PowerPoint-Präsentation

Kennis, attitude en gedrag
i.v.m. zon en Uv-straling
Prepared for: Stichting tegen Kanker
November 2013
© 2013 Ipsos. All rights reserved. Contains Ipsos' Confidential and Proprietary information and
may not bedisclosed or reproduced without the prior written consent of Ipsos.
Inhoud
EXECUTIVE SUMMARY
I. VOORSTELLING VAN DE STUDIE
1.
2.
3.
4.
Context
Doelstellingen
Methodologie
Onderzoeksvariabelen
II. RESULTATEN
1. Kennis ivm zon en UV-straling
1.1 Kennis over de gevaren van zonnen
1.2 Kennis over preventiemaatregelen
1.3 Mate van geïnformeerd zijn over risico’s op huidkanker
2. Attitude ivm zon en UV-straling
2.1 Bewustzijn over de gevaren van zonnen
3. Gedrag ivm zon en UV-straling
3.1 Zonvakantie en/of zonnebaden in eigen land
3.2 Zonnebank
3.3 Zonnebrand
3.4 Beschermingsmaatregelen
3.5 Zonnebrand bij kinderen
3.6 Beschermingsmaatregelen t.o.v. kids
3.7 Mensen met beroepsactiviteit buiten
4. Verband kennis, houding en gedrag
2
Executive summary
3
Executive summary
Main findings: Stabiele cijfers tenzij op het vlak van zonnebanken
•
•
Twee jaar na de nulmeting in 2011 is er geen sprake van verschuivingen op het vlak
van de kennis over de gevaren van zonnen. Enkel op het vlak van de misvatting dat
voorbruinen onder de zonnebank leidt tot minder snel verbranden onder de zon is
t.o.v. 2011 vooruitgang geboekt: meer mensen hebben het nu bij het rechte eind dat
voorbruinen onder de zonnebank niet per definitie leidt tot minder snel verbranden
onder de zon.
De kennis over preventiemaatregelen, die echter al hoog lag, is globaal genomen
stabiel gebleven.
•
Een aangepaste houding ten opzichte van zonnen blijkt ook niet uit de cijfers. Het
bewustzijn over de gevaren van de zon is in grote lijn stabiel gebleven al is het
bewustzijn over de gevaren van de zonnebank licht maar significant verbeterd: meer
Belgen vinden dat zonnebanken moeten worden verboden en meer Belgen vinden niet
dat het gebruik van de zonnebank veiliger is dan onder de zon te liggen.
•
Gedragsveranderingen op het vlak van zonnen blijven uit: t.o.v. 2011 merken we
weinig tot geen verandering op het vlak van de maatregelen die mensen nemen om
zichzelf of hun kinderen te beschermen tegen de zon al blijken wel minder mensen hun
kinderen een petje of zonnehoed aan te doen. Het aantal regelmatige
zonnebankgebruikers is echter significant gedaald.
4
Voorstelling van de
studie
5
Context
•
Huidkanker is wereldwijd (en ook in België) sterk groeiend en in de laatste tien jaar
bijna verdubbeld. De belangrijkste factoren die het ontstaan van huidkanker
bevorderen (vergrijzing van de bevolking, verdunning van de ozonlaag en vooral
onbeschermde blootstelling aan de zon) zullen zeker nog toenemen en daarom zal ook
het aantal huidkankers blijven stijgen.
•
De populariteit van zonvakanties speelt een belangrijke rol in dit fenomeen.
•
Bruinen is nog steeds populair bij een niet-verwaarloosbaar deel van de Belgische
bevolking. Eerder onderzoek in het buitenland toonde al aan dat een deel van de
adolescenten onverstandig gedrag vertoont met betrekking tot het zonnen.
•
De Stichting tegen Kanker wenst op lange termijn:
– een daling van de incidentie en mortaliteit van huidkanker
6
Doelstellingen
•
De Stichting wenst aan de hand van een tracker met baseline survey in 2011 bij een
representatief staal van de Belgische bevolking van 15 tot 65 jaar volgende zaken in
kaart te brengen
– gedragsveranderingen op het vlak van zonnen
– verschuivingen op het vlak van de kennis over de gevaren van zonnen
– een aangepaste houding ten opzichte van zonnen
7
Methodologie
Onderzoekspopulatie

De Belgische bevolking van 15 tot 65 jaar
Onderzoeksmethode

Online enquêtes via het Ipsos Acces Panel (IIS)

Veldwerkperiode: 3 oktober – 9 oktober 2013*
Steekproef

De studie werd gerealiseerd a.d.h.v. een staal van 1.003 respondenten.

Bij 95% betrouwbaarheid waarborgt deze steekproefgrootte navolgende maximale statistische
fout (op basis van een t-test): 3.1 %

Dit betekent dat we met 95% zekerheid kunnen zeggen dat bij een geobserveerd percentage
van 50% de daadwerkelijke score tussen 46.90% en 53.10% ligt.
(*) In 2011 vond de nulmeting plaats van 5 december tot 12 december 2011.
8
Steekproefprofiel
PROFIEL TOTALE STEEKPROEF %
PROFIEL TOTALE STEEKPROEF %
TOTAAL
TOTAAL
TAAL
GESLACHT
LEEFTIJD
REGIO
KIDS
N=1003
NL
55%
FR
45%
Man
50%
Vrouw
50%
15-24
18%
25-34
19%
35-44
21%
45-54
22%
55-65
20%
Vlaanderen
58%
Brussel
10%
Wallonië
32%
Met kids
48%
Zonder kids
52%
N=1003
Ja
73%
Nee
27%
ZONNEBANK-
Ja
4%
BEZITTERS
Nee
96%
Type 1
5%
Type 2
66%
Type 3
24%
Type 4+
6%
ZONVAKANTIE
HUIDTYPE
9
Steekproefprofiel
TYPE 1: Verbrand zeer snel, bruint niet
5%
TYPE 2: Verbrand snel, bruint moeilijk
66%
TYPE 3: Verbrand soms, bruint makkelijk
24%
TYPE 4: Verbrand zelden, bruint zeer makkelijk
6%
10
Conceptueel model
Persoonsgebonden kenmerken
Geslacht en leeftijd
Sociale achtergrond:
Sociale klasse,
opleiding, inkomen,
gezinssamenstelling…
Objectieve externe
elementen
Huidtype
Q36 (obv, kleur haar, kleur ogen, kleur huid, snel
verbranden, snel bruin worden)
Gedrag
Attitude
- beschermingsmaatregelen tov
zichzelf Q6, Q10, Q13, Q15
Stilstaan bij gevaren van zonnen
Q1
- zonvakanties Q8, Q9
Kennis
Kennis over de
gevaren van
zonnen
Kennis over
preventiemaatregelen:
Q2
Q7
- beschermingsmaatregelen tov
kinderen Q11, Q14, Q16
- zonnebaden Q12
Mate van
geïnformeerd
zijn over risico’s
op huidkanker
Q3, Q4, Q5, Q34, Q35
- baan met werk in buitenlucht
Q17, Q18, Q19, Q20
- zonnebrand Q21, Q22, Q23,
Q24, Q25, Q26
- zonnebank Q27, Q28, Q29,
Q30, Q31, Q32, Q33
11
Kennis ten opzichte
van zon en Uv-straling
12
Kennis over de gevaren van zon
De grootste misvatting bestaat er over ‘hoe sneller je bruint, hoe sneller de kleur verdwijnt’ en ‘een lichte
zonnebrand beschadigd de huid blijvend’. Belgen zijn verdeeld over ‘voorbruinen onder de zonnebank leidt tot
minder snel verbranden onder de zon’ en langer in de zon kunnen blijven met een zonnecrème met hoge
beschermingsfactor. Zij zijn het meest onwetend over ‘hoe sneller je bruint, hoe sneller de kleur verdwijnt’ .
Eén keer/dag insmeren met zonnecrème volstaat om
zich te beschermen
Als je zonnecrème gebruikt kun je eindeloos blijven
zonnen
Verdachte huidvlekken laten controleren, vermindert
kans op huidkanker
Je wordt sneller donkerbruin door eerst te
verbranden
Herhaaldelijke zonnebrand kinderjaren heeft invloed
op kans huidkanker latere leeftijd
In de schaduw kun je niet verbranden
Hoe sneller je bruint, hoe sneller de kleur verdwijnt
4%
92%
4%
ONWAAR
5%
91%
4%
ONWAAR
84%
7%
82%
Een lichte zonnebrand beschadigd de huid blijvend
8%
23%
19%
69%
14%
8%
54%
32%
49%
40%
32%
Waar
Base:
11%
73%
Zonnecrème met hogere factor = langer in zon blijven
Voorbruinen zonnebank = minder snel verbranden in
zon
11% 5%
43%
41%
19%
24%
Onwaar
WHN
ONWAAR
WAAR
ONWAAR
WAAR
8%
44%
WAAR
WAAR
ONWAAR
WAAR
1003 Belgen tussen 15 en 65 jaar
13
Kennis over de gevaren van zon
Evolutie t.o.v. 2011
De misvatting dat voorbruinen onder de zonnebank leidt tot minder snel verbranden onder de zon is t.o.v. 2011
verminderd: 41% hebben het nu bij het rechte eind dat voorbruinen onder de zonnebank niet per definitie leidt
tot minder snel verbranden onder de zon daar waar in 2011 slechts 34% het bij het rechte eind had. Enkel op
dit vlak is de kennis van de Belgen erop vooruit gegaan t.o.v. 2011.
