spijsverteringsstelsel

LESDOELEN
LEERINHOUD
WERKVORMEN/MEDIA/ORGANISATIE
TIJD
1. LESBEGIN :
analogie bemerken
tussen mens en plant,
groeifactoren van een
plant nagaan..
Probleemstelling . We hebben vorige les
chemisch proces bestudeerd van de
voedselopname bij de mensn naar analogie
bestuderen we nu de voedselopname bij
planten.
De witte roos wordt rozig → neemt dus water
op.
Planten hebben licht nodig.
weten dat je met lugol
zetmeel kan opsporen.
LESDOELEN
proefneming :
→ witte roos in gekleurd water, gewoon water .
→plant tonen die een hele week in een donkere ruimte
gestaan heeft.
Plant sterft af.
- Als je een plant wekenlang niets geeft van water en
voedsel wat gebeurt er dan?
Licht, water en voesel
- Wat heeft een plant nodig om te groeien ?
LEERINHOUD
2. LESUITWERKING :
WERKVORMEN/MEDIA/ORGANISATIE
OLG
Demonstratie proef
Weten dat je met lugol
zetmeel kan opsporen.
→ maatbeker met zetmeeloplossing
→ lugol aan toevoegen
Je stelt een verkleuring vast .
- Wat stel je vast ?
Besluit : met lugol wordt zetmeel opgespoord. - Wat kan je uit deze proef besluiten?
1
TIJD
2.1. Welk bestanddeel bevindt zich in de
bladeren van een plant.
Demonstratie proef
→ blad gekookt in water, ethanol en terug gekoookt in
water is ontkleurd.
→daarop doen we een druppel lugol
Vaststellen dat er
zetmeel in bladeren van
de plant aanwezig is.
Het blad verkleurd zoals bij de zetmeeloplossing
In het blad is zetmeel aanwezig.
Besluit : in bladeren van de plant is er
zetmeel aanwezig. Dit zetmeel kan men
aantonen met lugol.
2.2. Aan welke voorwaarden moet een plant
voldoen om zetmeel te kunnen vormen.
Vaststellen dat zetmeel
aanwezig is in het
belichte blad.
Enkel het belichte blad verkleurd. Dus daar
alleen is zetmeel aanwezig.
- Wat stel je vast.
- Wat kun je daar uit afleiden?
- Wat kun je nu besluiten uit deze 2 proefjes ?
Demonstratie proef
→plant gedurende 2 dagen in een donkere kast en een
plant die 1 dag onder een lamp hebben gestaan
ontkleuren zoals hierboven beschreven.
→op beide bladeren een druppel lugol
- Wat stel je vast?
. - Wat kan men aantonen met lugol?
LESDOELEN
LEERINHOUD
maagsap
eiwitten
→
invullen werkblaadje
aminozuren
2.3. 12-vingerige darm
Het chemisch proces
uitleggen, weten welke
verteringssappen in de
2
WERKVORMEN/MEDIA/ORGANISATIE
In de 12-vingerige darm worden er 2
verteringssappen aan het voedsel
toegevoegd.
• doceren
TIJD
12- vingerige darm aan
het voedsel wordt
toegevoegd.
*galsap → wordt gevormd door de lever
*alvleessap → wordt gevormd door de
alvleesklier.
• Onderwijs leergeprek
Demonstratie proef
→ In een proefbuis is vet (olie) aanwezig
De olie vormt kleine druppeltjes. De grote
vetbolletjes worden afgebroken tot kleinere
vetbolletjes.
→ daaraan ossegalzeep toevoegen
- Wat gebeurt er met de olie ?
- Wat kunnen we daaruit afleiden?
Het chemisch proces dat plaatsgrijpt in de
12-vingerige darm kan je vergelijken met
deze proef. Het galsap doet hier het werk
van de ossegalzeep.
vetten
LESDOELEN
galsap
→
• doceren
didactisch materiaal en zetmeel
slide: vetten en zetmeel
kleine vetbolletjes
LEERINHOUD
WERKVORMEN/MEDIA/ORGANISATIE
Het volgende chemisch proces dat in de 12vingerige darm plaatsgrijpt :
Maltose (2 suikerblokjes) worden
afgesbroken tot 1 blokje (glucose) door het
alvleessap.
alvleessap
3
Invullen werkblaadje
TIJD
maltose
→
glucose
2.4. De dunne Darm
Inzien dat het verteren
van het voedsel
belangrijk is om zo de
nodige stoffen te
kunnen opnemen .
Bouwstoffen,
energierijke stoffen.
In de dunne darm wordt het voedsel nog
verder gemengd.
• onderwijsleergesprek
- Welke stoffen zijn er nu allemaal aanwezig in de
dunne darm, welke verschillende stoffen zijn gevormd
na een chemisch proces ?
glucose
vetbolletjes
aminozuren
water
vitaminen
Deze stoffen worden dan uit de dunne darm
opgenomen in het bloed. Het zijn de
bouwstoffen en ze zorgen ook voor energie.
Waarom worden deze afgebroken ?
De dunne darmwand bevat kleine poriën
waar de voedselbestandelen zoals,
zetmeel, eiwitten .... niet kunnen doorheen
dringen, ze zijn te groot. Vandaar dat ze
moeten
LESDOELEN
LEERINHOUD
afgebroken worden in kleinere deeltjes die
wel door die poriën gaan.
WERKVORMEN/MEDIA/ORGANISATIE
Invullen werkblaadje
2.5. De dikke darm
Functie van de dikke
darm formuleren.
4
In de dikke darm worden de onverteerbare
- Wat gebeurt er in de dikke darm?
TIJD
voedselresten uitgescheiden.
Formuleren wat
verteren is.
Het verteringsproces
chemisch kunnen
verklaren.
5
3. LESAFSLUITING
verteren = chemisch proces ih menselijk
lichaam. Het voedsel wordt afgebroken door
vertering, dit gebeurt zowel mechanisch als
chemisch.
Mechanisch. : kauwen en kneden
Chemisch : verkleinen van de stoffen door
inwerking van verteringssappen. Speeksel,
maagsap, galsap, alvleessap.
• onderwijsleergesprek
slide : besluit
- Wat is verteren ?
- Hoe gebeurt het ?
slide : overzicht chemisch proces
LESDOELEN
LEERINHOUD
WERKVORMEN/MEDIA/ORGANISATIE
Overzicht slide
6
TIJD
7