Judaica Bulletin 2 nr. 1 - Stichting Judaica Zwolle

............................................................
JUDAICA-BULLETIN
Mededelingenblad van de S t i c h t i n g Judaica Zwolle
Postbus 194, 8000 AD Zwolle
P o s t g i r a 259272
Jaargang
L, Nummer 1
Tammoez 5748
............................................................
-
J u l i 1988
LEEFZHUICCUFZSUSCEN E N H E B R E E U W S
IN D E ZWOLSE SYNAGOGE
I n h e t cursusjaar 1988-1989 organiseert de S t i c h t i n g Judaica
Zwolle v i j f cursussen i n de synagoge van Zwolle,
waaronder
d r i e leerhui scursussen en twee cursussen Hebreeuws.
Het
cursusprogramma i s daarmee met twee cursusgroepen u i t g e b r e i d
t e n opzichte van h e t seizoen 1987-1988. Twee nieuwe docenten
werden b e r e i d gevonden hun medewerking aan de u i t v o e r i n g van
het programma t e verlenen: Drs. J.L.C.Boertjens
en de heer
P.t.pranger,
beide woonachtig t e Zwolle. De cursussen hebben
een minimum groepsgrootte van ongeveer 14 deelnemers en een
maximum van 20. A l l e deelnemers z u l l e n h e t h e l e seizoen h e t
Judai ca-Bul l e t i n ontvangen.
DE
LEERHUISCURCUCCEN
Leren i s i n het Jodendom geen v r i j b l i j v e n d e zaak. Het i s een
z i c h eigen maken van de vaardigheid om om t e gaan met het
t r a d i t i e m a t e r i a a l ( B i j b e l , Misjna,
Talmoed,
Midrasjiem en
de vraag,
l a t e r e r a b b i j n s e l i t e r a t u u r ) . D i t gebeurt vanuit
leven vormgegeven moet
hoe op b a s i s van d i e t r a d i t i e h e t
worden. Vandaar dat een echt l e e r h u i s van de deelnemers een
g r o t e i n z e t vraagt. Wie mee w i l
doen,
verbindt
z i c h voor
langere t i j d en neemt h e t op z i c h de bijeenkomsten voor
te
bereiden door het doorwerken van h e t t e voren opgegeven
gedeelte u i t de l i t e r a t u u r . De bijeenkomsten hebben dan ook
n i e t het karakter van lezingen d i e aangehoord worden,
maar
van gesprekken d i e de bedoeling hebben de bestudeerde s t o f
t e verwerken.
De leden van zo'n 'leergroep'
z i j n ook verantwoordelijk
voor e l kaar en voor e l kaars leren.
Dat betekent aandacht
voor e l k a a r s vragen. Er z i j n geen diploma's
vereist
om t e
kunnen deelnemen. Ieder d i e kan lezen en b e r e i d i s z i c h i n
t e spannen, kan meedoen. Bovendien: vragen i s b i j deze w i j z e
van l e r e n b e l a n g r i j k e r dan antwoorden. Er bestaan geen domme
vragen en de beste vraag
i s d i e van iemand d i e ontdekt
heeft, dat h i 3 af z i j i e t s n i e t begrepen heeft.
len h e t karakter hebben van een
De leerhui scursussen %u1
V r i j Leerhuis. Dat w i l zeggen dat r e n i e t gebonden z i j n aan
e n i g e r l e i k e r k e l i j k e i n s t a n t i e o f g e l o o f s r i c h t i n g . Ieder d i e
Mocht u n i e t aan een van onze cursussen deelnemen,
maar wel gefnteresseerd z i j n i n toezending van h e t
Judaica-bulletin, dan kunt u donateur warden van de
S t i c h t i n g Judaica Zwolle. Tegen een b i j d r a g e van
tenminste f 10,- per j a a r
k r i - i g t u het b u l l e t i n
ongeveer
vier
maal
per
jaar
toegezonden.
Ons
gironummer
i
s
:
259272.
*
bereid is zich op eigen wijze bij de joodse traditie te
laten betrekken, deze serieus wil bestuderen en daaruit
eigen konklusies wil trekken, die is van harte welkom.