Dec 2011
Okt 2013
(n=1000)
(n=1003)
45%
40%
ONWAAR
Voorbruinen zonnebank =
minder snel verbranden in zon
34%
41%
14
Kennis over de gevaren van zon
Leeftijd
Eén keer/dag insmeren met
zonnecrème volstaat om zich te
beschermen
Als je zonnecrème gebruikt kun je
eindeloos blijven zonnen
Verdachte huidvlekken laten
controleren, < kans op huidkanker
Je wordt sneller donkerbruin door
eerst te verbranden
Herhaaldelijke zonnebrand
kinderjaren heeft invloed op kans
huidkanker latere leeftijd
In de schaduw kun je niet
verbranden
Hoe sneller je bruint, hoe sneller
de kleur verdwijnt
15-24
25-34
35-44
45-54
55-65
A
B
C
D
E
6
90
6
90
83
12
13
77
77 B
6
22
66
12
55
6
89
5
89
77
15
7
74
64
11
24
17
66
46
3
92
8
DE
88
86 B
9
5
83
75 B
8
29
16
66
52
4
95 B
3
9
6
74 B
25
13
68
57 B
Zonnecrème met hogere factor =
langer in zon blijven
51
40
39
51
51 B
43
53
39
Voorbruinen zonnebank = minder
snel verbranden in zon
40
38
40
39
42
44
41
37
Een lichte zonnebrand beschadigd
de huid blijvend
33
37
33
44
31
43
34
46
n=181
n=193
n=209
B
88 AB
8
n=220
B
96AB
ONWAAR
93
ONWAAR
85 B
WAAR
4
93
86
2
12
5
87 AB
78 B
6
16
78ABCD
12
58 B
ONWAAR
WAAR
ONWAAR
WAAR
51 B
43
WAAR
39
47 D
ONWAAR
31
48 A
n=200
WAAR
15
Kennis over de gevaren van zon
Geslacht
Eén keer/dag insmeren met zonnecrème volstaat
om zich te beschermen
4
Als je zonnecrème gebruikt kun je eindeloos
blijven zonnen
6
Hoe sneller je bruint, hoe sneller de kleur
verdwijnt
Zonnecrème met hogere factor = langer in zon
blijven
Een lichte zonnebrand beschadigd de huid
blijvend
Man
Vrouw
A
B
4
90
94
A
ONWAAR
93
A
ONWAAR
4
89
82
11
12
7
7
80
71
9
A
84
A
76
6
n=504
85
n=499
WAAR
WAAR
A
WAAR
16
Kennis over de gevaren van zon
Taalgroep
Nederlandstaligen zijn beter geïnformeerd wat betreft het langer in de zon kunnen blijven dankzij een
zonnecrème met hogere beschermingsfactor en het feit dat je ook in de schaduw kan verbranden. Franstaligen
weten dan weer vaker dat herhaaldelijke zonnebrand tijdens de kinderjaren een invloed heeft op de kans op
huidkanker op latere leeftijd.
FR
NL
A
B
77 B
Herhaaldelijke zonnebrand kinderjaren heeft
invloed op kans huidkanker latere leeftijd
70
WAAR
7
9
31
17
In de schaduw kun je niet verbranden
58
Zonnecrème met hogere factor =
langer in zon blijven
78 A
36
ONWAAR
60 A
WAAR
55
n=455
33
n=548
17
Kennis over preventiemaatregelen
Een grote meerderheid van de Belgen heeft een goede kennis van de preventiemaatregelen. Het dragen van
een zonnebril en kleding dragen die armen en benen volledig bedekken is minder bekend als risico verlagende
maatregel voor huidkanker.
Top 3
De schaduw opzoeken tussen 12 en 15 uur
Bottom 3
97
47%
Insmeren steeds herhalen na het zwemmen of sterke 96
transpiratie, zelf al is de crème waterbestendig
38%
Insmeren minimum om de 2 uur herhalen
95
Gezicht insmeren met zonnecrème
95
33%
Onbedekte lichaamsdelen met zonnecrème insmeren 93
37%
Zonnehoed/zonnepet dragen
90
Kleding dragen die bescherming biedt voor zowel de
87
schouders als voor de dijen
Zonnebril met UV-werende glazen dragen
79
Kleding dragen die armen en benen volledig bedekken
77
33%
39%
16%
Base:
4
37%
19%
3%
1%
1%
5
23%
3%
1%
1%
5
19%
4%2%
1%
7
7%1%
1%
10
10% 2%
13
5%2%
21
27%
37%
32%
Helemaal mee eens
Eerder mee eens
Mee oneens
Vraag:
3%
1%
37%
30%
3
20%
37%
24%
2%
1%
1%
38%
39%
27%
19%
16%
32%
25%
30%
13%
17%
4%
2%
23
Mee eens
Eerder mee oneens
Helemaal mee oneens
Er volgen nu een aantal maatregelen waarvan sommige beweren dat ze het risico op huidkanker verminderen. Kunt u voor elk van deze uitspraken aangeven in
welke mate u het er mee eens of oneens bent?
1003 Belgen tussen 15 en 65 jaar
18
Kennis over preventiemaatregelen
Evolutie
De kennis over preventiemaatregelen , die sowieso hoog lag, lijkt stabiel gebleven t.o.v. 2011. Het zich
herhaaldelijk insmeren na het zwemmen of bij sterke transpiratie en het dragen van kleding die armen en
benen volledig bedekken , zijn significant licht vooruit gegaan.
Top3%
Man
Dec 2011
Okt 2013
(n=1000)
(n=1003)
Bottom3%
Vrouw
De schaduw opzoeken tussen 12 en 15 uur
3%
4%
Insmeren steeds herhalen na het zwemmen of
sterke transpiratie, zelf al is de crème
waterbestendig
Insmeren minimum om de 2 uur herhalen
Gezicht insmeren met zonnecrème
Onbedekte lichaamsdelen met zonnecrème
insmeren
Zonnehoed/zonnepet dragen
Kleding dragen die bescherming biedt voor zowel de
schouders als voor de dijen
Kleding dragen die armen en benen volledig
bedekken
Vraag:
96%
93%
4%
7%
95%
94%
5%
6%
95%
95%
5%
5%
93%
93%
7%
7%
89%
12%
87%
13%
76%
Zonnebril met UV-werende glazen dragen
97%
96%
25%
73%
27%
Er volgen nu een aantal maatregelen waarvan sommige beweren dat ze het risico op huidkanker verminderen.
Kunt u voor elk van deze uitspraken aangeven in welke mate u het er mee eens of oneens bent?
90%
10%
87%
13%
79%
21%
77%
23%
19
Kennis over preventiemaatregelen
Leeftijd
Ouderen , en dan voornamelijk 45-plussers, blijken significant meer op de hoogte van risico verlagende
maatregelen zoals het zich herhaaldelijk insmeren na het zwemmen, het insmeren om de 2 uur herhalen. 55plussers zijn zich dan weer meer bewust dan jongeren dat een zonnehoed/zonnepet dragen, kledij dragen om
schouders en dijen te bedekken en een zonnebril met UV-werende glazen dragen het risico op huidkanker
vermindert.
15-24
25-34
35-44
45-54
55-65
A
B
C
D
E
Insmeren steeds herhalen na het
zwemmen of sterke transpiratie,
zelf al is de crème waterbestendig
Insmeren minimum om de 2 uur
herhalen
Onbedekte lichaamsdelen met
zonnecrème insmeren
94
94
96
98 AB
96
93
93
96
98 AB
97
94
88
94 B
95 B
96 B
88
91
Zonnehoed/zonnepet dragen
87
Kleding dragen die bescherming
biedt voor zowel de schouders als
voor de dijen
89
Zonnebril met UV-werende glazen
dragen
75
n=181
82
92 BD
76
n=193
92 BD
83
78
n=209
94 AB
90
84 A
82
n=220
n=200
20
Kennis over preventiemaatregelen
Geslacht
Vrouwen blijken significant licht beter te weten dat de schaduw opzoeken tussen 12 en 15 uur, het zich
herhaaldelijk insmeren na het zwemmen en het insmeren om de 2u herhalen het risico op kanker vermindert.
Mannen blijken dan weer significant meer te weten dat kledij dragen die schouders, dijen, armen en benen
bedekken risico verlagend is.
95%
De schaduw opzoeken tussen 12 en 15 uur
98%
Insmeren herhalen na zwemmen/sterke transpiratie,
zelfs indien crème waterbestendig
94%
98%
94%
Insmeren minimum om de 2 uur herhalen
97%
89%
Kleding dragen bescherming voor schouders en dijen
85%
Kleding dragen die armen en benen volledig
bedekken
81%
73%
Man
Base:
Vrouw
1003 Belgen tussen 15 en 65 jaar
21
Mate van geïnformeerd zijn over risico’s op huidkanker
Anno 2013 voelt haast driekwart van de Belgen zich goed geïnformeerd over de risico’s op huidkanker. Dit is
een significant lichte verbetering t.o.v. 2011.
