Mexico - abh-ace

Exporteren naar Mexico
1. Invoerreglementering / Documenten bij invoer
2. Zakendoen met Mexico
Redactie: Koen Vanheusden, Expert Reglementering
STUDIE VERWEZENLIJKT TER GELEGENHEID VAN DE GEZAMENLIJKE ECONOMISCHE
ZENDING NAAR MEXICO EN PANAMA VOORGEZETEN DOOR Z.K.H. PRINS FILIP (21 TOT
28 MAART 2009)
ABH / FEBRUARI 2009
1
2
ABH - ACE / Voor info en opmerkingen : [email protected]
1.
INVOERREGLEMENTERING & DOCUMENTEN BIJ INVOER ................................... 5
1.1
DOUANEREGLEMENTERING ALGEMEEN KADER .......................................... 6
Praktische benadering van de Mexicaanse invoerregeling .................................. 6
Internationale integratie ............................................................................... 9
1.2
DOUANEREGLEMENTERING – INVOERFORMALITEITEN ........................... 12
Wettelijk kader ......................................................................................... 12
Verplichte registratie van importeurs............................................................ 13
Invoerverboden ........................................................................................ 14
Vergunningen ........................................................................................... 14
Praktisch – de aangifte............................................................................... 15
Douanewaarde.......................................................................................... 22
Invoerrechten ........................................................................................... 23
Oorsprong ................................................................................................ 25
Bijkomende heffingen ................................................................................ 29
Vrijstellingen ............................................................................................ 31
Tijdelijke invoer ........................................................................................ 31
Stalen en monsters.................................................................................... 32
1.3
DOCUMENTEN BIJ INVOER IN MEXICO .................................................... 33
L/C - instructies ........................................................................................ 33
Handelsfactuur - Factura Comercial.............................................................. 35
Proformafactuur ........................................................................................ 39
Paklijst - Lista de Empaque......................................................................... 39
Certificaat van oorsprong - Certificado de Origen ........................................... 39
Vrachtbrief ............................................................................................... 42
Borgstelling .............................................................................................. 43
Verzekerings-certificaat.............................................................................. 43
Meetbrief ................................................................................................. 43
Preshipment Inspectie................................................................................ 43
Eventuele vergunningen en attesten ............................................................ 44
Legalisatie................................................................................................ 44
1.4
PRODUCTCERTIFICATEN.......................................................................... 45
Normalisatie en certificering-algemeen ......................................................... 45
Dieren en producten van dierlijke oorsprong ................................................. 49
Planten en producten van plantaardige oorsprong .......................................... 50
Voedingswaren ......................................................................................... 51
ABH - ACE / Voor info en opmerkingen : [email protected]
3
Medische sector - cosmetica ....................................................................... 51
1.5
VERPAKKING EN ETIKETTERING ............................................................. 52
Verpakking............................................................................................... 52
Consumenten-verpakking en etikettering...................................................... 52
2.
ZAKENDOEN MET MEXICO .......................................................................... 54
Contracten met Mexico – zin en onzin .......................................................... 54
2.1
INTERNATIONALE KOOPOVEREENKOMSTEN ........................................... 55
Recht en contracten .................................................................................. 55
Contracten en modelcontracten................................................................... 56
Weens Koopverdrag .................................................................................. 57
Intern recht.............................................................................................. 57
Vormvereisten .......................................................................................... 58
Taal ........................................................................................................ 58
Eigendom ................................................................................................ 58
Eigendoms-voorbehoud.............................................................................. 59
Borgstelling - fianza .................................................................................. 59
Verjaring ................................................................................................. 60
Betaling ................................................................................................... 60
2.2
AGENTUURCONTRACT CONCESSIE VAN ALLEENVERKOOP ....................... 62
Agentuur ................................................................................................. 63
Concessie van alleenverkoop ...................................................................... 65
2.3
INTERNATIONAAL PRIVAATRECHT.......................................................... 65
Procederen in Mexico ................................................................................. 65
Geschillenbe-slechting en exequatur ............................................................ 67
Verdragen................................................................................................ 68
Rechtskeuze in het Mexicaanse IPR.............................................................. 68
Forumkeuze in het Mexicaanse IPR .............................................................. 69
Exequatur in het Mexicaanse recht .............................................................. 69
Arbitrage ................................................................................................. 71
------------
4
ABH - ACE / Voor info en opmerkingen : [email protected]
1. INVOERREGLEMENTERING & DOCUMENTEN
BIJ INVOER
Nuttige informatie:
Een nuttig vertrekpunt is de website van de Mexicaanse
douaneadministratie (« Administración General de Aduanas » www.aduanas.sat.gob.mx). Deze website bevat heel wat nuttige
informatie over de Mexicaanse douaneformaliteiten. Daaronder ook de
Mexicaanse douanewetgeving (klik « Normatividad ») informatie over
invoerprocedures enz. De website heeft ook een Engelse pagina, maar
deze bevat uitsluitend informatie die voor toeristen relevant is.
Ook de website van de ANIERM (« Asociacion Nacional de
Importadores y Exportadores de la Republica Mexicana »)
www.anierm.org.mx/ bevat informatie over douane en het
reglementaire kader van de internationale handel. Opnieuw uitsluitend
in de Spaanse taal.
Vreemd genoeg is het Mexicaanse tarief van invoerrechten niet op
deze websites terug te vinden maar op de website van het Mexicaanse
Ministerie van Economische Zaken (“Secretaria de Economia”):
www.economia.gob.mx/?P=955. Vanop deze website kan je trouwens
ook doorklikken naar de Mexicaanse normen en technische
voorschriften www.economia-noms.gob.mx/ en naar informatie over
de registratie als importeur of exporteur, over oorsprongscertificaten
enz.
Het Mexicaanse tarief van invoerrechten kan online eveneens worden
geconsulteerd op www.siicex-caaarem.org.mx/ en via het “Sistema De
Informaciones De Comercio Exterior” (Aranceles vigentes - Aranceles
vigentes para un item arancelario nacional) op de website van ALADI
(“Asociación Latinoamericana de Integración” – Latin American
Integration Association): http://nt5000.aladi.org/siiarancelesesp/
Andere interessante internetbronnen
Mexicaanse invoerreglementering zijn:
met
informatie
over
de
−
Trade Policy Review - Mexico (WT/TPR/S/195/Rev.1 dd.
02/05/2008) – WTO-rapport aangaande de Mexicaanse
douane- en handelspolitiek
http://docsonline.wto.org/gen_home.asp?language=1&_=1
−
www.natlaw.com/interam/mx/: portaalpagina van het National
Law Center for Inter-American Free Trade met op
http://www.natlaw.com/interam/mx/cu/ links naar de tekst
van alle relevante douanevoorschriften (zoekpagina in het
Engels – teksten in het Spaans) - betalend;
−
Pagina
www.sice.oas.org/ctyindex/MEX/MEXNatlDocs_e.asp:
“Mexico” van het Foreign Trade Information System van de
OAS (Organisatie van Amerikaanse Staten);
Voor informatie over het Mexicaanse burgerlijk en handelsrecht kan
men ook terecht op:
−
www.diputados.gob.mx/LeyesBiblio/ - juridische databank van
het Mexicaanse Parlement;
−
http://info.juridicas.unam.mx/ - website van het Mexicaanse
Instituto de investigaciónes jurídicas met federale en
ABH - ACE / Voor info en opmerkingen : [email protected]
5
staatswetgeving, het staatsblad en rechtspraak;
−
www.mexlaw.com/ - website met een korte samenvatting van
het Mexicaanse handelsrecht en links naar een veelheid van
bronnen over het Mexicaanse recht – in het Engels;
−
www.mexicanlaws.com/ - commerciële website van de firma
MEXICAN LAWS, S.A. DE C.V. uit Tijuana; alle Spaanse
wetgeving en een vertaling naar het Engels – betalend;
−
website
van
de
« Cámara
www.senado.gob.mx:
Senadores » met verschillende juridische databanken ;
−
www.scjn.gob.mx: website van het « Suprema Corte de
Justicia de la Nación » ;
−
www.segob.gob.mx: website van het « Diario Oficial de la
Federación »
−
www.lexadin.nl/wlg/legis/nofr/oeur/lxwemex.htmportaalpagina met links naar tal van Mexicaanse wetten
−
www.worldlii.org/catalog/2076.html - portaalsite met links
naar Mexicaanse wetgeving (federaal en staten), Mexicaanse
juridische overheden, advocaten, juridische publicaties enz.
−
www.doingbusiness.org/LawLibrary/ - verwijspagina op de
website “Doing Business” van de Wereldbank met onder “M”
(Mexico) links naar een groot aantal Mexicaanse wetteksten
die
voor
de
internationale
handel
relevant
zijn.
de
1.1. Douanereglementering / Algemeen kader
▪ Praktische benadering van de Mexicaanse
invoerregeling
Hoewel Mexico een vrijhandelsakkoord heeft met de USA en Canada
(NAFTA) en met de Europese Unie (zie verder), hebben Belgische
ondernemingen over het algemeen geen erg positieve ervaringen met
de Mexicaanse invoerprocedures.
Een eerste probleem is de bureaucratie. De relaties met de
Mexicaanse douane- en belastingdiensten verlopen vaak zeer
bureaucratisch met veel administratieve gebruiken die soms sterk
verschillen van douanekant oor tot douanekantoor. Op bepaalde
ogenblikken ontstaat de indruk dat er sprake is van “kwade trouw” en
op andere ogenblikken zijn Mexicaanse ambtenaren dan weer zo stipt
en precies dat de kleinste formele vergissing tot lange discussies en
vertragingen aanleiding geeft. Nochtans heeft de Mexicaanse regering
sedert 2002 verschillende inspanningen gedaan om internationale
handelstransacties te bevorderen en ook in 2008 werden een aantal
wetgevende initiatieven genomen om de invoerprocedures te
vereenvoudigen. Niettemin blijven die algemeen zeer ingewikkeld.
Ook de taal van de documenten die bij de zending worden gevoegd
blijkt vaak een probleem te vormen. Veel douanekantoren weigeren
documenten (EUR 1, oorsprongsverklaringen op factuur …) in andere
talen dan het Spaans en het is soms pas na interventie via de centrale
administratie dat de goederen worden vrijgegeven. Dit leidt dikwijls tot
vertraging en de bijhorende kosten (“demurrage and detention”).
Aangezien invoerrechten, gelet op het lidmaatschap van WTO en de
vrijhandelsakkoorden met zijn voornaamste handelspartners, geen
6
ABH - ACE / Voor info en opmerkingen : [email protected]
efficiënte techniek ter bescherming van de eigen fabrikanten bieden,
grijpt Mexico bovendien vaak terug naar technische voorschriften en
etiketteringsregels om zijn industrie af te schermen. Die “non-tariff
barriers” (de NOM’s) blijken vaak zeer efficiënt.
In de “Corruption Perception Index 2008” van Transparency
International (www.transparency.org) staat Mexico tamelijk ver
onderaan op de 72ste plaats, samen met landen als Bulgarije, China,
Peru en Swaziland, na Colombia en Roemenië en net voor landen als
Brazilië (noch zo’n notoir douaneprobleem) en Burkina Faso.
Contacten met de Mexicaanse overheid zijn dus over het algemeen
niet helemaal objectief of neutraal en, zoals dat in veel landen het
geval is, is vooral de douaneadministratie bijzonder vatbaar voor
favoritisme:
−
buitenlanders zijn dikwijls niet goed vertrouwd met de
Mexicaanse invoervoorschriften en elke documentaire fout kan
door de Mexicaanse douaneadministratie worden aangegrepen
om bijkomende controledaden te stellen;
−
administratieve vitterij ten aanzien van buitenlanders worden
maatschappelijk vaak als minder erg beschouwd dan ten
aanzien van eigen bedrijven en onderdanen;
−
de douanewetgeving geeft de administratie veel vrijheid in de
toepassing van de regels (de douane mag uitleg vragen, kan
documenten aanvaarden…) en bij het bepalen van eventuele
sancties (bevoegdheid tot dading). Van die subjectieve
bevoegdheden wordt wel eens misbruik gemaakt;
−
buitenlanders kunnen zich dikwijls niet verweren
administratieve willekeur (taal, afstand, kosten, …);
−
procedures,
de
het
documentaire
karakter
van
de
taalproblemen, de verschillen in wetgeving tussen het land van
uitvoer en het land van bestemming en het gebrek aan
communicatie tussen de administraties van de betrokken
landen worden door importeurs en exporteurs maximaal
uitgebuit;
−
…
tegen
Deze realiteit mag in de analyse van het Mexicaanse invoerregime
nooit uit het oog verloren worden.
Aan de andere kant mag men er echter ook geen verkeerde conclusies
uit trekken en doen alsof er helemaal geen regels zijn:
−
hoe beter men de geldende Mexicaanse voorschriften kent en
naleeft, hoe meer voorspelbaar de procedure;
−
wie werkt met gevestigde bedrijven en met systemen van
integrale kwaliteitszorg kan zich geen geur van corruptie
veroorloven;
−
corruptie en omkoping zijn oplossingen op korte termijn. Wie
wenst te investeren in een langdurige aanwezigheid op de
Mexicaanse markt kan zich geen dergelijke wankele basis
veroorloven.
Het is voor Belgische bedrijven niet altijd eenvoudig om beide
realiteiten met elkaar te verzoenen, maar toch zijn er enkele
vuistregels in acht te nemen:
ABH - ACE / Voor info en opmerkingen : [email protected]
7
−
laat de invoerformaliteiten in Mexico over aan uw klant (agent,
commissionair, distributeur, …). Verkoop dus niet DDU of DDP;
−
laat u er niet toe verleiden om (bewust) zelf in frauduleuze
mechanismen (onderfacturatie, tarificatiefraude …) mee te
stappen. Als uw commerciële partner die keuze maakt, kan u
dit niet altijd verhinderen maar laat hem daar dan in elk geval
zelf alle verantwoordelijkheid voor dragen (door FOB te
verkopen, …).
−
leef de leveringsinstructies (aangaande de douanepost waar de
goederen moeten worden aangeboden, factuurvermeldingen,
begeleidende documenten, …) scrupuleus na. Als de zending
via een douanepost die niet vertrouwd is met de gevolgde
werkwijze moet worden ingeklaard, zijn de gevolgen soms
onoverzienbaar;
−
gevestigde bedrijven nemen doorgaans zo weinig mogelijk
juridische of administratieve risico’s. Structuren waar niets te
rapen valt als het mis loopt en/of die snel kunnen worden
opgedoekt (traders, agenten, …) zijn veel fraude- en
risicogevoeliger.
Deze feitelijke realiteit vertaalt zich vanzelfsprekend ook in de
administratieve last van grensoverschrijdende goederenbewegingen.
Die nemen in Mexico niet alleen (veel) meer tijd in beslag dan in
België, maar zijn – en dat is eerder ongewoon – zelfs duurder dan dat
in België het geval is. Dat blijkt tenminste uit de gegevens (voor een
dry-cargo, 20-foot, full container load container) van de Wereldbank
www.doingbusiness.org/ExploreTopics/TradingAcrossBorders/.
Mexico is in deze ranking in 2009 zelfs teruggevallen van de 78ste
plaats naar de 87ste plaats (op een totaal van 181) en bevindt zich
daar in het gezelschap van landen als Brazilië en India en achter
landen als Albanië, Libanon en Togo. Ter vergelijking: België bekleedt
in deze ranking de 43ste stek terwijl de top 5 wordt bekleed door
Singapore, Hong Kong, Denemarken, Finland en Estland.
Duur
(dagen)
Kost (USD)
per container
10
150
Douane-afhandeling & technische controle
2
150
Haven- en terminalhandling
2
172
Binnenlands vervoer & behandeling
3
1.000
17
1.472
Duur
(dagen)
Kost (USD)
per container
14
300
Douane-afhandeling & technische controle
3
500
Haven- en terminalhandling
3
300
Mexico - Export Procedure (2008)
Voorbereiding documenten
Totaal:
Mexico - Invoer Procedure (2008)
Voorbereiding documenten
8
ABH - ACE / Voor info en opmerkingen : [email protected]
Binnenlands vervoer & behandeling
3
1.600
23
2.700
Duur
(dagen)
Kost (USD)
per container
Voorbereiding documenten
3
369
Douane-afhandeling & technische controle
1
250
Haven- en terminalhandling
1
350
Binnenlands vervoer & behandeling
3
650
Totaal:
8
1.619
Duur
(dagen)
Kost (USD)
per container
Voorbereiding documenten
5
350
Douane-afhandeling & technische controle
2
250
Haven- en terminalhandling
1
350
Binnenlands vervoer & behandeling
1
650
Totaal:
9
1.600
Totaal:
België - Export Procedure (2008)
België - Import Procedure (2008)
▪ Internationale integratie
Europese Unie
Mexico was het eerste Latijnsamerikaanse land dat met de Europese
Unie een partnerschapsakkoord ondertekende. Dat gebeurde in 1997.
Het handelsluik van deze “Overeenkomst inzake economisch
partnerschap, politieke coördinatie en samenwerking tussen de
Europese Gemeenschap en haar lidstaten, enerzijds, en de Verenigde
Mexicaanse Staten” trad op 1 juli 2000 in werking en sedert die datum
worden de tariefpreferenties waarin het akkoord voorziet, toegepast.
Op 1 oktober 2000 traden ook de overige bepalingen van het akkoord
in werking.
Het akkoord heeft de handelsrelaties tussen de EU en Mexico sterk
bevorderd en de EU is hierdoor uitgegroeid tot de tweede
handelspartner van Mexico.
Het partnerschapsakkoord heeft 3 pijlers: politieke dialoog,
handelsliberalisering en samenwerking. Aan het hoofd staat de
Gezamenlijke Raad op ministerieel niveau en de overeenkomst
verleent de Gezamenlijke Raad de bevoegdheid om een volledige
liberalisering van handel in goederen en de diensten te
bewerkstelligen.
Het akkoord tussen Mexico en de EU was het eerste Europese
transatlantische vrijhandelsakkoord en geldt daarom als inspiratiebron
voor de bilaterale handelsnegotiaties van de EU met landen en
gebieden in andere continenten. Bovendien heeft het akkoord een zeer
breed toepassingsgebied: goederen, diensten, overheidsopdrachten,
mededinging, intellectuele eigendomsrechten (IPR), investeringen en
ABH - ACE / Voor info en opmerkingen : [email protected]
9
betalingen die daarmee verband houden. Voor de EU was het de
tweede overeenkomst die in het kader van artikel XXIV van GATT
moest worden aangekondigd, en de eerste overeenkomst in het kader
van Artikel V GATS.
Het akkoord kent een zeer snel schema voor de afbouw van de
invoerrechten (voor bepaalde producten waren de rechten bij
inwerkingtreding
al
lager
dan
onder
NAFTA
5
jaar
na
inwerkingtreding). Bovendien werd een solide basis gelegd om de
relaties verder te versterken door allerhande mechanismen van
institutionele contacten (de Gezamenlijke Raad op ministerieel niveau,
de Gemengde Commissie en technische Speciale Commissies).
Handel in goederen
De liberalisering van de goederenhandel wordt geregeld door het
Besluit 2/2000 van de Gezamenlijke Raad EU-Mexico dat op 1 juli 2000
in werking trad met
−
voor industriële goederen: 0-tarief tegen 1 januari 2003 bij
invoer in de EU en tegen 1 januari 2007 bij invoer in Mexico;
−
voor landbouwproducten: 0-tarief tegen 2010 voor 80% van
de invoer in de EU en 42% in Mexico; voor visserijproducten
moet tegen die datum 100% van de EU-invoer uit Mexico en
89% van Mexico’ s invoer uit de EU vrij zijn.
bevat
tariefcontingenten
De
overeenkomst
voor
bepaalde
landbouwproducten waarvoor geen volledige liberalisering werd
overeengekomen en herzieningsclausules met het oog op verdere
liberalisering. De moeizame liberalisering van de handel in
landbouwproducten wordt o.m. verklaard door de negatieve ervaringen
van Mexico bij de vrijmaking van deze producten onder NAFTA.