V R I J LEERHUIS, GROEP 1
(VOOR BEGINNENDEN)
In een twaalftal avonden zullen gedeelten van het boek 'Gods
Partner, Ontmoeting met het Jodendom'
van Willem Zuidema
worden besproken. Het boek geeft een breed overzicht over
het Jodendom en laat voortdurend zien dat
het
voor
Christenen van groot belang is zich onbevooroordeeld en
intensief met de studie van het Jodendom bezig te houden. De
cursus is bedoeld voor hen die zich voor het eerst in het
Jodendom willen verdiepen of daar nog niet zo lang reeds mee
bezig zijn. Deze groep zal worden geleid door Piet Pranger,
die waar nodig voor aanvullende informatie b i j het boek zal
zorgen.
De avonden worden gehouden op de dinsdagen l 1 en 25
oktober, 8 en 22 november, 6 en 20 december, 3, i7 en 31
januari, 14 en 28 februari, 14 maart
(met 28 maart als
reserve-datum)
De
bi jeenkomsten
vinden
plaats
van
19.30-21.30 uur in de bovenzaal van de synagoge aan de
Schoutenstraat (ingang onder het torentje). De groep zal een
maximum grootte kunnen hebben van 20 personen. Deelname
wordt geregeld in volgorde van aanmelding. Van de deelnemers
zal een cursusgeld van f 110,- worden gevraagd.
.
V R I J LEERHUIS, GROEP 2 (VOOR GEVORDERDEN)
Van grote betekenis voor de situatie van het huidige
Jodendom en voor de hedendaagse verhouding tussen Joden en
Christenen is het leven na de Holocaust. Een van de verhalen
uit de bi ~ b e ï die een belangri jke rol spelen b i j het
verwerken van het onzegbare 1,eed van 'Auschwitz',
is dat van
het 'offer van Isaak' (eigenlijk de 'binding van Isalk').
Het werd en wordt in de joodse traditie steeds in verband
gebracht
met
de
pogroms,
de
Jodenvervolgingen
in
Oost-Europa, en in het verlengde daarvan ook met
de
Holocaust (het woord 'holocaust' betekent 'brandoffer').
Gedurende een twaalf tal avonden zul len de fundamentele
vragen aan de orde komen, die de Holocaust o ~ r o e ~voor
t
het
leven van Joden en Christenen in onze tijd. Behandeld zullen
worden een aantal hoofdstukken uit de boeken 'Isaak wordt
weer geofferd, De verwerking van de Holocaust door Jodendom
en Christendom' en 'Betekenis en verwerking' geschreven door
Dr. Willem Zuidema en anderen.
Deze groep is in de eerste plaats bedoeld voor mensen die
al eerder een beginners- of gevorderdencursus van het Vrije
Leerhui s hebben gevolgd. B1 i jven er plaatsen open dan kunnen
ook zij die zich langs andere weg de nodige basiskennis van
het Jodendom hebben eigen gemaakt,
aan
deze
cursus
deelnemen. De groep zal geleid worden door Dr.
Willem
Zuidema die ook voor aanvullende informatie zal zorgen a15
daaraan behoef te i s.
De avonden worden gehouden op de maandagen 1 7 en 31
oktober, 14 en 28 november, 12 december, 9 en 23 januari, 6
en 20 februari, 6 maart, 3 en 17 april. De bijeenkomsten
vinden plaats van 19.00-21.00 uur in de bovenzaal van de
synagoge aan de Schoutenstraat (ingang onder het torentje).
De groep zal een maximum grootte kunnen hebben van 20
personen.
Deelname
wordt
geregeld
in
vol gorde
van
aanmelding. Van de deelnemers zal een cursusgeld van f 110,worden gevraagd.
LEERHUISCURSUS
ZONDER TORA LEEST NIEMAND WEL
In deze cursus worden d e joodse achtergronden van d e
evangel ian besproken.
Uitgangspunt daarbi j is, dat
de
evangelien een vorm van joodse literatuur uit de eerste eeuw
zijn. Aan d e orde komen d e hebreeuwse denkwereld waaruit d e
evangelign voortkomen, d e schriftelijke
en
mondelinge
tradities waarvan d e evangelieschrijvers gebruik maakten,
het joodse leven in d e evangeli&n, het midrasj-karakter
en
d e ontstaanswijze van deze boeken. Voorts worden behandeld
d e verwijdering van het Christendom van
zijn
joodse
oorsprong en d e hedendaagse oriantatie van Christenen op het
Jodendom.