Q3. Hoe geïnformeerd voelt u zich over de risico’s op huidkanker?
Bottom 3
Top 3
2013
74 5%
47%
21%
23%
2%1%
26
4%
30
2011
70
6%
Zeer goed
41%
23%
Goed
Eerder goed
25%
Eerder slecht
Slecht
Zeer slecht
22
Mate van geïnformeerd zijn over risico’s op huidkanker
70% van de Belgen is tevreden over de informatie die hij/zij krijgt over risico’s op huidkanker; dit is een
significante lichte verbetering t.o.v. 2011. Anno 2013 is 30% ontevreden. Zij klagen vooral over het feit dat de
informatie onvoldoende is en niet op een passende wijze wordt meegedeeld.
Q4. In welke mate bent u tevreden of ontevreden over
de informatie die u krijgt over risico’s op huidkanker?
Top 3
67
71
4%
4%
23%
21%
Q5. Waarom bent u ontevreden over de informatie die u
krijgt over de risico’s op huidkanker? De informatie is…
Onvoldoende
Heel tevreden
62%
Niet op passende wijze
meegedeeld
17%
Tevreden
41%
Te ingewikkeld
7%
Niet objectief
6%
Niet interessant
4%
Eerder tevreden
46%
Eerder ontevreden
(n=293)
Ontevreden
28%
Bottom 3
25%
3%
1%
3%
1%
33
29
2011
2013
Heel ontevreden
Onbetrouwbaar
1%
23
Mate van geïnformeerd zijn over risico’s op huidkanker
De helft van de Belgen heeft anno 2013 zelden of nooit iets gezien in de media over huidkanker en het belang
van het beschermen van de huid tegen de zon in de afgelopen 3 maanden*. Media blijven nochtans de
belangrijkste informatiebron (56%), gevolgd door vrienden en familie (29%). De huisarts en apotheker spelen
minder belangrijke rol (circa 10%). Geen significante verschillen t.o.v. 2011.
Q34. Hoe vaak hebt u in afgelopen 3 maanden iets
gezien, gehoord, gelezen in de media over huidkanker en
het belang van het beschermen van de huid tegen zon?
Top 3
11
14
2%
9%
2%
12%
31%
36%
Zeer vaak
Vaak
Af en toe
Q35. Bent u in het afgelopen jaar geïnformeerd over
huidkanker en het belang van het beschermen van de
huid tegen de zon door...?
Media
Bottom 3
58
50
2011
2013
2011
56%
32%
12%
2013
30%
62%
9%
2011
29%
63%
8%
2013
13%
80%
7%
2011
13%
81%
6%
2013
10%
83%
7%
2011
9%
85%
6%
2013
Apotheker
Ja
20%
14%
Huisarts
30%
25%
30%
Vrienden/familie
33%
Zelden
56%
Nee
Weet niet
Nooit
(*) De meting in 2011 vond plaats begin december terwijl deze van 2013 plaatsvond begin oktober.
Dit maakt de referentieperiode (afgelopen 3 maanden) niet volledig vergelijkbaar.
24
Attitude ten opzichte
van zon en Uv-straling
25
Bewustzijn over de gevaren van zonnen
Een grote meerderheid van de Belgen is zich enerzijds bewust over de gevaren van zonnen maar apprecieert
anderzijds ook de ‘positieve’ esthetische gevolgen ervan op het uiterlijk. 44% is voorstander van een verbod op
zonnebanken en haast 8 op 10 is tevens gekant tegen toelating van 16-jarigen onder zonnebank.
Bottom 3
Top 3
Nakijken van huidvlekjes de dermatoloog/huisarts is nuttig
Geniet met mate van zon owv voorkomen teveel blootstelling
Mijn huid wordt vlugger oud wanneer ik in de zon lig
Vermijd intense blootstelling aan zon bij 1ste zonnestralen
Bezorgd dat blootstelling aan zon/ UV straling kanker geeft
De meeste van mijn vrienden vinden bruinen tof
Een bruine huid maakt me meer aantrekkelijk
Met een bruine huid zie ik er gezonder uit
Met zonnecrème hoge factor word ik niet zo makkelijk bruin
Bruine huidskleur na zomervakantie is belangrijk voor mij
Zelfbruinende sprays of crèmes zijn goed alternatief
Het is onwaarschijnlijk dat ik huidkanker krijg in de toekomst
Een bruine huid beschermt me tegen zonnebrand
Zonnebanken moeten verboden worden
Ik vind dat jongeren vanaf 16 jaar naar de zonnebank mogen
Ik verbrand liever dan zonder kleur terug te komen uit vakantie
Gebruik zonnebank is veiliger dan onder de zon te liggen
Base:
1003 Belgen tussen 15 en 65 jaar
95
88
86
75
75
74
72
68
63
51
49
48
44
44
23
20
17
40%
31%
22%
35%
30%
30%
20%
27%
19%
10%
22%
10%
21%
7%
11%
1%5%
2%5%
1%
3%
7%
17%
13%
23%
23%
14%
24%
28%
34%
Helemaal mee eens
Eerder mee eens
Mee oneens
7%
7%
8%
6%
22%
22%
7%
12%
15%
15%
13%
12%
17%
36%
25%
6% 4%
9%
30%
25%
5%2%
21%
31%
31%
17%
18%
35%
2% 11%
5% 3%
13%
32%
30%
16%
15%
36%
13%
3% 10%
10% 2%
2%
38%
14%
6%
27%
39%
25%
10%
8% 2%
2%
33%
27%
3%
1%
0%
32%
29%
24%
8%
24%
10%
15%
14%
27%
34%
23%
26%
Mee eens
Eerder mee oneens
Helemaal mee oneens
6%
5
12
14
25
25
26
28
32
37
49
51
52
56
56
77
80
83
26
Bewustzijn over de gevaren van zonnen
Evolutie
Het bewustzijn over de gevaren van de zon is in grote lijn stabiel gebleven t.o.v. 2011. Meer mensen genieten
met mate van de zon om teveel blootstelling te voorkomen (88% vs. 83%). Het bewustzijn over de gevaren van
de zonnebank is licht maar significant verbeterd: 44% vindt dat zonnebanken moeten verboden worden (vs.
39% in 2011) en meer Belgen vinden niet dat het gebruik van de zonnebank veiliger is dan onder de zon te
liggen (83% vs. 78%).
Dec 2011
Okt 2013
(n=1000)
(n=1003)
83%
Geniet met mate van zon owv voorkomen
teveel blootstelling
17%
88%
12%
39%
Zonnebanken moeten verboden worden
44%
61%
Gebruik zonnebank is veiliger dan onder de
zon te liggen
56%
22%
17%
78%
15-30
Top3%
Man
83%
Bottom3%
Vrouw
31-65
27
Bewustzijn over de gevaren van zonnen
Leeftijd
15-24
25-34
35-44
45-54
55-65
A
B
C
D
E
91
Laten nakijken van huidvlekjes door
de dermatoloog of huisarts is nuttig
93
98 AB
Mijn huid wordt vlugger oud
wanneer ik in de zon lig
85
83
84
86
Een bruine huid maakt me meer
aantrekkelijk
76 E
75 E
77 E
73 E
Ik vermijd een intense blootstelling
aan de zon bij de eerste zonnestralen
72
72
71
79
Een bruine huidskleur hebben na de
zomervakantie is belangrijk voor mij
60 DE
E
61 DE
Het is onwaarschijnlijk dat ik
huidkanker krijg in de toekomst
Een bruine huid beschermt me tegen
zonnebrand
Ik vind dat jongeren vanaf 16 jaar
naar de zonnebank mogen
Ik verbrand liever dan zonder kleur
terug te komen uit vakantie
54
51
42
45
45
42
50
27 E
26
27 DE
25 E
n=181
E
n=193
99 ABD
95
92 ABCD
63
83 ABC
35
47 E
53 B
48
40
43
E
26 E
20
17
19 E
18
12
n=209
n=220
n=200
28
Bewustzijn over de gevaren van zonnen
Geslacht
Vrouwen staan significant ‘positiever’ t.o.v. zonnen omwille van de positieve esthetische gevolgen ervan op
hun uiterlijk dan mannen. Vrouwen zijn echter ook wel meer bezorgd dat blootstelling aan de zon hun kanker
zou geven. Mannen menen significant meer dat een bruine huid hun beschermt tegen zonnebrand (47%).
