geurt heerlijk! Narcis Narcissus Thalia wit 40-50 cm 4-5 z Nederlandse naam Botanische naam Kleur Hoogte Bloeitijd Standplaats Sterhyacint Scilla siberica blauwpaars 15-20 cm 3-4 z/hs Nederlandse naam Botanische naam Kleur Hoogte Bloeitijd Standplaats Heel bijzonder met bont blad! Tulp Tulipa viridiflora “China Town” wit met vleugje lila 30 cm 5 z Nederlandse naam Tulp Botanische naam Tulipa “Purperkroon” Kleur dieprood Hoogte 30-40 cm Bloeitijd 4 Standplaats z Introductiejaar 1785. Plantafstand en diepte 10 cm. Dubbele, vroege tulp Petra Nijboer Tuinontwerp, M: 06 454 144 92, I: www.petranijboer.nl, E: [email protected] 13 Bomen Nederlandse naam Japanse Notenboom Botanische naam Ginkgo biloba “Tremonia” Kleur Hoogte 10-12 m., kruinbreedte ca 5 m. Bloeitijd Standplaats z De Ginkgo biloba “Tremonia” is een zuilvormige selectie met een opvallend rechte hoofdstam. Een langzame groeier die uiteindelijke ongeveer 10-12 m. hoog en 5 m. breed wordt. De kroon is open en luchtig. Mooie, goudgele herfstverkleuring. De “Tremonia” is een manlijke vorm die dus geen vruchten krijgt. Dit, samen met het feit dat ie verharding goed verdraagt, maakt ‘m buitengewoon geschikt als straatboom. Volle zon, alle grondsoorten, zeer winterhard. Behoeft weinig snoei, eigenlijk alleen concurrerende harttakken wegnemen. Dit doen vanaf late herfst tot eind winter. Anders bloedt de boom teveel. Goed in te zetten tegen luchtverontreiniging, kan dus goed ingezet worden op een industriegebied. Verder uitstekend bruikbaar als solitair, in een kleine groep en als windbreker. Petra Nijboer Tuinontwerp, M: 06 454 144 92, I: www.petranijboer.nl, E: [email protected] 14 Bomen Nederlandse naam Botanische naam Hoogte Bloeitijd Kleur Standplaats Amberboom, in dakvorm Liquidambar styraciflua dakscherm begint vaak op 240-260 cm 4-5 bloem: geel, z/hs/s De Liquidambar styraciflua in dakvorm is een matige groeier (voor sommigen is dit een voordeel) met een fantastische herfstverkleuring (van goudgeel tot oranjerood en diep purperrood) en een kurklijstige stam. Wil je absoluut de diep purperrode herfstverkleuring moet je de hybride “Worplesdon” nemen. Een ander kenmerk van de “Worplesdon” is dat het een Engelse selectie is die zeer goed bestand is tegen de kou en regen van het Noord/West-Europese klimaat. Eerlijkheidshalve moet ik er wel bij vertellen dat de investering een keer zo hoog is. De Liquidambar styraciflua is niet kieskeurig qua grondsoort, hij doet het op iedere waterdoorlatende, vruchtbare grond. Daarnaast verdraagt het ook verharding. Het in model houden van het dak mag het hele jaar door (niet bij vorst en niet bij +30). De dikke takken kun je het best in oktober/november terugsnoeien. Je kunt jonge bomen zelf gaan leiden, maar dan heb je hele stellages nodig en moet je goed weten wat je doet. Een alternatief is de bomen goed voorgeleid te kopen. De schermen van de dakbomen zijn vaak 120x120 cm of 150x150 cm. De schermen zijn voorzien van een rek. Deze de eerste paar jaren nog in laten zitten. Bij schermen van deze afmeting de bomen 2 meter uit elkaar zetten en ze verbinden met bamboelatten. Zorg er wel voor dat de schermen op elkaar aansluiten (in ieder geval die bij elkaar staan) zodat je een mooi sluitend geheel krijgt. Zet een boompaal (ca 2,5 m.) aan de westkant van de boom om ervoor te zorgen dat hij mooi recht blijft staan zolang de wortels zich nog moeten settelen. De boompaal blijft ongeveer 2 jaar staan. De boompaal moet ca 1 m. in de grond worden