Gedurende een twaalf tal avonden
zul len
bovenstaande
onderwerpen besproken worden aan d e hand van het boek
'Zonder Tora leest niemand wel, Bouwstenen
voor
een
leeswijze van de evangelien gebaseerd op Tenach en joodse
traditie' van Wil1 J. Barnard en Peter van 't Riet. D e groep
zal geleid worden door Drs. Peter van 't Riet die ook voor
aanvul lende informatie zal zorgen.
D e avonden worden gehouden op de donderdagen 22 september,
6 en 20 oktober, 3 en 17 november, 1 en 1 5 december,
1 2 en
2ó januari, 9 en 23 februari en 9 maart (met 23 maart als
reserve-avond)
De
bi jeenkomsten
vinden
plaats
van
19.30-21.30
uur in d e bovenzaal van d e synagoge aan d e
Schoutenstraat (ingang onder het torentje). De groep zal een
Deelname
maximum grootte kunnen hebben van 20 personen.
wordt geregeld in volgorde van aanmelding. Van d e deelnemers
zal een cursusgeld van f 110,- worden gevraagd.
.
CURSUSSEN
BIJBELS-HEBREEUWS
CURSUS BIJBELS-HEBREEUWS
1 (VOOR BEGINNENDEN)
Voor het lezen en interpreteren van Tenach (de Hebreeuwse
Bijbel) is kennis van de taal waarin d e geschriften zijn
geschreven van doorslaggevend
belang.
Ook
voor
die
bi bel lezers die er geen behoef t e aan hebben de hebreeuwse
taal vlot t e leren lezen en uitspreken,
i s het bijzonder
nuttig zich enige elementaire kennis t e verwerven .van d e
taal waarin d e heilige schrift van zowel Jodendom a l s
Christendom geschreven werd.
D e bedoel ing van deze cursus Bijbels-Hebreeuws i s een
i n l e i d i n q t e geven in het Hebreeuws. Aan d e orde komen onder
andere het alfabet, d e vorming van woorden, d e zinsbouw, d e
werkwoorden en alles wat nodig i s om enig inzicht t e krijgen
in het karakter van d e hebreeuwse taal.
D e avonden zullen in het algemeen bestaan uit twee delen.
Voor d e pauze wordt aan d e hand van het boek 'Beknopte
Cohen, aangevuld met
Hebreeuwse Grammatica" van Dr.
J.
stencils, systematisch d e grammatica van het Hebreeuws
doorgewerkt. Na d e pauze zal er aandacht besteed worden aan
h e t v e r t a l e n van de hebreeuwse t e k s t van een a a n t a l
bekende
b i j b e l g e d e e l t e n . De docent i s Drs. Hans B o e r t j e n s .
De cursus omvat een t w i n t i g t a l avonden op de donderdagen
15 en 29 september, 13 en 27 oktober, 10 en 24 november,
8
en 22 december, 5 en 19 j a n u a r i , 3 en 16 f e b r u a r i
2, 16 en
Zamaart, 13 a p r i l ,
1 1 18 en 25 mei en
1 juni.
De
bijeenkomsten vinden
p l a a t s van
19.30-21.30
uur
i n de
bovenzaal van de synagoge aan de Schoutenstraat
(ingang
onder h e t t o r e n t j e ) . De groep z a l een maximum g r o o t t e kunnen
hebben van 20 personen. Deelname wordt geregeld i n v o l g o r d e
van aanmelding. Van de deelnemers z a l
een c u r s u s g e l d van
f . 160,- worden gevraagd.