Daarom zijn sommige producten (vlees, graan, suiker, melk) initieel
uitgesloten en het voorwerp van verdere onderhandelingen. Zolang
deze producten in de EU restituties genieten, verzet Mexico zich tegen
verdere liberalisering. Enkel op het vlak van de zuivelproducten is er
vooruitgang (quota’s met 0% rechten) omdat Mexico hier zijn
binnenlandse vraag niet kan dekken.
Het besluit bevat ook bepalingen met het oog op samenwerking op het
gebied van douane, normen en technische voorschriften, sanitaire en
fytosanitaire maatregelen (SPS), en met het oog op het openen van de
markt voor overheidsopdrachten. Een aantal speciale commissies
werden hiermee belast.
Diensten
De vrijmaking van het dienstenverkeer, investeringen en de
samenwerking op het gebied van intellectuele eigendomsrechten wordt
voornamelijk geregeld door het Besluit 2/2001 van de Gezamenlijke
Raad EU-Mexico, dat op 1 maart 2001 in werking is getreden.
De belangrijkste bepalingen van Besluit 2/2001 zijn:
−
Diensten: liberalisering in twee fasen:
1. bij de inwerkingtreding van het besluit verbiedt een
“stilstandclausule” beide partijen nieuwe discriminerende
maatregelen in te voeren of de bestaande te versterken;
2. binnen drie jaar na inwerkingtreding moeten de partijen
met een programma over een periode van ten hoogste 10
jaar voor de eliminatie van alle resterende discriminaties
afspreken.
−
10
Investeringen: uitvoering van de initiatieven die de EU en
ABH - ACE / Voor info en opmerkingen : [email protected]
Mexico op OESO-niveau waren aangegaan en van de bilaterale
akkoorden tussen Mexico en de meeste Lidstaten; eliminatie
van de beperkingen op betalingen met betrekking tot
investeringen; herziening na 3 jaar om de mogelijkheden van
verdere liberalisering te onderzoeken.
−
Intellectuele eigendomsrechten: bevestiging van het
engagement om het TRIPs-akkoord en de geldende
internationale verdragen na te leven; mechanisme om
samenwerking te verzekeren.
De afspraken, gemaakt binnen Besluit 2/2000 en Besluit 2/2001
worden door een bilateraal mechanisme van de geschilbeslechting
gewaarborgd dat aan de WTO-geschillenbeslechting en de NAFTAregeling wordt geïnspireerd.
Voor meer informatie:
−
http://ec.europa.eu/trade/issues/bilateral/countries/mexico/in
dex_en.htm;
−
http://ec.europa.eu/external_relations/mexico/index_en.htm;
−
http://ec.europa.eu/taxation_customs/customs/customs_dutie
s/rules_origin/preferential/article_788_en.htm#mexico
Mexico is lid van de North American Free Trade Agreement NAFTA www.nafta-sec-alena.org (« Tratado de Libre Comercio de América del
Norte – TLCAN », « Accord de libre-échange nord-américain – ALENA »
en vormt onder NAFTA met de VSA en Canada een vrijhandelszone.
NAFTA
NAFTA trad op 1 januari 1994 in werking (art. 2203 NAFTA) maar in
tegenstelling tot bijvoorbeeld de Europese Unie heeft het verdrag geen
supranationale bedoelingen.
Zijn opzet blijft beperkt tot :
Overige vrijhandelsakkoorden
−
de eliminatie van invoerrechten voor oorsprongsgoederen
over een periode van 15 jaar (op 1 januari 2008 zijn de
laatste invoerrechten (op graan, bonen, suiker, …)
verdwenen maar de meeste rechten waren in 2003 al
ingetrokken;
−
de harmonisatie van normen – Part III, Technical
Barriers to Trade;
−
non-discriminatie in overheidsopdrachten – Part IV,
Government Procurement;
−
vrij verkeer van diensten en opheffing van restricties op
buitenlandse bezittingen en investeringen – Part V,
Investment, Services and Related Matters;
−
de wederzijdse erkenning en vrijwaring van intellectuele
eigendomsrechten – Part VI, Intellectual Property.
Daarnaast heeft Mexico vrijhandelsakkoorden afgesloten met:
−
GSTP (GSP tariefverlaging tussen ontwikkelingslanden) – in
werking sedert 19.04.1989
−
Costa Rica – in werking sedert 01.01.1995
ABH - ACE / Voor info en opmerkingen : [email protected]
11
−
Nicaragua – in werking sedert 01.07.1998
−
Chili – in werking sedert 01.08.1999
−
Israël – in werking sedert 01.06.2000
−
El Salvador – in werking sedert 15.03.2001
−
Guatemala – in werking sedert 15.03.2001
−
Honduras – in werking sedert 01.06.2001
−
EFTA (IJsland, Liechtenstein, Noorwegen, Zwitserland) – in
werking sedert 01.07.2001
−
Japan – in werking sedert 01.04.2005
Mexico
is
daarenboven
vrijhandelsakkoorden:
-
partij
aan
de
volgende
partiële
ALADI (Argentinië; Venezuela; Bolivia; Brazilië; Chili; Colombia;
Cuba; Ecuador; Mexico; Paraguay; Peru; Uruguay) – in werking
sedert 18.03.1981 (« Tratado de Montevideo ») Dit akkoord vormt
het startpunt voor onderhandelingen over tariefpreferenties op
basis van reeds bestaande afspraken en uiteindelijk een
vrijhandelsakkoord. Op 18 oktober 2004 kwam dat akkoord er: de
“Asociación Latinoamericana de Integración - ALADI” (Latin
American Integration Association). Het voorziet in een geleidelijke
afbouw van de onderlinge tarieven over een periode van 15 jaar.
Meer info: www.aladi.org/
-
Mercosur (Argentinië, Brazilië, Paraguay, Uruguay en Venezuela).
Op 5 juli 2002 sloten Mexico en Mercosur een kaderakkoord
(“Acuerdo de Complementación No 54 entre México y el
Mercado Común del Sur – Mercosur”) met het oog op meer
vrijhandel. Datzelfde jaar nog volgde een bijzonder akkoord voor de
automobielsector en op 7 juni 2006 werd de lijst van goederen
waarvoor wederzijds tariefpreferenties worden verleend, verder
uitgebreid tot o.m. landbouwproducten, chemische producten,
machines, plastic, rubber, metalen en elektrische apparaten.
Mexico onderhandelt over de uitbreiding van zijn netwerk van
vrijhandelsakkoord met de volgende landen: Korea, China, Australië,
Nieuw Zeeland, India en Singapore.
Meer info:
www.economia.gob.mx/?P=5000
http://rtais.wto.org/UI/PublicMaintainRTAHome.aspx
www.aduanas.sat.gob.mx/aduana_mexico/2007/Descargas/Guia_I
mportacion/GI07_06.pdf
1.2. Douanereglementering / Invoerformaliteiten
▪ Wettelijk kader
Het Mexicaanse douanewetboek (“Ley Aduanera”) uit 1995 kan worden
geconsulteerd via www.diputados.gob.mx/LeyesBiblio/pdf/12.pdf.
Deze federale wet regelt de binnenkomst in en de uitgang uit Mexico
12
ABH - ACE / Voor info en opmerkingen : [email protected]
van alle goederen (mercancías), inclusief hun transportmiddelen
evenals de begeleidende douanedocumenten. De wet telt 203
artikelen, verdeeld in 9 hoofdstukken.
De uitvoeringsbepalingen van de douanewet worden geregeld door het
“Reglamento de la Ley Aduanera”.
Deze telt 198 artikelen en kan worden ingeladen op
www.aduanas.gob.mx/aduana_mexico/2007/RCGMCE/2006/Reglamen
to_Ley_Aduanera.pdf.
Daarnaast moet worden rekening gehouden met de « Ley de Comercio
Exterior » uit 1993, met de « Ley de los Impuestos Generales de
Importación y de Exportación (LIGIE) » uit 2007 en met verschillende
« Resoluciones de Comercio Exterior ».
▪ Verplichte registratie van importeurs
Wie in Mexico beroepshalve goederen wil invoeren (of uitvoeren), moet
zich in toepassing van art. 59 van de Douanewet laten registreren in
het “Registro Federal de Contribuyentes bij de Servicio de
Administracion Tributaria”
www.sat.gob.mx/sitio_internet/asistencia_contribuyente/principiantes/
act_profesional/10_96.html en daar een fiscaal identificatienummer
(RFC) aanvragen. De douaneagent moet het toegekende RFC-nummer
op elke douaneaangifte vermelden.
Het registratieformulier kan worden ingeladen via:
ftp://ftp2.sat.gob.mx/asistencia_servicio_ftp/publicaciones/ff_2005/FR
105.pdf.
Importeurs die goederen voor eigen gebruik invoeren of zonder de
bedoeling ze in omloop te brengen, zijn vrijgesteld van deze
registratieplicht. Deze vrijstelling geldt concreet vooral voor toeristen,
diplomatieke zendingen, postleveringen tot 1.000 USD en tijdelijke
invoer.
Vervolgens moet de onderneming zich bij de douaneadministratie laten
registreren in het “Padron de Importadores” en bij de andere
overheidsdiensten die materieel toezicht houden op zijn activiteiten.
Het “Padron de Importadores”
www.aduanas.sat.gob.mx/aduana_mexico/2008/tramites/140_10397.
html bestaat uit een algemeen register en verschillende sectorale
registers (voeding, dranken, chemische producten, textiel, schoeisel,
elektronica, staalproducten).
Ook voor de exporteurs bestaat er een bijzonder sectoraal register
(« Padron de Exportadores Sectorial »). De registratie is gratis maar
neemt tussen 2 weken en een maand in beslag. De inschrijving in het
algemeen register heeft een onbeperkte geldigheid maar de registratie
in de sectorale registers moet op regelmatige tijdstippen (jaarlijks)
worden hernieuwd.
Begin 2008 werd de beslissing getroffen om deze complexe
registratieprocedure te verlichten. Hierdoor zijn bedrijven die al in het
algemeen register zijn ingeschreven, op enkele uitzonderingen na,
vrijgesteld van inschrijving in een sectoraal register.
Het praktische gevolg is dat buitenlandse ondernemingen zonder
vestiging in Mexico niet voor eigen rekening goederen in Mexico
kunnen invoeren. In de praktijk betekent dit dat zij een beroep moeten
doen op een plaatselijk agent/commissionair of distributeur die de
goederen onder zijn verantwoordelijkheid in Mexico zal invoeren. Of
ABH - ACE / Voor info en opmerkingen : [email protected]
13
dat zij in Mexico een vestiging moeten openen.
Het is m.a.w. niet mogelijk om in Mexico als buitenlandse
onderneming EXW te kopen of DDP te verkopen – voor zover deze
leveringsvoorwaarden volgens de definitie van Incoterms 2000 worden
toegepast.
▪ Invoerverboden
Mexico verbiedt de invoer van een aantal tweedehandse goederen
(o.m. kledij, schoeisel, medische apparaten, beddengoed, medische
kledij), van bepaalde gevaarlijke stoffen (pcb's …), van levende
vleesetende vissen, van cannabisplanten en delen ervan, van bepaalde
schildpadden en van zgn. Garbage Pail Kids (plaatjes bij kauwgom om
op de huid te printen).
Meer info:
www.aduanas.sat.gob.mx/aduana_mexico/2008/pasajeros/139_10241
.html
Tweedehandse voertuigen mogen alleen worden ingevoerd als zij een
bepaalde leeftijd hebben. Op 3 maart 2008 werd deze leeftijd
teruggebracht van 15 jaar naar 10 jaar. Bij invoer uit NAFTA bestaat
een soepeler regeling. Voor tweedehandse voertuigen die niet onder
het invoerverbod vallen, kan wel een invoervergunning nodig zijn.
Meer info:
www.aduanas.gob.mx/aduana_mexico/2007/Descargas/vehiculos/VU1
_VU2_2203061.pdf
▪ Vergunningen
De meeste producten zijn vrijgesteld van een invoervergunning.
Een invoervergunning is wel nog nodig bij onder meer de invoer van
bepaalde meststoffen, gebruikte goederen, farmaceutische producten,
producten van bedreigde dier- en plantsoorten (CITES), wapens en
munitie, bepaalde chemische producten en giftige en gevaarlijke
stoffen.
Afhankelijk van het product moet de importeur de invoervergunning
aanvragen
bij
het
Ministerie
van
Economische
Zaken
www.economia.gob.mx/?P=768 , het Ministerie van Gezondheid
(“Secretaria de Salud”) www.salud.gob.mx/ - “Comision Federal para
la
Proteccion
Contra
Riesgos
Sanitarios
COFEPRIS”
of
het
Ministerie
van
Defensie
www.cofepris.gob.mx/)
www.sedena.gob.mx/.
Invoervergunningen zijn intuitu personae en kunnen dus niet worden
overgedragen. Zij blijven één jaar geldig. Economische Zaken heeft 15
werkdagen om over de aanvraag te beslissen. Na overschrijden van
deze termijn, wordt de vergunning geacht verleend te zijn. Volgens
officiële statistieken werden in 2006 in totaal 3.399 vergunningen voor
gebruikte goederen afgeleverd.
Uiteraard moeten bij de invoer van goederen die een veiligheids- of
gezondheidsrisico kunnen inhouden (nucleair materiaal, medische
apparaten, voedingswaren, insecticiden, veterinaire producten,
medische apparatuur, cosmetica, toiletartikelen, …) ook technische
voorschriften worden nageleefd die bepaalde technische controles en
de overlegging van certificaten (analyse, free sales, …) en
bewijsstukken kunnen meebrengen. Deze productregels worden verder
14
ABH - ACE / Voor info en opmerkingen : [email protected]
besproken.
▪ Praktisch – De aangifte
Naar Mexicaans recht moeten alle invoeraangiften in principe door een
geaccrediteerde douaneagent (“agente” of “apoderado aduanal”)
worden vervuld (art. 40 Douanewet).
Articulo 40
« Unicamente los agentes aduanales que actúen como consignatarios
o mandatarios de un determinado importador o exportador, así como
los apoderados aduanales, podrán llevar a cabo los trámites
relacionados con el despacho de las mercancías de dicho importador o
exportador. No será necesaria la intervención de agentes o apoderados
aduanales en los casos que esta Ley lo señale expresamente. »
Deze kent de Mexicaanse invoerreglementering en beschikt over de
nodige contacten om de goederen snel in te klaren. De douaneagent
wordt door een volmacht (“power of attorney”) aangesteld.
Art. 50 van de douanewet stelt invoer door toeristen tot een waarde
van 3.000 USD vrij van de aanstelling van een douaneagent. Ook de
invoer door diplomatieke zendingen, (tijdelijke) invoer voor TVopnames en bepaalde postzendingen genieten van een vrijstelling.
Centraal in de aangifte staat de bepaling van de douanewaarde en
de importeur zal zijn agent doorgaans een verklaring bezorgen waarin
de verschillende elementen voor de berekening van deze waarde
nauwkeurig worden beschreven (“Manifestacion de Valor” – art. 59. III
Douanewet – zie verder). Deze verklaring moeten de importeur en de
agent bij een douane-audit kunnen voorleggen.
Voorts heeft Mexico voor een aantal gevoelige producten een
voorafgaande notificatieplicht ingevoerd. Dat is o.m. het geval
voor textiel, schoeisel en porcelein uit Azië en staal uit CentraalEuropa. Op die manier wil Mexico het toezicht op de invoer van deze
producten uit de genoemde regio’s verscherpen. Dat is ook de
beweegreden voor de beslissing om de invoer van bepaalde producten
verplicht via bepaalde douaneposten te organiseren.
Een dergelijke verplichting bestaat voor kippenvlees, appels, vetten en
oliën, tabakswaren, lucifers, banden, schoeisel, fietsen, CD’s, CDschrijvers en textiel.
De douaneagent moet de invoeraangifte (“Pedimento de Importación”)
elektronisch indienen via SAAI-WEB
www.aduanas.gob.mx/pea/login.aspx met opgave van de
bankrekening waarvan de rechten zullen gedebiteerd worden en van
de procedure die zal worden gevolgd. Het betreft hier een
geautomatiseerd aangiftesysteem met een voorafgaande
summiere aangifte, vergelijkbaar met het Belgische PLDA-systeem.
Het “Pedimento” wordt dan door de douane gevalideerd. Vervolgens
betaalt de douaneagent alle heffingen en belastingen voor rekening
van de importeur. Als dat gebeurd is, biedt de douaneagent het
“Pedimento” aan bij de douane die een documentaire controle uitvoert
en – op basis van een risico-analyse eventueel – een
goederenverificatie doet. Daarna kunnen de goederen definitief vrij
worden gegeven.
Volgens de informatie van de Mexicaanse douane werd in 2006 85.3%
van de invoertransacties verder geverifieerd. In 12,9 % van de
gevallen was er een enige verificatie en in 1,8% van de gevallen een
ABH - ACE / Voor info en opmerkingen : [email protected]
15
tweede (controle)verificatie. Volgens de Mexicaanse douane neemt een
fysieke controle gemiddeld vier uren in beslag. Als geen fysieke
inspectie nodig wordt geacht, worden de goederen onmiddellijk
vrijgegeven.
Via de volgende
geselecteerd:
−
organisaties
kan
een
douaneagent
worden
« Confederación de Asociaciones de Agentes Aduanales de la
República Mexicana (CAAAREM) »
Tel.: 01(55) 33 00 75 00 - www.caaarem.org.mx
−
“Confederación Latinoamericana de Agentes Aduanales A.C.
(CLAA)”
Tel.: 01 (55) 55 45 17 86 - www.claa.org.mx.
Als de goederen niet onmiddellijk een definitieve douanebestemming
krijgen, kunnen zij worden opgeslagen in een douane-entrepot in
afwachting van een definitieve regeling. Indien de goederen
vervolgens niet binnen 2 maanden een bestemming krijgen, vervallen
zij ten voordele van de douane (art. 29 Douanewet).
16
ABH - ACE / Voor info en opmerkingen : [email protected]
ABH - ACE / Voor info en opmerkingen : [email protected]
17
18
ABH - ACE / Voor info en opmerkingen : [email protected]
Vertaling
ABH - ACE / Voor info en opmerkingen : [email protected]
19
20
ABH - ACE / Voor info en opmerkingen : [email protected]
ABH - ACE / Voor info en opmerkingen : [email protected]
21
▪ Douanewaarde
Sedert 1995 hanteert Mexico voor het vaststellen van de
douanewaarde de principes van de "Customs Valuation Agreement"
van GATT/WTO www.wto.org/english/docs_e/legal_e/20-val_01_e.htm
- art. 64 Douanewet. De Mexicaanse regels voor het vaststellen van de
douanewaarde lopen dan ook min of meer gelijk met die welke in de
Europese Unie gehanteerd worden.
De douanewaarde bij invoer is dus – als de invoer in het kader van een
koopovereenkomst plaats vindt – gebaseerd op de transactiewaarde
van de goederen. In de praktijk zou deze methode in meer dan 90%
van de gevallen gebruikt worden.
Voor invoer uit NAFTA wordt hierbij de FOB-waarde gehanteerd maar
bij invoer uit een land buiten NAFTA worden de kosten en uitgaven
toegevoegd om de goederen tot op hun plaats van aankomst in Mexico
te brengen (= CIF/CIP border value).
Zoals gezegd moet de importeur ten behoeve van de douane in
toepassing van Art. 59, III van de “Ley Aduanera” een verklaring
(“Manifestacion de Valor”) opstellen waarin de opgave van de
douanewaarde wordt toegelicht. Dit document moet de douaneagent
desgevraagd aan de douane kunnen voorleggen.
22
ABH - ACE / Voor info en opmerkingen : [email protected]
Sedert 1994 kent Mexico een mechanisme van “estimated prices”
(referentieprijzen) voor een aantal goederen (textiel, schoeisel,
voedingswaren, dranken, chemische producten, hout- en papierwaren,
elektronica, voertuigen) om onderfacturatie tegen te gaan. In totaal
vallen meer dan 300 tarieflijnen onder deze regeling.
Tot 2008 moest de importeur onder dit systeem, in afwachting van een
uitgebreide controle van de douanewaarde, voor een periode van
tenminste 6 maanden een cashborg storten wanneer de opgegeven
douanewaarde lager was dan de waarde volgens de schattingen van
het Ministerie van Financiën (“Secretaría de Hacienda y Crédito
Público”).
