LOKAAL SOCIAAL BELEID RONSE 2008-2013 Structuur document Inleiding : wettelijk kader, relatie met andere beleidsplannen Hoofdstuk 1 : Werkingskader Hoofdstuk 2 : Opmaak lokaal sociaal beleidsplan Hoofdstuk 3 : Lokaal sociaal beleid Ronse : inhoudelijk beleidsplan Hoofdstuk 4 : Toegankelijkheid hulpverlening Hoofdstuk 5 : Sociaal Huis – Concept Samenwerking Inleiding Inleiding Het wettelijk kader Het decreet lokaal sociaal beleid De meerjarenplanning binnen het gemeentedecreet De meerjarenplanning van het OCMW Het strategisch beleidsplan Ronse Relatie lokaal sociaal beleidsplan en andere beleidsplannen. Vroegere sociale beleidsplanning Hoofdstuk 1 : Werkingskader Hoofdstuk 1 : Werkingskader 1.1. Demografische, geografische en economische situatie 1.2. Regisseurs op het vlak van lokaal sociaal beleid - Het OCMW met zijn verschillende diensten - De Stad Ronse en zijn dienstverlening op het vlak van welzijn Hoofdstuk 2: Opmaak lokaal sociaal beleidsplan Hoofdstuk 2: Opmaak lokaal sociaal beleidsplan 2.1. Sturing lokaal sociaal beleidsplan Hoe is het lokaal sociaal beleidsplan tot stand gekomen ! - Coördinatiegroep - De plangroep Hoofdstuk 2: Opmaak lokaal sociaal beleidsplan 2.2. Procesverloop lokaal sociaal beleidsplan De verschillende stappen en terugkoppeling naar bestuur - Inventarisatie - Bevraging bewoners, gebruikers en lokale partners (zie participatie) - Analyse en eerste ontwerp beleidsplan - Terugkoppeling voorontwerp lokaal sociaal beleidsplan - Goedkeuring ontwerp lokaal sociaal beleidsplan (na aanpassingen) - Uitvoering lokaal sociaal beleidsplan Hoofdstuk 2: Opmaak lokaal sociaal beleidsplan 2.3. Participatie – Inspraak - Participatie van de lokale actoren - Participatie van bewoners, gebruikers - Participatie van groepen met de minst behartigde belangen (Pilootproject) - Participatie bij de uitvoering van het lokaal sociaal beleidsplan Hoofdstuk 3 : Lokaal sociaal beleid Ronse Hoofdstuk 3 : Lokaal sociaal beleid Ronse - Indeling - Algemeen welzijnswerk (sociale, materiële en financiële dienstverlening, juridische hulpverlening - Zorg - Huisvesting - Onderwijs - Kinderopvang en opvoedingsondersteuning - Tewerkstelling - Sociale cohesie en participatie Hoofdstuk 3 : Lokaal sociaal beleid Ronse - Eén zelfde structuur doorheen dit hoofdstuk : - Cijfermateriaal Huidig aanbod Vaststellingen Doelstellingen Hoofdstuk 3 : Lokaal sociaal beleid Ronse 3.1. Algemeen welzijnswerk 3.1.1. Sociale basisdienstverlening - Vaststellingen basishulpverlening - Sterk uitgebouwde sociale basisdienstverlening Verdeeld over stad en OCMW, ook bij verschillende andere organisaties aangeboden Inwoners verliezen hun weg hierin, shopgedrag Geeft extra problemen op vlak toegankelijkheid 3.1. Algemeen welzijnswerk 3.1.1. Sociale basisdienstverlening Doelstellingen/acties Strategische doelstelling: Een goed uitgebouwde, een kwaliteitsvolle en een voor iedereen toegankelijke sociale dienstverlening. – Operationele doelstelling 1 : De sociale dienstverlening is op een duidelijke en eenvoudige wijze georganiseerd. – Operationele doelstelling 2 : Doelgerichte informatie op niveau van de diensten en de gebruikers van de sociale dienstverlening. – Operationele doelstelling 3 : De sociale dienstverlening speelt in op de evolutie van de noden en behoeften in de samenleving. 3.1. Algemeen welzijnswerk 3.1.2. Materiële en financiële hulpverlening - Vaststellingen 1. Invloed van armoede op alle leefdomeinen 2. Structureel werken aan armoede 3. Een materieel en financieel vangnet blijft nodig 4. Toename van mensen met schulden 3.1. Algemeen welzijnswerk 3.1.2. Materiële en financiële hulpverlening - Doelstellingen/acties Strategische doelstelling: Verminderen van de armoede en de gevolgen ervan. – Operationele doelstelling 1 : Mensen zonder inkomen of met een beperkt inkomen krijgen de nodige financiële en materiële ondersteuning om een menswaardig leven te kunnen leiden en krijgen begeleiding. – Operationele doelstelling 2 : Via het opzetten van initiatieven of het nemen van maatregelen de armoede of de gevolgen van armoede structureel verminderen. 3.1. Algemeen welzijnswerk 3.1.3. Juridische hulpverlening - Vaststellingen 1. Stijging van de vragen van juridische aard over informatie, procedures, consumentenrecht 2. Eerstelijnsrechtshulp is ontoereikend 3. Geen juridische dienst verbonden aan de lokale besturen 3.1. Algemeen welzijnswerk 3.1.3. Juridische hulpverlening - Doelstellingen/acties Strategische doelstelling: Iedere inwoner heeft rechtszekerheid. –Operationele doelstelling 1 : Een toegankelijke eerstelijnsrechtshulp in Ronse. –Operationele doelstelling 2 : Het verhogen van de deskundigheid met betrekking tot de juridische-administratieve hulpverlening met als doel de rechten van de inwoners te vrijwaren. 