Voorbeeld van een Borstvoedingsschema voor ouders LEEFTIJD De eerste 6 weken De frequentie van borstvoeding is individueel, ieder kind drinkt verschillend. Variërend van 6 (wanneer de voeding goed op gang is) tot 12 voedingen per 24 uur. 2 borsten per voeding geven heeft de voorkeur Na de 4e dag 5-6 flinke natte luiers en minstens 3 gele poepluiers Rond de 10e dag kan de baby een paar regeldagen hebben en zal vaker willen drinken Max. 10 % afvallen t.o.v. het geboortegewicht; maak zn. gebruik van inloop / borstvoedingspreekuur Na 2 weken is het goed wanneer de baby weer terug is op zijn geboortegewicht. Aanvulling: vitamine D en vitamine K (z.o.z) De baby is tevreden/actief en wordt wakker voor een voeding Wanneer je straks weer gaat werken, begin dan tussen de 4e en 6e week met kolven en geef dit regelmatig in een flesje. Zo’ n 30 ml per keer is om te oefenen genoeg. Indicatie van gewichtstoename tussen de 0-3 maanden; 100-200 gram per week Bijvoeding wordt afgeraden Rond 6 weken kan de baby een paar regeldagen hebben en zal vaker willen drinken De baby kan minder frequent ontlasting krijgen De meeste baby’s krijgen een ritme in het drinkpatroon; minimaal 6 voedingen/dag als bv goed op gang is Aanvulling: - vitamine D (z.o.z) - vitamine K gebruik tot 3 maanden Ter voorbereiding op het werken is het handig om enkele voedingen te sparen en in te vriezen voor je eerste werkweek. Rond 3 / 4 maanden kunnen veel baby’s onrustiger worden aan de borst, zij worden zich meer bewust van hun omgeving waardoor zij afgeleid worden Aanvulling: vitamine D (z.o.z.) Indicatie van gewichtstoename; 3-6 maanden: 85-150 gram per week Borstvoeding blijft de hoofdvoeding Vanaf 6 maanden introductie bijvoeding, te beginnen met enkele lepeltjes fruit of groente Eerst de borst aanbieden, dan bijhapje geven, dit is geen vervanging van de borstvoeding Wanneer groenten en fruit goed worden verdragen: 1 warme maaltijd: - fijngemaakte groente zonder zout geprakte aardappel, rijst of bonenpuree zonder zout 1 fruithapje: - vruchtensap of fijngemaakt fruit (fruithapje en warme maaltijd: zelfgemaakt heeft de voorkeur of kant en klaar in potjes voor baby’s vanaf 6 maanden) Aanvulling: - vitamine D (z.o.z.) - tandjes 1 x per dag poetsen met fluoride-peutertandpasta Na 6 weken Tot 6 maanden Vanaf de leeftijd van 6 maanden Tussen de 7 en 9 maanden Indicatie van gewichtstoename: 40 – 85 gram per week Borstvoeding naar behoefte Lichtbruin brood 1 warme maaltijd; fijngesneden groenten zonder zout - geprakte aardappel, rijst, macaroni of spagetti zonder zout - ong. 1 eetlepel (gemalen) vlees, vis, kip of ei zonder zout. - toetje, bijvoorbeeld biogarde, roeryoghurt zonder suiker 1 fruithapje; fijngemaakt fruit (fruithap of warme maaltijd; zelfgemaakt heeft de voorkeur of kant en klaar in potjes voor baby’s van 6-8 maanden) Aanvulling: - vitamine D (z.o.z.) - tandjes 1 x per dag poetsen met fluoride-peutertandpasta Borstvoeding naar behoefte van moeder en kind Vaste voeding wordt langzamerhand uitgebreid, afhankelijk van de behoefte van het kind Borstvoeding zo vaak als moeder en kind dit willen 3 voedingen: - 1 papvoeding van halfvolle melk of 1 broodmaaltijd met een beker halfvolle melk - 1 broodmaaltijd met een beker halfvolle melk - 1 warme maaltijd met een toetje: mee-eten met het gezin (fruithapje en warme maaltijd: zelfgemaakt