De borg werd berekend op het verschil tussen de invoerrechten
(inclusief antidumping rechten en compenserende heffingen) die
werden betaald en die hadden moeten betaald zijn op de geschatte
waarde. Dit mechanisme werd in april 2008 opgeheven en sedertdien
kan opnieuw met een gewone borgstelling worden gewerkt.
▪ Invoerrechten
Mexico hanteert sedert 2002 voor de indeling van de goederen de
« Clasificación arancelaria de la Ley de los Impuestos Generales de
Importación y de Exportación (LIGIE) », bestaande uit 8 posities.
Deze goederennomenclatuur (« Tarifa de la Ley de Impuestos
Generales de Importacion y de Exportacion – TIGIE ») volgt wat de
ABH - ACE / Voor info en opmerkingen : [email protected]
23
eerste 6 cijfers van de code betreft het geharmoniseerd systeem
(« Sistema Armonizado de Codificación y Designación de Mercancías »
– Harmonised Commodity Description and Coding System - HS) van de
Wereld Douaneorganisatie. Vanaf de 7de positie kan het TIGIE-tarief
verschillen van de TARIC-code (Intrastatcode) die in de Europese Unie
gehanteerd
wordt.
OPGELET: vermeld op uw exportfacturen naar Mexico steeds de
correcte tariefcode van de geleverde goederen. Informeer daarom bij
uw klant steeds of u naast de TARIC-code (voor de uitvoeraangifte uit
de EU) ook, met het oog op de inklaring in Mexico, de TIGIE-code
moet vermelden.
Het Mexicaanse douanetarief kan worden geconsulteerd op de website
van het « Tarifa de la Ley de Impuestos Generales de Importacion y de
Exportacion » www.siicex-caaarem.org.mx/ of via de website van het
Mexicaanse Ministerie van Economische Zaken (« Secretaria de
Economia »): www.economia.gob.mx/?P=955, via het « Sistema De
Informaciones De Comercio Exterior » (Aranceles vigentes - Aranceles
vigentes para un item arancelario nacional) op de website van ALADI
(« Asociación
Latinoamericana
de
Integración »):
en
via
APEC-Tariff:
http://nt5000.aladi.org/siiarancelesesp/
www.apectariff.org/tdb.cgi/ff3235313438/apeccgi.cgi?MX.
Het tarief bestaat bijna uitsluitend uit waarderechten (ad valorem”).
Slechts in een kleine minderheid van de gevallen (0,7% van de
tarieflijnen) gelden specifieke rechten (15 lijnen) of gecombineerde
rechten (45 lijnen). Het betreft hier vooral landbouwproducten (suiker,
meld, chocolade). Voor seizoensgebonden producten (sojabonen,
zonnebloemzaden, …) gelden variabele rechten.
Mexico hanteert het WTO-derdelandstarief als basistarief voor al zijn
importen. Ook uit landen die nog niet tot WTO zijn toegetreden.
In 2007 bedroeg het “eenvoudige gemiddelde MFN tarief” 11,2 %. Dat
is aanmerkelijk minder dan in 2001 (16,5 %). De scherpste
tariefdalingen werden genoteerd voor industriële producten waarvoor
het gemiddelde van 15,6% in 2001 terugviel tot 9,9% in 2007.
Voor landbouwproducten blijven de tarieven op een hoog niveau: 23%
in 2007 tegen 24,9% in 2001 1 .
Het Mexicaanse tarief (TIGIE) telt in totaal wel 88 aanslagvoeten
tussen 0 en wel 254%. Het meest voorkomende tarief is 7%. Dat is op
bijna 1/3 van de tarieflijnen van toepassing. Voor 27% van de
tarieflijnen geldt een aanslagvoet van 10%, gevolgd door 0% (18%
van de tarieflijnen) en 20% (15% van de tarieflijnen). In 2007 werd
voor 2.447 tarieflijnen (20,5% van het totaal) een invoerrecht van
meer dan 15% geheven en voor 56 landbouwproducten overschreden
de toegepaste tarieven 100%.
Europese exporteurs van industriële goederen zullen in toepassing van
het vrijhandelsakkoord met Mexico meestal geen invoerrechten
1
Trade Policy Review - Mexico (WT/TPR/S/195/Rev.1 dd. 02/05/2008); deze cijfers verschillen aanzienlijk van
die, vermeld in de publicatie World Development Indicators 2008, World Bank, 2008, p.341. Volgens deze
publicatie bedroeg het gewogen gemiddelde tarief van de rechten bij invoer (weighted mean tariff) in Mexico in
2006 2,4%; het gewone gemiddelde (simple mean tariff) 8,0%. Voor zgn. ‘primaire producten’ bedroegen deze
gemiddelden in 2006 respectievelijk 1,4 en 7,3%. Voor fabrikaten (‘manufactured products’) 1,9 en 4,0%.
24
ABH - ACE / Voor info en opmerkingen : [email protected]
betalen. Zij kunnen de bij invoer in Mexico toepasselijke rechten ook
opzoeken via de MarketAccess Database van de Europese
Commissie (http://mkaccdb.eu.int/).
Procedure
Voor de invoerrechten, ga naar « Applied Tariffs Database »:
−
selecteer « Mexico »
−
voer vervolgens de eerste 4 (of 6) cijfers van het douanetarief
of een goederenomschrijving in het Engels in en door de
zoekfunctie aan te klikken verschijnen (na een copyright
notice) de invoerrechten; onder de hoofding « MFN » vindt u
het derdelandstarief dat voor EU-goederen van toepassing is;
−
als u vervolgens de tariefcode van het product aanklikt, krijgt
u de bijkomende rechten (BTW, statistische heffing, accijnzen,
…).
Aangezien de MarketAccess Database enkel via een Europese server
kan worden geconsulteerd en uitsluitend het MFN-tarief meedeelt, is
het aangewezen om het Mexicaanse tarief rechtstreeks te consulteren
wanneer goederen die geen EU-oorsprong hebben worden geleverd. In
toepassing van de vrijhandelsakkoorden die Mexico heeft afgesloten
(zie hoger) kan ook bij invoer uit andere landen op overlegging van
het vereiste certificaat van oorsprong en een bewijs van rechtstreeks
vervoer namelijk soms tariefverlaging bekomen worden.
▪ Oorsprong
Bij de uitvoer vanuit de EU naar Mexico is het normaal gezien de
bedoeling gebruik te maken van het vrijhandelsakkoord dat de EU en
Mexico hebben afgesloten. Dit verdrag bepaalt dat bij invoer in Mexico
verminderde invoerrechten gelden:
voor producten die volgens de criteria van het akkoord « Europees »
zijn
−
−
op voorwaarde dat de zending vergezeld gaat van het door het
akkoord voorgeschreven bewijs van oorsprong en
op voorwaarde dat de goederen rechtstreeks van de EU naar
Mexico reizen.
Op
http://ec.europa.eu/taxation_customs/customs/customs_duties/rules_
origin/preferential/index_en.htm gaat hierover meer uitleg alsook de
tekst van de onderscheiden vrijhandelsakkoorden (voor Mexico zie
http://ec.europa.eu/taxation_customs/customs/customs_duties/rules_
origin/preferential/article_788_en.htm#mexico).
De oorsprong in toepassing van dit vrijhandelsakkoord is
“preferentieel”, niet “economisch”, want zij beoogt een tariefverlaging.
Deze oorsprong kan alleen EUROPESE oorsprong zijn aangezien het
akkoord werd afgesloten tussen de EU (eigenlijk de EG) enerzijds en
Mexico anderzijds. Het is dus niet mogelijk om als plaats van
oorsprong de individuele lidstaat van oorsprong (bv. Italië) te
vermelden.
Oorsprongs-criteria
Of producten in toepassing van het Vrijhandelsakkoord met Mexico de
preferentiële Europese oorsprong hebben en dus aanleiding geven tot
ABH - ACE / Voor info en opmerkingen : [email protected]
25
lagere invoerrechten, wordt bepaald door Bijlage III bij het
vrijhandelsakkoord met Mexico. Per tariefcode wordt in aanhangsel II
bij deze bijlage aangegeven welke transformatie een van buiten de EU
ingevoerd product precies moet ondergaan om in toepassing van dit
akkoord als product van preferentiële EU-oorsprong te worden
beschouwd en bij invoer in Mexico tariefpreferentie te genieten.
Deze oorsprongsregels verschillen van die welke de oorsprong in
toepassing van het Communautair Douanewetboek bepalen en die
gebruikt worden om bij de Kamer van Koophandel een certificaat van
oorsprong te bekomen. Het certificaat van de Kamer van Koophandel
geeft namelijk - in tegenstelling tot de EUR1 die door de douane wordt
geviseerd en de oorsprongsverklaring op factuur - geen recht op
tariefverlaging, wordt niet in het kader van een vrijhandelsakkoord
gebruikt en gebruik je bijvoorbeeld bij uitvoer naar de USA (waarmee
de EU geen vrijhandelsakkoord heeft).
Op
http://exporthelp.europa.eu/thdapp/rulesoo/inputform.jsp?languageId
=EN kan men per verdrag (“select a regime”) en per tariefcode (“enter
a product code”) heel eenvoudig nagaan welke bewerkingen
ingevoerde producten moeten ondergaan om preferentiële oorsprong
in de zin van het geselecteerde verdrag te bekomen.
Bewijs van oorsprong
Het vrijhandelsakkoord met Mexico bepaalt ook op welke manier de
oorsprong moet worden aangetoond. Dit wordt ook toegelicht op
http://exporthelp.europa.eu/hdlinks/fta_mex.cfm?languageId=EN.
EUR 1
In principe gebruik je hiervoor een EUR1 (geen EUR MED!) die de
douane moet viseren. Je kan hiervoor dus geen certificaat van de
Kamer van koophandel gebruiken.
26
ABH - ACE / Voor info en opmerkingen : [email protected]
Factuur-verklaring
Exporteurs die beschikken over een vergunning 'toegelaten exporteur'
en exporteurs die kleine zendingen (minder dan 6.000 EUR) doen,
kunnen in toepassing van art. 20 van Bijlage III in plaats van dit
formulier echter een bijzondere oorsprongsvermelding aanbrengen op
hun factuur.
Hoe die vermelding moet worden geformuleerd, wordt bepaald in
Aanhangsel IV bij Bijlage III.
Als de factuurvermelding deze formaliteiten niet volgt, is zij niet geldig
en zal de tariefverlaging bij invoer geweigerd worden. Deze vermelding
verwijst niet naar de lidstaat van oorsprong maar naar de Europese
Gemeenschap (European Community).
ABH - ACE / Voor info en opmerkingen : [email protected]
27
In principe kan deze verklaring in elke taal van de EG op de factuur
worden aangebracht, maar veel exporteurs naar Mexico hebben
problemen ondervonden wanneer deze verklaring niet (eveneens) in
de Spaanse taal was aangebracht.
Leveranciersverklaring
Ook met het oog op de bewijsvoering dat geen valse
oorsprongsverklaringen worden afgelegd, voorziet het akkoord in een
bijzondere procedure. De exporteur kan namelijk aan zijn leverancier
een “leveranciersverklaring” vragen waarin deze verklaart dat de
goederen die hij levert voldoen aan de vereisten inzake preferentiële
oorsprong, opgelegd door een welbepaald vrijhandelsakkoord (i.c. met
Mexico).
Deze verklaring kan de exporteur dan aan de douane voorleggen als
bewijs van de preferentiële oorprong van de goederen die hij uitvoert
(maar niet zelf heeft vervaardigd) en zo weet de douane waar zij moet
zoeken om de oorsprongsverklaring te controleren op zijn waarheid.
Ook voor de tariefpreferenties in het kader van de andere
vrijhandelsakkoorden die Mexico heeft afgesloten (NAFTA, …), moeten
gedetailleerde oorsprongscriteria worden nageleefd en moet het
overeenstemmende
oorsprongscertificaat
worden
gebruikt.
In het kader van NAFTA kan dit certificaat voor leveringen met een
geringe waarde (1.000 USD wat Mexico betreft) eveneens worden
vervangen door een oorsprongsverklaring op factuur.
28
ABH - ACE / Voor info en opmerkingen : [email protected]
▪ Bijkomende heffingen
Bovenop de verschuldigde invoerrechten, worden bij invoer in Mexico
de volgende bijkomende heffingen toegepast:
Douanebehandelingstaks
Bij inklaring is een douanebehandelingstaks (“Derecho Tramite
Aduanal – DTA”) van 0,8% van de douanewaarde verschuldigd (art. 49
“Ley Federal de Derechos”).
Bij invoer uit de EU, EVA en Israël onder begeleiding van een EUR 1
wordt een forfaitair bedrag van 202 MXN (het minimum DTA-bedrag)
geheven. Goederen uit andere vrijhandelspartners (Canada, Chili,
Colombia, Costa Rica, El Salvador, Guatemala, Honduras, de Verenigde
Staten en Venezuela) zijn vrijgesteld van DTA. Dat is ook het geval
voor leveringen aan o.m. IMMEX-firma’s.
Bij tijdelijke invoer van bepaalde uitrustingsgoederen in het kader van
bepaalde promotieprogramma’s bedraagt het tarief 1,76%.
Ook bij uitvoer wordt de DTA toegepast.
Opslagretributie
In toepassing van art. 46 van de “Ley Federal de Derechos” is bij
opslag van goederen in een douane-entrepot een “Derecho de
Almacenaje” (opslagretributie) verschuldigd.
Gedurende de eerste twee kalenderdagen wordt geen retributie
gevraagd als het opslag in een entrepot voor wegverkeer en
luchtvracht betreft. Voor maritieme zendingen zijn er 5 “vrije dagen”.
ABH - ACE / Voor info en opmerkingen : [email protected]
29
Het tarief wordt bepaald door art. 42 van de “Ley Federal de Derechos”
en hangt af van het volume, eventuele speciale opslagvoorzieningen,
de aard van de goederen (explosieven, ontvlambare of vervuilende
goederen), enz.
BTW
Op de douanewaarde, verhoogd met invoerrechten en DTA is invoerBTW verschuldigd.
Het standaard BTW-tarief (“Impuesto al Valor Agregado - IVA”)
bedraagt 15 %. Voor (roerende) goederen bestemd voor de “Border
region” geldt een verlaagd BTW-tarief van 10 %. Het betreft hier
leveringen in een zone tot 20 km. ten zuiden van de grens met de
USA.
Basisvoedingsmiddelen,
sommige
landbouwmachines
en
bestrijdingsmiddelen voor de landbouw zijn vrijgesteld van BTW.
Accijnzen
Voor een aantal specifieke producten geldt een aanvullende
verbruiksbelasting, de “Impuesto especial sobre producción y servicios
– IEPS”.
IEPS is zowel op binnenlandse als op ingevoerde producten
verschuldigd en het tarief bedraagt tussen 20 en 110%. IEPS wordt
o.m. geheven op
−
alcoholische dranken (tussen 25 en 50%);
−
alcohol, gedenatureerde
honing (50%);
−
tabakswaren (tussen 20,9 en 110%);
−
petroleumproducten (tarieven wijzigen maandelijks).
alcohol
en
niet-kristalliseerbare
Eind 2006 werd de IEPS op bepaalde softdrinks (tarief 20%)
ingetrokken.
Enkel uitvoer van accijnsproducten door ondernemingen die in het
“Padron de Exportadores Sectorial” geregistreerd zijn, is vrij van
accijnzen.
Autotaks
Bij de verkoop van nieuwe voertuigen is een “Impuesto sobre
Automóviles Nuevos – ISAN” verschuldigd.
De ISAN is zowel op Mexicaanse als op ingevoerde voertuigen van
toepassing. Het tarief wordt bepaald volgens de prijsklasse van het
voertuig en bestaat uit enerzijds een vast bedrag dat van 0 MXN tot
18.500 MXN en anderzijds een percentagerecht tussen 2 en 17%.
Bij de invoer van nieuwe voertuigen, wordt ISAN berekend op de
douanewaarde, verhoogd met de invoerrechten en de eventuele
andere invoerheffingen, met uitzondering van de BTW. Beneden een
bepaalde drempel wordt geen ISAN geheven.
Antidumping-rechten
30
De “Ley de Comercio Exterior” van 27 juli 1993 regelt de antidumpingprocedures. Antidumpingrechten kunnen worden ingesteld als de
factuurwaarde van een product bij invoer in Mexico lager ligt dan de
normale marktwaarde in het land van oorsprong. Vooral producten uit
China en andere Aziatische landen worden geviseerd. Op de website
van de WTO kunnen alle antidumpingmaatregelen die Mexico heeft
getroffen worden nagelezen
www.wto.org/english/tratop_e/adp_e/adp_e.htm
ABH - ACE / Voor info en opmerkingen : [email protected]
Momenteel zijn er geen tegen Belgische bedrijven.
De goederen worden pas vrijgegeven nadat alle rechten bij invoer
voldaan zijn (of geborgd werden).
▪ Vrijstellingen
De Mexicaanse overheid heeft een lange traditie van tariefvrijstelling
voor importeurs van grondstoffen en halffabrikaten die hun productie
na veredeling opnieuw uitvoeren. Momenteel wordt hiertoe meestal
gebruik gemaakt van het IMMEX-programma (“Industría
Manufacturera, Maquiladora y de servicios de Exportación”) dat de
oude Maquila en Pitex-programma’s eind 2006 is opgevolgd
www.economia.gob.mx/?P=immex.
Ook binnen bepaalde sectorale programma’s ter bevordering van
investeringen, kunnen vrijstellingen van invoerrechten worden
toegestaan www.economia.gob.mx/?P=743 .
Daarnaast gelden vrijstellingen voor bagage van toeristen www.aduanas.sat.gob.mx/aduana_mexico/2008/pasajeros/139_11065
.html; goederen voor diplomatieke vertegenwoordigingen
www.aduanas.sat.gob.mx/aduana_mexico/2008/tramites/140_10429.
html; verhuisboedels, … deze vrijstellingen worden opgesomd in art.
61 van de douanewet.
Meer info:
www.aduanas.sat.gob.mx/aduana_mexico/2008/pasajeros/139_10071
.html
▪ Tijdelijke invoer
Tijdelijke invoer betreft goederen die na hun tijdelijk verblijf in Mexico
in ongewijzigde staat opnieuw worden uitgevoerd. Deze situatie
verschilt van grondstoffen en halffabrikaten die in Mexico worden
ingevoerd om na bewerking of transformatie opnieuw te worden
uitgevoerd. In dit laatste geval hebben we te maken met
veredelingsverkeer (active customs processing) waarvoor doorgaans
gebruik wordt gemaakt van het IMMEX-programma (zie hoger).
Mexico is niet toegetreden tot de ATA-conventie (Admission
Temporaire/Temporary Admission) en de tijdelijke invoer in Mexico
kan dus niet via een ATA-carnet worden geregeld. De tijdelijke invoer
moet daarom ter plaatse geregeld worden en net zoals bij een
“normale” invoer, moet hierbij, wanneer de douanewaarde meer dan
1.000 USD bedraagt, een douaneagent worden aangesteld.
Het is niet nodig om zich te laten registreren in het “Registro Federal
de Contribuyentes” bij de “Servicio de Administracion Tributaria”.
Aangezien de voorwaarden voor tijdelijke invoer in Mexico zeer
complex zijn, is het aangewezen om vooraf contact op te nemen met
de importeur en/of diens douaneagent en na te gaan welke procedure
best gevolgd wordt
Tijdelijke invoer in Mexico is mogelijk voor een periode tot 3 maanden
voor voertuigen, 6 maanden voor stalen en monsters en 1 jaar voor
tentoonstellingsmateriaal. In bijzondere gevallen kunnen afwijkingen
worden toegestaan. Deze termijn kan verlengd worden met dezelfde
termijn.
Er moet een borg worden betaald ter hoogte van de invoerrechten bij
definitieve invoer. Dit bedrag wordt terugbetaald als het product
ABH - ACE / Voor info en opmerkingen : [email protected]
31
Mexico weer verlaat volgens de gestelde voorwaarden (binnen de
gestelde termijn en ongewijzigd).