,
CURSUS BIJBELS-HEBREEUWS
2
(VOOR
GEVORDERDEN)
Deze cursus i s bedoeld voor hen d i e h e t v o r i g e seizoen de
beginnerscursus Bijbels-Hebreeuws
hebben gevolgd en z i c h
verder w i l l e n bekwamen en verdiepen i n h e t v e r t a l e n van de
hebreeuwse t e k s t van de B i j b e l . Ook derden d i e de e e r s t e
beginselen van de hebreeuwse t a a l langs andere weg hebben
het
l e r e n kennen, z i j n van h a r t e welkom. I n deze cursus z a l
v e r t a l e n van de t e k s t
van h e t b i j b e l b o e k
Jona c e n t r a a l
staan. Tussen h e t v e r t a l e n door z u l l e n bepaalde aspekten van
h e t Hebreeuws verder
worden u i t g e d i e p t en z a l
er
meer
a c h t e r g r o n d i n f o r m a t i e worden v e r s t r e k t . I n d i e n n o d i g z a l
er
warden terugverwezen naar
h e t v o r i g seizoen doorgewerkte
boek 'Beknopte Hebreeuwse Grammatica' van Dr. J.
Cohen.
De
dacent i s D r s . Thomas S n i j d e r c .
De cursus omvat een t w i n t i g t a l avonden op de maandagen 19
september, 10 en 24 oktober, 7 en 21 november,
5 en 19
december, 2, 16 en 30 j a n u a r i , 13 en 27 f e b r u a r i , 13 maart,
10 en 24 a p r i l ,
8,
22 en 29 mei,
5 en 12 j u n i .
De
bijeenkomsten vinden
p l a a t s van
19.30-21.30
uur
i n de
bovenzaal van d e synagoge aan de Schoutenstraat
(ingang
onder h e t t o r e n t j e ) . De groep z a l een maximum g r o o t t e kunnen
hebben van 20 personen. Deelname wordt geregeld i n volgorde
van aanmelding. Van de deelnemers z a l
een cursusgeld van
f . 160,- worden gevraagd.
INSCHRIJVING EN INLICHTINGEN
I n s c h r i j v i n g i s m o g e l i j k door overmaking van h e t cursusgeld
op p o s t g i r o 259272 t.n.v.
S t i c h t i n g Judaica Z w o l l e t e
Zwolle. Nadere i n l i c h t i n g e n kunnen worden ingewonnen b i j
Cees Verdonk,
penningmeester
van de S t i c h t i n g
Judaica
(038-5392831,
of
b i j de v o o r z i t t e r
P e t e r van
't Riet
(038-536647). Ook kan men z i c h b i j hen t e l e f o n i s c h
voor
de
cursussen opgeven.
CiANSCHAF CURSUSBOEK EN EERSTE AVOND
Het i s zeer gewenst d a t men h e t b i j de cursus behorende
cursusboek
heeft
aangeschaft voorafgaand aan de e e r s t e
avond.
Voor
de e e r s t e avond van de
leerhuiscursussen
verzoeken we u h e t e e r s t e hoofdstuk van h e t cursusboek
van
t e voren door t e l e z e n en d a a r b i j u w vragen t e formuleren.
De b e i d e cursusboeken voor de gevorderdengroep van h e t V r i j e
L e e r h u i s z i j n zo n o d i g op de e e r s t e avond b i j de docent,
(Willem Zuidema) t e koop.
W I E
ZIJN
DE
DCbCENTEN?
Drs. J.L.C.
(Hans) Boertiens. geboren in 1944, studeerde
theologie in Apeldoorn e n Groningen, O u d e Testament en
Judaica aan d e Universiteit van Amsterdam. H i j w a s predikant
in Thesinge
(Gr.
en
daarna
voor
de
Christelijk
Gereformeerde Kerken predi kant voor Kerk en Israël in Tel1
Aviv. Momenteel i s hi j leraar godsdienst aan e e n Chr.
MEAO
in Apeldoorn. Daarnaast is hij sinds kort predikant voor
Kerk e n Israël namens d e Provinciale Kerkvergadering van d e
Hervormde Kerk van Overijssel.
Behalve Bijbels-Hebreeuws
heeft hi j ook grondige kennis van Ivriet (modern Hebreeuws)
.
D e heer P.G.
(Piet) Pranuer. geboren in 1951, studeerde
Tijdens
theologie aan d e Ri -iksuniversi teit van Groningen.
zijn studie kwam hij in aanraking met het Jodendom, waarin
hij zich door middel van zelfstudie verder verdiepte. In d e
loop der jaren besloot hij met zijn gezin j o o d s (halachisch)
t e gaan leven en beschouwt zichzelf n u a l s Jodengenoot. Hij
woont s i n d s enige tijd in Zwolle.
