3.2 waterbeheer - Provincie Noord

Provincie Noord-Brabant
Masterplan watercommunicatie
Outline en plan van aanpak
1 Inleiding
In dit document vindt u een aanpak van gezamenlijke watercommunicatie in Brabant
door waterpartners. De praktijk wijst uit dat het momenteel lastig is om snel tot een
overkoepelende strategie en implementatie te komen van communicatie over water.
Ten tijde van grote veranderingen is het juist belangrijk gezamenlijk te communiceren,
tegelijkertijd is het logisch dat actoren onder deze omstandigheden hun eigen positie
gaan versterken. Daarom is hier bewust is gekozen alleen de contouren van een
gezamenlijke aanpak neer te leggen. De daadwerkelijke uitwerking van activiteiten vindt
plaats in definitieve draaiboeken en projectplannen per activiteit. Dit document bevat
verder enkele initiatiefplannen waarin een groot aantal van deze activeiten al zoveel
mogelijk concreet worden beschreven. De ontwikkeling en implementatie van
gezamenlijke watercommunicatie wisselt elkaar zo voortdurend af. Er kan per activiteit
naar draagvlak gezocht worden voor gezamenlijke uitvoering. Dit levert de grootste
garantie voor een daadkrachtige en effectieve, maar ook gecoordineerde uitvoering. Dit
document is bedoeld om daartoe in eerste instantie de randvoorwaarden vast te leggen.
Aan
Kopie aan
Ter bespreking in
Datum
2 04 2003
Auteurs
Luc Adolfse, Rene
Schepers, Tjeu Cornet,
TACCT
Afdeling
Water
Telefoon
2 Communicatie over water
Water en waterbeheer verkeren in een veranderingsproces. Het vereist een anders
denken over water, en loslaten van oude gedachten en patronen. Een proces dat niet van
vandaag op morgen plaatsvindt, en ook al enige tijd gaande is.
(073) 6812684
Het is belangrijk om dit proces goed te begeleiden en gezamenlijk met alle
waterpartners op te pakken. Communicatie heeft daarin een centrale rol voor
kennisuitwisseling, het creëren van nieuwe vormen van samenwerking, maar ook om
het bewustwordingsproces vorm te geven. Communicatie wordt daarbij breed ingezet
van waterbeheerders, het brede netwerk van organisaties tot publiek. De provincie
neemt hierin in eerste instantie het voortouw, in een later stadium zullen ook de andere
waterpartners aangesproken worden om hierin een actieve rol te vervullen en de
communicatie mede in te vullen.
Het voordeel van een gecoordineerde aanpak van communicatie is dat:
 er een gezamenlijke basis is voor communicatie over grote waterbeleidsprocessen te
weten WHP, Europese Kaderrichtlijn Water en Waterbeheer 21ste eeuw
 het contact vanuit de waterketen met het maatschappelijk veld verbreed
 waterpartners zich profileren als regisseur van processen en invulling geven aan
nieuwe interactieve vormen van communicatie bijvoorbeeld e-government
 er minder dubbelingen plaatsvinden in werkzaamheden, de communicatie wordt
krachtiger en de impact groter
 doelgroepen krijgen meer begrip voor het waterbeheer, waardoor bijvoorbeeld
responstijden afnemen en draagvlak toeneemt
Paraaf
Bureauhoofd
Afdelingshoofd
1/1
Dit plan is tot stand gekomen na verkennend bestuurlijk en ambtelijk overleg met
waterschappen, drinkwaterbedrijf Brabant Water, de Brabantse Milieufederatie en het
IVN Consulentschap Brabant. In dit plan vindt u een strategie en aanpak die de
waterpartners uiteindelijk gezamenlijk in één benadering kunnen volgen en daarnaast
ook kunnen gebruiken in de eigen branche en corporate communicatie. De gezamenlijke
benadering kent twee sporen, namelijk een publiekscampagne (massamedia) en
netwerkcommunicatie (waterrondetafels). Beide sporen worden in een bijlage bij deze
notitie nader uitgewerkt. Het geheel wordt gecoördineerd via een daartoe op te richten
projectorganisatie.
Er vindt daarnaast afstemming plaats met de landelijke campagne ‘Nederland leeft met
water’. Herhaling van de boodschap uit de landelijke campagne zal de effectiviteit alleen
maar vergroten. De Brabantse benadering brengt het waterverhaal daarnaast dichter bij
de brabantse burger. Het vult de landelijke campagne aan met regionale thema’s en
brengt ook de regionale spelers in beeld. Er vindt vervolgens ook afstemming met
communicatie over het totale omgevingsbeleid in Brabant, wat momenteel wordt
opgezet vanuit de provincie. Deze communicatie behelst ‘rode’, ‘groene’ en ‘blauwe’
elementen van het omgevingsbeleid. De watercommunicatie zet het ‘blauwe’ verhaal
nog eens afzonderlijk en herkenbaar vanuit het regionale perspectief neer.