Verder moeten de 'normaal' benodigde documenten worden
voorgelegd. Ook moet worden voldaan aan eventueel geldende
Mexicaanse producteisen, “Normas Oficiales Mexicanas - NOM's”.
Gereedschappen en materiaal die nodig zijn bij de uitvoering van
werken in Mexico, vallen onder de werkvergunning die buitenlanders,
als zij dergelijke werken gaan uitvoeren, moeten aanvragen.
Meer informatie:
www.aduanas.sat.gob.mx/aduana_mexico/2008/importando_exportan
do/142_10123.html
▪ Stalen en monsters
Mexico past de “International Convention to Facilitate the Importation
Material”
of
Commercial
Samples
and
Advertising
(http://untreaty.un.org/sample/EnglishInternetBible/partI/chapterXI/s
ubchapA/treaty5.asp) niet toe.
Stalen zonder handelswaarde of met een CIF-waarde beneden 300
USD kunnen vrij van rechten in Mexico worden binnengebracht in de
bagage van handelsreizigers.
Voor postzendingen wordt een franchise van 75 USD gehanteerd.
Wanneer de stalen wel een handelswaarde hebben en geen gebruik
wordt gemaakt van het douaneregime “tijdelijke invoer”, moeten de
normaal geldende invoerrechten worden betaald. Monsterzendingen
moeten vergezeld gaan van dezelfde documenten die gelden voor
normale handelszendingen.
Op de (pro forma) factuur moet de werkelijke waarde “for customs
purposes only” worden vermeld. Monsters moeten als zodanig
aangemerkt en geëtiketteerd worden.
Voor de invoer van stalen en monsters in het kader van deelneming
aan internationale beurzen, wordt best vooraf contact genomen met de
organisator van de beurs. Die zal meestal doorverwijzen naar een
expediteur die de nodige formaliteiten en eventuele vrijstellingen zal
organiseren.
32
ABH - ACE / Voor info en opmerkingen : [email protected]
1.3. Documenten nij invoer in Mexico
Welke documenten bij de invoer- of uitvoeraangifte moeten worden
gevoegd, wordt vastgesteld in art. 36 van de Mexicaanse Douanewet.
Informatie over de documenten die bij inklaring in Mexico moeten
worden voorgelegd vindt men op de “Market Access Database” van de
Europese Commissie (http://mkaccdb.eu.int/).
Voor de invoerformaliteiten gaat u naar “Exporters Guide to Import
Formalities”
−
selecteer het betrokken land (Mexico),
−
voer vervolgens de eerste 4 (of 6) cijfers van het douanetarief
of een goederenomschrijving in het Engels in en dan krijgt
men een lijst met de nodige documenten
−
door op het betrokken document te klikken, krijgt men
informatie over dat document (hoe aanvragen, eventueel een
model ...).
Vraag aan de Mexicaanse importeur (agent, distributeur of jointventure partner) tijdig de nodige instructies aangaande de
documentaire verplichtingen (B/L, factuurvermeldingen, shipping list,
contract, invoervergunning, inspectiecertificaat …).
L/C - instructies
Vaak is het echter pas wanneer de kredietbrief (L/C) wordt geopend,
dat de koper aanduidt welke documenten hij precies nodig heeft.
Het is daarom niet alleen belangrijk om steeds de overeenstemming
van de kredietbrief met de contractuele afspraken te controleren. Nog
belangrijker is het om vooraf, al tijdens de contractuele
onderhandelingen, aan de koper duidelijke instructies te geven
aangaande de documenten die men in het kader van het documentair
krediet wil meedelen.
Op die manier kunnen amenderingen van de kredietbrief vermeden
worden en spaart men heel wat kosten en tijd uit.
Dit kan door de koper een ontwerp van de kredietbrief te bezorgen of
door tijdens de onderhandelingen als volgt instructies te geven:
ABH - ACE / Voor info en opmerkingen : [email protected]
33
34
ABH - ACE / Voor info en opmerkingen : [email protected]
▪ Handelsfactuur – “Factura Comercial”
♦ Ley Aduanera art. 36, I a)
« La factura comercial que reúna los requisitos y datos que mediante
reglas establezca la Secretaría, cuando el valor en aduana de las
mercancías se determine conforme al valor de transacción y el valor de
dichas mercancías exceda de la cantidad que establezcan dichas
reglas. »
Een factuur heeft tal van functies. Op privaatrechtelijk vlak bevestigt
zij het bestaan van een schuld in geld van de geadresseerde (de
klant/debiteur) ten voordele van de afzender van de factuur (de
leverancier/schuldeiser)
en
van
de
modaliteiten
ervan
(betalingstermijn, munt …).
Daarnaast is de factuur een uitnodiging aan de geadresseerde om zijn
schuld te betalen en vormt zij een beschrijving van een overeenkomst.
Zo geldt de factuur dus ook, allereerst tegen de leverancier die de
factuur heeft uitgereikt, als het bewijs van de overeenkomst.
De factuur is echter veel meer dan dat. Een factuur kan ook een
kredietfunctie hebben (bijvoorbeeld omdat zij het mogelijk maakt de
gefactureerde schuldvordering over te dragen of in pand te geven) en
zij vormt het centrale document in het BTW-gebeuren (informatie over
de toepasselijke BTW-regeling, controledocument en basis voor de
uitoefening van recht op aftrek door de afnemer). Zij vormt voor de
transportverzekeraar een beschrijving van de aard en waarde van de
goederen, enz.
In de internationale handel komen daar nog tal van functies bij en
afhankelijk van het doel waarvoor men de factuur concreet wil
gebruiken, zal de factuur bepaalde bijkomende vermeldingen moeten
bevatten.
Factuur als document ter
ondersteuning van de
invoeraangifte in Mexico
De exportfactuur is het basisdocument voor de uitvoeraangifte (uit de
EU) en de invoeraangifte (in Mexico). Zij bezorgt de douane en alle
andere partijen die bij de douaneformaliteiten betrokken zijn
(douaneagent …) de elementen voor het vaststellen van het
goederentarief, voor het bepalen van de douanewaarde, voor de
toepassing van de handelspolitieke maatregelen (vergunningen,
contingenten ...) en voor het verzamelen van de statistische
informatie.
Daarom is het belangrijk dat de exportfactuur niet alleen aan de
voorschriften die gelden in het land van de exporteur voldoet – in
België moet zij als uitgaande factuur kunnen worden verwerkt – maar
in de mate van het mogelijke ook alle gegevens bevat die de importeur
nodig heeft om de invoeraangifte in Mexico te kunnen invullen.
De factuur wordt, om in Mexico als document ter ondersteuning van de
invoeraangifte te kunnen worden gebruikt, best minstens in drie
exemplaren (één origineel met de vermelding “Original Invoice” en 2
duplicaten) en (ook) in het Spaans opgemaakt. Als de factuur niet in
het Spaans is opgesteld, kan de Mexicaanse douane een officiële
(gelegaliseerde) vertaling opleggen.
ABH - ACE / Voor info en opmerkingen : [email protected]
35
Origineel en duplicaten moeten met de hand in inkt worden
ondertekend. Als de factuur meerdere pagina’s beslaat moet in
principe alleen de laatste pagina ondertekend worden. Naam en functie
van de persoon die de factuur ondertekent (‘waarmerkt’) moet bij de
handtekening worden vermeld.
Als een expediteur of rederij de documenten opstelt moet worden
vermeld dat de ondertekening geschiedt in opdracht van de exporteur
en in welke hoedanigheid de ondertekenaar dit doet.
Het factuurmodel zelf (layout, …) is vrij.
De factuur moet voorts de gewone gegevens bevatten:
−
datum en nummer;
−
identiteit (naam + adres) partijen (afzender/shipper,
koper/buyer, geadresseerde/consignee), van de expediteur en
van de Mexicaanse douaneagent (notify party);
−
betalings- (eventueel nummer van de L/C) en leveringsconditie
onder verwijzing naar de Incoterm;
−
nauwkeurige goederenbeschrijving (in woorden, in het Spaans
en HS-nummer, merk, oorsprong, bruto- en nettogewicht),
aantal colli met merken en nummer;
−
land van oorsprong (‘pais de origen’) – traditioneel moet het
specifieke land van oorsprong worden vermeld (zie verder);
−
datum en plaats
binnenkomst;
−
transportwijze (naam en adres/vlag van de zeevervoerder
(envio maritimo) – bij luchtvracht de vermelding “envio aerea”
– koerier – “envio postal”);
−
FOB-waarde en elementen voor het berekenen van de CIFwaarde ;
−
eenheidsprijzen en totaal (bedragen moeten in deviezen
worden uitgedrukt);
−
onderaan de factuur moet het totale aantal colli, de totale
FOB-waarde, de gebruikte wisselkoers en de oosprong worden
bevestigd.
of
haven
van
uitvoer
(herkomst)
en
Op de factuur wordt best, boven de handtekening, een
authenticiteitsclausule aangebracht. De volgende formule kan hiervoor
gebruikt worden:
“Declaramos bajo juramento que todos los precios indicados en esta
factura son los mismos que rigen en el mercado del lugar de su
compra.”
De handelsfactuur moet niet door derden worden geviseerd (Kamer
van Koophandel) of gelegaliseerd (Ambassade).
36
ABH - ACE / Voor info en opmerkingen : [email protected]
ABH - ACE / Voor info en opmerkingen : [email protected]
37
Documentair krediet
De factuur is verder het « document de référence » voor het opstellen
van de transportdocumenten, de verzekeringscertificaten, de
uitvoering van het documentair krediet ...
In het kader van de betalingscondities (L/C) kunnen dan ook
bijzondere factuurvermeldingen noodzakelijk zijn. Om het goed
functioneren van het documentair krediet te garanderen, moet de
verkoper (en zijn bank) er bij het opstellen van de facturen met name
op toezien dat:
−
−
−
−
−
−
−
−
−
−
−
−
−
de factuur werd uitgereikt door de begunstigde van het
documentair krediet, diegene dus voor wie de betaling onder
L/C bestemd is;
de factuur werd gericht aan de aanvrager van het documentair
krediet (de koper), tenzij het L/C zelf anders bepaalt ;
de factuur niet “pro-forma” of “provisional” wordt genoemd;
de factuur de goederen omschrijft in overeenstemming met de
goederenomschrijving die het L/C gebruikt
op de factuur geen bijkomende elementen ter beschrijving van
de goederen worden opgenomen die vragen zouden kunnen
doen rijzen aangaande de hoedanigheid of de waarde van de
goederen;
de goederenspecificaties, prijs en betalingsvoorwaarden op de
factuur letterlijk overeenstemmen met die van het L/C ;
iedere andere informatie (merken, nummering,
transportinformatie ...) op de factuur overeenstemt met de
informatie op de andere begeleidende documenten (paklijst,
transportdocumenten ...) ;
de facturatiemunt overeenkomt met die van de wissel onder
het L/C ;
het totale factuurbedrag het beschikbare bedrag van het
documentair krediet niet overschrijdt;
de factuur de hele levering betreft die door het L/C gedekt
wordt (tenzij deelleveringen toegelaten zijn);
de factuur, indien zo vereist in het L/C, ondertekend,
geviseerd, gelegaliseerd, consulair gelegaliseerd ... is;
de informatie op de factuur aangaande transport, verpakking,
gewicht, vrachtkosten en andere kosten van transport,
behandeling en opslag ... overeenstemt met de gegevens die
op andere documenten vermeld worden;
het correcte aantal originelen, duplicaten en/of kopieën van de
factuur wordt uitgereikt.
Voor nadere details kan men de “International Standard Banking
Practice for the Examination of Documents under Documentary
Credits” (2007 Revision for UCP 600, ICC Publication n° 681, 88p.)
consulteren.
Merk op:
Als voor de betaling met een documentair krediet wordt gewerkt of
met een documentair incasso, worden de factuur en de andere
handelsdocumenten niet rechtstreeks naar de klant verstuurd maar via
de bank. Dat betekent dat, in de mate dat bepaalde documenten de
goederen moeten vergezellen, extra exemplaren moeten worden
uitgereikt. In dit geval hebben de bepalingen van de L/C of de
documentaire instructies vanuit het standpunt van de verkoper
overigens VOORRANG op de geldende administratieve bepalingen.
Voor een exporteur is het namelijk belangrijker dat de geleverde
38
ABH - ACE / Voor info en opmerkingen : [email protected]
goederen betaald worden, dan dat zij in het land van bestemming
kunnen worden ingevoerd.
▪ Proformafactuur
Een proformafactuur wordt vaak gevraagd voor de financiering
(opening L/C), voor de aanvraag van een invoervergunning of wanneer
een voorschot of voorafbetaling wordt gevraagd. Vaak geldt zij als
orderconfirmatie en zij wordt doorgaans, zoals de factuur, ondertekend
en van een firmazegel voorzien.
Kan ook worden gebruikt bij tijdelijke invoer, leveringen zonder
betaling...
Voor de proformafactuur gelden geen bijzondere vormvoorschriften
maar vermeldt best het doel waarvoor zij werd uitgereikt:
”Declaro bajo juramento que la presente factura comercial será
utilizada para … 2 ”.
Zorg er, zeker wanneer de proforma wordt gebruikt in het kader van
een L/C, wel voor dat de uiteindelijke factuur naar het evenbeeld van
de proforma kan worden opgesteld. Legalisatie is niet vereist; vraag de
importeur hoeveel exemplaren nodig zijn.
Paklijst – “Lista de Empaque”
Is de gedetailleerde lijst van de verscheepte goederen met o.m. de
hoeveelheden, het aantal eenheden, afmetingen, bruto- en
nettogewicht. Een paklijst vereenvoudigt de douaneverificatie en –
tenzij uiteraard bij bulkleveringen – is het daarom aangewezen steeds
een paklijst op te maken die de inhoud van ieder collo beschrijft. Voor
colli/containers met dezelfde inhoud volstaat één beschrijving op de
paklijst.
De paklijst wordt best in het Spaans opgesteld (het origineel mag in
het Engels, Frans, Duits of Italiaans maar dan kan legalisatie van de
vertaling gevraagd worden).
Vermeldingen (volg instructies klant): per collo merken, nummers,
netto- en brutogewicht, de uitwendige afmetingen en de inhoud. De
gegevens op de paklijst moeten exact overeenkomen met die van de
vrachtbrief.
De paklijst is
onderworpen.
niet
aan
bijzondere
vormvereisten
of
legalisatie
Certificaat van oorsprong – “Certificado de Origen”
♦ Ley Aduanera art. 36, I d)
« El documento con base en el cual se determine la procedencia y el
origen de las mercancías para efectos de la aplicación de preferencias
arancelarias, cuotas compensatorias, cupos, marcado de país de origen
y otras medidas que al efecto se establezcan, de conformidad con las
disposiciones aplicables. »
Een certificaat van oorsprong moet in de volgende gevallen kunnen
2
'Ik verklaar onder ede dat deze factuur gebruikt zal worden voor ….’
ABH - ACE / Voor info en opmerkingen : [email protected]
39
worden voorgelegd:
−
bij invoer van goederen die aan handelspolitieke maatregelen
onderworpen zijn (anti-dumping, quota …; bv. textiel,
schoenen, tal van chemische producten, staal, speelgoed, …);
voor nadere informatie, zie www.economia.gob.mx/?P=781;
−
wanneer
de
importeur
in
toepassing
van
een
vrijhandelsakkoord aanspraak maakt op de toepassing van een
preferentieel invoerrecht (www.economia.gob.mx/?P=786).
De importeur of de bank kunnen er eveneens om vragen (bv. met het
oog op wederuitvoer, om commerciële redenen…).
In het eerste geval moet een “economisch” certificaat van oorsprong
(in België wordt dit in principe uitgereikt door de Kamer van
Koophandel (VOKA) van de exporteur) worden overgelegd. In het
tweede geval het “preferentiële” certificaat van oorsprong,
voorgeschreven door het toepasselijke vrijhandelsakkoord (voor de
EU: EUR 1)
Economische oorsprong
Bij invoer van confectie, textiel en schoeisel moet een bijzonder
certificaat van oorsprong (“Certificado de País de Origen – CPO” ook
genoemd ”ANEXO III of Certificado Duro”) worden gebruikt.
Het
model
kan
elektronisch
[email protected].
worden
aangevraagd
op
In de lente van 2008 werd een versoepeling aangekondigd in die zin
dat het certificaat niet meer vooraf in het land van oorsprong moest
worden geviseerd (vak 11). Voortaan zou het certificaat ter
gelegenheid van de invoeraangifte door de importeur zelf kunnen
worden aangemaakt. Enkel wanneer de producten uit bepaalde landen
werden ingevoerd (China, Hong Kong, Indonesië, Bangladesh, India,
…) zou het certificaat consulair nog steeds bij verzending moeten
worden opgemaakt en consulair gelegaliseerd worden. Voorlopig is er
geen bevestiging van de inwerkingtreding van deze maatregel. Vraag
daarom hierover instructies aan de importeur.
Het certificaat is nodig om te ontsnappen aan antidumpingrechten en
compenserende maatregelen.
40
ABH - ACE / Voor info en opmerkingen : [email protected]
In het kader van deze regelgeving kan als land van oorsprong de
vermelding “European Community - Comunidad Europea” NIET worden
gehanteerd. Het individuele land van oorsprong moet worden vermeld.
Buiten deze specifieke gevallen volstaat in principe een “economisch”
certificaat van oorsprong, uitgereikt door de Kamer van Koophandel
(VOKA).
ABH - ACE / Voor info en opmerkingen : [email protected]
41
Preferentiële oorsprong
Wanneer in toepassing van het zgn. partnerschapsakkoord met Mexico
(“Overeenkomst inzake economisch partnerschap, politieke coördinatie
en samenwerking tussen de Europese Gemeenschap en haar lidstaten,
enerzijds, en de Verenigde Mexicaanse Staten”) een tariefpreferentie
wordt gevraagd, moet in principe een EUR1 (geen EUR MED!),
geviseerd door de (Belgische) douane kunnen worden voorgelegd.
Exporteurs die beschikken over een vergunning
en exporteurs die kleine zendingen (minder
kunnen zoals gezegd in plaats van een EUR
bijzondere oorsprongsvermelding aanbrengen
hoger).
'toegelaten exporteur'
dan 6.000 €) doen,
1 te gebruiken, een
op hun factuur (zie
In principe kan deze verklaring in elke taal van de EG op de factuur
worden aangebracht, maar veel exporteurs naar Mexico hebben
problemen ondervonden wanneer deze verklaring niet (eveneens) in
de Spaanse taal was aangebracht.
▪ Vrachtbrief
42
ABH - ACE / Voor info en opmerkingen : [email protected]
♦ Ley Aduanera art. 36, I b)
« El conocimiento de embarque en tráfico marítimo o guía en tráfico
aéreo. »
Bij inklaring moet de vrachtbrief (B/L – “Conocimiento de Embarque »
voor zeevervoer; AWB - Guía Aérea voor luchtvracht) aan de douane
worden voorgelegd.
In plaats van de Ocean B/L kunnen ook een Seawaybill, Express B/L, …
worden gebruikt maar deze documenten hebben, zoals de AWB, niet
het karakter van ‘goederentitel’. Zij kunnen dus niet door endossering
worden overgedragen maar laten wel toe dat de koper, zonder in het
bezit te zijn van zijn origineel exemplaar van de vrachtbrief, in het
bezit van de goederen kan treden. Dat kan een voordeel zijn (geen
‘detention’ bij vertraging in de verzending van de documenten) maar
ook een nadeel (bij documentaire incasso’s).
Een orderconnossement is toegestaan als op de B/L een notify-adres is
vermeld. Vraag aan de scheepvaartlijn instructies voor een correcte
endossering van de B/L!
Connossementen (bills of lading) worden bij voorkeur in het Spaans
opgesteld maar hoeven niet te worden gelegaliseerd.
Als het om gevaarlijke goederen gaat, moet een “dangerous goods
declaration” de zending vergezellen.
▪ Borgstelling
♦ Ley Aduanera art. 36, I e)
« El documento en el que conste la garantía otorgada mediante
depósito efectuado en la cuenta aduanera de garantía a que se refiere
el artículo 84-A de esta Ley, cuando el valor declarado sea inferior al
precio estimado que establezca dicha dependencia. »
Deze borgstelling is vereist als de douanewaarde lager is dan de
referentieprijzen (zie « Douanewaarde »).