geslagen. Indien de wortels in een doek zijn gewikkeld (draadkluit), de kluit met doek en al in de grond zetten. Dit doek vergaat in de loop der tijd. Zorg ervoor dat de wortels niet dieper dan voorheen in de grond worden gezet. Petra Nijboer Tuinontwerp, M: 06 454 144 92, I: www.petranijboer.nl, E: [email protected] 15 Bomen Nederlandse naam Botanische naam Hoogte Bloei Standplaats Steeneik in schermuitvoering Quercus ilex stamhoogte 280 cm schermhoogte 240 cm 5 z/hs Dit is één van de meest duurzame leivormen en meest bladhoudende. De diepe beworteling zorgt ervoor dat de boom geen problemen geeft met terrastegels, fundering of bestrating. Fruit De Quercus ilex bomen dragen eikelnootjes vergelijkbaar met Quercus robur. Deze mooie boom die ook leihulsteik wordt genoemd vereist extra aandacht bij opkweek en het eerste jaar na aanplant. Enkel aanplant uit pot en met goede wortels is een garantie voor een goede hergroei. De Quercus ilex is voor bij ons voldoende winterhard, behalve als ze opgekweekt zijn in serres. Uitermate windbestendig en dus geschikt voor kuststreken. De stam is grijs van kleur en later ondiep gegroefd. Het jonge blad is scherp hulstachtig getand waaraan hij ook zijn tweede naam te danken heeft. Verder is het blad van de Quercus ilex dik en leerachtig. Hierdoor kan de Steeneik ook goed in kustgebieden geplaatst worden. De Quercus ilex is groenblijvend en dat is tevens ook zijn bekende sierwaarde. In maart eventueel bijsnoeien. Niet wanneer het vriest! Petra Nijboer Tuinontwerp, M: 06 454 144 92, I: www.petranijboer.nl, E: [email protected] Gazon 16 Graszaad voor het gazon is een mengsel van verschillende soorten graszaden (meestal 4). Je hebt verschillende uitvoeringen, afhankelijk van de toepassing. Zo heb je een mengsel dat een erg mooi en fijn siergazon geeft, maar niet geschikt is voor intensieve betreding en niet snel zal kiemen/vestigen. Een ander mengsel kiemt juist wel weer snel en kan intensief betreden worden en heeft daarnaast ook nog een sierwaarde. Let er wel op dat het een mengsel van verschillende graszaden is. Enkele soorten graszaden zijn: Engels raaigras Veldbeemdgras Gewoon roodzwenkgras Roodzwenkgras met fijne uitlopers Roodzwenkgras met forse uitlopers Barcampsia Struisgras Fakkelgras Het gras zaai je in april/mei of september, wanneer de bodemtemperatuur ca 15 graden Celsius is. Na ca 2 weken maaien op 3 cm hoogte. Naarmate het in de zomer droger wordt, het gras langer laten worden (kan tot ongeveer 6 cm). Een bemestingsplan voor het gazon is: Jan/feb eventueel bekalken (bij voorkeur zeewierkalk) Maart verticuteren (niet zozeer voor het mos dan wel voor het verjongen van het gras, nieuw zaad doorheen zaaien en organische mest strooien. Daarna elke 5/6 weken gazonmest geven en hiermee doorgaan tot medio augustus. In het najaar kun je eventueel nog stikstofarme najaarsmest toepassen. De merken Xardin, Park, Evergreen en ECOstyle hebben allemaal een uitgebreid assortiment gazonmest waarbij ook de periode/interval duidelijk wordt aangegeven. Verticuteren mag je 3 tot 4 maal in de zomer doen. Dat is goed voor het gras! Petra Nijboer Tuinontwerp, M: 06 454 144 92, I: www.petranijboer.nl, E: [email protected] Grassen 17 Nederlandse naam Diamantgras Botanische naam Calamagrostis brachytricha Kleur grijs-bruine bloeiaren Hoogte 90 cm Bloeitijd 8-10 Standplaats z/hs Aanbevolen aantal per m² 5 Uit onopvallende pollen komen in de nazomer prachtige, lange en luchtige pluimen. Bij vochtig weer blijven de druppels