Top3 %
39%
Zelfbruinende sprays of crèmes zijn goed alternatief
59%
47%
Een bruine huid beschermt me tegen zonnebrand
41%
71%
De meeste van mijn vrienden vinden bruinen tof
78%
45%
Bruine huidskleur na zomervakantie is belangrijk voor mij
57%
70%
Bezorgd dat blootstelling aan zon/ UV straling kanker geeft
80%
68%
Een bruine huid maakt me meer aantrekkelijk
77%
Man
Base:
Vrouw
1003 Belgen tussen 15 en 65 jaar
29
Bewustzijn over de gevaren van zonnen
Huidtype
De gevoeligere huidtypes zijn zich bewust van de gevaren van de zon voor hun huid: zij vermijden het vaakst de
zon bij de 1ste zonnestralen. Zonnecrème hoge factor is vooral misvatting bij gevoeligere huidtypes. Driekwart
van huidtype 2+ associeert bruine huid met aantrekkelijkheid. Mensen met huidtype 1 schatten het risico op
huidkanker het laagst in.
Onwaarschijnlijk dat ik huidkanker krijg in de
toekomst
Top3 %
40%
46%
55%
39%
94%
Vermijd intense blootstelling aan zon bij 1ste
zonnestralen
77%
70%
63%
Type 1
70%
65%
61%
Met zonnecrème hoge factor word ik niet zo
makkelijk bruin
45%
Type 2
32%
44%
47%
48%
Een bruine huid beschermt me tegen zonnebrand
57%
73%
74%
71%
Een bruine huid maakt me meer aantrekkelijk
Type 3
49%
67%
73%
71%
Met een bruine huid zie ik er gezonder uit
Bruine huidskleur na zomervakantie is belangrijk
voor mij
Base:
Type 4+
30%
49%
58%
63%
1003 Belgen tussen 15 en 65 jaar
30
Bewustzijn over de gevaren van zonnen
Taalgroep
NL-taligen lijken zich minder bewust over de gevaren van een zonnebank: zij zijn minder gekant t.o.v. een
verbod van zonnebanken; zij vinden vaker dat jongeren vanaf 16 al onder de zonnebank mogen. Zij denken ook
vaker dat zonnebank veiliger is dan onder de zon te liggen. FR-taligen vinden dan weer vaker bruinen tof en
menen er gezonder uit te zien met een bruine huid. Zij schatten de kans op huidkanker kleiner in.
Jongeren vanaf 16 jaar mogen naar de zonnebank
Top3 %
39%
49%
Zonnebanken moeten verboden worden
28%
17%
Bezorgd dat blootstelling aan zon/ UV straling kanker geeft
72%
79%
De meeste van mijn vrienden vinden bruinen tof
70%
80%
43%
Onwaarschijnlijk dat ik huidkanker krijg in de toekomst
Gebruik zonnebank is veiliger dan onder de zon te liggen
54%
20%
15%
65%
71%
Met een bruine huid zie ik er gezonder uit
52%
44%
Zelfbruinende sprays of crèmes zijn goed alternatief
67%
58%
Met zonnecrème hoge factor word ik niet zo makkelijk bruin
Verbrand liever dan zonder kleur terug te komen uit vakantie
17%
23%
NL
FR
31
Bewustzijn over de gevaren van zonnen
Zonvakanties
Het lijkt erop dat een bruine huidskleur bekomen de motivatie is om op zonvakantie te gaan:
zonvakantiegangers menen sterker dan niet zonvakantiegangers dat een bruine huidskleur er gezonder uitziet.
Een bruin kleurtje na de zomer is belangrijk voor hun, de activiteit op zich vinden zij tof. Zij verbranden
significant vaker liever dan zonder kleur uit vakantie te komen.
Top3 %
79%
Een bruine huid maakt me meer aantrekkelijk
56%
Bruine huidskleur na zomervakantie is belangrijk
voor mij
60%
26%
74%
Met een bruine huid zie ik er gezonder uit
50%
80%
De meeste van mijn vrienden vinden bruinen tof
Verbrand liever dan zonder kleur terugkomen uit
vakantie
59%
22%
14%
Vermijd intense blootstelling aan zon bij 1ste
zonnestralen
73%
81%
Zonvakanties
Base:
Geen zonvakanties
1003Belgen tussen 15 en 65 jaar
32
Bewustzijn over de gevaren van zonnen
Zonnebank
Zonnebankbezitters staan een pak positiever t.o.v. het toelaten van 16-jarigen onder de zonnebank en zijn
significant meer gekant tegen een verbod van zonnebanken. Zij menen vaker dat het gebruik van een
zonnebank veiliger is, zij achten de kans op huidkanker in de toekomst kleiner in en zijn minder vaak (!) bezorgd
dat blootstelling aan de zon hun kanker geeft.
Top3 %
49%
Jongeren vanaf 16 jaar mogen naar de zonnebank
22%
Zonnebanken moeten verboden worden
20%
45%
Gebruik zonnebank is veiliger dan onder de zon te
liggen
36%
17%
Bezorgd dat blootstelling aan zon/ UV straling kanker
geeft
69%
75%
Zonnebank
Base:
Geen zonnebank
1003 Belgen tussen 15 en 65 jaar
33
Gedrag inzake zon en
Uv-straling
34
Zonvakantie en/of zonnebaden in eigen land
73% van de Belgen is de voorbije 5 jaar minstens 1 keer op zonvakantie geweest. Jongeren, gezinnen met
kinderen en Franstaligen maken vaker zonvakanties. 52% van de Belgen zonnebaadt zelden of nooit tijdens de
zomer in België. Circa 10% doet dit altijd tot meestal, 16% vaak en 22% soms.
Q8. Hoeveel keer bent u de voorbije 5 jaar
op zonnevakantie geweest naar het buitenland?
12%
13%
Meer dan 5 keer
13%
16%
5 keer
7%
6%
12%
11%
16%
15%
15%
13%
27%
2011
2013
2%
9%
10%
12%
16%
Altijd
Meestal
4 keer
24%
22%
Vaak
3 keer
Soms
2 keer
1 keer
25%
Q12. Hoe vaak hebt u in België tijdens de afgelopen
zomerperiode zitten ZONNEBADEN?
0 keer
32%
15-44
45-65
Met kids
Zonder kids
NL
FR
22%
34%
22%
31%
34%
18%
29%
Zelden
21%
23%
2011
2013
Nooit
35
Zonnebank
47% van de Belgen heeft ooit al onder zonnebank gelegen. Voor meer dan 1 op 5 is het al meer dan 5 jaar
geleden. Driekwart van zij die zonnebank gebruiken deden dit voor de eerste keer na de leeftijd van 18; 5% was
jonger dan 16 jaar. Driekwart van de zonnebankgebruikers doen dit op een bepaalde periode van het jaar. Zij
die meer dan 20x per jaar naar zonnebank gaan, beperkt zich tot 6% van de zonnebankgebruikers.10% van de
Belgen gaat minstens 5 x per jaar naar de zonnebank (in 2011: 13%).
Q27. Hebt u ooit al onder een zonnebank gelegen?
Nee
Ja, > 5 jaar geleden
Ja, < 1 jaar geleden
Ja, 2 - 5 jaar geleden
Ja, 1 - 2 jaar geleden
49%
53%
22%
22%
14%
10%
8%
8%
7%
6%
Jonger dan16 jaar oud
76%
Base: (2011) 127 Belgen; (2013) 96
72%
28%
74%
76%
2011
2013
1%
Base: (2011) n=513; (2013)n=469 Belgen ooit onder zonnebank
Q30. Als u onder een zonnebank gaat, is dat eerder …
24%
21%
19%
Ouder dan 18 jaar oud
Weet niet
Op een bepaalde periode
van het jaar
Gemiddelde
26 jaar
4%
5%
16 tot 18 jaar oud
2011
2013
Base: (2011) n=1000; (2013) n=1003Belgen tussen 15 en 65 jaar
Geregeld, het hele jaar
door
Q28. Leeftijd eerste keer naar de zonnebank?
2011
2013
Q29. Hoeveel keer per jaar gaat u gemiddeld onder de
zonnebank?
57%
Zelden naar zonnebank
61%
27%
Tussen 5 à 10 keer per jaar
Tussen 11 à 20 keer per jaar
Meer dan 20 keer per jaar
24%
13%
2011
2013
9%
3%
6%
Base: 293 Belgen ooit onder zonnebank
36
Zonnebankgebruikers
Profiel
De zonnebankgebruiker laat zich typeren als 35-44 jarige, vrouwelijk en vakantieganger.
T.o.v. 2011 is het aantal regelmatige zonnebankgebruikers significant gedaald van 13% naar 10%.
Gaan minstens 5 x per jaar naar zonnebank:
12,7% van de Belgen in 2011, nog slechts 9,6 % in 2013
Zonnebankgebruikers Zonnebankgebruikers
2011
2013
Totale steekproef
Base
n=127
n=96
n=1003
13%
10%
15-24
20%
15%
18%
25-34
23%
16%
19%
35-44
28%
31%
21%
45-54
23%
24%
22%
55-65
7%
15%
20%
Man
35%
28%
50%
Vrouw
65%
72%
50%
Zonvakantie
43%
86%
73%
Geen zonvakantie
45%
14%
27%
Vlaanderen
56%
55%
58%
Brussel
6%
13%
10%
Wallonië
38%
32%
32%
Type 1
6%
3%
5%
Type 2
73%
61%
66%
Type 3
15%
28%
24%
Type 4
6%
7%
6%
37
Waarom onder de zonnebank?