▪ Verzekerings-certificaat
Contractueel kan de verkoper zich ertoe verbinden om een
transportverzekering af te sluiten. Dat is bijvoorbeeld het geval bij een
CIF- of CIP-verkoop.
▪ Meetbrief
♦ Ley Aduanera art. 36, I f)
« El certificado de peso o volumen expedido por la empresa
certificadora autorizada por la Secretaría mediante reglas, tratándose
del despacho de mercancías a granel en aduanas de tráfico marítimo,
en los casos que establezca el Reglamento. »
Wanneer goederen in bulk via de zee worden geleverd, moet een
meetbrief die het gewicht of het volume van de geleverde partij
goederen vaststelt bij de aangifte worden gevoegd.
▪ Preshipment Inspectie
Certificado de Inspección
CDI
Bepaalde goederen uit een aantal Aziatische landen, Oost-Europa,
Brazilië, Turkije en de USA zijn onderworpen aan inspectie voor
verscheping van de waarde en de tariefcode wanneer hun prijs lager is
dan de referentieprijs, vastgesteld in bijlage bij de “Resolution
ABH - ACE / Voor info en opmerkingen : [email protected]
43
determining the mechanism to secure the payment of contributions on
goods subject to estimated prices by the Secretaria de Hacienda y
Crédito Publico”.
De goederen worden opgesomd in art. 10 van het ‘Agreement on
Automatic Import Advice’ van 1998. Bij deze goederen werd veel
onderfacturatie vastgesteld.
In 2001 werden ook een aantal textielproducten aan PSI onderworpen
(Bijlage 18 bij de “Miscellaneous Foreign Trade Resolution”).
Zendingen met een waarde beneden 1.000 USD zijn vrijgesteld van
PSI.
Intertek, SGS en BIVAC werden gemandateerd voor de PSI.
Concreet moet de importeur de PSI-inspectiefirma een « Solicitud de
Inspección (SDI) » bezorgen, samen met de proforma of de bestelbon.
De PSI-inspecteur bezorgt de exporteur vervolgens een « Request for
Information (RFI) ». Het kenmerk op de RFI moet in de
correspondentie met de PSI-firma worden gebruikt.
Bij akkoord viseert de inspectiefirma de factuur en reikt zij een
« Informe de Verificación » (Verificatierapport) uit waarmee de
importeur de goederen kan inklaren.
Meer info:
-
SGS: www.sgs.com/mexico_data_sheet.pdf
-
ITS: www.intertek-fts.com/programmes/mexico/62751?lang=en
▪ Eventuele vergunningen & attesten
♦ Ley Aduanera art. 36, I c)
« Los documentos que comprueben el cumplimiento de las
regulaciones y restricciones no arancelarias a la importación, que se
hubieran expedido de acuerdo con la Ley de Comercio Exterior,
siempre que las mismas se publiquen en arancelaria y de la
nomenclatura que les corresponda conforme a la tarifa de la Ley del
Impuesto General de Importación. »
♦ Ley Aduanera art. 36, I g)
« La información que permita la identificación, análisis y control que
señale la Secretaría mediante reglas. »
▪ Legalisatie
Sinds 14 augustus 1995 past Mexico het “Verdrag tot afschaffing van
de vereiste van legalisatie van buitenlandse openbare akten” (Den
Haag, 05/10/1961; Wet van 5 juni 1975, B.S. 7 februari 1976 –
Apostille-verdrag) toe.
Hierdoor hoeven bepaalde documenten in principe niet meer consulair
gelegaliseerd te worden, maar volstaat het om bij de FOD
Buitenlandse Zaken
www.diplomatie.be/nl/services/legalisation/default.asp een apostille
aan te vragen.
FOD Buitenlandse Zaken
Dienst Legalisatie C2.1
44
ABH - ACE / Voor info en opmerkingen : [email protected]
Bezoekadres: Karmelietenstraat 27
Postadres: Karmelietenstraat 15
B - 1000 Brussel
Meer informatie:
Ambassade van Mexico
Consulaire afdeling,
F.D. Rooseveltlaan 94
B - 1050 Brussel
Tel.: 02 629 07 77
Fax: 02 646 87 68; 02 644 08 19
E-mail: [email protected]
Web : www.embamex.eu
1.4. Productcertificaten
Normalisatie en certificering-algemeen
De normalisatie (het opstellen van normen en technische
voorschriften) behoort wat Mexico betreft tot de bevoegdheid van de
“Direccion General de Normas (DGN)” van het “Secretaria de Economia
en
www.economia(SECON)”:
www.economia.gob.mx/?P=85
noms.gob.mx.
Mexico heeft een groot aantal technische voorschriften en
kwaliteitsnormen vastgesteld waaraan goederen moeten voldoen. Een
aantal van die technische voorschriften hebben een vrijwillig karakter
en zijn bedoeld om de kwaliteit van goederen en diensten te
verbeteren. Deze normen noemt men “Normas Mexicanas (NMX's)”.
Veel van deze technische voorschriften hebben evenwel een verplicht
karakter. Deze normen noemt men NOM's (“Normas Oficiales
Mexicanas”). Zij gelden zowel voor lokaal geproduceerde goederen als
voor
importproducten.
ABH - ACE / Voor info en opmerkingen : [email protected]
45
In tegenstelling tot de EU en de USA, waar de overeenstemming met
de geldende normen en technische voorschriften (CE, UL, …)
voornamelijk op de markt zelf wordt georganiseerd, is het in Mexico
in eerste instantie de douane die de overeenstemming met de
verplichte normen (NOM’s) controleert. Bij invoer van producten
waarvoor deze verplichte normen gelden, moeten de producten dus
gekeurd worden teneinde een conformiteitscertificaat te bekomen
waaruit blijkt dat de goederen aan de verplichte norm voldoen. Enkel
Mexicaanse geaccrediteerde laboratoria kunnen het certificaat van
overeenstemming uitreiken en bovendien is het certificaat niet
overdraagbaar. Dat betekent dat per importeur een certificaat vereist
is.
Behalve
voor
bepaalde
producten
waarvoor
enkel
etiketteringsvereisten gelden, moet bij invoer van goederen,
onderworpen aan NOM’s, het origineel of een duplicaat van het
overeenkomstige NOM-certificaat worden voorgelegd. Om een NOMcertificaat te krijgen moet de importeur monsters naar een
geaccrediteerd laboratorium sturen. Na verificatie of het product aan
NOM
voldoet,
verstrekt
het
bevoegde
agentschap
of
de
geaccrediteerde certificatie-entiteit een certificaat in naam van de
importeur.
Bovendien moet het NOM-kenmerk van overeenstemming en de
driecijfer-code die verwijst naar de norm, sedert 11 november 1994 –
naar analogie met het CE-keurmerk – op alle goederen die aan een
NOM-vereiste onderworpen zijn, worden aangebracht volgens NOMEM-004-SCFI-1994.
In het verleden kon enkel de “Direccion General de Normas (DGN”) bij
SECON een NOM-certificaat uitreiken maar intussen werden ook enkele
private instellingen geaccrediteerd. Bovendien heeft de Mexicaanse
overheid samen met enkele particuliere operatoren een non-profit
organisatie, genaamd Canacintra, opgericht om bedrijven in dit
certificatieproces bij te staan: www.canacintra.org.mx/.
De geaccrediteerde particuliere firma’s zijn:
46
−
Associacion Nacional de Normalizacion y Certificacion del
Sector Electrico, A.C. (ANCE) : www.ance.org.mx/
−
Domestic Electronic Products
Normalizacion y Certificacion Electronica, A.C. (NYCE):
www.nyce.org.mx/
−
Sociedad Mexicana de Normalizacion y Certificacion S.C. –
(NORMEX): www.normex.com.mx
−
Instituto Mexicano de Normalización y Certificación, A.C.
(IMNC) - www.imnc.org.mx/
−
Instituto Nacional de Normalización Textil, A.C. (INNTEX) http://cniv.org.mx/inntex/
−
Organismo Nacional de Normalización y Certificación de la
Cosntrucción y Edificación, S.C. (ONNCCE) www.onncce.org.mx/
−
Consejo para el Fomento de la Calidad de la Leche, A.C.
(COFOCALEC) - http://cofocalec.org.mx/
−
Centro de Normalización y Certificación de Productos, A.C.
(CNCP) - www.cncp.org.mx/index/index.html
−
Cámara Nacional de la Industria del Hierro y del Acero
ABH - ACE / Voor info en opmerkingen : [email protected]
(CANACERO) - www.canacero.org.mx/
De regelgeving omtrent de NOM's is bijzonder complex. Zij slaat niet
alleen op kwaliteitsvoorschriften maar ook op etikettering en
labelingsvereisten.
Op eerder geciteerde “Market Access Database” van de Europese
Commissie (http://mkaccdb.eu.int/) kan men per tarieflijn nagaan of
voor een bepaald product een NOM geldt. Men kan er ook nagaan
hoeveel de certificatie (bij benadering) kost, hoe lang de procedure
duurt en hoe lang het certificaat geldig blijft en men kan er een
formulier tot aanvraag van de certificatie inladen.
Ook op de geciteerde website van het Mexicaanse Ministerie van
Economische zaken (www.economia-noms.gob.mx) kan men nagaan
of voor een bepaald product een NOM van toepassing is. Deze website
heeft bovendien het voordeel dat de norm kan worden ingeladen.
Engelse vertalingen van NOM’s (alsook van andere Mexicaanse
wetgeving) kunnen worden besteld bij:
MEXICAN LAWS, S.A. DE C.V.
Tijuana, B.C., Mexico
Tels: 664-681-9524, 664-681-2552
Fax: 664-608-9163
www.mexicanlaws.com/.
ABH - ACE / Voor info en opmerkingen : [email protected]
47
48
ABH - ACE / Voor info en opmerkingen : [email protected]
Typische producten waarvoor de overeenstemming met een NOM moet
worden
aangetoond
zijn
lederwaren,
keramiek,
glasen
plasticproducten, kleding en andere geconfectioneerde artikelen van
textiel, schoeisel, huishoudelijke en elektronische apparaten, radio's en
televisieapparaten, veiligheids- en beveiligingsproducten, zilverwerk en
alcoholhoudende dranken.
Voor een aantal producten is naast of buiten NOM een bijkomende
aanmelding of registratie nodig met het oog op de bescherming van de
volksgezondheid, consumentenbescherming, milieuvereisten enz. Het
betreft onder meer vlees, fruit, alcoholische dranken, textiel,
autobanden, luiers, lederwaren, producten die bestemd zijn voor de
automobielindustrie, staal, gereedschappen, elektronica, fietsen,
speelgoed, aanstekers, potloden, huishoudelijke producten en
multiplex.
Dieren en producten van dierlijke oorsprong
Op de website van het Federaal Agentschap voor de Veiligheid van de
Voedselketen (FAVV) www.favv-afsca.fgov.be/exportderdelanden/
worden geen bijzonderheden vermeld betreffende de uitvoer naar
Mexico.
De Mexicaanse veterinaire dienst (SENASICA) is gevestigd op volgend
adres:
Secretaria de Agricultura, Ganaderia y Desarrollo
Rural Veterinary Service
Recreo 14-11 piso Colonia Actipan del Valle 03230,
Mexico D.F.
Tel.: (00-52) 5534 5216 / 4966 / 9473
Fax: (00-52) 5534 1461 /8724
www.senasica.sagarpa.gob.mx
Via deze website heeft u toegang tot het « Sistema Nacional de
Consulta de Hoja de Requisitos Zoosanitarios » dat voor:
−
levende dieren: http://148.245.191.4/zooweb/Funcion.aspx
−
producten van dierlijke oorsprong:
http://148.245.191.4/zooweb/Producto.aspx
voor elk product, zijn oorsprong en herkomst aangeeft welke
voorschriften gelden bij invoer in Mexico. Als een land niet in de
zoekmotor vermeld wordt – wat voor België bijna steeds het geval is –
betekent dit dat hetzij de invoer verboden is, hetzij dat zij nog niet het
voorwerp van een risicoanalyse heeft uitgemaakt.
De beschikbare exportstatistieken bevestigen dat de uitvoer van dieren
en dierlijke producten uit België naar Mexico momenteel hoofdzakelijk
beperkt blijft tot enkele paarden en boter.
Op aanvraag van de importeur reikt SENASICA een “Hoja de
Requisitos Zoosantarios (HRZ)” uit dat de concrete voorwaarden voor
de invoer van levende dieren en/of vleeswaren beschrijft.
Dit document vermeldt m.a.w. de gezondheidsvoorwaarden waaraan
de producten moeten voldoen om toegelaten te worden tot Mexico en
ABH - ACE / Voor info en opmerkingen : [email protected]
49
op basis hiervan moet dus in het land
gezondheidscertificaat worden uitgereikt.
van
herkomst
een
Planten en producten van plantaardige oorsprong
Bij de invoer van planten en plantaardige producten in Mexico moet
een fytosanitair certificaat worden voorgelegd dat – zoals dat voor
vleeswaren het geval is – de vereisten bevestigt, opgelegd in het “Hoja
de Requisitos Fitosanitarios – HRF”
http://148.245.191.4/requisitosfito/HRF2.pdf) dat de importeur bij
SAGARPA moet aanvragen.
In België moet het fytosanitair certificaat worden geviseerd door het
de PCE van het FAVV (www.favv.be/sp/export/prod-veg_nl.asp).
De bevoegde Mexicaanse dienst is de:
Dirección General de Sanidad Vegetal (DGSV)
SAGARPA
Guillermo Pérez Valenzuela No. 127,
Col. Del Carmen, Deleg. Coyoacán.
C.P. 04100, México, D.F.,
www.senasica.sagarpa.gob.mx
Op het “Sistema de Consulta de Requisitos Fitosanitarios”:
kan
u
via
de
http://148.245.191.4/requisitosfito/Inicio.aspx
zoekmachine op http://148.245.191.4/requisitosfito/Formulario.aspx
per product/plant, per oorsprong en per herkomst nagaan welke NOM
van toepassing is.
Ook hier leren de exportstatistieken dat er momenteel geen planten en
plantproducten vanuit België naar Mexico worden uitgevoerd.
50
ABH - ACE / Voor info en opmerkingen : [email protected]
Voedingswaren
De Mexicaanse voedingsreglementering wordt in essentie geregeld
door NOM’s (www.economia-noms.gob.mx/). Die bepalen niet alleen
de kwaliteit en veiligheid, maar regelen ook de etikettering (zie
verder). Deze voorschriften zijn in grote mate gebaseerd op de Codex
Alimentarius.
Meer
informatie
hierover
is
beschikbaar
http://cofepris.salud.gob.mx/inter/codex.htm#normas.
op
Het toezicht op de voedselveiligheid is in handen van de
“Comisionado Federal para la Protección contra Riesgos Sanitarios –
COFEPRIS www.cofepris.gob.mx/). Daar moet de importeur (of zijn
douaneagent) in een aantal gevallen voor de inklaring een
voorafgaande invoeraanmelding indienen.
Medische sector - cosmetica
De “Comisionado Federal para la Protección contra Riesgos Sanitarios
(COFEPRIS)” staat eveneens in voor de certificatie en registratie van
geneesmiddelen, medische apparatuur en artikelen, nutriënten enz.
Op de pagina van de ‘Comisión de Autorización Sanitaria’
(http://201.147.97.103/wb/cfp/prorroga_de_registros_sanitarios)
worden de verschillende registers voorgesteld.
Een registratie van het product en van de importeur (enkel mogelijk
als de importeur in Mexico gedomicilieerd is) alsook conformiteit aan
ABH - ACE / Voor info en opmerkingen : [email protected]
51
de toepasselijke NOM is vereist.
Voor nadere details, zie: www.cofepris.gob.mx/cis/autorizaciones.htm
www.cofepris.gob.mx/cis/tramites/regmed/redmed.htm.
1.5. Verpakking & Etikettering
Verpakking
Mexico was aanvankelijk van plan om al met ingang van 16 september
2005, samen met de andere NAPPO-landen, ISPM N°15 toe te passen
maar uiteindelijk heeft het geduurd tot 4 juli 2006 voordat de ISPMnorm n°15 definitief van toepassing is geworden.
Alle houten verpakkingsmaterialen, inclusief stuwhout dat gebruikt
wordt om de lading te zekeren en te ondersteunen, moeten sedertdien
in toepassing van de Mexicaanse norm NOM-EM-144-SEMARNAT in
overeenstemming met de ISPM n°15-norm behandeld (begassing of
warmtebehandeling) en gemarkeerd zijn. De aanbrenging van het
ISPM 15-merk volstaat en, tenzij dat contractueel wordt afgesproken
moet geen bijkomend fytosanitair certificaat worden voorgelegd.
De norm NOM-EM-144-SEMARNAT kan u inladen op
http://www.profepa.gob.mx/NR/rdonlyres/84142613-CF26-4223B7E9-38BE4AEB0C96/3300/NOM_144_SEMARNAT_2004.doc.
Het toezicht op de naleving van de norm is toevertrouwd aan de
Procuraduría Federal de Protección al Ambiente (PROFEPA) www.profepa.gob.mx/profepa.
Consumenten-verpakking & etikettering
Voorverpakte producten moeten, ongeacht of zij lokaal geproduceerd
worden of in Mexico worden ingevoerd, voorzien zijn van een etiket
dat in het Spaans (minstens) de volgende informatie bevat:
−
−
−
−
−
−
−
−
naam van het product;
naam (of registratienummer) en adres van de importeur (dit
kan na import in Mexico worden toegevoegd, maar moet wel
vóór de verkoop gebeuren);
netto-inhoud;
uiterste
gebruiksdatum,
eventuele
aanwijzingen
voor
bewaring, gebruiksinstructies en informatie met betrekking tot
de voedingswaarde (voor voedingsmiddelen);
ingrediënten;
naam en adres van de fabrikant;
land van oorsprong;
partij/serienummers.
Er zijn voorschriften wat betreft de lettergrootte, de kleur, de te
gebruiken definities en de vermelding van de producteigenschappen.
De etiketteringsvoorschriften inzake inhoud en maten worden geregeld
door de normen NOM-030-SCFI-1993 en NOM-008-SCFI-2002.
De algemene etiketteringsvereisten worden geregeld door de normen
52
ABH - ACE / Voor info en opmerkingen : [email protected]
−
−
NOM-050-SCFI-2004 voor algemene producten
NOM-051-SCFI-1994 voor voeding en niet alcoholische
dranken beschikbaar op
http://ts.nist.gov/Standards/Conformity/upload/nom-51.pdf.
Er zijn evenwel tal van producten die volgens specifieke NOM’s
geëtiketteerd moeten worden. Dat is o.m. het geval voor textiel (NOM004-SCFI-2006
http://ts.nist.gov/Standards/Conformity/upload/mex_nom004scfi2006.
pdf), confectie, lederwaren, geneesmiddelen, medische apparatuur,
veterinaire
preparaten,
bereide
diervoeding,
kunstmest
en
bestrijdingsmiddelen.
Ook voor alcoholische dranken en tabakswaren gelden specifieke
voorschriften. Bij alcoholische dranken moet de verpakking duidelijk
leesbaar, in contrasterende kleuren vermelden: 'el abuso en el
consumo de este producto es nocivo para la salud' (misbruik van dit
product is schadelijk voor de gezondheid).
Al bij al zijn de Mexicaanse etiketteringsvoorschriften zeer complex en
het is daarom aangewezen instructies te vragen aan de importeur of
bij de bevoegde Mexicaanse instanties.
Voor importproducten kan het etiket geverifieerd worden door de
douane of door de “Unidades de Verificación Autorizadas - UVA's”.
UVA's kunnen ook bemiddelend optreden als de interpretatie van
diverse autoriteiten verschilt.