mooi aan de aren zitten. Wanneer de zon erbij komt heb je titelverklaring.. Blijft mooi rechtop staan en heeft in de winter ook goede sierwaarde doordat de bloempluimen open blijven. Kan worden toegepast worden in een border, vakbeplanting en ook geschikt voor grotere plantenbakken. In maart terugknippen. Nederlandse naam Botanische naam Ruwe Smele Deschampsia cespitosa “Bronzeschleier” Kleur goudbruine aren Hoogte 100 cm Bloeitijd 6-8 Standplaats z/hs/s Aanbevolen aantal per m² 5-7 Redelijk groenblijvend in de winter De bloeiwijze is open. De plant woekert niet maar vormt pollen. Snoeien: Aan het einde van de winter de uitgebloeide halmen terugknippen. Zaailingen kunt u eventueel handmatig verwijderen. Nederlandse naam Zwenkgras, Schapengras Botanische naam Festuca cinerea “Elijah Blue” Kleur lichtbruin Hoogte 40 cm Bloeitijd 5-7 Standplaats z Aanbevolen aantal per m² 7 Een van de meest blauwachtige selecties die niet zo stijf groeit. Petra Nijboer Tuinontwerp, M: 06 454 144 92, I: www.petranijboer.nl, E: [email protected] Grassen 18 Nederlandse naam Veldbies Botanische naam Luzula sylvatica “Auslese” Kleur bruine aartjes Hoogte 25-40 cm Bloeitijd 5-6 Standplaats z/hs/s Aanbevolen aantal per m² 7 IJzersterke veldbies voor zelfs de schaduwrijke plekken. Breedbladig en wintergroen. Voor daar waar niets wil groeien. Nederlandse naam Parelgras Botanische naam Melica uniflora Kleur lichtbruin Hoogte 40 cm Bloeiitijd 5-6 Standplaats z/hs/s Aanbevolen aantal per m² 7 Wordt helaas nog heel weinig ingezet hoewel iedere tuin er wel 1 zou moeten hebben… Hangende pluimpjes, wintergroen. Groeit op de slechtste, droogste en donkerste plekken. Inheems siergrasje. Nederlandse naam Botanische naam Prachtriet Miscanthus sinensis “Sioux” Kleur roodbruin Hoogte 125 cm Bloeitijd 8-10 Standplaats z Aanbevolen aantal per m² 3 Miscanthus is een sierlijk, polvormend gras met smalle bladeren die rechtop groeien en aan het uiteinde iets overbuigen. Bloeit met fraaie, geveerde bloeiwijzen. Stelt weinig eisen aan de grond. In maart terugsnoeien tot 15-20 cm. Petra Nijboer Tuinontwerp, M: 06 454 144 92, I: www.petranijboer.nl, E: [email protected] Grassen 19 Nederlandse naam Vingergras Botanische naam Panicum virgatum “Shenandoah” Kleur lichtbruine pluimen Hoogte 90 cm Bloeitijd 8-10 Standplaats z Aanbevolen aantal per m² 7 Het blad van Panicum virgatum 'Shenandoah' verkleurt in de nazomer tot een diep rode kleur. Een stevig en erg sierlijk grassoort. Panicum virgatum is een winterhard siergras. De bodem dient goed waterdoorlatend te zijn. Panicum virgatum 'Shenandoah' heeft geen bijzondere zorg nodig. In maart dit siergras net boven de grond afknippen. Nederlandse naam Botanische naam Lampenpoetsersgras Pennisetum alopecuroide “Cassian’s Choice” Kleur lichtbruin Hoogte 100 cm Bloeitijd 8-11 Standplaats z/hs Aanbevolen aantal per m² 3 Gracieuze overhangende bladeren. Ook in de winter geeft dit gras een prachtig wintersilhouet. Kan in april tot aan de grond terug geknipt worden. Pennisetum prefereert vruchtbare, goed doorlatende grond. Zowel de bladeren als aren verkleuren prachtig in de herfst. Nederlandse naam Botanische naam Lampenpoetsersgras Pennisetum massaicum “Red Buttons” Kleur roodbruin Hoogte 80 cm Bloeitijd 8-10 Standplaats z Aanbevolen aantal per m² 5 Heeft de laatste koude winters goed doorstaan. Roodbruine, warm gekleurde staartjes wuiven vrolijk boven de sierlik overhangende toeven. Later verkleuren ze naar een zilverachtige beigetint. Zorg