3 Het blauwe verhaal: Brabant leeft met water
Het verhaal ‘Brabant leeft met water’ is een verhaal over de toekomst, waarop we ons
nu moeten voorbereiden. Een verhaal met meerdere boodschappen.
3.1 Het vraagstuk
2/18


klimaat verandert,
regenpatronen veranderen,
afvoerpatronen veranderen
de bevolking en functies
veranderen in Brabant, dit stelt
andere eisen en kent andere
effecten
3.2 waterbeheer



duurzaamheid als leidend
beginsel
denken vanuit locale
watersystemen
techniek alleen is niet genoeg
3.3 Organisatie van
waterbeheer





samenwerking tussen
verschillende partners in Brabant
is nodig
waterschappen: meer dan alleen
technisch waterbeheerder, ook
in discussie met maatschappij.
provincie en gemeente: water
inbedden in beleid met name
RO. maar ook milieu,
stedebouw etc.
maatschappelijke organisaties:
meedenken en mee kiezen
burgers: meedenken en
meekiezen
3.4 De veranderingen




ruimte voor water
functies aanpassen aan water
meer betalen voor water
kansen benutten van water
Te veel, te vies en te weinig water in
Brabant:
Te veel water: denk hier bijvoorbeeld aan de A2 rond
Den Bosch die overstroomde in 1995, onderlopende
Dommeldalen met als gevolg minder opbrengsten voor de
landbouw, het recent ontstaan van grondwateroverlast en
vochtige kelders bij Eindhoven en dan is er natuurlijk de
problematiek van onveilige dijken langs de maas door de
toegenomen hoeveelheden water die de rivieren moeten
afvoeren vanwege de verandering van het klimaat.
Te vies water: overal in Brabant komt door
menselijke activiteit stoffen als koper, zink, mest,
bestrijdingsmiddelen in het watersysteem. De maximaal
toelaatbare risico van fosfaat in oppervlaktewater wordt
soms zelfs wel met een factor 5 overschreden, evenals die
van nitraat en zware metalen in het grondwater.
Probleemgebieden zijn bijvoorbeeld de Kempen als gevolg
van de zinkfabrieken bij Budel en in de zandgronden in
landbouwgebieden. Er komt ook soms te veel rioolwater in
het watersysteem als gevolg van zogenoemde overstorten
of directe afvoer vanuit huishoudens in het buitengebied.
Water is in de zomer ook soms te vies om in te zwemmen
door blauwalgen en andere bacteriële verontreinigingen
zoals botulisme. Dit kwam in het verleden voor in onder
meer Hengelenmeer oost, Zuider- en Oosterplas, de Kuil
in Prinsenbeek.
Te weinig water: Ruim een kwart (30.000 ha) van
de Brabantse natuur heeft last van verdroging.
Onder meer gebieden als de Mortelen en de Kampina bij
Udenhout, Strabrechtse Heide bij Eindhoven, De Westelijk
Langstraat nabij Waalwijk, de Chaamse Beken nabij Breda
en de Brabanse Wal bij Bergen op Zoom zijn sterk
verdroogd. Door deze verdroging is het aantal zeldzame
plantensoorten sterk afgenomen maar zijn ook vogels en
andere fauna die van natte omstandigheden houden
verdwenen hierdoor.
4. Communicatie over water: strategie
4.1 Doel
3/18
Het doel van de watercommunicatie is:
anders denken over water en anders omgaan met water in
Brabant
Meer dan in het verleden moet de communicatie de verbindende principes in het
waterbeheer blootleggen (‘De onderstroom’) en de mogelijkheid bieden deze principes
opnieuw te definiëren en onderling te bevestigen voor de Brabantse situatie. Pas nadat
dit stevig is neergezet valt communicatie over individuele producten en projecten (‘de
bovenstroom’) ook in bredere kring ‘op zijn plaats’ en kan er ook gedragsverandering
plaatsvinden.
‘Brabant leeft met water’ is te vergelijken met de aanpak van een veranderingstraject.
Het gaat hier om een intensief, (leer-) proces. De communicatie wordt daarom
opgebouwd langs twee fasen:
Fase 1. Basiscommunicatie ‘Brabant leeft met water’: het verhaal over water en de gedachten
over water en waterbeheer in de 21-ste eeuw is bekend bij 2/3 de van de brabantse
bevolking en bij alle doelgroepen van de maatschappelijke ring (zie hierna). Het gaat in
eerste instantie op het creëren van een algemene gemeenschappelijke basis.