Meer info:
F. DEHOUSSE, K. GHÉMAR, T. IOTSOVA, “Mexico” in “In-depth
analysis of trade and investment barriers in certain third country
markets in the area of labelling and marking requirements” (Final
Report), p.55-81
http://mkaccdb.eu.int/madb_barriers/studyDetails.htm?studyref=1111
118
ABH - ACE / Voor info en opmerkingen : [email protected]
53
2. ZAKENDOEN MET MEXICO
Contracten met Mexico – Zin en onzin
In de analyse van de juridische waarde van een contract of overeenkomst is niet
het algemene, theoretische kader relevant maar de concrete context waarin een
ondernemer opereert.
Concreet moet hij zich de volgende vragen stellen:
−
waarvoor heb ik het contract nodig?
−
waar moet het contract worden nageleefd/afgedwongen?
Als men de problematiek vanuit deze analyse benadert is het altijd belangrijk om
voldoende aandacht te besteden aan de redactie van een “goed” contract. Ook in
relaties met overzeese klanten en leveranciers.
Al te vaak wordt een contract hoofdzakelijk gezien als een instrument om de
tegenpartij ergens toe te dwingen en te straffen als zij in haar verplichtingen
tekort schiet (als bewijs in geval van geschil). Een contract wordt in veel gevallen
inderdaad pas gelezen als er een conflict is gerezen en aangezien veel bedrijven
juridisch advies uitstellen tot het ogenblik dat zij volledig zijn vastgereden,
worden ook advocaten vaak in eerste instantie geconfronteerd met deze functie
van het contract.
Een contract is evenwel veel meer dan dat:
−
het is ook een document waarmee men zich als Europese ondernemer kan
verdedigen tegen – mogelijks onterechte – aantijgingen van de
(Mexicaanse) tegenpartij. In die gevallen zal de procedure met het oog op
zijn uitvoerbaarheid dikwijls voor een Europese rechtbank gevoerd
worden en is het belang van de schriftelijke overeenkomst evident;
−
een contract kan een bewijsstuk zijn t.o.v. uw bank om een kredietvraag
te staven;
−
goede contracten voorkomen latere interpretatieproblemen, technische
wrijvingen
allerhande, onnodig
tijdverlies,
dure
misverstanden,
procedures enz. Onvoorziene problemen vinden er vaak een aanzet tot
oplossing.
Maar de belangrijkste functie van het contract is dat zij een adequaat draaiboek
moet vormen van de gemaakte afspraken. Als partijen niet eens over een
opsomming van de verplichtingen die zij hebben aangegaan beschikken, hoe
kunnen zij die verplichtingen dan ooit nakomen?
Daarom:
54
−
contractonderhandelingen verplichten de partijen duidelijk te formuleren
wat zij van elkaar verwachten en waartoe zij zelf bereid zijn. Geschillen
ontstaan dikwijls over aspecten van de samenwerking waarover men - al
dan niet bewust - niet gesproken heeft;
−
contractonderhandelingen kunnen een meer directe, persoonlijke relatie
tot stand brengen tussen de personen die bij de exporteur en de
importeur instaan voor de uitvoering van de transactie. Problemen
kunnen worden opgelost voordat zij tot geschillen uitgroeien en
persoonlijke relaties kunnen een basis vormen voor meer intense handel.
Bovendien is men doorgaans geneigd overeenkomsten met "bekende"
bedrijven meer loyaal uit te voeren;
ABH - ACE / Voor info en opmerkingen : [email protected]
−
contracten bevatten richtlijnen en informatie voor collega's die niet
bij de onderhandelingen betrokken waren (zo bv. zijn
leveringstermijn, technische specificaties, verpakking enz. essentieel
voor de productiemensen, de betalingscondities voor de financiële,
de leveringsvoorwaarden voor de logistiek, de documentaire
verplichtingen voor de boekhouding enz.).
Zelfs los van mogelijke problemen m.b.t. de
gemaakte afspraken, is het daarom, ook in
contractanten, zeer belangrijk een gedetailleerd
sluiten dat ‘een gedetailleerd draaiboek van
vormt.
afdwingbaarheid van de
relaties met Mexicaanse
en duidelijk contract af te
de gemaakte afspraken’
Een contract mag m.a.w. – en dat geldt voor de internationale handel in het
algemeen – niet worden herleid tot een wapen dat in het licht van een
mogelijk geschil moet gescherpt worden, maar moet worden beschouwd als
een geschreven verslag van het akkoord dat na de onderhandelingen werd
bereikt met als bedoeling de voorzienbare problemen zoveel mogelijk te
voorkomen.
2.1. Internationale koopovereenkomsten
Recht & contracten
Het kooprecht, en zeker het internationale kooprecht, is “aanvullend” recht.
Dat betekent dat het contract, al dan niet aangevuld door algemene
voorwaarden, de eerste bron is van de rechten en verplichtingen die partijen
in een internationale commerciële transactie aangaan. Het contract kan dus
(meestal) perfect tegen de geldende algemene rechtsregels ingaan.
Het “aanvullende” karakter van het kooprecht brengt echter ook mee dat
het eigenlijk niet mogelijk is om ‘iets niet af te spreken’.
Als partijen het over een bepaald punt (toepasselijk recht, bevoegde
rechtbank, termijn voor klachten over de conformiteit enz.) moeilijk eens
worden, durven zij die clausules namelijk wel eens weglaten uit de
overeenkomst. Zij stellen het probleem dan uit tot wanneer het zich
voordoet. Die werkwijze is bijzonder gevaarlijk.
Als het – ontweken of vergeten – probleem zich dan toch voordoet, zal
immers het recht dat op de overeenkomst toepasselijk is (de gebruiken,
verdragen, nationale wetgeving enz.) en niet de “wil der partijen”, die
duistere punten regelen.
Met andere woorden, het is niet omdat een twistpunt niet in een
overeenkomst uitdrukkelijk geregeld is, dat het geen oplossing zal krijgen.
Wat een overeenkomst bepaalt, is dus belangrijk. Maar welke
aangelegenheden NIET in het contract geregeld zijn en wat het toepasselijke
recht daarover zegt, is dat evenzeer. Hoed u dus voor een
struisvogelpolitiek.
De rangorde van toepasselijkheid is dus:
−
de bepalingen van de koopovereenkomst;
−
de bepalingen van de overeengekomen algemene voorwaarden voor
de aspecten die niet in (1) zijn geregeld;
−
de bepalingen van het internationaal kooprecht voor de aspecten die
niet in (1) en (2) zijn geregeld, en
−
de bepalingen van nationaal toepasselijk recht voor die onderwerpen
die niet door (1), (2) en (3) geregeld zijn.
ABH - ACE / Voor info en opmerkingen : [email protected]
55
Contracten & modelcontracten
Bij het opstellen van een internationaal contract kan men zich laten
inspireren door zgn. “modelcontracten”.
Toch moeten bedrijven steeds voorzichtig blijven bij het gebruik van
dergelijke modellen. Een contract moet immers weergeven wat de partij die
het contract voorstelt zelf concreet wil en nodig heeft. Niet wat 'een
gemiddelde' contractant in een 'gemiddelde' situatie nodig heeft. Ieder
bedrijf, iedere bedrijfstak heeft inderdaad zijn specifieke behoeften, zijn
eigen bijzondere omstandigheden en die laten zich niet gemakkelijk in
“modellen” vangen. Het contract dat een firma wil voorstellen moet
daarmee rekening houden, daaraan worden aangepast en moet daarom
meer zijn dan een losse collage van clausules die toevallig in verschillende
‘modellen’ of “checklists” werden aangetroffen.
Bovendien is elk product, elke markt, elke koper en elke verkoper anders en
heeft elke partij andere belangen: een ideaal contract voor een leverancier
(de verkoper) ziet er dus helemaal anders uit dan een 'ideaal' contract voor
de koper.
Internationale commerciële relaties geven tenslotte aanleiding tot andere
problemen dan de binnenlandse handel. Contracten die men met
binnenlandse contractanten gebruikt, kunnen daarom niet zonder meer naar
het buitenland ‘geëxporteerd’ worden. Het heeft m.a.w. weinig zin om
‘Mexicaanse modelcontracten’ te vragen aangezien de situatie van een
internationale transactie met Mexico geheel verschilt van de problematiek
van een binnenlandse transactie in Mexico.
Aan de andere kant is het wel degelijk interessant om een 'modelcontract' te
gebruiken ... maar dan op het niveau van de onderneming. Dus dat een
onderneming
“haar
eigen
modelcontract”
uitwerkt:
één
goed
uitgebalanceerd, nauwkeurig overwogen model dus dat zij in de situaties
waar het toepasselijke recht aan partijen voldoende vrijheid laat om de
overeenkomst naar eigen inzichten te organiseren gaat gebruiken voor elke
internationale relatie die zij m.b.t. het voorwerp van haar “model” aangaat.
Op die manier kan de onderneming:
● schaalvoordelen creëren:
−
−
aangezien al haar relaties door dezelfde - of sterk vergelijkbare contractbedingen worden geregeld, kan de onderneming ervaringen
in één contract toepassen op haar hele contractnetwerk
één investering in degelijk juridisch advies kan dan over een hele
reeks contracten worden afgeschreven
● concurrentie in haar eigen distributienetwerk vermijden; dit is wellicht het
belangrijkste voordeel van een model op het niveau van de onderneming die
zo
−
−
−
haar onderhandelingspositie versterkt (alle afnemers/leveranciers
werken onder deze voorwaarden)
een samenhangende organisatie kan creëren (op het gebied van
logistiek, prijszetting, verpakking, ...) en
vermijdt dat de medecontractanten mekaars contracten gebruiken
als argument om hun eigen contractuele situatie te verbeteren.
Conclusie:
Beter dan voor ieder land afzonderlijk een « nationaal » model te hanteren,
gebruikt de onderneming – in relaties met zelfstandige partners – één enkel
56
ABH - ACE / Voor info en opmerkingen : [email protected]
« internationaal » model dat zij eventueel laat vertalen.
Weens Koopverdrag
Mexico heeft het Weens Koopverdrag (CISG) op 29 december 1987
geratificeerd en op 1 januari 1989 is het verdrag voor Mexico in werking
getreden.
Ook België heeft het Weens Koopverdrag geratificeerd (van toepassing
sedert 1 november 1997) en het concrete gevolg hiervan is dat het
Mexicaanse recht aangaande de internationale koop van roerende
goederen in essentie dezelfde regels volgt als die welke in België van
toepassing zijn. Het Weens Koopverdrag heeft als supranationaal recht
namelijk principieel voorrang op de nationale regels van de
ratificerende landen.
Op de website van PACE University http://cisgw3.law.pace.edu wordt
nadere informatie over de toepassing van het Weens Koopverdrag
online ter beschikking gesteld en de Universiteit van Tijuana is als
Mexicaanse partner tot het CISG-netwerk toegetreden
www.tij.uia.mx/academia/licenciaturas/derecho/dmi/)
Op www.tij.uia.mx/academia/licenciaturas/derecho/dmi/casoscisg.html
kunnen verschillende vonnissen en arresten van Mexicaanse
rechtbanken waarbij toepassing werd gemaakt van het CISG
geconsulteerd worden.
Intern recht
Het interne Mexicaanse
beheerst door het
verbintenissenrecht
wordt
in
hoofdzaak
−
federale burgerlijk wetboek – “Código Civil para el Distrito
Federal en Materia Común y para toda la República en Materia
Federal” en het
−
federale wetboek van koophandel – “Código de Comercio”
Het Mexicaanse burgerlijk wetboek dateert van 1928 (in werking
getreden op 1 oktober 1928 en telt in totaal 3.074 artikels. Deze
federale code heeft een grote invloed uitgeoefend op verschillende
“gefedereerde” burgerlijke wetboeken die de 31 staten die de Republiek
Mexico vormen, hebben uitgevaardigd.
Het federale wetboek zelf gaat terug op de Code Napoléon van 1804 en
op het Spaanse Burgerlijk Wetboek en is onderverdeeld in vier boeken:
−
Boek I. staat en bekwaamheid van personen;
−
Boek II. goederen (Bienes);
−
Boek III. Erfrecht ;
−
Boek IV. Verbintenissen.
Het eerste deel van Boek IV regelt de overeenkomst als bron van
verbintenissen (art. 1792-1859). Voorts zijn er bijzondere afdelingen
over de koopovereenkomst (art. 2248-2322); de schenking (art. 23322383); huur en onderverhuring (art. 2398-2496); bewaargeving (art.
2516-2538); lastgeving (art. 2546-2584); professionele diensten (art.
2606-2615); bouw (art. 2616-2645); huisvesting (art. 2666-2669);
garanties (art. 2749-2855); pand (art. 2856-2892); hypotheek (art.
2893-2943) en dading (art. 2944-2963).
Het Wetboek van Koophandel dateert van 1889 en regelt enkel daden
ABH - ACE / Voor info en opmerkingen : [email protected]
57
van koophandel. Het viseert dus enkel de verplichtingen van
handelaars: commerciële transacties, handelscontracten, de commissie
(art. 273-308), consignatie, handelspand, handelskoop, transport enz.
Het wetboek bevat ook een hoofdstuk aangaande de elektronische
handel (art. 89-114), de verjaring (art. 1038-1048) en ook
commerciële
procedures
(art.
1049-1414
bis
20)
en
de
handelsarbitrage (art. 1415-1463) worden door dit wetboek geregeld.
Deze wetboeken kunnen worden ingeladen op:
www.diputados.gob.mx/LeyesBiblio/index.htm.
Vormvereisten
Bij de ratificatie van het CISG heeft Mexico geen enkel voorbehoud geformuleerd
ten aanzien van de bepalingen van het Weens Koopverdrag.
Er is, formeel gezien, dus geen geschrift nodig om een geldige internationale
koopovereenkomst af te sluiten, te wijzigen, aan te vullen, te aanvaarden enz.
Dat belet niet dat het zonder geschrift bijzonder moeilijk is om het bestaan en de
precieze inhoud van de gemaakte afspraken te bewijzen. Daarom worden
internationale koopovereenkomsten met Mexico niettemin best schriftelijk
aangegaan.
Ook het interne Mexicaanse recht (“Codigo de Comercio”, art. 78) legt in principe
geen vereiste van een geschrift op. Volgens dit artikel is het bewijs in
handelszaken in principe immers vrij.
♦ Artículo 78.« En las convenciones mercantiles cada uno se obliga en la manera y términos
que aparezca que quiso obligarse, sin que la validez del acto comercial dependa
de la observancia de formalidades o requisitos determinados. »
Het Burgerlijk Wetboek bevestigt dit principe voor de koop:
♦ Artículo 2316.« El contrato de compra-venta no requiere para su validez formalidad alguna
especial, sino cuando recae sobre un inmueble. »
Taal
Partijen mogen vrij de taal kiezen voor hun internationale contractuele afspraken
met Mexicaanse contractanten maar wanneer de contracttekst wordt gebruikt
voor administratieve formaliteiten (aanvraag van een invoervergunning,
bankzaken, …) of als bewijs in een procedure in Mexico, wordt de overlegging van
een – eventueel gelegaliseerde – vertaling opgelegd. Om verrassingen bij deze
vertaling te voorkomen, kan het in een aantal gevallen aangewezen zijn om van
meetaf aan een tweetalige versie op te stellen.
In dat geval is het verstandig om aan te geven welke versie als de authentieke
moet worden beschouwd. In geen geval mag hierbij juridische waarde worden
verleend aan een taalversie waarvan men de inhoud niet begrijpt of door een
“eigen” adviseur heeft laten verifiëren.
Eigendom
Het Weens Koopverdrag (CISG) regelt, in de mate dat het contract deze zaken
niet regelt, de belangrijkste aspecten van de internationale koop (ontstaan van de
overeenkomst, risico-overgang, conformiteit, levering, sancties, ...), doch niet de
eigendomsoverdracht. Die materie wordt nog steeds door het onderliggende
nationale recht geregeld.
58
ABH - ACE / Voor info en opmerkingen : [email protected]
Wat de eigendomsregeling betreft, volgt Mexico een regeling die analoog is a
die welke in het Belgische en het Franse interne recht geldt: de eigendom gaat
principe over bij de wilsovereenstemming (“Codigo Civil”, art. 2249-2249).
♦ Artículo 2248
« Habrá compra-venta cuando uno de los contratantes se obliga a transferir
la propiedad de una cosa o de un derecho, y el otro a su vez se obliga a
pagar por ellos un precio cierto y en dinero. »
♦ Artículo 2249
« Por regla general, la venta es perfecta y obligatoria para las partes cuando
se han convenido sobre la cosa y su precio, aunque la primera no haya sido
entregada ni el segundo satisfecho. »
Niettemin gaat het risico – zoals dat in het Weens Koopverdrag het geval is
– pas over bij de levering.
Eigendoms-voorbehoud
Artikel 2312 van het Mexicaanse Burgerlijk Wetboek erkent de
mogelijkheid om de eigendomsoverdracht bij een verkoop van roerende
goederen uit te stellen tot het ogenblik dat de prijs integraal betaald is.
♦ Artículo 2312
« Puede pactarse válidamente que el vendedor se reserve la propiedad de
la cosa vendida hasta que su precio haya sido pagado. »
Het eigendomsvoorbehoud kan echter niet tegen een derde worden
ingeroepen. Als de koper voor volledige betaling van de prijs de goederen
doorverkoopt, heeft de niet-betaalde verkoper dus enkel een vordering op
zijn klant. Hij kan zich alleen tegen de derde-verkrijger richten wanneer
deze te kwader trouw was.
Daarom is het bij leveringen van goederen en dienstprestaties met een
lange betalingstermijn, meer aangewezen om een bezitloos pand te
vestigen (“prenda sin transmision de posesion”). In dit geval blijft het in
pand gegeven goed in het bezit van de debiteur die het dus verder voor
zijn bedrijfsactiviteiten kan aanwenden maar heeft de schuldeiser de
mogelijkheid om zijn vordering bij wanbetaling op het in pand gegeven
goed uit te voeren. Een dergelijk pand moet geregistreerd worden. En bij
faillissement van de debiteur heeft de pandhoudende schuldeiser een recht
van voorrang.
Borgstelling – “Fianza”
In de handel in en met Mexico wordt dikwijls gebruik gemaakt van de
techniek van de borgtocht (“fianza” – art. 2794-2855 Codigo Civil),
uitgegeven door zgn. “afianzadora’s”. Dit zijn rechtspersonen die binnen
financiële groepen zijn opgericht om borgtochten te openen.
De kost van een betalingsgarantie (bv. in de vorm van een standby L/C)
varieert afhankelijk van zijn voorwaarden en looptijd maar situeerde zich
traditioneel vaak om en bij de 0,75% van het bedrag van de borg.
Voor een terugbetalingsgarantie (“fianza de anticipio”) wordt doorgaans
1,20% van de borg gevraagd en ook de kost van een uitvoeringsgarantie
(“fianza de buen complimiento de contrato”) wordt doorgaans in die
grootorde geschat.
ABH - ACE / Voor info en opmerkingen : [email protected]
59
Voor een bid bond situeert die zich traditioneel omtrent 0,3% van de bieding
(te verhogen met 4% van de premie als dossierkost en portkosten). In de
nasleep van de financiële crisis zijn een aantal « afianzadora’s » in zware
financiële problemen geraakt.
Verjaring
De verjaring van vorderingen wordt niet door het Weens Koopverdrag
geregeld maar Mexico is op het ogenblik van zijn toetreding tot het Weens
Koopverdrag ook toegetreden tot de Convention on the Limitation Period in
the International Sale of Goods.
Het toepassingsgebied van voornoemd verdrag stemt overeen met dat van
het Weens Koopverdrag (CISG - internationale koop van roerende
lichamelijke goederen, tussen partijen gevestigd in landen die het verdrag
toepassen of als het recht van een land dat het verdrag toepast op de
overeenkomst van toepassing is). Openbare verkopen, gedwongen
verkopen, consumentenkoop en zakelijke zekerheden die in de
koopovereenkomst werden bedongen vallen niet onder de toepassing van
het verdrag.
Op 1 augustus 2008 is ook België, als eerste land van de ‘oude’ Europese
Unie, tot dit verdrag toegetreden (W. 15.07.2008, B.S. 31/10/2008). Vanaf
1 maart 2009 (datum van in werking treding) geldt dus ook naar Belgisch
recht dat vorderingen uit internationale koopovereenkomsten 4 jaar nadat
de vordering opeisbaar is geworden, verjaren (art. 8). In bepaalde gevallen
kan de verjaring gestuit worden, maar hierdoor kan de totale
verjaringstermijn niet tot meer dan 10 jaar oplopen.