Drs. S.P. (Peter) van 't Riet, geboren in 1948, studeerde
wiskunde e n psychologie in Amsterdam (V.U. 1 .
Sind 1980 is
hij
al s
hoofddocent
wiskunde
verbonden
aan
de
lerarenopleiding van d e Christelijke Hogeschool Windesheim.
Zijn 'opleiding' in d e kennis van het Jodendom kreeg hij in
het leerhuis van Wil1 Barnard t e Bussum e n vervolgens door
zelf studie. Hi j leidde diverse leerhuizen o.a.
in Zwolle,
Kampen e n Dalf sen. Samen met Wil l J. Barnard schreef hi j d e
boeken 'Lukas d e Jood',
'Zonder Tora leest niemand wel'
en
'Als een duif naar het land Assur, Het boek J o n a verklaard
vanuit Tenach en rabbijnse traditfe tegen d e achtergrond van
d e tijd' (Kok, Kampen).
Drs. B.J.
(Thomas) Sni iders. geboren in 1919, kreeg zijn
theologische opleiding in d e abdij Sion t e Diepenveen,
vervol gens
verbonden
was
al s
docent
waaraan
hi J
Bijbel-exegese.
Daarna volgde hij een doctoraal studie
Bijbel kunde in Rome. Na zijn uittreding als priester was hij
docent godsdienst en maatschappijleer aan diverse scholen.
Gedurende een tiental jaren geeft hi j a l s privg-leraar
cursussen Bijbels-Hebreeuws aan kleine groepen.
W.H.
(Willeml Zuiderna. geboren in 1932,
studeerde
Dr.
theologie in Amsterdam en Kampen en Judaica in Munster,
Jeruzalem en Amsterdam.
Hij was predi kant t e Vreeland,
doceerde Judaica aan d e Protestantse Theologische Faculteit
joodst e Brussel e n w a s
studiesecretaris
voor
de
christelijke betrekkingen van d e Gereformeerde Kerken in
Nederland. S i n d s 1981 i s hij a l s docent verbonden aan d e
Chr. Akademie voor Expressie door Woord en Gebaar t e Kampen.
Op 1 april 1986 promoveerde hij aan d e Rijksuniversiteit
te
Leiden op een proefschrift over het Misjna-tractaat Chagiga.
Hij w a s betrokken bij d e oprichting van verschillende Vrije
'Op
Leerhuizen en publiceerde o.a. d e boeken 'Gods Partner',
'Isaak wordt weer geofferd'
en 'Betekenis
zoek naar Tora',
en verwerking' (alle vier: Ten Have, Baarn).
JUDAICR-AGENDA
NAJAAR
1 9 8 8
............................................................
ma 12/09 Rosj Hasjanah (Nieuwjaar) l e dag
d i 15/09 Hosj Hasjanah 2e dag
do 15/09 Cursus Hebreeuws 1, i e avond
ma 19/09 Cursus Hebreeuws 2, l e avond
wo 21/09 Jom Kippoer (Grote Verzoendag)
do 22/09 Leerhuiscursus "Zonder Tora", l e avond
ma 26/09 Soekot (Loofhuttenfeest) l e dag
d i 27/09 Soekot 2e dag
do 29/09 Cursus Hebreeuws 1, 2e avond
ma 05/10 Sjemini a t s e r e t ( S l o t f e e s t )
d i 04/10 Simchat Tora (Vreugde der Wet)
do 06/10 Leerhuiscursus "Zonder Tora", 2e avond
ma 10/10 Cursus Hebreeuws 2, 2e avond
d i 11/10 V r i j Leerhuis 1, l e avond
do 13/10 Cursus Hebreeuws 1, Se avond
ma 17/10 V r i j Leerhuis 2, l e avond
do 20/10 Leerhuiscursus "Zonder Tora",
3e avond
ma 24/10 Cursus Hebreeuws 2, 3e avond
d i 25/10 V r i j Leerhuis 1, 2e avond
do 27/10 Cursus Hebreeuws 1, 4e avond
ma 31/10 V r i j Leerhuis 2, 2e avond
do 03/11 Leerhuiscursus "Zonder Tora",
4e avond
ma 07/11 Cursus Hebreeuws 2, 4e avond
d i 08/11 V r i j Leerhuis 1, Se avond
do 10111 Cursus Hebreeuws 1, 5e avond
p
p
-
I
8
D
8
D
D
8
a
I
D
Het volgende nummer van h e t Judaïca B u l l e t i n z a l
omstreeks h a l f oktober verschijnen. K o p i j u i t e r l i i k
26 september inleveren.