Fase 2. Toepassing in thema’s, beleidsvelden en regio’s: de invulling, toepassing, afweging en
invulling op allerlei deelterreinen. Er wordt gedifferentieerd naar verschillende
doelgroepen.
4.2 Doelgroepen: onderscheid in 3 niveaus:
1. De waterketen: waterschappen, provincie, Rijkswaterstaat, drinkwaterbedrijven,
gemeenten die verantwoordelijk zijn voor het waterbeheer en toelevering in de
provincie. De organisaties die de dragers zijn van het idee ‘Brabant leeft met
water’
2. De maatschappelijke ring: grote bedrijven, landbouwsector, boeren,
recreatieondernemers, projectontwikkelaars, stedenbouwkundige.,
maatschappelijke organisaties etc. Mensen en organisaties die een direct belang
hebben bij het waterbeleid en waterbeheer van de toekomst.
3. Publieksgroepen: de individuele burgers en gebruikers, mensen die in meer of
minder mate ook met water krijgen te maken
4.3 Algemene uitgangspunten




Toon: indringend, verandering. Probleem maar ook met blik op toekomst
Sfeer: serieus, uitdagend, urgent, beeldend (laten zien en voelen)
Organisatie: gezamenlijk met goede coördinatie vanuit provincie
Vorm:diverse vormen en middelen waaronder waterrondetafels en een
massamedia gericht op het grote publiek via een campagne
4.4 Centrale concepten: de bouwstenen
Het is nadrukkelijk de bedoeling dat de waterpartners in de waterketen deze
communicatie gezamenlijk oppakken. De provincie regisseert het overleg hierover
4/18
volgens een ‘groeipadbenadering’. Omdat de provincie in eerste instantie initiator is van
het proces wordt de benadering in de beginfase daarop afgestemd. Dit betekent dat
middelen worden ingezet die tot het gangbare repertoire behoren van de communicatie
vanuit de provincie. Daarbij wordt uitgegaan van de volgende bouwstenen voor
communicatie:
 het beeldmerk: water als bijzonder product
 waterrondetafels
 waterkring als (uit-) drager
 karakter communicatie: De (paarse) waterman
4.4.1 Het beeldmerk: water als bijzonder product
Om de aandacht op water als zodanig te vestigen wordt voorgesteld om ‘water’ in
allerlei presentatiemateriaal te presenteren als een ‘bijzonder product’. Binnen het
WB21 campagnelogo wordt het woord ‘Water’ afgedrukt in een opvallend lettertype en
voorzien van het tekentje ‘registered’: water. Zo ziet iedereen dat het niet zomaar
over water gaat, maar over iets heel bijzonders dat zelfs de moeite van het deponeren
waard is. Als aardigheidje heeft het cirkeltje van dit symbool de vorm van een druppel.
Het product ‘water’ krijgt de pay-off mee van de nationale watercampagne, maar
toegespitst op Brabant:
Brabant leeft met water
De productnaam wordt steeds vergezeld van een vermelding van zijn ‘producent’: de
gezamenlijk waterpartners in de provincie Noord-Brabant.
4.4.2 Waterrondetafels
Er wordt gewerkt met het concept waterrondetafels: een gesprek/ontmoeting over en
rond water, op een bijpassende vorm van waterrondetafel. Het gesprek en de
ontmoeting staat centraal, de meest directe en persoonlijke vorm van communicatie.
Het legt de basis voor de verdere uitbouw van de communicatie via andere middelen,
schriftelijk en digitaal. De waterrondetafels kunnen ingezet worden in o.a.: ruimte voor
de rivieren, revitalisering landelijk gebied, uitwerking streekplannen.
4.4.3 Waterkring als (uit) drager
Een bijzondere waterrondetafel wordt vormgegeven als een zogenoemd waterkring en
krijgt daarmee ook een wat structureler karakter. Tijdens de bijeenkomsten wordt
steeds één wateraspect belicht en besproken door een smaakmaker in de watersector.
Dit ‘gesprek op hoog niveau’ functioneert als drager en inspirator voor de overige
communicatiemomenten. Er kan vanuit het waterkring ook gericht gewerkt worden aan
innovatie. Er vindt uitwisseling plaats met het nog op te richten ‘Genootschap Brabant
2050’.
4.4.4 Karaktercommunicatie: het paarse mannetje
5/18
Om de aandacht op water vast te houden wordt een personage ontwikkeld die inmiddels
‘het watermannetje’ is gedoopt. Het ‘watermannetje’ is een in een opzichtig paars
gekleurd kostuum gestoken figuur die in alle vormen van communicatie de nodige
‘vervreemding’ teweeg brengt. Zijn gedrag in de actualiteit is logisch tot in het absurde.
Want wie goed kijkt, ziet dat het ‘watermannetje’ de normen en waarden van de
toekomst vandaag al in praktijk brengt. Deze vreemde gewaarwording doorbreekt de
vanzelfsprekendheid die doorgaans met water is verbonden.