De voornaamste reden om onder de zonnebank te gaan is ‘bruin worden’ (50%) gevolgd door het willen
onderhouden van het bruine kleurtje (46%) en het willen voorbereiden van de huid op een buitenlandse
zonvakantie (39%). Een motivatie die gebaseerd is op een misvatting. T.o.v. 2011 heeft onder de zonnebank
gaan om bruin te worden aan belang ingebonden (69% in 2011 vs. 50% in 2013) daar waar het zich er beter
door voelen aan belang (23% in 2011 vs. 36% in 2013) heeft toegenomen .
Q31. Wat is de voornaamste reden om onder de zonnebank te gaan? Max. 3 antwoorden mogelijk.
Bruin worden
31%
Bruin blijven
9%
Huid voorbereiden op buitenlandse zonvakantie
42%
36%
29%
35%
Ik voel me er beter door
4%
Om tijdens de zomermaanden minder snel te verbranden
8%
Ik word er mooier van
5%
11%
2%
11%
2%
7%
Om het gebrek aan licht in de wintermaanden op te
vangen
Voor specifieke gelegenheden zoals feestjes
Ik vind het fijn
Om het gebrek aan vitamine D op te vangen
Andere
Base:
Zonnebankgebruikers (n=96)
16%
2011
69%
2011
23%
46%
39%
36%
24%
50%
31%
26%
22%
16%
3%7%
15%
1%
5%
15%
4%
4% 5%
 In de 1ste plaats  In de 2de plaats  In de 3de plaats
38
Zonnebank
55% van de frequente zonnebankgebruikers doet een UV bril aan onder de zonnebank. Amper 1 op 3 doet een
beschermende crème aan voor onder de zonnebank, en 14% een gewone zonnecrème voor onder de zon. Circa
10% brengt bijkomend een product aan om sneller te bruinen. 6% van Belgen bezit een zonnebank thuis. Dit
cijfer is stabiel gebleven t.o.v. 2011.
Q32. Gebruikt u het volgende om onder de zonnebank
te gaan? % Ja
Q33. Bezit u thuis een zonnebank?
63%
UV-bril
86%
Nee, nooit gehad
55%
88%
36%
Beschermende crème voor
onder zonnebank
Product om sneller te
bruinen
33%
2011
2013
8%
Nee, nu niet meer
2011
2013
7%
14%
11%
6%
Gewone zonnecrème voor
onder de zon
9%
14%
Base: (2011) Belgen die minstens 5 x/jaar naar zonnebank gaan (n=127)
(2013) (n=96 )
Ja
4%
Base: (2011) 1000 Belgen tussen 15 en 65 jaar; (2013) 1003
39
Zonnebrand
Evolutie
Meer dan de helft van de Belgen liep het afgelopen jaar een lichte zonnebrand op, meer dan 10 % werd goed
rood met een ongemakkelijk gevoel tot gevolg en 2% liep ernstige zonnebrand op. Lichte zonnebrand zonder al
te veel pijn komt meermaals per jaar voor, ernstige vormen van zonnebrand is vaker eenmalig. T.o.v. 2011
merken we geen verschillen op.
Q21. Bent u in de afgelopen 12 maanden
als volgt door de zon verbrand?
Q22. Hoeveel keer bent u de afgelopen 12 maanden
als volgt door de zon verbrand...
Dec 2011
Mijn huid is
lichtrood geworden
52% (n=522)
Huid goed rood geworden,
ongemakkelijk gevoel, pijn tot
min 12 u na blootstelling zon
13%
Zwaar verbrand, rillingen, 2%
blaren, misselijkheid, koorts
Base: 1000 Belgen tussen 15 en 65 jaar
Mijn huid is
lichtrood geworden
Huid goed rood geworden,
ongemakkelijk gevoel, pijn tot
min 12 u na blootstelling zon
12%
35%
Huid goed rood geworden,
ongemakkelijk gevoel, pijn tot
min 12 u na blootstelling zon
Mijn huid is
lichtrood geworden
59%
50%
1
Okt 2013
52% (n=518)
Zwaar verbrand, rillingen, 3%
blaren, misselijkheid, koorts
Base: 1003 Belgen tussen 15 en 65 jaar
(n=131)
Mijn huid is
lichtrood geworden
>1
43%
42%
3%
8%
Weet niet
57%
(n=117)
Huid goed rood geworden,
ongemakkelijk gevoel, pijn tot
min 12 u na blootstelling zon
56%
44%
Base: Respondenten die verbrand zijn door de zon
40
Mensen met zonnebrand
Profiel
Lichte zonnebrand overkomt zowel jong als oud, zowel man als vrouw; zowel zonvakantiegangers als nietzonvakantiegangers; het overkomt vaker mensen met een huidtype 2. Zonnebrand waarbij de huid goed rood
wordt ,overkomt jongeren vaker alsook, zonvakantiegangers en mensen met huidtype 2.
Lichte
zonnebrand
Huid goed
rood
Totale steekproef
Base
n=518
n=117
n=1000
15-24
20%
32%
18%
25-34
22%
21%
20%
35-44
23%
28%
23%
45-54
21%
15%
22%
55-65
15%
4%
18%
Man
50%
42%
50%
Vrouw
50%
58%
50%
Zonvakantie
75%
87%
74%
Geen zonvakantie
25%
13%
26%
Vlaanderen
55%
54%
58%
Brussel
10%
13%
10%
Wallonië
34%
33%
32%
Type 1
6%
10%
6%
Type 2
70%
71%
55%
Type 3
21%
15%
33%
Type 4
3%
3%
6%
41
Zonnebrand
Evolutie
57% van de gevallen van zonnebrand doet zich voor in België. In 7 op 10 gevallen gebeurt het tijdens een
openluchtactiviteit. De meeste gevallen van zonnebrand doen zich voor in het binnenland tijdens een
openluchtactiviteit, gevolgd door tevens een openluchtactiviteit tijdens buitenlandse vakantie.
Dec 2011
(n=556)
Sep 2013
(n=554)
Q23. In België of in het buitenland?
België
55%
Buitenland
57%
45%
43%
Q24. Aan het zonnebaden of tijdens
openluchtactiviteit?
Openluchtactiviteit
72%
70%
Zonnebaden
28%
30%
RANKING, WAAR EN WANNEER GROOTSTE
KANS OP ZONNEBRAND
In België tijdens openluchtactiviteit
In buitenland tijdens openluchtactiviteit
In buitenland tijdens zonnebaden
In België tijdens zonnebaden
Base:
47%
44%
25%
26%
19%
11%
19%
9%
Belgen die zonnebrand opliepen
42
Beschermingsmaatregelen
Evolutie
Drie kwart van de Belgen beschermt zich tegen de zon door het aanbrengen van zonnecrème. Een beperkte
blootstelling aan de zon is het tweede meest voorkomende beschermingsmiddel alsook de warmste uren van
de dag vermijden.
Q6. Wat doet u in het algemeen om u
te beschermen tegen de zon?
Zonnecrème / insmeren
Zonnecrème met hoge factor (30+)
Zonnecrème met lage of gemiddelde factor (<=20)
Regelmatig insmeren van zonnecrème
Beperkte blootstelling aan zon / niet lang zonnebaden
In de schaduw blijven / volle / felle zon vermijden
De warmste uren vermijden / niet 's namiddags
Binnenblijven / niet in de zon gaan zitten of liggen
Een pet / hoed dragen
Een kledingstuk dragen (t-shirt)
Een zonnebril dragen
Geleidelijk aan zon blootstellen
Onder een zonnescherm blijven
Eerst zonnebank
Aftersun
Niets / bescherm me niet
Andere
Weet niet
Dec 2011
(n=1000)
Okt 2013
(n=1003)
45%
48%
19%
2%
15%
2%
9%
21%
16%
16%
16%
10%
9%
3%
3%
1%
1%
1%
5%
3%
1%
9%
15%
18%
16%
15%
14%
10%
4%
1%
2%
Zonnecrème
75% vs. 74%
Zon vermijden
69% vs. 64%
1%
5%
3%
1%
43
Beschermingsmaatregelen
Tijdens een buitenlandse vakantie en het zonnebaden in eigen land beschermt de Belg zich tegen de zon
voornamelijk door het gelaat en onbedekte lichaamsdelen in te smeren met zonnecrème en door het dragen
van een zonnebril. Kleding dragen die schouders en dijen beschermen zijn vooral populair bij
openluchtactiviteiten.
Q10, Q13, Q15. Kunt u aangeven met welke regelmaat u het volgende deed?
