Door:Ian Ik doe mijn werkstuk over het heelal omdat ik er altijd al geïnteresseerd in ben geweest en daarom vind ik het leuk om het te maken. Ook is het leuk om er nog meer over te weten te komen. Het heelal interesseert mij zo omdat het eindeloos is en er heel veel verschillende planeten zijn. 2 Oerknal blz 4 Sterrenstelsels blz 5 De zon en de maan blz 6, 7 Kometen en meteorieten blz 8, 9 Slot blz 10 3 Sommige wetenschappers denken, dat het heelal er altijd al is geweest. Er is geen begin en waarschijnlijk ook geen einde. Volgens die wetenschappers is het heelal oneindig. De bijbel zegt, dat God alles heeft geschapen, dus ook het heelal. Men denkt ook, dat het heelal nog steeds vergroot met 300.000 km per seconde. Volgens andere wetenschappers zat lang geleden het hele heelal dicht op elkaar gepakt . Er was één hele kleine, vreselijk hete bol van materie. De dichtheid moet super groot zijn geweest. Ongeveer 18 miljard jaar geleden ontplofte deze bol met een enorme klap. Waar die explosie door kwam, zullen we wel nooit te weten komen. Met een enorme snelheid werd de materie in alle richtingen weggeslingerd. In paar minuten tijd ontstonden het begin van het heelal, zoals waterstof en helium. Pas veel later ontstonden hieruit sterrenstelsels (ook wel 'melkwegstelsels' genoemd) en los staande sterren. 4 De Melkweg is een sterrenstelsel, ons sterrenstelsel Een sterrenstelsel bestaat uit honderden miljoenen sterren. Men denkt, dat er biljoenen sterrenstelsels bestaan. Onze Melkweg is een spiraalvormig sterrenstelsel. De meeste sterrenstelsels zijn spiraalvormig. Er zijn verschillende soorten sterrenstelsels. Er worden ook weer steeds nieuwe sterrenstelsels ontdekt, Degene die het verste van ons vandaan staat is ongeveer 13 lichtjaar. Een lichtjaar is gelijk aan een afstand van 9460 miljard km. Er zijn ook veel mooie dingen in het heelal, bijvoorbeeld de paardenkopnevel. Dit is een ruimte voor kleine sterren. Hier worden de sterren dus geboren. dit is de Melkweg 5 DE ZON De zon staat ongeveer 149 miljoen km van de aarde. De doorsnede is 1.400.000 (1 miljoen 400 duizend) km. Het is ongeveer 5500 graden aan de oppervlakte en 15.000.000 graden of heter in de kern. De zon bestaat uit basis van waterstof en helium, maar er zijn al meer dan 70 verschillende stoffen in de zon gevonden. De zon lijkt erg groot maar is eigenlijk een kleine gele ster. Er zijn sterren ontdekt die meer dan honderden keren groter zijn dan onze zon. Een ster ontstaat als gas uit een opgebrande ster samenklontert, dan loopt de druk op waardoor de temperatuur omhoog stijgt en de zwaartekracht sterker wordt, waardoor dan al het gas bij elkaar komt. Je zou denken dat gas niets weegt, maar dat is niet zo. Al dat gas drukt op het midden (de kern) van de babyster. Doordat het waterstofgas zo hard samengeperst wordt verandert het in helium. Daarbij komt heel veel energie vrij en dan is het gas een ster geworden. De zon kan ook dood gaan dan word hij heel groot en daarna weer klein. 6 DE MAAN De maan draait om de aarde in ongeveer 27 dagen, daar komt dus het woord "maand" vandaan. De afstand tussen de aarde en de maan is ongeveer 384.000 kilometer. Soms staat de maan iets dichterbij, soms iets verder weg. Hoe de maan is ontstaan weet niemand echt precies. Het kan zijn, dat om de aarde allerlei kleine brokken zweefden die zich gingen samenvormen. Maar het kan ook zijn dat de maan een stuk van de aarde is, dat tijdens een botsing met een ander hemellichaam meteorieten van de aarde losschoot. De maan bestaat net als de aarde uit allerlei stoffen zoals zand en steen. De maan is niet zo enorm groot, maar 3475 kilometer. Je ziet op de maan zeeën en kraters. Deze zeeën zijn enorme woestijnen die bestaan uit zand en lavasteen. De kraters zijn ontstaan doordat er vroeger (en soms nu ook nog) enorme stenen op de maan vielen. En die maakten enorme kraters van soms wel 100 km doorsnee. 7 Meteorieten kun je verdelen in 6 groepen: -Steenmeteorieten -IJzermeteorieten -Steen-ijzermeteorieten -Chrondieten -Koolstofhoudende chrondieten -Achrondieten Steenmeteorieten lijken heel erg op gewone stenen, soms wordt er een microscopisch onderzoek gedaan. Soms is een steenmeteoriet wel gemakkelijk te onderscheiden van normale stenen als ze door de dampkring gaan het. Dan is het het buitenste gedeelte van de meteoriet gesmolten. Als de buitenste laag weer gestold is vormt het een donkere korst van soort van glas rond de meteoriet (fusion crust), waardoor hij makkelijk te herkennen is. 8 KOMETEN Kometen zijn grote ijsachtige gesteente en stof, die net als planeten om de zon draaien. Het lijken grote vieze lichtkogels. Als de komeet langs de zon vliegt, blaast de zonnewind een stroom stof en gas van de komeet weg. Hierdoor zie je een prachtige lichtgevende staart. Kometen krijgen vaak de naam van hun ontdekker. De komeet Halley is een bekende komeet. Om de 76 jaar is hij vanaf de aarde te zien. In 2061 is de eerstvolgende keer, dat hij te zien is. Kometen kunnen ook voor schade zorgen. Op 22 juli 1994 sloeg de komeet Shoemaker-Levy 9 in op Jupiter (de grootste planeet van ons zonnestelsel. De schade op deze gasplaneet was na een jaar nog steeds te zien. 9 Ik vond het een leuk en interessant onderwerp. Daarom wou ik er ook meer over te weten komen zodat ik nog meer weet over het heelal. Ik weet nu ook dat de zon eigenlijk heel klein is vergleken bij andere sterren in het heelal en hoe het heelal waarschijnlijk is ontstaan. 10 De volgende websites heb ik bekeken: http://home.wanadoo.nl/wimvanderhak/werkstuk%20het%20heelal.htm http://www.scholieren.com/werkstuk/21916 ook heb ik tv programma’s gezien over het heelal en gebruikt. 11