5. Organisatie en coördinatie van watercommunicatie
Het is belangrijk om alle communicatieactiviteiten over water (o.a. dus
publiekscampagne, waterrondetafels maar ook eventueel een gezamenlijke internetsite)
gecoördineerd en in samenhang te organiseren. Het voorstel is om voor de uitvoering te
kiezen voor een klein projectbureau ‘watercommunicatie’ dat als taak heeft de
communicatie te organiseren, te coördineren en deels uit te voeren. Wat betreft de
organisatie en uitvoering is het idee altijd samen te werken met andere actoren in het
veld (de steunpunten) zoals bijvoorbeeld Milieuorganisaties, landbouworganisaties,
gemeenten, diverse projectbureaus etc. In de opstartfase van de uitvoering zal de
provincie in hoge mate het initiatief nemen, geleidelijk aan zullen ook medewerkers
vanuit andere organisaties zoals de waterschappen gevraagd worden deel uit te maken
van de projectorganisatie.
Er vindt ook afstemming plaats binnen de werkgroepen communicatie van de ACIW en
van de GS/Waterschapsbond. Waar mogelijk wordt zoveel mogelijk de verbinding
gelegd met het overkoepelende concept voor de themacommunicatie water. Er blijven
steeds voldoende mogelijkheden om daarbinnen ook de eigen branche en organisatie te
profileren, deze profilering wordt naar verwachting juist versterkt. Bestaande projecten
van het netwerk van maatschappelijke organisaties, provincie, waterschappen en
drinkwaterbedrijven komen juist beter tot hun recht na uitvoering van fase 1, het
creëren van een gemeenschappelijke basis.
Het projectbureau ‘watercommunicatie’ bestaat uit:
 Projectleider met strategische kwaliteiten
 Communicatiemedewerker: denkende doener
 Inhoudelijk deskundige
 Ondersteuning
De mensen in het projectbureau kunnen afkomstig zijn van de provincie, maar ook van
waterschappen of gemeenten of van het IVN Consultentschap. Er kan gebruik worden
gemaakt van bestaande samenwerkingsverbanden ook met het BMF en het COS. Het is
een gezamenlijk initiatief. De concrete aanpak wordt in de bijlagen bij dit document
indicatief uitgewerkt. Na bestuurlijke goedkeuring van dit masterplan door de
waterpartners volgt een voorbereidingsfase waarbij de projectorganisatie wordt opgezet
en de campagne definitief wordt vormgegeven en een uitvoeringsfase waarin de strategie
wordt geïmplementie
6/18
Tot de eerste taken van het projectbureau behoren het uitwerken van activeiten in
concrete draaiboeken, het beschijven van rollen en taken bij de gezamenlijke uitvoering
van activiteiten en zorgen voor draagvlak bij de waterpartners voor deze activiteiten.
6 Evaluatie en doelgroeponderzoek
Om de effectiviteit van de communicatie vast te kunnen stellen wordt een evaluatie en
doelgroep onderzoek uitgevoerd. Dit onderzoek wordt periodiek herhaald. De
uitkomsten van het onderzoek kunnen worden gebruikt om de communicatie beter af te
stemmen op de belevingswereld van de doelgroepen en om de effectiviteit van
communicatieactiviteiten te vergroten. Er zal van zowel kwantitatieve als kwalitatieve
onderzoeksmethoden gebruik worden gemaakt. Dit onderdeel zal niet in een aparte
bijlage worden uitgewerkt, maar wordt wel meegenomen in de totale begroting (Bijlage
3). De doelstellingen voor fase 2 worden aan de hand van de evaluatie en doelgroep
onderzoek gekwantificeerd.
7/18
Bijlage 1: Initiatiefplan publiekscommunicatie
‘Water’
Fasering
Voor de publiekscommunicatie ‘Water’ wordt de volgende fasering voorgesteld.
Fase 1: Aandacht vragen voor water – eerste
informatieoverdracht
In deze fase is het van belang dat er bij het publiek aandacht ontstaat voor ‘water’ in de
meest brede zin, waarbij een eerste voorzichtige differentiatie naar de zes onderscheiden
thema’s al mogelijk is. In deze fase worden met name massacommunicatiemiddelen
ingezet, ‘stills’ op televisie en eventueel advertenties in dag- en huis-aan-huisbladen).
Fase 2: Specifieke informatieoverdracht
Na - en gedeeltelijk parallel aan - fase 1 worden de doelgroepen van uitgebreidere
informatie voorzien. Inmiddels is het publiek regelmatig geconfronteerd met de
boodschap van de campagne in beknopte zin. Het is nu tijd om geïnteresseerden te
voorzien van uitgebreide informatie over de thema’s die binnen de campagne zijn
vastgesteld. Hiertoe worden bestaande communicatiemiddelen benut, maar ook nieuwe
ontwikkeld (brochures/ folders, websitepagina’s, educatieve projecten,
consumentenbeurzen, free publicity).