BUITENLANDSE
ZONVAKANTIE
ZONNEBADEN
OPENLUCHTACTIVITEIT
(n=742)
(n=485)
(n=1003)
In %
Gezicht insmeren met zonnecrème 6 4 11 18
Onbedekte lichaamsdelen
met zonnecrème insmeren 6 3 10
20
24
37
6 8 16
26
35
7 7
32
14 8 11
Zonnebril met UV-werende glazen dragen 12 6 11 18
De schaduw opzoeken tussen 12 en 15 uur 37 18
Insmeren herhalen na zwemmen/sterke
7 8 17
transpiratie
Insmeren minimum om de 2 uur herhalen 7 9
Kleding die schouders en dijen beschermen 4 9
19
Kleding die armen en
benen volledig bedekken
24
29
22
25
12 12
21
24
10 15
23
9
25
29
26
17
18
20
Nooit
12
17
20
11 8 3
Zelden
21
35
23
22
20
17
17
22
18
6 12
27
22
23
25
21
19
18
23
22
23
Zonnehoed/zonnepet dragen 15 14
21
24
17
17
26
Soms
15 13
20
17
22
15
13
20
20
26
16
9 13
19
20
8 12
18
20
21
17
20
18
22
19
25
19
13
19
20
Vaak
8
20
21
10 6 4
22
Meestal
20
14
20
28
20
15 12 10
23
25
14
24
22
20
19
16
18
19
22
5 9 16
12
18
19
15
13 10
28
18
16
22
16
12
14 10 4
Altijd
44
Beschermingsmaatregelen
Tijdens een buitenlandse vakantie en het zonnebaden in eigen land beschermt de Belg zich tegen de zon
voornamelijk door het gelaat en onbedekte lichaamsdelen in te smeren met zonnecrème en door het dragen
van een zonnebril. Kleding dragen die schouders en dijen beschermen zijn vooral populair bij
openluchtactiviteiten.
Q10, Q13, Q15. Kunt u aangeven met welke regelmaat u het volgende deed?
BUITENLANDSE
ZONVAKANTIE
ZONNEBADEN
OPENLUCHTACTIVITEIT
(n=733)
(n=485)
(n=1003)
In %
Gezicht insmeren met zonnecrème 10 11
79
14
16
71
28
20
52
Onbedekte lichaamsdelen
met zonnecrème insmeren 9 10
81
14
18
67
28
20
52
67
25
Zonnebril met UV-werende glazen dragen
18
De schaduw opzoeken tussen 12 en 15 uur
37
Insmeren herhalen na zwemmen/sterke
15
transpiratie
Insmeren minimum om de 2 uur herhalen
11
71
18
17
22
72
11
18
21
69
24
61
20
20
43
39
19
66
25
23
52
Kleding die schouders en dijen beschermen 13
23
65
26
25
49
Kleding die armen en
benen volledig bedekken
29
19
58
37
52
20
22
Nooit + Zelden
19
61
Soms
14
20
20
61
20
37
23
16
36
44
62
20
55
16
Zonnehoed/zonnepet dragen
13
38
71
20
50
44
22
28
Vaak + Meestal + Altijd
45
Beschermingsmaatregelen
Evolutie
T.o.v. 2011 merken we weinig tot geen verandering op het vlak van de maatregelen die mensen nemen om zich
te beschermen tegen de zon. To.v. 2011 zouden iets meer mensen hun gezicht insmeren met zonnecrème
tijdens het zonnebaden.
Q10, Q13, Q15. Kunt u aangeven met welke regelmaat u het volgende deed?
% Top 3
(Vaak+Meestal+Altijd)
Base:
BUITENLANDSE
ZONVAKANTIE
Dec 2011
Okt 2013
ZONNEBADEN
OPENLUCHTACTIVITEIT
Dec 2011
Okt 2013
Dec 2011
Okt 2013
(n=742)
(n=733)
(n=468)
(n=485)
(n=1000)
(n=1003)
Gezicht insmeren met zonnecrème
80%
79%
65%
71%
51%
52%
Onbedekte lichaamsdelen met zonnecrème insmeren
80%
81%
64%
67%
49%
52%
Zonnebril met UV-werende glazen dragen
71%
71%
63%
67%
60%
62%
De schaduw opzoeken tussen 12 en 15 uur
68%
72%
59%
61%
60%
61%
Insmeren herhalen na zwemmen/sterke transpiratie
67%
69%
53%
55%
36%
37%
Insmeren minimum om de 2 uur herhalen
63%
66%
50%
52%
38%
38%
Kleding die schouders en dijen beschermen
66%
65%
47%
49%
70%
71%
Zonnehoed/zonnepet dragen
53%
52%
44%
44%
43%
44%
Kleding die armen en benen volledig bedekken
24%
22%
23%
20%
31%
28%
Belgen tussen 15 en 65 jaar
46
Kinderen, zon en Uvstraling?
47
Zonnebrand bij kinderen
Evolutie
Een vijfde van de kinderen loopt lichte zonnebrand op tijdens de zomermaanden, bij 5% werd de huid goed
rood met ongemakkelijk gevoel tot gevolg; in 2 op 3 gevallen gaat het om een eenmalig gebeuren. Lichte
zonnebrand doet zich nog maar in 3 op 10 gevallen meermaals voor. In 2011 was dat nog 6 op 10.
Q25. Is uw jongste kind in de afgelopen 12 maanden
als volgt door de zon verbrand? % Ja
Dec 2011
(n=239)
Mijn huid is
lichtrood geworden
Huid goed rood geworden,
ongemakkelijk gevoel, pijn tot
min 12 u na blootstelling zon
Q22. Hoeveel keer is uw jongste kind de afgelopen 12
maanden als volgt door de zon verbrand...
23%
3%
(n=55)
(n=7)
Zwaar verbrand, rillingen,
0%
blaren, misselijkheid, koorts
21%
5%
Zwaar verbrand, rillingen,
2%
blaren, misselijkheid, koorts
Base:
(n=56)
(n=12)
35%
Huid goed rood geworden,
ongemakkelijk gevoel, pijn tot
min 12 u na blootstelling zon
Okt 2013
(n=266)
Mijn huid is
lichtrood geworden
Huid goed rood geworden,
ongemakkelijk gevoel, pijn tot
min 12 u na blootstelling zon
Mijn huid is
lichtrood geworden
50%
1
Mijn huid is
lichtrood geworden
Huid goed rood geworden,
ongemakkelijk gevoel, pijn tot
min 12 u na blootstelling zon
59%
>1
3%
42%
8%
Weet niet
68%
32%
67%
33%
Belgen met kids
48
Beschermingsmaatregelen t.o.v. kids
Tijdens een buitenlandse zonvakantie en zonnebaden in eigen land smeren 8 op 10 ouders hun kids altijd tot
vaak in met een zonnecrème met factor 50+, dit gebeurt minder tijdens openluchtactiviteiten. Het aandoen
van een petje wordt ook goed opgevolgd (7/10) alsook het in de schaduw laten spelen tss 12u en 15u.
Minimum om de 2 u insmeren met zonnecrème gebeurt goed in buitenland, maar minder tijdens zonnebaden
en OLA. Kinderen in T-shirt laten zwemmen is minder ingeburgerd.
Q11,Q14,Q16. Kunt u aangeven met welke regelmaat u het volgende deed om uw kind te beschermen tegen zonnebrand?
BUITENLANDSE
ZONVAKANTIE
ZONNEBADEN
OPENLUCHTACTIVITEIT
(n=211)
(n=145)
(n=266)
In %
Insmeren met zonnecrème met factor >=50 306 11
22
Een petje/zonnehoed aandoen 5 4 9 13
27
In de schaduw laten spelen tss 12u en 15u 5 8 9
Minimum om de 2u insmeren
3210
met zonnecrème
21
19
Opnieuw insmeren als ze uit water komen,
4 4 16
zelfs indien waterbestendige crème
Nooit lang in blootje of zwemkledij laten
6 6 13
lopen
Insmeren met zonnecrème 30m alvorens
6 9 14
in zon
In T-shirt laten zwemmen
23
58
6 4 10 14
43
23
18
18
17
18
9 8 10 14
34
28
37
26
27
26
24
46
28
10 3 13
31
19
11 4 10 16
25
34
26
9 7 10
23
20
30
18
30
NVT
17
27
NVT
20
27
9 11 11
29
12 12 13
28
10 13 13
Zelden
34
21
19
17
12 15
Soms
15
8 6 16
36
20
32
26
20
7 8 13
10 12 13
Nooit
20
12 8 15
Meestal
25
21
15 12 14
13 11
Vaak
21
18
19
19
24
24
22
NVT
Altijd
49
Beschermingsmaatregelen t.o.v. kids
Tijdens een buitenlandse zonvakantie en zonnebaden in eigen land smeren 8 op 10 ouders hun kids altijd tot
vaak in met een zonnecrème met factor 50+, dit gebeurt minder tijdens openluchtactiviteiten. Het aandoen
van een petje wordt ook goed opgevolgd (7/10) alsook het in de schaduw laten spelen tss 12u en 15u.
Minimum om de 2 u insmeren met zonnecrème gebeurt goed in buitenland, maar minder tijdens zonnebaden
en OLA. Kinderen in T-shirt laten zwemmen is minder ingeburgerd.
Q11,Q14,Q16. Kunt u aangeven met welke regelmaat u het volgende deed om uw kind te beschermen tegen zonnebrand?