Concreet betekent dit dat de wettelijke verjaringstermijn in internationale
koopovereenkomsten niet alleen naar Mexicaans recht 4 jaar bedraagt,
maar vanaf 1 maart 2009 ook naar Belgisch recht, van 10 jaar tot 4 jaar
wordt herleid.
Andere handelsvorderingen verjaren in het interne Mexicaanse recht, zoals
dat ook in België het geval is, in principe na 10 jaar - art. 1047 “Codigo
Comercial”).
♦ Artículo 1047.« En todos los casos en que el presente Código no establezca para la
prescripción un plazo más corto, la prescripción ordinaria en materia
comercial se completará por el transcurso de diez años. »
Betaling
De Mexicaanse centrale bank (Banco de México) staat in voor het monetaire
beleid en op de website van de bank (www.banxico.org.mx/) is – helaas
enkel in de Spaanse taal – heel wat interessante informatie beschikbaar
(tekst van de basiswetgeving, koersen, …).
De nationale munt van Mexico is de peso. Die is onderverdeeld in 100
centavos.
Sedert het begin van de jaren ’90 is de Mexicaanse Peso (MXN) vrij
inwisselbaar. Enkel in het kader van de strijd tegen witwaspraktijken en de
financiering van het internationale terrorisme blijven er enkele beperkingen.
Op 30 januari 2009 was de koers:
− 1 EUR = 18,46406 Mexicaanse pesos;
− 1 MXN (Mexicaanse peso) = 0,05417 EUR.
60
ABH - ACE / Voor info en opmerkingen : [email protected]
De meeste internationale contracten met Mexico worden in USD
gefactureerd. In de relaties tussen de EU en Mexico wordt eerder zelden in
EUR gewerkt.
Betalingscondities
Over het algemeen is het niet gemakkelijk om informatie te krijgen over de
kredietwaardigheid
en
betrouwbaarheid
van
Mexicaanse
klanten.
Delcredere klasseert Mexico in de middelste commerciële risicoklasse (“B”)
- www.delcredere.be/ en het “Sistema de Información Empresarial
Mexicano” www.secofi-siem.gob.mx/portalsiem/ laat wel toe om de
adresgegevens van Mexicaanse bedrijven te verifiëren, maar biedt geen
toegang tot financiële data. Ook de mogelijkheid om bij geschil in Mexico
een gerechtelijk incasso te doen, wordt over het algemeen niet hoog
aangeslagen (zie verder).
Zodra de transactie enig belang vertoont, wordt daarom vaak gedacht aan
een geconfirmeerd documentair krediet (“credito documentario”).
Het documentair krediet is echter ook de duurste betalingstechniek: tussen
0,125% en 0,375% van de transactiekost, te verhogen met de kost van het
krediet. Mexicaanse KMO staan daarom eerder weigerachtig tegenover deze
betalingstechniek en in de praktijk wordt deze werkwijze kennelijk vooral
gereserveerd voor transacties die voldoende belangrijk zijn om de
administratie en kost van een L/C te verantwoorden (grote bedrijven,
overheidsopdrachten).
Ook voorafbetalingen blijken – tenzij als voorschot ter bevestiging van een
bestelling – voor Mexicaanse importeurs dikwijls een probleem. Vaak
beschikken zij namelijk niet over voldoende liquiditeiten om hun
bevoorrading vooraf te financieren. De ervaring leert dan ook dat het zonder
betalingsuitstel zeer moeilijk is om in Mexico een bestelling binnen te
slepen. Doorgaans bedraagt de contractuele betalingstermijn tussen 30 en
90 dagen.
Om dit krediet af te dekken wordt bij uitvoer naar Mexico – soms als
overgang naar een open account situatie – vaak gewerkt met allerhande
vormen van garanties (“fianza” - zie hoger). De kost van een
betalingsgarantie (bv. in de vorm van een “standby L/C”) varieert
afhankelijk van zijn voorwaarden en looptijd maar situeert zich vaak om en
bij de 0,75% van het bedrag van de borg.
Ook een documentair incasso – al dan niet gekoppeld aan een beperkte
voorschotbetaling – kan een interessant alternatief vormen. Maar deze
techniek is niet zonder risico.
Bij een documentair incasso (D/P, D/A) stelt de bank zich immers niet borg
voor de betaling zodat de klant, na aankomst van de goederen, nog altijd de
mogelijkheid heeft om te beslissen dat hij ze niet afneemt.
Als de goederen tijdens het transport beschadigd zijn of als de koper in
financiële moeilijkheden is geraakt, mag de leverancier zich dan ook
verwachten aan pogingen van de koper om bijkomende kortingen te vragen
... ongeacht de risicoregeling die in de overeenkomst werd afgesproken.
Mijd deze techniek daarom als er reden bestaat om te twijfelen aan de
noodzaak van een tijdige afname in het kader van de productiebehoeften
van de klant en gebruik deze werkwijze in geen geval als de goederen niet
onder een Ocean B/L reizen. Bij gebruik van een AWB, een Seaway Bill, een
House B/L enz. heeft de koper immers, ook zonder eerst bij de bank de
documenten op te halen – en de afgesproken betalingszekerheid te stellen –
, namelijk toegang tot de goederen.
ABH - ACE / Voor info en opmerkingen : [email protected]
61
Er bestaan geen wisselbeperkingen op de betaling van diensten aan nietverblijfhouders maar er moet uiteraard wel rekening worden gehouden met
mogelijke bronheffingen (royalty’s, …).
Aangewezen
talings-technieken in Mexico
Cheque
Te mijden
Opmerkingen
X
Geen
zekerheid
dat
de
rekening waarop de cheque
getrokken is geprovisioneerd
is – lange incassotermijnen
Bankcheque
X
Voor punctuele transacties
T/T - SWIFT
X
Goedkoop
D/P
X
Bij Ocean B/L
D/A
X
Bij Ocean B/L - op voorwaarde dat
de wissel door een solvabele
debiteur
is
geaccepteerd
of
geavaliseerd (bankaccept)
L/C
X
Weinig gebruikt door KMO wegens
hoge kost – vooral voor grote
bedrijven en overheidsopdrachten.
Standby L/C
X
Bron: MOCI, n° 1767, 09/2006, p. 42-43 en www.interex.be
2.2. Agentuurcontract – Concessie van alleenverkoop
Wie in Mexico beroepshalve goederen wil invoeren (of uitvoeren), moet zich
zoals hierboven werd beschreven laten registreren in het “Registro Federal de
Contribuyentes” bij de “Servicio de Administracion Tributaria” en daar een
fiscaal identificatienummer (RFC) aanvragen. Dit RFC-nummer moet de
douaneagent op elke douaneaangifte vermelden.
Bovendien moet de importeur zich bij de douaneadministratie laten registreren
in het « Padron de Importadores » alsook bij de andere overheidsdiensten die
materieel toezicht houden op zijn activiteiten.
Als gevolg van deze registratieverplichtingen kunnen buitenlandse
ondernemingen zonder vestiging in Mexico in de praktijk niet voor eigen
rekening goederen of diensten in Mexico invoeren.
Omdat het voor Belgische bedrijven niet evident is om in Mexico een
dochtervennootschap op te richten, zal dus vaak een beroep worden
gedaan op een plaatselijk “agent” of “distributeur” die de goederen
onder zijn verantwoordelijkheid in Mexico op de markt zal brengen.
In Europa, waar het statuut van de handelsagent door de Richtlijn 86/653/EEG
van 18 december 1986 geharmoniseerd werd, bedoelt men met een agentuur
(“commercial agency”) de techniek waarbij een natuurlijke persoon of
vennootschap als zelfstandige tussenpersoon wordt aangesteld om in naam en
voor rekening van de vertegenwoordigde firma (de “principaal”) op te treden.
De handelsagent koopt de goederen dus niet zelf aan om ze nadien te
verkopen, maar de vertegenwoordigde firma zal de orders rechtstreeks aan de
klant leveren en factureren.
De leverancier neemt dus geen financieel risico op de tussenpersoon maar
62
ABH - ACE / Voor info en opmerkingen : [email protected]
rechtstreeks op de klant.
Hiertegenover
staat
de
distributeur,
ook
importeur,
wederverkop
concessionaris of alleenverkoper genoemd, die wel zelf de goederen van
exporteur koopt om ze daarna in een bepaald gebied (‘rayon’) door te verkope
Bij een distributeur zijn er m.a.w. twee verkoopfacturen: één van de exporte
aan de wederverkoper en één van de wederverkoper aan de klant en
tussenpersoon zal zich doorgaans van de invoerformaliteiten kwijten. In dit ge
is niet de eindklant maar de tussenpersoon de debiteur van de exporteur.
Dit onderscheid, dat in Europa vanzelfsprekend is, is in Mexico niet evident.
Het Mexicaanse recht bevat namelijk wel enkele bepalingen aangaande de
vertegenwoordiger in loondienst maar het statuut van de zelfstandige
“tussenpersoon” is niet wettelijk geregeld. Noch dat van de handelsagent,
noch dat van de alleenverkoper.
Vanuit juridisch oogpunt vormen beide distributietechnieken in Mexico
“onbenoemde” contracten die, in de mate dat het contract geen uitsluitsel
biedt, worden beheerst door de algemene principes van het Burgerlijk
Wetboek en van het Wetboek van Koophandel (o.m. inzake de lastgeving –
art. 2564-2584 “Codigo Civil” en (vooral) de commissie – art. 273-331
“Codigo de Comercio”) en waarbij de “distributeur” vaak handelt als een
commissionair die in eigen naam optreedt en voor de douane dus de
koper/importeur van de goederen wordt beschouwd.
Agentuur
Wettelijk kader
Mexico kent zoals gezegd geen bijzondere bepalingen aangaande de
handelsagentuur en de partijen kunnen hun onderlinge rechten en
verplichtingen dus vrij contractueel regelen. Als het contract over een
bepaald aspect van de agentuur in het ongewisse blijft, gelden de algemene
bepalingen van de “Código Civil” en van de “Código de Comercio”.
Vormvereisten
Het contract is niet aan bijzondere vormvereisten onderworpen (art. 78
“Código de Comercio”) maar voor het bewijs wordt het best schriftelijk
aangegaan. Art. 274 van de “Codigo de Comercio” voorziet overigens wel in
een schriftelijke bevestiging van een mondelinge opdracht.
Vertegenwoordiging
De agentuur verschilt van de lastgeving (“mandato”) in die zin dat een
lastgeving in essentie als doel heeft dat de lasthebber (“mandatario”) voor
rekening van zijn principaal (“mandante”) contracten afsluit. Dat is
doorgaans niet het geval voor een ‘agente’: een handelsagent bemiddelt in
handelsverrichtingen, hij bereidt de orders voor en volgt ze op, hij zoekt
contact met mogelijke klanten en bouwt bestaande contacten verder uit,
maar het is steeds de principaal die beslist of de genoteerde bestelling al
dan niet wordt geconfirmeerd (na aanvaarding door de kredietverzekeraar
of vestiging van de vereiste betalingsgaranties).
Zo houdt de vertegenwoordigde firma controle op de omvang van de orders
en op de prijzen, kan zij haar productie beter plannen en vermijdt zij dat de
agent als een vaste vestiging in de zin van het dubbelbelastingverdrag
wordt beschouwd. Als de agent afsluitbevoegdheid heeft, zijn de bepalingen
van het burgerlijk wetboek inzake de lastgeving van toepassing (art. 285
“Codigo de Comercio”).
Exclusiviteit
Contractueel kan aan de handelsagent een exclusiviteit worden verleend
en/of opgelegd.
Zonder instemming van de principaal mag de agent geen zelfstandige
subagenten aanstellen. Hij mag wel vertegenwoordigers in loondienst
gebruiken.
ABH - ACE / Voor info en opmerkingen : [email protected]
63
De handelsagent heeft recht op een vergoeding. Doorgaans bestaat die uit
een commissie.
rgoeding
Een percentage dus, berekend op de waarde van de aangebrachte orders.
Het is echter ook mogelijk om te voorzien in een vast bedrag per transactie
of een minimumbedrag, aangevuld met een commissie.
Bij gedeeltelijke uitvoering van de aangebrachte bestelling heeft de agent
recht op een commissie in dezelfde verhouding. Het is ook mogelijk om
een delcrederebeding in de overeenkomst op te nemen waarmee de agent
zich borg stelt voor de betaling van bepaalde aangebrachte bestellingen.
Doorgaans voorziet het contract in een periodieke afrekening van de
aangebrachte orders met een betaling van de commissie tegen het eind
van de volgende maand (of die daarna).
Duur en opzegging
De overeenkomst kan volgens de contractueel bedongen regels worden beëindigd
alsook in onderling akkoord. Er is niettemin uitgebreide rechtspraak die stelt dat
het recht van de principaal om de overeenkomst op te zeggen of niet te
hernieuwen na de bedongen termijn aanleiding kan geven tot een
schadevergoeding, ook van morele schade
(Zie J.A. SANCHEZ-DAVILA, R. HUET-COVARRUBIAS en J.A. LUNA-LUCIO,
‘Mexico’ in International Encyclopedia of Agency and Distribution Agreements,
Kluwer Law International, The Hague, losbl., 1.14).
Daarom wordt in Mexicaanse agentuurcontracten vaak een ‘schadebeding’
opgenomen dat op forfaitaire wijze de schade en dus ook de vergoeding begroot
die de principaal bij afloop van de agentuur aan de agent verschuldigd is.
Concurrentie-beding
Het is geoorloofd in een Mexicaans agentuurcontract een beding op te nemen dat
de handelsagent verbiedt om gedurende een zekere termijn na afloop van de
agentuur concurrerende activiteiten te ondernemen.
Rechtskeuze
Belgische exporteurs houden er vaak aan om op alle contracten die zij met hun
buitenlandse partners afsluiten – dus ook hun agenturen voor Mexico – Belgisch
recht van toepassing te verklaren. Door voor toepassing van Belgisch recht te
kiezen in al hun internationale handelsagenturen, kunnen exporteurs immers
eenheid brengen in de juridische organisatie van hun internationaal
distributienetwerk.
Bij gebrek aan dwingende bepalingen in het Mexicaanse recht bestaat hiertegen
geen direct bezwaar, maar de vraag rijst of de Mexicaanse agent op die manier
geen bescherming wordt verleend die hij onder toepassing van zijn eigen
wetgeving niet zou kunnen genieten. De Belgische agentuurwet is namelijk
gebaseerd op de Europese Richtlijn 86/653/EEG van 18/12/1986 en zeer
“agentvriendelijk”.
Aangezien art. 27 van de Belgische agentuurwet (W. 13 april 1995) bepaalt dat
deze wet van toepassing is op “elke activiteit van een handelsagent met
hoofdvestiging in België” en naar analogie met de Cassatierechtspraak inzake
de concessie van alleenverkoop (06/04/2006 - zie verder) kan men argumenteren
dat de bijzondere bepalingen van de Wet van 13/04/1995 (bv. inzake indirecte
commissie, opzegging, klantenvergoeding, de termijn voor het ontslag wegens
dringende redenen …) NIET van toepassing zijn voor agenten die, onder
toepassing van het Belgische recht, hun zetel in het buitenland (i.c. Mexico)
hebben en niet in de Europese Unie actief zijn.
Niettemin is het wellicht verstandig om, als men contractueel voor de toepassing
van Belgisch recht zou kiezen, de toepassing van de Belgische
Handelsagentuurwet van 13 april 1995 expliciet uit te sluiten.
64
ABH - ACE / Voor info en opmerkingen : [email protected]
Voor de problematiek van de geschillenbeslechting, zie verder.
Concessie van alleenverkoop
De concessie van alleenverkoop is in Mexico – in tegenstelling tot in België
evenmin
aan
bijzondere
wettelijke
voorschriften
onderworpe
Naar Mexicaans recht kunnen partijen daarom in hun overeenkomst, binnen
grenzen van “goede trouw” en “loyauteit”, vrij hun onderlinge rechten
verplichtingen afspreken, zowel inzake het rayon als de exclusiviteit als
omzetverplichtingen, de opzegging, de vergoeding en het concurrentiebeding en
In een concessie van alleenverkoop voor de Mexicaanse markt moet, gelet
op de specifieke omstandigheden, uiteraard bijzondere aandacht worden
besteed aan de invoerreglementering en de geldende technische
voorschriften, aan de logistieke problemen (transport, verzekering,
douane, documenten, oorsprong, …), aan de omvang van het rayon dat
aan de distributeur wordt toevertrouwd en het gebruik van internet in de
prospectie, aan de wijze waarop bestellingen worden doorgegeven (fax,
mail, …) aan de contractvoorwaarden (betaling, aansprakelijkheid, …) en
aan de problematiek van de confidentialiteit en de bescherming van
intellectuele eigendomsrechten. Iedere importeur is – op termijn – immers
een potentiële (importeur van een) concurrent.
Het contract van alleenverkoop is vormvrij maar wordt omwille van het
bewijs best schriftelijk aangegaan. Ook de taal is – tenzij een
toetredingscontract wordt gehanteerd (dan is de Spaanse taal
voorgeschreven) – vrij.
De duur, opzeggingsformaliteiten enz. zijn niet wettelijk geregeld en het
Mexicaanse recht kent geen wettelijk of jurisprudentieel recht op
uitwinnings- of klantenvergoeding bij afloop van een concessie van
alleenverkoop. Het is niettemin aangewezen om deze materie in de
overeenkomst te regelen.
Rechtskeuze
Ook inzake de concessie van alleenverkoop wensen Belgische exporteurs
de contracten die zij met hun buitenlandse partners afsluiten dikwijls aan
Belgisch recht te onderwerpen.
Wat de toepassing van Belgisch recht op buitenlandse (i.c. Mexicaanse)
concessies van alleenverkoop betreft, heeft het Belgische Hof van Cassatie,
na een lange discussie in de rechtsleer en uiteenlopende rechterlijke
uitspraken, op 6 april 2006 geoordeeld dat de wet van 27 juli 1961 NIET
van toepassing is op alleenverkoopovereenkomsten met uitwerking buiten
België die contractueel aan Belgisch recht onderworpen waren. Alleen als
het contract de wet van 27 juli 1961 uitdrukkelijk van toepassing verklaart,
kan de voor onbepaalde duur aangestelde alleenverkoper de bescherming
van deze wet inroepen.
Cassatie oordeelt m.a.w. dat wanneer een verkoopsconcessie uitsluitend
buiten het Belgische grondgebied uitwerking heeft – bijvoorbeeld in Mexico
– ingeval van beëindiging van die verkoopsconcessie, de dwingende
bepalingen van de Alleenverkoopwet enkel toepasselijk zijn wanneer de
overeenkomst tussen concessiehouder en concessiegever uitdrukkelijk die
wet toepasselijk stelt op de overeenkomst tussen de partijen. (cf.
www.juridat.be/juris/jucn.htm en RW nr. 10, 04/11/2006).
2.3. Internationaal privaatrecht
Procederen in Mexico
ABH - ACE / Voor info en opmerkingen : [email protected]
65
De Wereldbank verzamelt op zijn website www.doingbusiness.org/ voor alle
landen ter wereld de wijze waarop contracten gerechtelijk kunnen worden
afgedwongen.
Onder de pagina “Enforcing Contracts”
www.doingbusiness.org/ExploreTopics/EnforcingContracts/ wordt meer
precies land per land een overzicht gemaakt van de tijd, de kost en de
procedurestappen tussen de inleiding van de procedure en de
tenuitvoerlegging.
Wat deze informatie nog interessanter maakt is dat telkens ook de
contactgegevens van de advocatenkantoren worden meegedeeld die deze
informatie hebben verzameld.
Uit dit overzicht blijkt dat een gerechtelijke procedure in Mexico
aanmerkelijk sneller verloopt dan in België. De kostprijs is evenwel – naar
Amerikaans voorbeeld – veel hoger (ook al voorziet de Mexicaanse
grondwet in de kosteloosheid van de gerechtelijke procedure) en ook de
uitvoering van de gerechtelijke uitspraak (en daar komt het uiteindelijk toch
op aan) duurt veel langer dan in België.