Hierna volgt een indicatie van de kosten (exclusief BTW), verbonden aan de
publiekscommunicatie van het nieuwe waterbeleid. Uitgangspunt voor deze begroting
vormt aantal te ontwikkelen communicatiemiddelen (bestaande communicatiekanalen
lopen hierin vanzelfsprekend mee). In de begroting is een aantal middelen als optie
weergegeven.
Begroting
Voorbereiding
Klaarmaken van de campagne
Definitieve uitwerking concept, inclusief copywriting kopregels, projectondersteuning en
besprekingen
Totaal
€ 10.000,00
Fotografie
fotografie op 6 locaties, inclusief locatie-onderzoek, visagie, productiebegeleiding,
materialen, beeldbewerking en scans. Inclusief fotografiebegeleiding, besprekingen,
modelkosten, kostuum Waterman
Totaal
€ 25.000,00
8/18
Implementatie van de campagne
Fase 1
Advertenties in Huis-aan-huis bladen in totaal Brabant
2 maal (dezelfde) advertentie van een halve pagina in full colour in alle huis-aanhuisbladen van Brabant op een doordeweekse dag. Dit is dezelfde advertentie als in de
dagbladen, maar in verschillende formaten, afhankelijk van de formaten van de
verschillende huis-aan-huis bladen.
Inclusief: DTP, mediahandling, technische kosten, plaatsingskosten en
projectondersteuning/ besprekingen
Totaal
€ 82.250,00
Commercial Omroep Brabant TV
3 keer een week lang elke avond 7 maal (dezelfde) commercial van ca. 30 seconden via
Omroep Brabant TV. Deze commercial zal een week lang elke avond 7 maal getoond
worden. Inclusief: conceptontwikkeling/ script/ ontwerp, projectondersteuning,
besprekingen, productiekosten commercial, uitzendkosten
Totaal
€ 37.500,00
Fase 2
Documentaires omroep brabant
3 documentaires voor omroep brabant van elke circa 15 minuten, rond een afzonderlijk
aansprekend waterthema. Elke documentaire wordt minimaal op 3 verschillende data
uitgezonden.
€ 50.000,00
Brochures
3 brochures (elk 12 pagina’s, full colour bedrukkking, 10.000 stuks) gericht op de
doelgroepen burgers, agrariërs en professionals.
Inclusief: ontwerp, tekstschrijven, fotografie, DTP, besprekingen en
projectondersteuning, lithografie en drukwerk
Totaal 3 brochures
€ 33.000,00
Websitepagina’s
Binnen de bestaande website van de provincie Noord-Brabant, onder de reeds bestaande
‘button’ water de informatie over de watercampagne opnemen. De informatie wordt
conform de huisstijl in de bestaande site geïntegreerd. Hiertoe levert TACCT de teksten
9/18
aan die vanuit een logische, bezoekersvriendelijke structuur zijn geschreven. De
technische integratie van beeld en tekst wordt door het internetbureau/ - afdeling van
de provincie zelf gedaan.
Inclusief: ontwikkeling concept/ structuur, schrijven teksten, selectie en aanleveren
fotomateriaal, besprekingen en projectondersteuning
Totaal
€ 8.075,00
Inzet Waterman bij openingen, evenementen
Live ‘waterman’, gespeeld door een acteur, in te zetten bij presentaties, openingen of
andere activiteiten en evenementen in het kader van de campagne.
2 uur per evenement/ gelegenheid, 5 maal per jaar
Totaal
€ 7.500,00
Bestaande communicatiekanalen
Naast de genoemde, nog te ontwikkelen massacommunicatiemiddelen, beschikken de
waterpartners reeds over een groot aantal bestaande kanalen, waarlangs het publiek ook
over het thema water kan worden benaderd:
 Provincie in de Buurt: in de vorm van een huis-aan-huisadvertentie (eenmaal per
maand), periodieke tv-spots via Omroep Brabant, website provincie Noord-Brabant
(www.brabant.nl);
 Communicatiemiddelen van de waterschappen:, websites, waterschapsdagen,
informatiebijeenkomsten, nieuwsbrieven, bijsluiters;
 Communicatiemiddelen van de waterleidingbedrijven: de Waterkrant, bijsluiters.
 Middelen in het kader van projectcommunicatie, zoals Ruimte voor de Rivier,
waterplannen van gemeenten, Reconstructie, educatieve projecten.
Vooralsnog gaan wij ervan uit dat het gebruik van deze middelen budgetneutraal kunnen worden
ingezet.