BUITENLANDSE
ZONVAKANTIE
ZONNEBADEN
OPENLUCHTACTIVITEIT
(n=211)
(n=145)
(n=266)
In %
Insmeren met zonnecrème met factor >=50 3 6
91
Een petje/zonnehoed aandoen 9 9
82
In de schaduw laten spelen tss 12u en 15u 13 9
Minimum om de 2u insmeren
6 10
met zonnecrème
78
84
Opnieuw insmeren als ze uit water komen,
8 16
zelfs indien waterbestendige crème
77
Nooit lang in blootje of zwemkledij laten
12 13
lopen
41
75
75
15 10
15 13
72
14
16 10
74
20
35
Nooit + Zelden
Base:
12 13
73
71
24
81
17 10
74
Insmeren met zonnecrème 30m alvorens
15 14
in zon
In T-shirt laten zwemmen
10 10
11
20
15
63
23
13
63
15
65
NVT
13
Soms
70
69
24
46
16
NVT
27
39
14
59
NVT
Vaak + Meestal + Altijd
Belgen met kids (n=239
50
Beschermingsmaatregelen t.o.v. kids
Evolutie
T.o.v. 2011 merken we weinig tot geen verandering op het vlak van de maatregelen die mensen nemen om hun
kinderen te beschermen tegen de zon. To.v. 2011 zouden minder mensen hun kinderen een petje of zonnehoed
aandoen (86% vs. 73%).
Q11,Q14,Q16. Kunt u aangeven met welke regelmaat u het volgende deed om uw kind te beschermen tegen zonnebrand?
% Top 3
(Vaak+Meestal+Altijd)
Base:
BUITENLANDSE
ZONVAKANTIE
Dec 2011
Okt 2013
ZONNEBADEN
OPENLUCHTACTIVITEIT
Dec 2011
Okt 2013
Dec 2011
Okt 2013
(n=190)
(n=211)
(n=109)
(n=145)
(n=239)
(n=266)
Insmeren met zonnecrème met factor >=50
88%
91%
86%
81%
76%
75%
Een petje/zonnehoed aandoen
87%
82%
86%
73%
79%
75%
In de schaduw laten spelen tss 12u en 15u
84%
78%
81%
72%
71%
70%
Minimum om de 2u insmeren met zonnecrème
Opnieuw insmeren als ze uit water komen,
zelfs indien waterbestendige crème
Nooit lang in blootje of zwemkledij laten lopen
84%
84%
70%
74%
65%
65%
78%
77%
74%
69%
NVT
NVT
80%
74%
69%
63%
NVT
NVT
Insmeren met zonnecrème 30m alvorens in zon
73%
71%
74%
63%
63%
59%
In T-shirt laten zwemmen
41%
35%
44%
39%
NVT
NVT
Belgen met kids
51
Mensen met
beroepsactiviteit in
buitenlucht?
52
Mensen met beroepsactiviteit buiten
1 op 10 Belgen heeft een baan waarbij hij/zij buiten dient te werken tijdens de zomer. Meer dan 90% onder
hen werkt minder dan 3u per dag buiten. Amper 8% werkt nooit op het warmste moment van de dag. 20%
werkt tss 2 à 3 u tss 12u en 15u, 36% werkt dan 1 à 2u.
Q17. Hebt u een baan waarbij u tijdens de zomermaanden buiten (in de openlucht) dient te werken?
Ja
9
PROFIEL
35-44
Man
33%
74%
Q18. Beschouw nu een typische werkdag tijdens de
zomer, hoeveel uur werkt u gemiddeld buiten?
53
1 à 3 uur
4 à 5 uur
Nee
91
93
Meer dan 5 uur
(n=92)
Base: 1000 Belgen tussen 15 en 65 jaar
Q19. Hoeveel uur werkt u gem. buiten tss 12 en 15u?
2 à 3 uur
1 à 2 uur
30 min à 1 uur
<30 min
Nooit
20%
36%
20%
16%
8%
Base: Belgen die tijdens zomermaanden buiten werken (n=92)
53
Beschermingsmaatregelen
Buitenwerkers nemen tijdens de zomer het meest hun toevlucht tot het dragen van kledij om het lichaam te
beschermen tegen de zon (78%),het dragen van een zonnebril (56%) en zonnepet (52%). Het gebruik van
zonnecrème is zeer slecht ingeburgerd bij deze doelgroep. Haast de helft onder hen zoekt zelden of nooit de
schaduw op tijdens het warmste moment van de dag.
Q20. Beschouw nu een typische werkdag tijdens de maanden april/mei tot en met september/oktober. Kunt u
aangeven met welke regelmaat u het volgende deed wanneer u buiten werkte tussen 12 en 15 uur en de zon scheen?
In %
Kleding dragen die schouders en dijen beschermen
8
Zonnebril met UV-werende glazen
Zonnepet
Kleding dragen die armen en benen bedekken
Schaduw opzoeken tussen 12u en 15u
Gezicht insmeren met zonnecrème
Onbedekte lichaamsdelen insmeren met zonnecrème
8
20
22
24
18
28
4
12
20
18
28
38
8
Insmeren min om 2 u herhalen
46
Zelden
16
10
26
10
12
14
18
12
20
18
4 10
20
16
8
16
6
10
20
Soms
28
16
20
42
46
34
12
20
Insmeren steeds herhalen na sterke transpiratie
Nooit
Base:
6
Vaak
8
12
12
8
6
10
12
10
10
10
10
Meestal
Altijd
Belgen die tijdens zomermaanden buiten werken (n=92)
54
Beschermingsmaatregelen
Buitenwerkers nemen tijdens de zomer het meest hun toevlucht tot het dragen van kledij om het lichaam te
beschermen tegen de zon (78%),het dragen van een zonnebril (56%) en zonnepet (52%). Het gebruik van
zonnecrème is zeer slecht ingeburgerd bij deze doelgroep. Haast de helft onder hen zoekt zelden of nooit de
schaduw op tijdens het warmste moment van de dag.
Q20. Beschouw nu een typische werkdag tijdens de maanden april/mei tot en met september/oktober. Kunt u
aangeven met welke regelmaat u het volgende deed wanneer u buiten werkte tussen 12 en 15 uur en de zon scheen?
In %
Kleding dragen die schouders en dijen beschermen
14
8
78
Zonnebril met UV-werende glazen
40
Zonnepet
40
Kleding dragen die armen en benen bedekken
Schaduw opzoeken tussen 12u en 15u
56
8
38
52
20
48
Gezicht insmeren met zonnecrème
42
12
58
40
4
38
Onbedekte lichaamsdelen insmeren met zonnecrème
62
8
Insmeren steeds herhalen na sterke transpiratie
62
10
Insmeren min om 2 u herhalen
Nooit + Zelden
Base:
4
66
30
28
8
Soms
26
Vaak + Meestal + Altijd
Belgen die tijdens zomermaanden buiten werken (n=92)
55
Beschermingsmaatregelen
Evolutie
Het gedrag van buitenwerkers is t.o.v. 2011 onveranderd gebleven; afgelopen zomer zouden meer
buitenwerkers zich minder hebben beschermd door het dragen van kledij die armen en benen bedekken (57%
vs. 42% in 2013).
Q20. Beschouw nu een typische werkdag tijdens de maanden april/mei tot en met september/oktober. Kunt u
aangeven met welke regelmaat u het volgende deed wanneer u buiten werkte tussen 12 en 15 uur en de zon scheen?
Dec 2011
Okt 2013
(n=92)
(n=92)
In %
Kleding dragen die schouders en dijen beschermen
Kleding dragen die armen en benen bedekken
15
17
68
24
19
14
57
78
38
Zonnebril met UV-werende glazen
34
19
47
40
Zonnepet
33
23
45
40
Onbedekte lichaamsdelen insmeren met zonnecrème
55
Gezicht insmeren met zonnecrème
53
Schaduw opzoeken tussen 12u en 15u
19
19
40
66
Insmeren min om 2 u herhalen
64
15
15
56
8
52
62
48
33
19
21
Soms
42
4
8
58
29
28
Insmeren steeds herhalen na sterke transpiratie
20
27
Nooit + Zelden
Base:
8
30
4
38
12
62
66
40
10
8
28
26
Vaak + Meestal + Altijd
Belgen die tijdens zomermaanden buiten werken (n=92)
56
Verband kennis,
attitude en gedrag?