heeft de voorkeur of kant en klaar in potjes voor kinderen vanaf 1 jaar) Tussendoor: fruit Aanvulling: - vitamine D (z.o.z.) - tandjes 1 x per dag poetsen met fluoride-peutertandpasta Tussen de 9 en 12 maanden Vanaf de leeftijd van 12 maanden Januari 2009 Achtergrondinformatie / aandachtspunten bij borstvoeding Groenten Geschikte groentesoorten voor kinderen vanaf 6 maanden zijn: bloemkool, broccoli, fijne erwtjes, worteltjes, en sperziebonen. Geef nitraatrijke groentesoorten alleen aan kinderen vanaf 6 maanden, maximaal 1 à 2 keer per week. Dit zijn: andijvie, bietjes, bleekselderij, Chinese kool, koolrabi, paksoi, postelein, raapstelen, spinazie, spitskool, (veld)sla en venkel. Geef oxaalzuurrijke groentesoorten alleen aan kinderen vanaf 6 maanden, maximaal 1 à 2 keer per week. Dit zijn: postelein, rabarber snijbieten en spinazie. Geef gasvormende groentesoorten alleen aan kinderen vanaf 1 jaar. Dit zijn: koolsoorten, paprika, prei, rauwkost en ui. Fruit Geschikte fruitsoorten voor kinderen vanaf 6 maanden zijn: abrikoos, appel, banaan, bessen, grapefruit, kersen, kiwi, mandarijn, mango, meloen, peer, perzik, pruimen en sinaasappel. Vitamine D (aanbeveling is per oktober 2008 verhoogd) Aanbevolen hoeveelheden: Bij borstvoeding 10 mcg (= 400 IE) vitamine D per dag vanaf de leeftijd van 2 weken, dezelfde hoeveelheid ook voor kinderen met een donkere huidskleur. Moeders wordt aanbevolen dezelfde hoeveelheid vitamine D te gebruiken tijdens de borstvoeding als de baby. Kinderen van 1 tot 4 jaar: - 10 mcg vitamine D per dag Kinderen ouder dan 4 jaar: - geen extra vitamine D meer nodig, 10 mcg bij een donkere huidskleur. N.B.. eigen merk drogist is vaak goedkoper, maar bevatten vaak een andere hoeveelheid vitamine D per druppel of tablet. Kijk dus goed op de verpakking hoeveel druppels of tabletjes nodig zijn. Mondhygiene; kinderen van 0 en 1 jaar: vanaf het doorbreken van de eerste tandjes 1 keer per dag poetsen met fluoridepeutertandpasta. Kinderen vanaf 2 jaar: 2 keer per dag poetsen met fluoride-peutertandpasta. per poetsbeurt een ½ cm fluoride-peutertandpasta gebruiken. Aantal eetmomenten Tegen 5 tot 6 eetmomenten per dag is het gebit goed bestand. Bij meer eetmomenten is de kans op het ontstaan van tandbederf snel groter. Geef uw kind drie hoofdmaaltijden en 2 a 3 tussendoortjes. Geef uw kind nooit een flesje melk, appelsap en dergelijke mee naar bed in verband met zuigflescariës. Brood en beleg Begin met wat stukjes of korstjes lichtbruin of wit brood. Oud brood is wat minder klef; sommige kinderen kunnen dat makkelijker kauwen en doorslikken. In eerste instantie is beleg nog niet nodig. Geschikte belegsoorten zijn onder andere smeerkaas, jonge (geraspte) kaas, tomaat, fruit (in plakjes of geraspt), zachte leverworst, leverpastei en dun zoet beleg als jam en (appel)stroop. Het brood besmeren met een beetje margarine. Kies voor een margarine die weinig verzadigd vet bevat. Wissel zoet en hartig beleg af. Voor verdere informatie (lees de informatie in het groeiboekje) Bij het voedingscentrum (www.voedingscentrum.nl;) is een uitgebreide folder over kindervoeding te bestellen. nl. ‘Goed eten voor baby en peuter ‘(nr 105 € 3,75) De folder is te bestellen door het bedrag over te maken op giro 4323700 van het voedingscentrum in Den Haag, onder vermelding van het brochurenummer. Januari 2009