voor een zonnige, goed gedraineerde plaats. Petra Nijboer Tuinontwerp, M: 06 454 144 92, I: www.petranijboer.nl, E: [email protected] Heesters 20 Nederlandse naam Palmboompje in blokvorm Botanische naam Buxus sempervirens Kleur groenwit Hoogte Bloeitijd 4-5 Standplaats z/hs Buxus is kalkminnend. De beste snoeitijd is eind mei en voor de winter. Bij vaker snoeien ontstaat er een dichtere vorm. Snoei niet bij felle zon om verbranding van het blad te voorkomen. Voor goede tuingrond, niet te droog. Voor een gezonde groei svp buxusgrond gebruiken (of een mengsel van potgrond en tuinaarde in de verhouding 1:3). Een buxus heeft graag 2 x per jaar buxusmest. Nederlandse naam Botanische naam Hortensia Hydrangea arborescens “Strong Annabelle” Kleur wit Hoogte 100 cm Bloeitijd 6-9 Standplaats z/hs Aanbevolen aantal per m² 1-2 De “Annabelle” is waanzinnig populair, ondanks het feit dat ze na een fikse regenbui haar grote bollen laat hangen. Hierdoor is men jarenlang bezig geweest met een variant die zeer winterhard is èn stevige takken heeft. Et voilà, de “Strong Annabelle” is gecreëerd. Alle arborescens-rassen hebben (room)witte bloemen en mogen in de volle zon staan, zorg echter wel voor voldoende water. De hydrangea arborescens mag als één van de weinige hortensia’s jaarlijks gesnoeid worden, In maart mag deze Hydrangea tot 30 cm teruggesnoeid worden. Het is echter niet persé nodig. Houdt u van vele kleine bloemschermen, snoei dan niet. Let wel op één ding: Hortensia’s haten natte voeten in de winter. Petra Nijboer Tuinontwerp, M: 06 454 144 92, I: www.petranijboer.nl, E: [email protected] Heesters 21 Nederlandse naam Botanische naam Eikenbladhortensia Hydrangea quercifolia “Sikes Dwarf” Kleur crèmewit Hoogte 100 x 150 cm Bloeitijd 7-9 Standplaats hs Aanbevolen aantal per m² 1 Een aparte verschijning met het eikenbladachtige blad dat in de herfst prachtig verkleurt. De heester houdt van een voedselrijke, goed doorlatende bodem. Bloeit op meerjarig hout. De standplaats van Hydrangea quercifolia dient halfschaduw te zijn. Een zonnige standplaats wordt alleen verdragen indien de bodem voldoende vocht vasthoud (veen).De eikenblad hortensia heeft een prachtige purperrode herfstkleur. Graag zo weinig mogelijk snoeien. Snoei bevordert de groei maar niet de bloei omdat de nieuwe bloemknoppen gevormd zijn onder de oude uitgebloeide bloemen. WSanneer u dus de oude bloeitwijgen snoeit, verwijdert u de bloemen voor het komende seizoen. Bij de oudere planten kunt u het beste zwak groeiende scheuten en de dode takken het beste net boven de grond verwijderen. Nederlandse naam Botanische naam Laurierkers Prunus lusitanica “Angustifolia” Kleur wit Hoogte 300-500 cm (150-250 breed) Bloeitijd 5-6 Standplaats z/hs Aanbevolen aantal per lm 1 Groenblijvend met smal glanzend blad aan bronsrode takken. Vormt na de bloei zwart/ paarse besjes Voor goed gedraineerde bodem. Verdraagt snoei goed. Besjes zijn giftig. Geen voorkeur qua bodem. Normale/humeuze grond voldoet prima. Afgevallen snoeihout niet door dieren laten opeten, maar afvoeren of composteren. Dit vanwege het feit dat de laurier giftige stoffen bevat. Regelmatige snoei zorgt voor een bossige, volle plant. Doordat de Prunus lusitanica snoei goed verdraagt, kan de struik heel goed in vorm gehouden worden. Petra Nijboer Tuinontwerp, M: 06 454 144 92, I: www.petranijboer.nl, E: [email protected] Heesters 22 Nederlandse naam Venijnboom Botanische naam Taxus baccata Kleur wittige bloem, rode vrucht Hoogte