8
............................................................
D
:
D
D
8
CURSUSSEN IVRIET
I n de eerste week van september s t a r t h e t Tarboet Ressort
met cursussen Modern Hebreeuws ( I v r i e t )
in
Zwolle.
De
beginnerscursus i s op maandagavond.
B i j genoeg belangs t e l l i n g worden er ook cursussen vhor gevorderden gehouden.
Een cursus omvat 30 lessen van anderhalf
uur.
Het Tarboet
kultuur
Ressort t e Amsterdam i s een i n s t e l l i n g d i e joodse
w i l verbreiden, o.a.
door h e t verzorgen van cursussen Modern
Hebreeuws. B i j de lessen l i g t de nadruk op spreken en
s c h r i j v e n van de d a g e l i j k s e t a a l . De grammatica s
gericht
op h e t p r a k t i s c h gebruik
van de t a a l .
Het leerboek i s
geschreven voor mensen d i e snel en goed I v r i e t w i l l e n leren.
Voor aanmelding en/of nadere i n f ormatie kan men z i c h wenden
t o t de kontaktpersoon Drs. Hans Boertiens, t e l . 038-651566.
(Voor de d u i d e l i j k h e i d z i j vermeld dat h e t h i e r b i j om andere
cursussen gaat dan d i e welke door
de S t i c h t i n g Judaica
Zwolle worden georganiseerd).
,
CURSISTEN
A-N
HET
W O O R D
Een a d v e r t e n t i e i n een p l a a t s e l i j k weekblad was het l a a t s t e
duwtje i n de goede r i c h t i n g . A l een paar -jaar
koesterde i k
de wens om Hebreeuws t e l e r e n met a l s doel h e t lezen van h e t
Oude Testament i n de o o r s p r o n k e l i i k e t a a l . D i t was e i n d e l i j k
de kans d i e i k moest pakken. Door omstandigheden kon i k pas
op de derde lesavond beginnen en dat was wel
een handicap.
Na de e e r s t e l e s dacht i k : "Waar ben i k aan begonnen?" Het
duizelde me. Wat leek h e t ingewikkeld! Hoe zou ik o o i t dat
a l f a b e t leren? Om van woorden lezen nog maar n i e t t e
spreken.
Na een paar lessen begon er wat ordening t e ontstaan.
De
eerste woorden herkende i k en dat gaf me de moed om door t e
dat
j e niets
gaan. De m o e i l i j k h e i d b i j h e t Hebreeuws i s ,
herkent van b i j v o o r b e e l d Engels o f een andere moderne t a a l .
Het b l i j k t wel
dat
het meeste b l i j f t hangen a l s
je
regelmatig wat t i j d aan de s t u d i e kunt besteden, want
grote
stukken t e g e l i j k opnemen l u k t m i j n i e t meer.
Op h e t moment dat i k d i t s t u k j e s c h r i j f , z i j n we bezig met
de werkwoordsvormen. Die z i e n er wel zeer
ingewikkeld u i t ,
maar we wanhopen nog n i e t . T w i n t i g lessen kunnen n a t u u r l i j k
n i e t meer dan een e e r s t e aanzet z i j n . I k hoop dan ook dat e r
volgend seizoen een mogelijkheid z a l t i j n om de lessen t e
vervolgen. En gezien h e t enthousiasme van de l e r a a r en de
c u r s i s t e n z i t dat e r wel in.
D i n i Nagel hout.
Bon voor opgave deelname aan cursussen
S. v. p.
(Z.O.Z.)
verzenden i n enveloppe aan:
S t i c h t i n g Judaica Zwolle,
t.a.v.
de Heer C.
Zandkreek 9,
8032 JL Zwolle.
Verdonk,
Het volgende a r t i k e l i s overgenomen u i t h e t Nieuw I s r a ë l i e t i s c h Weekblad van 13 mei 1988.
