Amerikaanse Staatsinrichting

advertisement
Amerikaanse Staatsinrichting
Ingebouwde complexiteit &
historische ontwikkeling
Dr. Jorrit van den Berk
Universiteit Leiden
De nationale mythe
Structuur
1) De revolutie en de
constitutionele conventie
2) De grondwet en de verdeling
van machten
3) Staatsinrichting en historische
ontwikkelingen
4) Conclusie
1) De revolutie en de
constitutionele conventie
De Kolonie
Het Moederland:
Groot Brittanië
Koloniale elite:
kooplieden; plantagehouders;
royalisten
Radicalen:
Ambachtslieden; arbeiders;
kleine boeren
De Revolutie
Het Moederland:
Groot Brittanië
Koloniale elite:
royalisten
Radicalen:
Kooplieden; plantagehouders;
ambachtslieden; arbeiders; kleine boeren
De Artikelen van
Confederatie
• 1777;
• Kleine staat (confederatie);
• Zwakke internationale positie
en interne onrust.
Constitutionele Conventie
• 1787;
• Sterkere staat (Federatie);
• Compromissen
De compromissen (I)
“Grote” Staten:
“Kleine” Staten:
New Jersey
Plan
Virginia Plan
Connecticut
Compromis
De compromissen (II)
“Vrije” Staten:
Slaven Staten:
Slaven niet
meetellen
Slaven
meetellen
Drievijfde Compromis:
Slaven voor 3/5
meetellen
2) De grondwet en de
verdeling van machten
De 7 Artikelen
•
Preambule: “We the people”
I.
II.
III.
IV.
V.
VI.
VII.
De wetgevende macht;
De uitvoerende macht;
De controlerende macht;
Nationale eenheid;
Amendementen;
Hoogste wet;
Ratificatie.
De 3 machten
Wetgeving en
budget
Uitvoering,
initiatief, veto
Keurt verdragen
Maakt verdragen
Keurt
benoemingen
Benoemt hogere
ambtenaren
Reguleert
handel
Oorlog en vrede
Controleert
constitutionaliteit
Conflicten tussen
staten
Bevelvoerder
leger
Belastingen,
leningen
Richt lagere
gerechtshoven in
Amnestie
Hoogste
gerechtshof
Federalisme
CENTRALE OVERHEID
STATEN
“We the people…”
“The people” = blanke mannen > 21
The people
The people
The people
The people
Huis van
afgevaardigden
Staten
Kies College
Kies College
Senaat
President
President
Hooggerechtshof
3) Staatsinrichting en
historische ontwikkeling
Ontwikkelingen
in de Amerikaanse staatsinrichting
• De eerste 10 amendementen:
“The Bill of Rights”.
• Succesvolle amendementen:
Structuur en compositie overheid.
• Onsuccesvolle amendementen:
Pogingen tot beleidsvoering.
• Evolutionaire ontwikkelingen:
“Imperial Presidency”?
“The Bill of Rights”
Amendement
Doel
I
Begrenst de macht van het Congres
II, III, IV
Begrenst de macht van de President
V, VI, VII, VIII
Begrenst de macht van de
Rechtbanken
IX, X
Begrenst de macht van de nationale
overheid
Succesvolle Amendementen
Structuur en Compositie overheid
• Uitbreiding van het electoraat
(XIV, XV, XIX, XXIII, XXIV, XXVI)
• Status verkozen ambten
(XII, XIV, XVII, XX, XXII, XXV)
• Uitbreiden of beperken overheid
(XI, XIII, XIV, XVI, XXVII)
Voorbeelden:
Uitbreiding electoraat
• Amendement XV (1869-1870)
Stemrecht voor alle rassen
• Amendement XIX (1919-1920)
Stemrecht voor vrouwen
• Amendement XXIV (1962-1964)
Afschaffing “poll tax”
Voorbeeld: Electoraat ca. 1800
Electoraat = blanke mannen > 21
Electoraat
Electoraat
Electoraat
Electoraat
Huis van
afgevaardigden
Staten
Kies College
Kies College
Senaat
President
President
Hooggerechtshof
Voorbeeld: Electoraat ca. 2000
Electoraat = Alle burgers > 18
Electoraat
Electoraat
Electoraat
Electoraat
Huis van
afgevaardigden
Staten
(Kies College)
(Kies College)
Senaat
President
President
Hooggerechtshof
Onsuccesvolle Amendementen
Pogingen tot beleidsvoering
• 11.000 voorgesteld aan congres;
• 17 aangenomen sinds 1791;
• Amendement XVIII > Amendement
XXI
• Pogingen tot beleidsvoering.
Voorbeelden
• Drooglegging;
• Liberale voorstellen;
• Conservatieve voorstellen.
Evolutionaire ontwikkelingen
• Partijenstelsel;
• Actief hooggerechtshof;
• Imperiaal presidentschap.
Voorbeeld:
Een Imperiaal Presidentschap
• Burgeroorlog;
• Eerste Wereldoorlog;
• Grote Depressie;
• Vietnam Oorlog;
• War on Terror.
Conclusie:
een systeem in ontwikkeling
V.S.
Download