nvt Bloeitijd 9-10 Standplaats z/hs/s Aanbevolen aantal per lm 2-9 per 2 lm (afh. van hoogte) Taxus is niet kieskeurig qua bodemgesteldheid maar heeft graag wel wat kalk in de bodem waarin ze groeien en de bodem mag licht vochthoudend zijn. Het loof en de zaden zijn erg giftig! Taxushagen houden niet van katten en honden. Wanneer deze dieren er tegenaan … kan het loof geel verkleuren en ook afsterven. Wanneer je een Taxushaag gaat planten, graaf je eerst een ruime plantsleuf uit. Zet vervolgens eerst alle planten in dei sleuf. Knip daarna de gaaslappen los (taxus wordt geleverd met een kluit die is ingebonden in een gaaslap) en stort een mengsel van drie zakken tinaarde en 1 zak potgrond bij de kluiten. Na het planten direct in model knippen, op de juiste hoogte en breedte. Voor een bredere haag zet je geen 3 per lopende meter maar 6 in driehoeksverband. Alleen de Taxus baccata is geschikt voor hagen! Petra Nijboer Tuinontwerp, M: 06 454 144 92, I: www.petranijboer.nl, E: [email protected] Vaste planten 23 Nederlandse naam Engelenhaar Botanische naam Adiantum aleuticum “Imbricatum” Kleur Hoogte 30-60 cm Bloeitijd Standplaats s/hs Aanbevolen aantal per m² 9 Het blad ziet er teer uit, maar het betreft hier een ijzersterke plant. Een mulchlaagje van verteerd blad rond de kroon worde door de Adiantum zeer gewaardeerd. De Adiantum aleuticum “Imbricatum”heeft een fijn en sierlijk uiterlijk. De kafnaalden verkleuren in de zomer naar strogeel en gaan lichtjes overhangen. . Nederlandse naam Herfstanemoon Botanische naam Anemone x hybrida “Honorine Jobert” Kleur wit Hoogte 125 cm Bloeitijd 8-10 Standplaats z/hs Aanbevolen aantal per m² 7-9 Een van de mooiste herfstbloeiers. Waardeert het zeer wanneer ze jaarlijks wat kalk krijgt, maar groeit op iedere goede tuingrond. Nederlandse naam Botanische naam Herfstanemoon Anemone japonica “Königin Charlotte” Kleur zuiver roze Hoogte 70-100 cm Bloeitijd 8-10 Standplaats z/hs Aanbevolen aantal per m² 5-7 De “Königin Charlotte” heeft breed, glanzend en donkergroen blad dat het hele seizoen mooi is. Ook de uitgebloeide bloemen geven sierwaarde aan het wintersilhouet. Snijbloem. Eerste 2 jaren bij strenge vorst afdekken. Staan graag in losse, voedzame grond, als die maar niet te droog is. Net als pioenen moet u Japanse anemonen liever niet verplaatsen als ze eenmaal ergens goed groeien. Ze hebben kruipende wortels en kunnen dus iets woekeren. Maar bijna niemand vindt het erg als de bloemen ook op een wat andere plek verschijnen dan waar ze waren geplant. Lossteken en opnieuw inplanten kan trouwens. Ze moeten dan alleen weer even wennen. Het zijn sterke planten die zowel in zon als lichte schaduw willen groeien, maar in de zon bloeien ze het mooist. Petra Nijboer Tuinontwerp, M: 06 454 144 92, I: www.petranijboer.nl, E: [email protected] Vaste planten 24 Nederlandse naam Geitenbaard Botanische naam Aruncus “Woldemar Meyer” Kleur crèmewit Hoogte 50 cm Bloeitijd 6-7 Standplaats z/hs/s Aanbevolen aantal per m² 5 IJzersterke planten die het bijna overal doen en ook goed schaduw verdragen. Ze worden gewaardeerd door het fraai ingesneden loof en de indrukwekkende bloempluimen die ook in de winter decoratief zijn. De “Woldemar Meyer” is een cultivar van Pagels, een vrouwelijke vorm met rode stelen en witte bloempluimen die licht overhangen. Hierdoor oogt deze geitenbaard minder stijf. Nederlandse naam Ribzaad Botanische naam Chaerophyllum hirsutum “Roseum” Kleur roze/lila Hoogte 50-80 cm Bloeitijd 5-6 Standplaats