Totale kosten
€ 218.325,00
Mogelijkheden voor uitbreiding van de strategie:
‘Stills’ op Omroep Brabant TV
5 maal een week lang 7 keer per avond een stil op Omroep Brabant TV. We stellen voor
om 3 verschillende stills te ontwikkelen (tijdsduur: 10 seconden).
Inclusief: ontwikkeling stills/ copy, productiekosten, uitzendkosten,
projectondersteuning, besprekingen
Totaal
€ 30.000,00
10/18
Posters in bushokjes – abri’s
De posters in de bushokken worden door 3 leveranciers aangeboden in Noord-Brabant.
In principe werken deze leveranciers met landelijke netwerken en niet met regionale of
lokale plaatsingen. Wanneer er ruimte over is, is men bereid de abri’s regionaal of lokaal
in te plannen. Dit betekent dat er dus wel mogelijkheden zijn, maar dat deze niet altijd
te plannen zijn op het gewenste moment. De leveranciers geven echter aan dat er
meestal wel 4 weken tevoren duidelijkheid is omtrent deze planningen.
In totaal zijn er ca. 1.000 abri’s in de dorpen en steden van Noord-Brabant. De
gemiddelde prijs (plaatsingskosten) per abri (vak) bedragen € 70,00 per week.
De productiekosten zijn afhankelijk van het aantal variaties in posters dat geplaatst moet
worden. Voorgesteld wordt om een week lang overal dezelfde poster te plaatsen, maar
het is ook mogelijk om bijvoorbeeld 3 variaties op het concept afwisselend te plaatsen.
Van beide mogelijkheden zijn de productiekosten weergegeven.
Plaatsingskosten
1.000 vakken x € 70,00
Planning en organisatie
€ 70.000,00
€ 1.200,00
Ontwikkelkosten
Opmaak per poster
€
600,00
Productiekosten
Uitgaande van 1 dezelfde poster
Uitgaande van 3 varianten
Totaal 1.000 dezelfde abri’s
Totaal 1.000 abri’s in 3 variaties
€ 3.500,00
€ 7.500,00
€ 74.700,00
€ 78.700,00
Billboards – Brabant breed
Gebruik van 86 billboards door heel Brabant, 1 keer een periode van 2 weken plaatsen.
Hiertoe dienen 100 posters te worden aangeleverd in 6 uitvoeringen conform de 6
thema’s.
Inclusief: ontwerp en DTP, technische kosten, drukkosten, plaatsingskosten en
projectondersteuning
Totaal
€ 75.000,00
11/18
Advertenties in dagbladen in totaal Brabant
2 maal (dezelfde) advertentie van een halve pagina in full colour in alle dagbladen van
Brabant op een doordeweekse dag.
Inclusief: ontwerp, tekstschrijven, DTP, mediahandling, technische kosten,
plaatsingskosten en projectondersteuning/ besprekingen
Totaal
€
65.000,00
12/18
Bijlage 2: Initiatiefplan waterrondetafels
Waterrondetafels zijn ontmoetingen tussen mensen en organisaties over water. De
persoonlijke en meest directe vorm van communicatie. De waterrondetafels kunnen
twee functies hebben: de basis leggen voor anders denken over water (agenderen,
uitwisselen) en ook concrete oplossingen en richtingen bespreken over bepaalde
kwesties of regio’s. Het is dus een communicatieconcept dat in beide fases (basis en
verdieping) van de watercommunicatie kan worden ingezet, de tafels richten zich echter
niet op het grote publiek zoals in de campagne beschreven staat, maar veeleer op het
netwerk van maatschappelijke organisaties. Er is uiteraard wel een wisselwerking tussen
deze twee vormen van communicatie.
Op het schaalniveau van de Provincie Noord-Brabant worden drie soorten waterronde
tafels onderscheiden:
1. Doelgroep waterrondetafels: specifiek voor een bepaalde doelgroepen,
gericht op kennis en gedachtewisseling. Waterrondetafels worden dan bij de
doelgroep gehouden.
2. Thema waterrondetafels: tafels rond een thema over water of waterbeheer
(bijv. waterberging) om de gedachten over water uit te leggen. Bij een
dergelijke tafel kunnen meerdere doelgroepen worden uitgenodigd.
3. Gebieds waterrondetafels: tafels over waterbeheer in een bepaald gebied,
bij dergelijke tafels worden de betrokkenen in het gebied uitgenodigd.
De uitwerking in vorm, aantal en inhoud vraagt maatwerk. Onderstaande matrix is
daarbij het werkraam.