MEXICO – Gerechtelijke procedures (2008)
Aantal procedures
38.00
Duur (aantal dagen)
415.00
Dagvaarding en voorbereiding
42.00
Debatten en vonnis
190.00
Tenuitvoerlegging
183.00
Kost (% van de vordering)
32.00%
Honorarium advocaat
20.00%
Gerechtskost
5.00%
Uitvoeringskost
7.00%
BELGIE – Gerechtelijke procedures (2008)
Aantal procedures
25.00
Duur (aantal dagen)
505.00
Dagvaarding en voorbereiding
15.00
Debatten en vonnis
400.00
Tenuitvoerlegging
90.00
Kost (% van de vordering)
16.60%
Honorarium advocaat
9.70%
Gerechtskost
5.50%
Uitvoeringskost
1.40%
Het zou overigens verkeerd zijn om alle Mexicaanse staten over dezelfde
66
ABH - ACE / Voor info en opmerkingen : [email protected]
kam te scheren. In bepaalde staten, zoals Zacatecas, waar bijzondere
rechtbanken van koophandel in het leven werden geroepen om de
achterstand te bestrijden gaan de procedures aanmerkelijk sneller (248
dagen i.p.v. 415), in andere (zoals Quintana Roo – 560 dagen gemiddeld)
trager.
De principes van het Mexicaanse recht zijn formeel in overeenstemming
met de internationale commerciële geplogenheden en buitenlanders
hebben voor Mexicaanse rechtbanken gelijke rechten als Mexicanen.
Voor de aanstelling van een advocaat is een notariële “power of attorney”
nodig. Als de aanstelling buiten Mexico plaatsvond, moet deze aanstelling
consulair bekrachtigd worden. Dit kan door aan de aanstelling een
‘Apostille’ te hechten. Bovendien moet de aanstelling van een
gelegaliseerde vertaling naar het Spaans vergezeld gaan.
In tegenstelling tot het Amerikaanse procedurerecht, dat hoofdzakelijk
mondeling verloopt, met uitvoerige pleidooien, getuigenverhoren enz.,
verlopen procedures voor Mexicaanse rechtbanken naar continentaalEuropese traditie in hoofdzaak schriftelijk op conclusies.
Geschillenbe-slechting & exequatur
Hoewel clausules aangaande rechtskeuze en geschillenregeling doorgaans
achteraan in de overeenkomst komen en de onderhandelingen “afsluiten”,
vormen zij het werkelijke sluitstuk, de basis, van de juridische organisatie
van elke overeenkomst.
Omdat dit thema niet tot het “operationele gedeelte” van de afspraken
behoort – de onderneming zou van deze bepaling liever nooit toepassing
moeten maken – laten ondernemers deze materie niettemin vaak over aan
hun juridische adviseurs … en, omdat zij niet telkens opnieuw advies willen
inwinnen, aan standaardoplossingen (“boilerplate clauses”).
Nochtans volstaat het geenszins om een sluitend contract te onderhandelen
als het contract hierop geen antwoord biedt. Minstens even belangrijk is
immers de garantie dat koper en verkoper de wettelijke voorschriften en
contractuele afspraken ook effectief kunnen afdwingen. De zekerheid m.a.w.
dat de prijscalculatie die op basis van de bereikte afspraken werd gemaakt,
klopt.
Er bestaan verschillende technieken van internationale geschillenbeslechting
die elk hun voor- en nadelen hebben (kostprijs, afdwingbaarheid, snelheid,
...). Bovendien kunnen de duur en de kosten van procedures, juridische
vertegenwoordiging, enz. van land tot land en van procedure tot procedure
sterk verschillen. Daarom bestaan geen “standaardoplossingen” en moet
een ondernemer voor elke situatie opnieuw onderzoeken welke techniek van
geschillenbeslechting het meest geschikt is.
Het antwoord op die vraag hangt af van verschillende factoren:
−
bent u waarschijnlijk verweerder (bv. de verkoper die vooraf betaald
werd) of eiser (bv. de opgezegde handelsagent)?
−
moet de vertrouwelijkheid van de rechtspleging gewaarborgd
blijven?
−
waar is er uitvoering van het vonnis mogelijk?
−
…
Het antwoord op deze vragen zal bepalen hoe snel – of hoe traag – de
procedure zou moeten verlopen, wat ze mag kosten, of de uitvoering
gemakkelijk moet zijn dan wel quasi onmogelijk, enz.
ABH - ACE / Voor info en opmerkingen : [email protected]
67
Als intellectuele eigendomsrechten en bedrijfsgeheimen op het spel staan,
gaat u bijvoorbeeld best niet naar een openbare rechtbank maar in
arbitrage.
Als u met ingewikkelde contracten in het Engels werkt vermijdt u wellicht
eveneens best de “gewone” rechtbanken omdat dan alles (naar het Spaans
of het Nederlands) moet worden vertaald.
Hierbij mag men nooit uit het oog verliezen dat, ook in het geval dat men in
de overeenkomst geen regeling van geschillenbeslechting afspreekt,
eventuele geschillen moeten kunnen worden opgelost. Alleen zal in dat
geval de door de toepasselijke wetgeving opgelegde werkwijze gevolgd
moeten worden en niet de contractueel gekozen techniek.
Dat betekent dat het ontbreken van een keuze in het contract, weze het
voor de geschillenregeling, weze het voor het toepasselijke recht, niettemin
steeds een keuze inhoudt … maar dan voor de wettelijke regeling.
Verdragen
Aangezien België en Mexico beiden partij zijn aan het CISG, bestaat er wat het
kooprecht betreft een gezamenlijk rechtskader. Materies die niet door dit
verdrag geregeld zijn en andere contracten worden – eventueel op aanvullende
wijze – door
nationaal recht geregeld. België en Mexico hebben geen
verdragrechtelijke
regeling
over
de
rechtskeuze
in
internationale
overeenkomsten.
Ook de wederzijdse erkenning van rechterlijke uitspraken wordt (nog) niet
geregeld door een verdrag waaraan België en Mexico beide partij zijn.
Op 26 september 2007 heeft Mexico het “Verdrag over de forumkeuze in
burgerlijke en handelszaken” van 30 juni 2005 van de Haagse Conferentie voor
Internationaal Privaatrecht
(www.hcch.net/index_en.php?act=conventions.text&cid=98) wel al
geratificeerd maar dat is nog niet het geval voor België.
Dit verdrag creëert een wereldwijd kader voor de keuze van de bevoegde
rechtbank en de erkenning en uitvoering van zijn vonnissen en Mexico is
momenteel het enige land dat dit verdrag heeft geratificeerd. Op 19 januari
2009 hebben ook de USA het verdrag ondertekend en zodra twee landen zijn
toegetreden, treedt het verdrag in werking.
In de EU is de ratificatie enkel op EU-niveau aan de orde en werd een impactstudie gerealiseerd.
Rechtskeuze in het Mexicaanse IPR
Naar Mexicaans internationaal privaatrecht (IPR – art. 13, V. Codigo civil) zijn
partijen vrij om in contractuele relaties met een buitenlands element het
toepasselijke recht te kiezen. Het gekozen recht moet wel op één of andere
manier verband houden met de overeenkomst. Wordt het toepasselijke recht in
de overeenkomst niet aangeduid, dan geldt het recht van de plaats van uitvoering
van de overeenkomst.
♦ Artículo 13
« La determinación del derecho aplicable se hará conforme a las siguientes
reglas:
[…]
V. Salvo lo previsto en las fracciones anteriores, los efectos jurídicos de los actos
y contratos se regirán por el derecho del lugar en donde deban ejecutarse, a
68
ABH - ACE / Voor info en opmerkingen : [email protected]
menos de que las partes hubieran designado válidamente la aplicabilidad de otr
derecho.
In Mexico, zoals in België, wordt de rechter verondersteld ook buitenlands rec
te kennen (“jura novit curia”). De rechter moet m.a.w. de inhoud, betekenis
draagwijdte van de toepasselijke buitenlandse bepalingen vaststellen, eventu
na hierover, met respect voor de rechten van de verdediging, de nod
informatie te hebben verzameld en de miskenning van buitenlands recht is d
geen feitenkwestie maar komt in aanmerking voor cassatie.
De rechtskeuze mag niet ingaan tegen de Mexicaanse internationale openba
orde (“ordén publico”). Daartoe behoren o.m. de bepalingen van het Mexicaan
straf- arbeids-, faillissements- en fiscaal recht. Als een rechtshandeling volge
het toepasselijk verklaarde recht nietig is doch niet naar Mexicaans recht, zul
Mexicaanse rechtbanken de rechtshandeling niet als nietig beschouwen.
Forumkeuze in het Mexicaanse IPR
Partijen kunnen naar Mexicaans recht in handelszaken vrij de bevoegde rechtba
kiezen.
♦ Artículo 1092 « Es juez competente aquel a quien los litigantes se
hubieren sometido expresa o tácitamente. »
♦ Artículo 1093 « Hay sumisión expresa cuando los interesados renuncien
clara y terminantemente al fuero que la ley les concede, y para el caso de
controversia, señalan como tribunales competentes a los del domicilio de
cualquiera de las partes, del lugar de cumplimiento de alguna de las
obligaciones contraídas, o de la ubicación de la cosa. »
Werd in het contract geen bevoegde rechtbank aangeduid, dan zal een
Mexicaanse rechtbank in commerciële geschillen zijn bevoegdheid
aanvaarden
−
wanneer de overeenkomst in Mexico moet worden betaald of
uitgevoerd, ook al is de verweerder geen Mexicaans verblijfhouder
en
−
wanneer de verweerder zijn woonplaats in Mexico heeft, ook al moet
de overeenkomst elders worden uitgevoerd.
♦ Artículo 1104
“Salvo lo dispuesto en el artículo 1093, sea cual fuere la naturaleza del
juicio, serán preferidos a cualquier otro juez:
I. El del lugar que el deudor haya designado para ser requerido
judicialmente de pago;
II. El del lugar designado en el contrato para el cumplimiento de la
obligación. »
♦ Artículo 1105
« Si no se ha hecho la designación que autoriza el artículo 1093, será
competente el juez del domicilio del deudor, sea cual fuere la acción que se
ejercite.
[…] »
Exequatur in het Mexicaanse recht
In 1988 werd in het federale gerechtelijk wetboek (“Código Federal de
Procedimientos Civiles”) van 1942 een vierde boek met de titel “De la
Cooperación Procesal Internacional” ingevoegd dat de internationale
gerechtelijke samenwerking regelt (art. 543-577).
ABH - ACE / Voor info en opmerkingen : [email protected]
69
Dit boek regelt een aantal algemene principes (art. 543-548); rogatoire
vragen (art. 549-556); buitenlandse bewijsvoering (art. 559-563) en de
erkenning en uitvoering van buitenlandse vonnissen (art. 564-577).
Mexico erkent de mogelijkheid om buitenlandse vonnissen en arresten in
Mexico ten uitvoer te leggen als de volgende voorwaarden cumulatief
vervuld zijn:
1. de buitenlandse rechtbank kan in toepassing van de Mexicaanse regels
van IPR bevoegd zijn en de uitspraak moet in kracht van gewijsde
gegaan zijn;
2. de uitspraak moet een persoonlijke vordering betreffen (contractuele
aangelegenheid);
3. de geschilpartijen werden geldig gedagvaard en werden
buitenlandse procedure vertegenwoordigd (geen verstekvonnis);
in
de
4. de buitenlandse rechtbank heeft zijn bevoegdheid volgens zijn eigen
regels van IPR aanvaard en de uitspraak werd behoorlijk gelegaliseerd
(Apostilleverdrag);
5. de buitenlandse uitspraak is niet strijdig met een Mexicaans vonnis of
arrest en schendt de Mexicaanse openbare orde en goede zeden niet.
♦ Artículo 571
« Las sentencias, laudos arbitrales privados de carácter no comercial y
resoluciones jurisdiccionales dictados en el extranjero, podrán tener fuerza de
ejecución si cumplen con las siguientes condiciones:
I.- Que se hayan satisfecho las formalidades previstas en este Código en materia
de exhortos provenientes del extranjero;
II.- Que no hayan sido dictados como consecuencia del ejercicio de una acción
real;
III.- Que el juez o tribunal sentenciador haya tenido competencia para conocer y
juzgar el asunto de acuerdo con las reglas reconocidas en el derecho internacional
que sean compatibles con las adoptadas por este Código. El Juez o tribunal
sentenciador extranjero no tiene competencia cuando exista, en los actos
jurídicos de que devenga la resolución que se pretenda ejecutar, una cláusula de
sometimiento únicamente a la jurisdicción de tribunales mexicanos;
IV.- Que el demandado haya sido notificado o emplazado en forma personal a
efecto de asegurarle la garantía de audiencia y el ejercicio de sus defensas;
V.- Que tengan el carácter de cosa juzgada en el país en que fueron dictados, o
que no exista recurso ordinario en su contra;
VI.- Que la acción que les dio origen no sea materia de juicio que esté pendiente
entre las mismas partes ante tribunales mexicanos y en el cual hubiere prevenido
el tribunal mexicano o cuando menos que el exhorto o carta rogatoria para
emplazar hubieren sido tramitados y entregados a la Secretaría de Relaciones
Exteriores o a las autoridades del Estado donde deba practicarse el
emplazamiento. La misma regla se aplicará cuando se hubiera dictado sentencia
definitiva;
VII.- Que la obligación para cuyo cumplimiento se haya procedido no sea
contraria al orden público en México; y
VIII.- Que llenen los requisitos para ser considerados como auténticos.
70
ABH - ACE / Voor info en opmerkingen : [email protected]
No obstante el cumplimiento de las anteriores condiciones, el tribunal podrá neg
la ejecución si se probara que en el país de origen no se ejecutan sentencias o
laudos extranjeros en casos análogos. »
Voor vonnissen en arresten, geveld in andere Zuid-Amerikaanse landen besta
een vereenvoudigde exequaturprocedure in toepassing van het Verdrag v
Montevideo (“Inter-American Convention on the Extraterritorial Validity of Fore
Judgments and Arbitral Awards” – 1983; www.oas.org/juridico/English/treaties/
41.html).
Arbitrage
Geschillen in internationale
arbitrage worden beslecht.
handelstransacties
kunnen
ook
via
Een scheidsrechterlijk of arbitragebeding is een afspraak waarbij de
partijen in hun contract overeenkomen om eventuele toekomstige
geschillen niet aan een gewone (staats)rechtbank voor te leggen, maar
aan een vrij gekozen instantie of vrij gekozen personen. Arbitrage is
dus geen minnelijke regeling, maar leidt tot een bindende
(buitengerechtelijke) uitspraak die de partijen moeten uitvoeren.
Eenmaal zij een arbitrageclausule hebben ondertekend, kunnen zij hun
zaak niet meer voor een gewone rechtbank brengen.
Arbitrage heeft een aantal voordelen:
−
kortere procedure (zeker voor complexe geschillen);
−
vrije rechts- en taalkeuze (geen noodzaak tot vertaling van de
contractstukken);
−
geheime en informele procedure (bv. waar confidentialiteit
belangrijk is);
−
onafhankelijker, vooral wanneer een arbiter in een derde land
oordeelt in geschillen met overheid of staatsbedrijven;
−
meer ruimte voor pragmatisme en billijkheid;
−
er is een wereldwijd verdrag tot erkenning van arbitrale
uitspraken.
Toch is arbitrage geen alles zaligmakende oplossing:
−
(vaak) geen hoger beroep mogelijk;
−
kostprijs (arbiters zijn duurder dan rechtbanken);
−
problemen in verband
dwanguitvoering;
−
bepaalde materies zijn uitgesloten van arbitrage.
met
voorlopige
maatregelen
en
De handelsarbitrage wordt in Mexico geregeld door art. 1415-1463 van
het Wetboek van Koophandel (“Código de Comercio”). De bepalingen
aangaande de handelsarbitrage werden in 1989 in dit wetboek
ingevoegd.
Hoewel het Mexicaanse recht al veel langer arbitrage erkent als een
mogelijke techniek voor de beslechting van handelsgeschillen, wordt in
Mexico eerder zelden naar deze techniek gegrepen. De Mexicaanse
rechtbanken hebben dan ook weinig ervaring met de uitvoering van arbitrale
uitspraken (“Mexico” in “The International Comparative Legal Guide to
International Arbitration 2008” www.portilla.com.mx/english/doc/IA08_Chapter%2048_Mexico.pdf).
ABH - ACE / Voor info en opmerkingen : [email protected]
71
De keuze voor arbitrage kan contractueel worden vastgelegd in de
basisovereenkomst of achteraf, na het ontstaan van het geschil (ad hoc
arbitrage).
Om geldig te zijn moet de afspraak schriftelijk worden vastgelegd in
een “Cláusula Compromisoria” (art. 1423). Hierbij moeten – op straffe
van nietigheid – niet alleen de partijen en het voorwerp van het
onderwerp dat aan arbitrage wordt onderworpen worden geregeld,
maar, naast het toepasselijke recht, zeker ook de arbitrageprocedure
die zal worden gevolgd, de plaats van arbitrage, de taal waarin de
arbitrage moet worden gevoerd, het aantal arbiters enz.
De tenuitvoerlegging van arbitrale uitspraken (binnenlandse en
buitenlandse) in Mexico wordt geregeld door art. 1461-1463 van de
“Código de Comercio”. Deze procedure loopt in grote mate gelijk met
de uitvoering van gerechtelijke uitspraken. De gronden voor weigering
van exequatur worden opgesomd in art. 1462.
♦ Artículo 1462
« Sólo se podrá denegar el reconocimiento o la ejecución de un laudo
arbitral, cualquiera que sea el país en que se hubiere dictado, cuando:
I.- La parte contra la cual de invoca el laudo, pruebe ante el juez
competente del país en que se pide en reconocimiento o la ejecución
que:
a) Una de las partes en el acuerdo de arbitraje estaba afectada por
alguna incapacidad, o que dicho acuerdo no es válido en virtud de la
ley a que las partes lo han sometido, o si nada se hubiere iniciado a
este respecto, en virtud de la ley del país en que se haya dictado el
laudo;
b) No fue debidamente notificada de la designación de un árbitro o de
las actuaciones arbitrales, o no hubiere podido, por cualquier otra
razón, hacer valer sus derechos;
c) El laudo se refiere a una controversia no prevista en el acuerdo de
arbitraje o contiene decisiones que exceden los términos del acuerdo
de arbitraje. No obstante, sin las disposiciones del laudo que se
refieren a las cuestiones sometidas al arbitraje pueden separarse de
las que no lo están, se podrá dar reconocimiento y ejecución a las
primeras;
d) La composición del tribunal arbitral o el procedimiento arbitral no se
ajustaron al acuerdo celebrado entre las partes o, en defecto de tal
acuerdo, que no se ajustaron a la ley del país donde se efectuó el
arbitraje; o
e) El laudo no sea aún obligatorio para las partes o hubiere sido
anulado o suspendido por el juez del país en que, o conforme a cuyo
derecho, hubiere sido dictado ese laudo; o
II.- El juez compruebe que, según la legislación mexicana, el objeto de
la controversia no es susceptible de arbitraje; o que el reconocimiento
o la ejecución del laudo son contrarios al orden público. »
België en Mexico hebben bovendien alle twee het Verdrag van New
York
van
1958
(« Overeenkomst
inzake
Erkenning
en
Tenuitvoerlegging
van
Buitenlandse
Arbitrale
vonnissen »)
geratificeerd.
De belangrijkste Mexicaanse colleges voor handelsarbitrage zijn:
−
72
de « Camara Nacional de Comercio de la Ciudad de México
ABH - ACE / Voor info en opmerkingen : [email protected]
(CANACO) » - www.arbitrajecanaco.com.mx/
−
het
« Centro
de
www.camex.com.mx/
Arbitraje
de
México
(CAM) »
-
Op de websites van deze arbitrale instellingen kunnen de procedure en
de kosten van een arbitrageprocedure, modelclausules enz. worden
ingeladen.
***
ABH - ACE / Voor info en opmerkingen : [email protected]
73