z/hs Aanbevolen aantal per m² 5-7 Ook te gebruiken als snijbloem. In tegenstelling tot de meeste van dit geslacht die wit bloeien, bloeit deze vorm fris roze-lila in flinke schermen. Het fijne blad ruikt heerlijk fris naar goudreinetten. Dit alles vindt plaats in de mooie voorzomertijd. Prachtige plant die verder geen bijzondere zorg behoeft. Nederlandse naam Zilverkaars Botanische naam Cimicifuga simplex “Pink Spike” Kleur wit Hoogte 150 cm Bloeitijd 9-10 Standplaats hs/s Aanbevolen aantal per m² 5-7 Voor een voedzame, humeuze bodem. Deze plant houdt dus van een mulchlaagje en niet te droge grond.Het zijn langzaam groeiende planten voor een goede en niet te droge humusrijke grond. Droogte in de zomer is funest voor de soorten met donker blad. Omdat het een langzaam groeiende plant is, is wat geduld vereist, maar dan heb je wat! Een prachtige plant voor de nazomer/najaar. Behoeft geen ondersteuning. Houdt van een beschutte plek in de schaduw/halfschaduw. Kan ook goed in borders verwerkt worden met een uurtje zon/dag. Petra Nijboer Tuinontwerp, M: 06 454 144 92, I: www.petranijboer.nl, E: [email protected] Vaste planten 25 Nederlandse naam Lelietje van Dalen Botanische naam Convallaria majalis Kleur wit Hoogte 30 cm Bloeitijd 4-5 Standplaats hs/s Aanbevolen aantal per m² 9-12 Ideaal voor onderbeplanting bij bomen en struiken, maar kijk uit met kinderen. De bladeren en rode besjes zijn giftig. Let vooral goed op bij de vruchtjes, want ze smaken zoet! Geurt heerlijk. Heeft weinig zorg nodig. Groeit niet in hoogte maar wel in breedte. Wanneer je ze op een vaste plek wilt hebben en houden moet je een wortelbegrenzer toepassen. Mooie combinatie met b.v. varens. Groeit het liefst op niet te droge en humusrijke grond. Nederlandse naam Zonnehoed Botanische naam Echinacea “Hot Summer” Kleur oranje/roze/rood Hoogte 70 cm Bloeitijd 6-9 Standplaats z Aanbevolen aantal per m² 7-9 Een van de nieuwe soorten van een Nederlandse kweker/bodem. Een prachtige, stevige plant met verschillende kleurschakeringen in oranje, roze en rood. Na een aantal jaren de planten opnemen, delen en opnieuw planten komt de bloei ten goede. Prefereert een lichte, goed doorlatende bodem. Nederlandse naam Elfenbloem Botanische naam Epimedium x rubrum Kleur rood/geel Hoogte 20-40 cm Bloeitijd 4-5 Standplaats hs/s Aanbevolen aantal per m² 7-9 In het voorjaar afknippen. Het jonge als ook het oude blad zijn rood. Houdt van een lichte, humusrijke en goed doorlatende grond. Bladhoudend in de winter. Een van de mooiste bodembedekkende planten voor de schaduw/halfschaduw tuin vanwege het decoratieve blad en de fragiele, elfachtige bloemen in het voorjaar. Petra Nijboer Tuinontwerp, M: 06 454 144 92, I: www.petranijboer.nl, E: [email protected] Vaste planten 26 Nederlandse naam Botanische naam Leverkruid Eupatorium maculatum “Ankum’s August” Kleur purperrood Hoogte 160 cm Bloeitijd 8-10 Standplaats z/hs Aanbevolen aantal per m² 5 Een selectie van Coen Jansen. Aantrekkelijk voor bijen en vlinders. In vergelijking met andere Eupatorium-soorten heeft “Ankum’s August” aantrekkelijk blad. Wanneer de plant in de volle zon staat heeft het een iets vochthoudende bodem nodig. Bij drogere grond kan hij beter in de halfschaduw staan. De planten zijn te vermeerderen door te planten in het voorjaar te scheuren. Indien de pollen te groot worden kunt u de planten het beste in het voorjaar oprooien, delen, en herplanten. Nederlandse naam Ooievaarsbek Botanische naam Geranium dalmaticum “Album” Kleur wit Hoogte 10-20 cm Bloeitijd 5-6 Standplaats z/hs Aanbevolen aantal per m² 13 Zeer betrouwbare soort. Doet het goed onder heesters/bomen. Een lage geraniumsoort met bodembedekkende eigenschappen (pollenvormend) die wintergroen is. Trekt bijen aan. Nederlandse naam Ooievaarsbek Botanische naam Geranium “Mary Mottram” Kleur wit Hoogte 30 cm Bloeitijd 6-9 Standplaats z/hs Aanbevolen aantal per m² 7 Een witbloeiende Geranium die het zelfs in de schaduw ook goed doet. Witte bloemen boven frisgroen blad dat bij zachte winters bijna wintergroen blijft. In maart terugknippen zodat het jonge blad weer ruimte heeft. Petra Nijboer Tuinontwerp, M: 06 454 144 92, I: www.petranijboer.nl, E: [email protected] Vaste planten 27 Nederlandse naam Botanische naam Pioenroos Paeonia lactiflora “Angel Cheeks” Kleur roze Hoogte 90 cm Bloeitijd 5-6 Standplaats z/hs Aanbevolen aantal per m² . 3 Deze pioenroos heeft zeer grote, geheel gevuld bomvormige roze bloemen. De grote buitenste bloembladeren hebben een lichtere tint dan het centrum. Zeer stevige bloemstengels en bovendien heerlijk geurend. Ondersteunen met ring. Kan uitstekend van gesneden worden voor een mooi boeket in huis. Meerdere kwekers vinden de “Angel Cheeks” een van de beste roze gevulde pioenrozen. Bekroond met de APS Gold Medal in 2005. Pioenrozen groeien in principe op iedere grond, mits die goed waterdoorlatend is. Ideale pH-waarde is tussen de 6.5-7.5. Wanneer de grond erg zurig (lager dan 6.5) is, moet je even wat kalk toevoegen. Pioenen zijn dus langzame groeiers, die eenmaal geplant, jaren op hun plaats moeten blijven staan. Ze houden van een doorlatende, iets kleiachtige grond. Kwekers op zandgronden hebben met goed resultaat “vrachten koemest en bladaarde” doorheen gewerkt. Het te diep planten is meestal de oorzaak van een slechte bloei. De neuzen mogen niet meer dan een centimeter of vijf diep zitten Bemesten is alleen nodig op wat schrale grond en dit gebeurt alleen in de herfst. Compost kan goed gebruikt worden. Als er alleen kunstmest wordt gebruikt, is het aan te raden om voor superfosfaat of een uitgebalanceerde mengmest te kiezen. Bij teveel aan kunstmest kan de plant verbranden of wordt de bloei belemmerd. Over het algemeen zal de pioenroos het eerste jaar niet bloeien, dat komt doordat zij zich aan de omgeving moet aanpassen. De verzorging in de herfst (okt/nov) is belangrijk. Haal al het gewas eraf tot aan de grond, er mag maximaal 3 cm steel boven de grond uitsteken. Voer het gewas af, laat het beslist niet liggen, want het oude gewas is een besmettingsgevaar voor het nieuwe gewas dat in het voorjaar komt. Petra Nijboer Tuinontwerp, M: 06 454 144 92, I: www.petranijboer.nl, E: [email protected] Vaste planten 28 Nederlandse naam Pioenroos Botanische naam Paeonia “Buckeye Bell” Kleur donkerrood/kastanjebruin Hoogte 80 cm Bloeitijd 5-6 Standplaats z/hs Aanbevolen aantal per m² . 3 Een hybride (P. officinalis x P. lactiflora). Een fenomenale, semi-dubbele pioenroos met een uitzonderlijke kleur. Tussen de donkere bloembladen staan gele meeldraden. Donkergroen gewas met roodbruine stelen. Behoeft geen ondersteuning. In 2010 bekroond met de APS Gold Medal. Niet geurend. Pioenrozen groeien in principe op iedere grond, mits die goed waterdoorlatend is. Ideale pH-waarde is tussen de 6.5-7.5. Wanneer de grond erg zurig (lager dan 6.5) is, moet je even wat kalk toevoegen. Pioenen zijn dus langzame groeiers, die eenmaal geplant, jaren op hun plaats moeten blijven staan. Ze