Doelgroeptafels
Thematafel
Gebiedstafel
Waterschappen
Gemeenten
Provincie
Natuur- en milieuorganisaties
Landbouw
Projectontwikkelaars/professionals
Geïnteresseerd en georganiseerd
publiek
………
De waterrondetafels kunnen dus voor alle doelgroepen worden georganiseerd, maar in beginsel
ligt het accent op de waterketen en de maatschappelijke ring. Maar het concept is ook inzetbaar
voor geïnteresseerde publieksgroepen of publieksgroepen (bijv. boeren) die een specifieke rol of
belang hebben.
Doelgroeptafels
In beginsel zal er per doelgroepsegment een tafel worden georganiseerd, soms
georganiseerd in regio’s (gemeenten), waarbij zorgvuldig moet worden afgewogen voor
13/18
welke doelgroepen het nu nog wel/niet nodig is. Voor de doelgroeptafels is het goed
om te kiezen voor een presentatie- en discussiespel (toetsen van
opvattingen).Doelgroeptafels zijn de basis waar vanuit je verder werkt aan
bewustwording, discussie en verandering. De doelgroeptafels worden altijd samen met
doelgroepvertegenwoordigers georganiseerd en bij voorkeur ook op een locatie van of
bij de doelgroep. De doelgroeptafels moeten dus ook van de doelgroep worden. Het is
belangrijk om een goede selectie te maken op basis van het criterium: bij welke
doelgroepen is het (nog) nodig (waar ontbreekt de basiskennis).
Aantal: ongeveer 15 waterrondetafels in de hele provincie
Thematafels
Naast het basisgedachtegoed is het belangrijk om parallel al direct te komen met
specifieke thema’s, via de campagne maar ook via de zogenaamde thematafels. Op een
thematafel wordt een specifiek Brabants waterthema aan de orde gesteld, en worden
doorgaans verschillende doelgroepen uitgenodigd. Het gaat dus om het bespreken van
een thema in het licht van het ‘anders denken over water’. Je kunt denken aan thema’s
als:
 Waterberging: wanneer en waar
 Watertekort: het meest onderschatte probleem
 Waterbeheer: techniek en ruimte
 Waterbeheer: ook kansen (meervoudig ruimtegebruik)
 Waterkwaliteit
Aantal : we gaan uit van ongeveer 5 thematafels in de komende 1,5 jaar
De aanpak en vorm verschild vanzelfsprekend per thema.
Gebiedstafels
Ook hier geldt dat we een inventarisatie zouden moeten maken van gebieden met
waterkwesties. Het is goed om deze dan in zo’n gebied te bediscussiëren. Vorm,
doelgroep en aanpak is echt maatwerk. Deze tafels hebben deels betrekking op de
basiscommunicatie, maar zullen ook al heel snel gaan over toepassing van de het anders
denken over water in de aanpak voor een specifiek gebied. Gebiedstafels zullen dan ook
vaak aansluiten bij andere projecten/trajecten en bijvoorbeeld worden ingepast in het
proces van de reconstructiegebieden.
Aantal: 9 gebiedstafels (eerste globale indicatie, nader overleg nodig)
Algemeen: waterkring
Het is belangrijk om de waterrondetafels in dit algemene spoor met elkaar te verbinden
via bijvoorbeeld een website, nieuwsbrief en 1x per jaar een grote algemene
waterrondetafel voor alle doelgroepen. Hiertoe kan een vast gremium worden opgericht
een zogenoemd ‘waterkring’. Het ‘waterkring’ is dus een groep van mensen en
organisaties die met elkaar over waterkwesties nadekt, niet direct gekoppeld aan een
beleidstraject, maar meer vrij en open met elkaar een wateronderwerp bekijken,
natuurlijk vanuit ieders positie, belang en deskundigheid. Maar voorop staat de
gedachte: met zijn allen komen we tot betere gedachten, ideeën en acties.
14/18
Organisatie
Het organiseren, uitwerken en voorbereiden van de waterrondetafels zal altijd een
samenspel zijn tussen het project watercommunicatie en betrokken organisaties en –
partijen. Het project watercommunicatie zal het proces regisseren, organiseren,
faciliteren en deels uitvoeren, maar altijd in samenspraak met de organisaties. Dat
betekent o.a. dat ook vanuit het project watercommunicatie mensen van verschillende
organisaties worden getraind en begeleid om een waterrondetafel te kunnen begeleiden.
Planning
De genoemde waterrondetafels zouden in een tijdsbestek van circa 1,5 jaar tot 2 jaar hun
beslag moeten hebben. Dit kan ook gedeeltelijk gelijktijdig met de publiekscampagne
oplopen. Er is ook een bepaalde wisselwerking mogelijk tussen publiekscampagne en
waterrondetafel, waarbij internet bijvoorbeeld een verbindende schakel is.
In totaal gaat het om 30 waterrondetafels in deze periode. De volgorde van tafels mag en
zal variëren, maar de doelgroeptafels hebben voorrang om daarmee een algemene basis
te leggen. Ook kan een gedachte zijn om al op korte termijn met een bijeenkomst van
het waterkring te starten om daarmee het onderwerp en proces in gang te zetten. De
planning zal op basis van de definitieve keuzes van doelgroepen en thema’s worden
uitgewerkt en vastgesteld.