Sopraan Jacqueline Reisel:
aangrijpende Jiddisje LP
door Leo Hoost
Met grote beiangsteihg en ontroering heb ik weer geluisterd naar
de Nederlands-joodse sopraan Jacqueiiie Reisel, ditmaal naar haar
tweede geliknamige LP, Yiddische en Ladino liederen. In het NIW
van 27 maart 1987 besprak ik de eerste LP van deze Groningse vocaliste.
Beide platen ontstonden via eigen
initiatief en met particdiere middelen. 'Alleen al dergelüke artistieke
moed verdient respect want het is
vrijwel ondoediik om vanuit een
min of meer bescheiden solistische
opstelling door te dringen tot een gerenommeerd platenlabel. Zelfs de
aiom erkende chazzan (voorzanger)
prof. dr. Hans Bloemendai moest indemd een start maken met enkele
,,doe-het-zelf '-produkties aieer h i
,via Phonogram grote successen kon
boeken.
Bij Jacqueline Reisels eerste
plaat trof mij direct de ijle en evenwichtige schoonheid van haar stem,
naast de afstandelijkheid van haar
voordracht. Nu, bij dit tweede joodse recital, kwamen haar interpretaties anders op mij over, de LP ontstand in maart van dit jaar; wellicht
omdat haar visie zowel als mijn ondergaan zich in de loop van die tussenliggende maanden hebben gewijzigd, zijn gegroeid.
Een bijkomende factor is dat ik
door een bijlage waarin Jiddisj (een
Ladino) en Engels naast elkaar zijn
gesteld, de gevoelsinhoud der joodse poëzie beter kon verwerken. Het
is een taal die je niet vrijblijvend tot
je neemt en dan weer terzijde kunt
leggen. Je wordt er ten zeerste emotioneel bij betrokken en raakt tot
bijna huilens toe geschokt. Met
ANP-achtige zakelijkheid kan worden aangegeven wat het joodse volk
is overkomen. Anderzijds kun je er
een teder of slechts subtiel omschrijvend gedicht over maken met
daarop een melodie die wiegend is,
een weemoedig en venuchtend en
innerlijk wenend.
Als zo'n liefdevolle creatie dan
ook nog voorzichtig, met diepe eerbied en onderhuidse verbondenheid
wordt gezongen, dan is er van een
vrijwel ideale stijl van Jiddisje vocale voordrachtskunst sprake. Zulk
een niveau heeft Jacqueline Reisel
met deze LP mijns inziens beslist
bereikt. Wie, het Jiddisje lied nog
eens met een hevige dramatiek wil
aandikken is alleen maar bezig zichzelf te bewijzen, maar eert niet het
joodse leed en het 'oodse noodlot,
die niet meer onge aan zijn te ma;
ken.
d
Een vijftal Sefardische liederen,
merendeels liefdesperikelenktreffend, behalve het zorgelijke slaapliedje Dunne, krijgen bij de soliste
een heldere maar niet zo Spaanstintelende trant mee. De instrumentale ondersteuning stamt van pianiste
Grietje Meter, altiste Emma Reisel
en sacofonist Frans -Venneerssen;
ze zijn perfect op hun taak berekend.
Het label is Yiladi 8803, bestelbaar via tel. 050-122100.
H i e r langs uitknippen ( t e verzenden aan adres op ommezijde)
-
Ondergetekende
P PP
P
P
P
s
.
s
s
Adres
sl
ns
Postcode/Woonplaats :
Tel e f oannummer
ns
.
n
a
I
g e e f t z i c h voor 1988/1989 op als deelnemer aan (aankruisen
wat van toepassing i s ) :
O
O
O
O
O
D
V r i j Leerhuis, groep l (beginnenden)
V r i j Leerhuis, groep 2 (gevorderden)
Leerhui scursus "Zonder Tora"
Cursus Hebreeuws, groep 1 (begi nnenden)
Cursus Hebreeuws, groep 2 (gevorderden)
Abonnement Judaica B u l l e t i n
P l a a t s en datum :
Handtekening
.
.......................
:
Is
s
s8
n
t
n
l
nI
s
:
s
sn
s