houden van een doorlatende, iets kleiachtige grond. Kwekers op zandgronden hebben met goed resultaat “vrachten koemest en bladaarde” doorheen gewerkt. Het te diep planten is meestal de oorzaak van een slechte bloei. De neuzen mogen niet meer dan een centimeter of vijf diep zitten Bemesten is alleen nodig op wat schrale grond en dit gebeurt alleen in de herfst. Compost kan goed gebruikt worden. Als er alleen kunstmest wordt gebruikt, is het aan te raden om voor superfosfaat of een uitgebalanceerde mengmest te kiezen. Bij teveel aan kunstmest kan de plant verbranden of wordt de bloei belemmerd. Over het algemeen zal de pioenroos het eerste jaar niet bloeien, dat komt doordat zij zich aan de omgeving moet aanpassen. De verzorging in de herfst (okt/nov) is belangrijk. Haal al het gewas eraf tot aan de grond, er mag maximaal 3 cm steel boven de grond uitsteken. Voer het gewas af, laat het beslist niet liggen, want het oude gewas is een besmettingsgevaar voor het nieuwe gewas dat in het voorjaar komt. Nederlandse naam Botanische naam Papaver Papaver oriëntale “Snow Goose” Kleur wit met purperbruin Hoogte 90 cm Bloeitijd 5-6 Standplaats z Aanbevolen aantal per m² 7 Houdt van een iets drogere grond. Papaver oriëntale is een prachtige plant die elk jaar groter/dikker terugkomt met meer bloemen. De Papaver oriëntale “Snow Goose” heeft enorme bloemen, met een dubbele rij witte bloembladen op stevige stelen. Een van de mooiste witte Papavers. Hoe hou je de plant in topconditie: knip direct nadat de bloemblaadjes zijn afgevallen de bloemstelen uit de plant. Is de plant uitgebloeid dan is het verstandig om ook het blad af knippen. Het blad komt fris en sterk terug en met mazzel krijg je op deze manier in de nazomer wat nabloei. Petra Nijboer Tuinontwerp, M: 06 454 144 92, I: www.petranijboer.nl, E: [email protected] Vaste planten 29 Nederlandse naam Botanische naam Duizendknoop Persicaria amplexicaulis “Blackfield” Kleur zeer donker rood Hoogte 70 cm Bloeitijd 7-10 Standplaats z/hs Aanbevolen aantal per m² 5 Goede, bodembedekkende eigenschappen. Prachtige borderplant die doorbloeit tot aan de vorst. Stelt niet teveel eisen aan de grond maar prefereert wel een voedzame bodem die niet al te droog wordt. Vermeerderen door deling in het voorjaar. Nederlandse naam Pimpernel Botanische naam Sanguisorba officinalis “Tanna” Kleur donker wijnrood Hoogte 50-70 cm Bloeitijd 6-9 Standplaats z/hs Aanbevolen aantal per m² 5-7 Voor een tuin op het zuiden is deze plant erg geschikt. Over het algemeen houden Sanuisorba’s van vrij vochtige plaatsen, maar de ervaring heeft geleerd dat er weinig planten zijn die zo droogteresistent zijn als deze. Met de mooie donkergroene, ronde blaadjes is het een goede bodembedekker. Lang bloeiend met eivormige bolletjes. Geschikt als snijbloem. In te zetten in een heesterborder, vaste planten border of als solitair. De planten zijn goed te combineren. Ze vallen op tegen een achtergrond van zachte vormen zoals pluimen of tegen een sluier van fijne stengels. Ten opzichte van stevige robuuste planten zorgt de pimpernel, net als veel grassen, voor beweging in de tuin. Aantrekkelijk voor bijen. Nederlandse naam Schuimbloem Botanische naam Tiarella cordifolia “Pink Brushes” Kleur roze Hoogte 25-35 cm Bloeitijd 4-6 Standplaats hs/s Aanbevolen aantal per m² 11 Bladhoudend, vijflobbig blad met een rode verkleuring in de herfst. Dichte bodembedekker Petra Nijboer Tuinontwerp, M: 06 454 144 92, I: www.petranijboer.nl, E: [email protected]