57
Verband attitude, kennis en gedrag
Attitudescore
In algemeen: helemaal mee (on)eens (+3), mee (on)eens (+2), eerder mee (on)eens(+1)
Bruine huid meer aantrekkelijk ‘helemaal mee oneens (+3), mee oneens (+2), eerder mee oneens(+1)
Bruine huid ziet er gezonder uit ‘helemaal mee oneens (+3), mee oneens (+2), eerder mee (+1)
Huid vlugger oud ‘helemaal mee eens (+3), mee eens (+2) or eerder mee eens’ ( +1)
Bezorgd blootstelling huid zon kanker ‘helemaal mee eens (+3), mee eens (score +2) or eerder mee eens’ ( +1)
16 jaar mag onder zonnebank ‘helemaal mee oneens (+3), mee oneens (+2)or eerder mee (+1)
Zelfbruiners goed alternatief) ‘helemaal mee eens (+3), mee eens (+2) or eerder mee eens’ ( +1)
Bruine huid beschermt tegen zonnebrand ‘helemaal mee oneens (+3), mee oneens (+2)or eerder mee oneens(+1)
Hoge factor zonnecrème niet makkelijk bruinen ‘helemaal mee oneens (+3), mee oneens (+2)or eerder mee oneens(+1)
Geniet met mate zon ‘helemaal mee eens (+3), mee eens (+2) or eerder mee eens’ (+1)
Vermijd intense blootstelling ‘helemaal mee eens (+3), mee eens (+2) or eerder mee eens’ ( +1)
Vrienden vinden bruinen tof ‘helemaal mee oneens (+3), mee oneens (+2)or eerder mee oneens(+1)
Gebruik zonnebank veiliger ‘helemaal mee oneens (+3), mee oneens (+2)or eerder mee oneens
Onwaarschijnlijk huidkanker in toekomst ‘helemaal mee oneens (+3), mee oneens (+2)or eerder mee oneens(+1)
Bruine kleur na zomer belangrijk ‘helemaal mee oneens (+3), mee oneens (+2)or eerder mee oneens(+1)
Verbrand liever ‘helemaal mee oneens (+3), mee oneens (+2)or eerder mee oneens(+1)
Zonnebanken verboden ‘helemaal mee eens (+3), mee eens (+2) or eerder mee eens’ (+1)
Vlekjes nakijken nuttig ‘helemaal mee eens (+3), mee eens (+2) or eerder mee eens’ (+1)
Attitudescore
voor de
populatie
Elk antwoord krijgt een bepaalde score.
Deze scores worden opgeteld en
omgezet naar de attitudescore.
Zeer positief
Positief
4%
4%
55%
53%
Negatief
Zeer negatief
2011
2013
23%
25%
19%
19%
58
Verband attitude, kennis en gedrag
Kennisscore
Q2 (1x smeren per dag ok): ALS ‘onwaar’ (+1)
Q2(herhaaldelijke zonnebrand kinderjaren invloed kans huidkanker): ALS ‘waar’ (+1)’
Q2(zonnecrème=eindeloos blijven zwemmen): ALS ‘onwaar’ (+1)
Q2(voorbruinen zonnebank = minder snel verbranden onder zon): ALS ‘onwaar’ (+1)
Q2(in schaduw kan je niet verbranden): ALS ‘onwaar’ (+1)
Q2(zonnecrème hoge factor = langer in zon blijven): ALS ‘waar’ (+1)
Q2(lichte zonnebrand beschadigd huid blijvend): ALS ‘waar’ (+1)
Q2(sneller donkerbruin door eerst te verbranden): ALS ‘onwaar’ (+1)
Q2(ihoe sneller je bruint, hoe sneller kleur verdwijnt): ALS ‘waar’ (+1)
Q2(verdachte huidvlekken controleren vermindert kans op huidkanker): ALS ‘waar’ (+1)
Deze scores worden
opgeteld en omgezet
naar de kennisscore
Q3 (mate geïnformeerd risico huidkanker): ‘zeer goed, goed, eerder goed) (+1)
Q7: beschermingsmaatregelen ‘helemaal mee eens (+3), mee eens (+2) or eerder mee
eens (+1)
Q34 (in afgelopen 3 mnd in media huidkanker: ALS ‘zeer vaak,vaak of af en toe’ (+ 1)
Q35 (huisarts, apotheker, media, vrienden): ‘ja’ (+ 1) ‘score +0
Kennisscore
voor de
populatie
18%
18%
Zeer hoog
54%
53%
Hoog
25%
26%
Laag
Zeer laag
2011
2013
3%
2%
59
Verband attitude, kennis en gedrag
Gedragscore: eigen zongedrag
Q8 (aantal maal zonvakantie) : ‘0 keer’= (+1)
Q10 (beschermingsmaatregelen buitenlandse zonvakantie): ALS ‘altijd’ (+4) ; ALS
‘meestal’ (+3); ALS ‘vaak’ (+ 2); ALS ‘soms’ (+ 1)
Q12(frequentie zonnebaden): ALS ‘altijd’ (+0) ; ALS ‘meestal’ (+1); ALS ‘vaak’ (+ 2);
ALS ‘soms’ (+ 3) ALS ‘zelden or Nooit’ (+4)
Q13 (beschermingsmaatregelen zonnebaden): ALS ‘altijd’ (+4) ; ALS ‘meestal’ (+3);
ALS ‘vaak’ (+ 2); ALS ‘soms’ (+ 1)
Q15 (beschermingsmaatregelen openluchtactiviteit): ALS ‘altijd’ (+4) ; ALS ‘meestal’
(+3); ALS ‘vaak’ (+ 2); ALS ‘soms’ (+ 1)
Q21 (verbrand in laatste jaar): ALS ‘nee’ Q21_a,b,c (+ 4)’
Q29 (zonnebank): ALS code 1 (>20x/j) (+0) ALS code 2 (+ 1)
ALS code 3 (+ 2) ALS code 4 (+ 3)
Deze scores worden
opgeteld en omgezet
naar de score voor
eigen zongedrag
Score eigen
zongedrag
voor de populatie
25%
26%
Zeer verantwoord
51%
49%
Verantwoord
20%
23%
Onverantwoord
Zeer onverantwoord
2011
2013
4%
3%
60
Verband attitude, kennis en gedrag
Gedragscore: zongedrag kids
Q11 beschermingsmaatregelen buitenlandse zonvakantie : IF ‘altijd’ (+4) ; IF
‘meestal’ (+3); IF ‘vaak’ (+ 2); IF ‘soms’ (+ 1) IF ‘zelden or Nooit’ (+0)
Q14 beschermingsmaatregelen zonnebaden : IF ‘altijd’ (+4) ; IF ‘meestal’ (+3);
IF ‘vaak’ (+ 2); IF ‘soms’ (+ 1) IF ‘zelden or Nooit’ (+0)
Deze scores worden
opgeteld en omgezet
naar de score voor
zongedrag t.o.v. kids
Q16_ beschermingsmaatregelen openluchtactiviteit : IF ‘altijd’ (+4) ; IF
‘meestal’ (+3); IF ‘vaak’ (+ 2); IF ‘soms’ (+ 1) IF ‘zelden or Nooit’ (+0)
Q25 (kind verbrandt in laatste jaar): IF ‘ja’ Q25_a (+ 3)’; IF ‘ja’ Q25_b (+ 2); IF
‘ja’ Q25_c (+ 1)’
Score eigen
zongedrag kids
voor de populatie
26%
27%
Zeer verantwoord
41%
35%
Verantwoord
26%
29%
Onverantwoord
Zeer onverantwoord
2011
2013
8%
9%
61
Verband attitude, kennis en gedrag
Mannen vs Vrouwen
Vrouwen zijn beter op de hoogte van de gevaren van zonnen en de risico’s die eraan verbonden zijn dan
mannen; zij staan tevens positiever tov veilig zonnen hetgeen vertaald wordt naar een verantwoorder
zongedrag ook naar de kinderen toe.
Zongedrag kids
5
5
Vrouw
4
Vrouw
4
Man
4
5
6
Kennis
7
8
Attitude
Attitude
Eigen zongedrag
Man
4
5
6
7
3
3
2
2
8
Kennis
Hoe groter de bubbel, hoe verantwoorder het zongedrag.
62
Verband attitude, kennis en gedrag
Leeftijd
De jongeren (15-24) scoren qua kennis iets minder goed in vergelijking met de ouderen (55-64); zij staan ook
opmerkelijk minder positief tov veilig zonnen. Dit wordt vertaalt in een onverantwoorder zongedrag.
Eigen zongedrag
Zongedrag kids
5
5
55-64
55-64
4
4
25-34
4
5
35-44
6
15-24
3
2
Kennis
45-54
7
8
Attitude
Attitude
45-54
25-34
4
5
35-44
6
15-24
7
8
3
2
Kennis
Hoe groter de bubbel, hoe verantwoorder het zongedrag.
63
Verband attitude, kennis en gedrag
Taalgroep
FR-taligen hebben een hoger kennisniveau over zonnen dan NL-taligen evenals een positievere houding tov
veilig zonnen. Dit wordt vertaalt in een verantwoorder zongedrag ook naar kinderen toe.
Eigen zongedrag
Zongedrag kids
5
5
FR
4
NL
4
5
6
7
3
8
Attitude
Attitude
FR
4
NL
4
5
6
7
8
3
2
2
Kennis
Kennis
Hoe groter de bubbel, hoe verantwoorder het zongedrag.
64
Verband attitude, kennis en gedrag
Huidtype
Tussen de verschillende huidtypes merken we geen verschillend zongedrag. De gevoeligste huidtypes staan wel
het meest positief tov veilig zonnen.
Eigen zongedrag
5
Type 1
Attitude
Type 24
Type 4+
Type 3
4
5
6
7
8
3
2
Kennis
Hoe groter de bubbel, hoe verantwoorder het zongedrag.
65
Questions?
Sylvia Vandenbroucke
Research Manager
Ipsos
Phone: +3226424841
email: [email protected]
© 2013 Ipsos. All rights reserved. Contains Ipsos' Confidential and Proprietary information
and may not bedisclosed or reproduced without the prior written consent of Ipsos.
66