Een globale planning en fasering:
1. Analyse van behoeftes en noodzaak (2 maanden)
2. Opzet van netwerk-organisatie voor uitvoering (2 maanden)
3. Keuzes en uitwerking van tafels (concepten, organisatie) (2 maanden)
4. Training van begeleiders
5. Uitvoering waterronde tafels (1 jaar)
6. Communiceren rond de tafels en doorcommuniceren van resultaten (doorlopend)
Financiële consequenties
De kosten voor waterrondetafels zijn voor een groot dele menskracht en capaciteit, en
voor een relatief kleiner deel middelen. Het is dus belangrijk naast geld te investeren in
tijd. Het is dan ook het voorstel om 1 fte in te zetten voor de waterrondetafels.
Daarnaast wordt aan kosten een bedrag van in totaal 90.000 euro geraamd voor
begeleiding, logistiek, training van mensen en organisatie- en logistieke kosten.
Indicatieve begroting:
Training ca 10 gespreksleiders (à € 1000,-- per cursist)
Inventarisatie en organisatie 30 waterronde tafels
(à € 2000,-- per waterrondetafel)
€ 10.000,-€ 60.000,-15/18
Organisatie bijeenkomst waterkring (2 in 2003)
Totaal
€ 20.000,-€ 90.000,--
De communicatie rond de watertafels en de resultaten van de watertafels is onderdeel
van de andere watercommunicatieactiviteiten, en de kosten worden daarbij
ondergebracht.
16/18
Bijlage 3 Totaaloverzicht begroting
watercommunicatie
2003 -2004
Financiële middelen
Publiekscampagne
Basis
€ 218.325,00
€ 309.700,00
Uitbreiding*
Waterkring
€ 20.000,00
30 Waterrondetafels
€ 70.000,00
Pretesten en evaluatieonderzoek
€ 30.000,00
Totaal exclusief
uitbreiding
€ 338.325,00**
* afhankelijk van draagvlak onder waterpartners
** € 131.825,-- van deze uitgaven is afhankelijk van besluitvorming najaarsnota 2003. Er
zal een herziening van het draaiboek worden gemaakt op het moment dat bekend is dat
deze middelen eventueel niet kunnen worden ingezet.
Financiële dekking
2003 uitvoeringsprogramma
2004 uitvoeringsprogramma
10% Communicatie thema’s WHP 2003
10% Communicatie thema’s WHP 2004
WB21 communicatie algemeen
Ruimte voor de rivier
Deelstroomgebiedsvisies
Beleidsontwikkeling uitvoering WHP


€
€
€
€ 115.000,-€ 73.500,-31.000,-45.000,-€ 10.000,-€ 25.000,-25.000,-€ 13.825,--
Deze financiële dekking gaat er vooralsnog vanuit dat de provincie in zijn geheel alle
inzet van middelen financieert. Naar verwachting zullen de waterschappen ook
financieel bijdragen aan de uitvoering van deze campagne. In dat geval zijn er
minder middelen nodig vanuit het WHP en het project WB21 of wordt er gekozen
om de communicatieactiviteiten uit te breiden. Besluitvorming hierover vindt plaats
in de Waterschapsbondvergadering van 6 mei a.s.
Eventueel kan er meer budget worden ingezet vanuit het project WB21
(bijvoorbeeld vanuit middelen voor watertoets), de komende maanden komt daar
meer duidelijkheid over. Besluitvorming hierover vindt plaats in het WB21
coördinatieoverleg.
17/18



De middelen uit de themabudgetten zullen ingezet worden voor activiteiten waarin
de betreffende thema’s ook herkenbaar terugkomen, in overleg met thematrekkers
Voor de follow up in 2005 en 2006 kunnen financiële middelen gevonden worden
binnen de themabudgetten proces en communicatie WHP. Dit moet in overleg met
thematrekkers plaatsvinden. De verwachting is ook dat er dan meer draagvlak is
onder waterpartners om deze gezamenlijke communicatie in te vullen.
Internetmodules vanuit water moeten in het vervolg volledig gefinancieerd worden
vanuit themabudgetten proces en communicatie. Dit is conform de ontwikkeling
binnen de provincie, waarbij er één gemeentschappelijk front – end is voor burgers.
De trend is dat lijnafdelingen zich concentreren op themaspecifieke informatie.
Capaciteit
Het projectbureau ‘watercommunicatie’ bestaat uit:
 Projectleider met strategische kwaliteiten
 Communicatieadviseur: denkende doener
 Inhoudelijk deskundige
 Ondersteuning
18/18