Faillissementsverzekering heeft onvoldoende bereik

Faillissementsverzekering heeft onvoldoende bereik voor stijgend aantal gefailleerde
zelfstandigen
De zogenaamde faillissementsverzekering is te weinig bekend en wordt onvoldoende gebruikt
door zelfstandigen. Het aantal toekenningen van deze verzekering aan gefailleerde zelfstandigen
werd zo goed als gehalveerd tussen 2011 en 2013, terwijl het aantal faillissementen in die periode
bleef stijgen. Dat blijkt uit een parlementaire vraag van CD&V-Kamerlid Griet Smaers, vast lid
van de commissie Bedrijfsleven, aan de minister van Middenstand, Zelfstandigen en KMO’s.
In tegenstelling tot werknemers kunnen zelfstandigen niet terugvallen op een uitgebreid systeem van
sociale zekerheid. In 1997 werd de faillissementsverzekering in het leven geroepen, maar hier kan
slechts in bepaalde gevallen beroep op worden gedaan. Deze is te weinig bekend binnen de groep van
zelfstandigen.
Er is een duidelijke discrepantie merkbaar tussen het aantal faillissementen aan de ene kant en het
aantal aanvragen en toekenningen van de faillissementsverzekering aan de andere kant.
Het aantal faillissementen steeg van 10.224 in 2011 naar 11.740 in 2013 en bedroeg in september 2014
al ruim 7.933. Tussen 2011 en 2013 is er een stijging van 15% vast te stellen in het aantal
faillissementen.
Het aantal aanvragen van de faillissementsverzekering daalde echter van 1.244 in 2011 naar 1.029 in
2013 en het aantal toekenningen van deze verzekering kende een daling van 817 in 2011 naar 492 in
2013, wat bijna een halvering betekent in 2 jaar tijd. De aanvragen daalden met 17%, de toekenningen
met 40%.
Slechts 1 op 12 gefailleerden doet een beroep op de faillissementsverzekering. ‘Aangezien niet elke
gefailleerde beroep kan doen op de faillissementsverzekering en slechts in welbepaalde gevallen
aanspraak kan maken op de bescherming van deze verzekering, zoals bijvoorbeeld bij collectieve
schuldenregeling, brand, vernieling, enz, komt de faillissementsverzekering niet helemaal tegemoet aan
de stijgende vraag van zelfstandigen die een faillissement meemaken’, legt Griet Smaers uit.
De minister kondigde in zijn antwoord aan alvast aan werk te maken van de uitbreiding van het
toepassingsgebied van de faillissementsverzekering naar zelfstandigen die hun activiteit moeten
stopzetten omwille van economische redenen. ‘Samen met het ABC (Algemeen Beheerscomité voor
het sociaal statuut der zelfstandigen) en UNIZO pleit ik ervoor om de faillissementsverzekering om te
vormen naar een overbruggingsverzekering met enerzijds de zelfstandigen die een faillissement
meemaken of collectieve schuldenregeling ondergaan en anderzijds zij die hun activiteit
noodgedwongen moeten stopzetten door externe oorzaken met uitzondering van medische redenen’,
aldus Smaers.
Het ABC zal een evaluatieverslag geven over de faillissementsverzekering waarin vermoedelijk ook aan
bod zal komen dat deze verzekering in haar huidige vorm weinig succesvol is. De organisatie vraagt om
een hervorming van de wetgeving hieromtrent die beter aansluit bij de vraag vanuit de economische en
maatschappelijke realiteit.