3.2. Zorg en gezondheid - Vaststellingen op het vlak van zorg en gezondheid - Gezondheidszorg - Primaire gezondheidszorg is onbetaalbaar geworden - Er is nood aan een lokaal preventief gezondheidsbeleid - Thuiszorg - Er is een toenemende vraag naar thuiszorg - Voor veel mensen niet betaalbaar - Onvoldoende kennis van het aanbod, premies,… 3.2. Zorg en gezondheid - Residentiële ouderenzorg - Onvoldoende aanbod aan residentiële opvang van bejaarden. - Voor sommigen is de residentiële opvang te duur. - Residentiële opvang van ouderen : te weinig gedifferentieerd. Zelfde pijnpunten op het vlak van opvang voor personen met een handicap. - Geestelijke gezondheidszorg - Op lokaal vlak ontbreekt een laagdrempelige en betaalbare ambulante dienstverlening op het vlak van geestelijke gezondheidszorg. - Op het vlak van middelengebruik is er in de regio geen hulpverlening uitgebouwd naar volwassenen. 3.2. Zorg en gezondheid - Doelstellingen/acties Strategische doelstelling: Een goed uitgebouwde, een kwaliteitsvolle en een voor iedereen toegankelijke gezondheidszorg / thuiszorg / geestelijke gezondheidszorg en ouderenzorg. – Operationele doelstelling 1 : De gezondheidszorg / thuiszorg / geestelijke gezondheidszorg en ouderenzorg is betaalbaar voor iedereen. – Operationele doelstelling 2 : Sterke aandacht voor preventie en voorlichting op het vlak van gezondheid. 3.2. Zorg en gezondheid – Operationele doelstelling 3 : Zorgbehoevende burgers kunnen zo lang mogelijk in hun vertrouwde omgeving blijven. 3.1. Thuiszorg wordt verder uitgebreid en afgestemd op de behoeftes. 3.2. Er is overleg met de sector om een aanbod van dagopvang en tijdelijke residentiële opvang voor ouderen en personen met een handicap te voorzien in Ronse. 3.3. Er is overleg met de partners op het vlak van huisvesting om aangepaste wooneenheden voor ouderen en personen met een handicap te voorzien. 3.2. Zorg en gezondheid – Operationele doelstelling 4 : Mensen met psychische problemen kunnen terecht bij een dienst geestelijke gezondheidzorg. – Operationele doelstelling 5 : Optimaliseren van overleg en samenwerking op het vlak van zorg en gezondheid. 3.3. Huisvesting - Vaststellingen op het vlak van huisvesting - Zwakke woonsituatie en huisvestingsval. - Sociale huurmarkt is onvoldoende. - Hoge woonkost, slechte woonsituatie : gevangen in de armoede. - Nood aan woonbegeleiding - Renovatiebeleid van woningen in slechte staat blijft noodzakelijk. - Structureel overleg rond huisvesting noodzakelijk. - Nood aan een goed werkende noodopvang en crisisopvang in Ronse. 3.3. Huisvesting - Doelstellingen/acties Strategische doelstelling: Een betaalbare en kwaliteitsvolle huisvesting voor iedereen. – Operationele doelstelling 1 : Een algemeen beleid op het vlak van huisvesting. – Operationele doelstelling 2 : Preventieve initiatieven om woononzekerheid uit te sluiten. – Operationele doelstelling 3 : Lokaal en regionaal overleg inzake huisvesting. 3.3. Huisvesting – Operationele doelstelling 4 : Er is overleg met de relevante sectoren om een aanbod te voorzien van woningen voor specifieke doelgroepen. – Operationele doelstelling 5 : Er is een goedwerkende crisisopvang en noodopvang in Ronse. – Operationele doelstelling 6 : Installatie van één huisvestingscel in het sociaal huis met samenwerkingslink naar loket wonen en bouwen. 3.4. Onderwijs - Onderwijsgegevens - Een groot aantal GOK-leerlingen - De hoge kansarmoede - Thuistaal niet het Nederlands - Hoge uitstroom van leerlingen - Naar het Franstalig onderwijs - Naar het Nederlandstalig onderwijs buiten Ronse - Naar het buitengewoon onderwijs - Hoge schoolse vertraging 3.4. Onderwijs - Doelstellingen/acties Strategische doelstelling: Gelijke onderwijskansen voor alle kinderen/jongeren. De leerachterstand verkleint. – Operationele doelstelling 1 : Het lokaal overleg gelijke onderwijskansen en haar initiatieven krijgen een gepaste ondersteuning. – Operationele doelstelling 2 : Verbeteren van de onderwijsbeleving. De participatie van ouders aan het onderwijsgebeuren versterken. 3.5. Kinderopvang en opvoedingsondersteuning a) Kinderopvang - Vaststellingen op het vlak van kinderopvang - Tekort aan opvang voor alle vormen van kinderopvang : - Tijdens schoolvrije dagen - Tijdens vakantieperiodes voor kinderen tussen 3 en 4 jaar - Vrij ingewikkelde zoektocht naar kinderopvang - Duidelijk een gemis aan centrale inschrijving en wachtlijst - Duidelijk gemis aan centraal informatiepunt 3.5. Kinderopvang en opvoedingsondersteuning Doelstellingen/acties op het vlak van kinderopvang Strategische doelstelling: Een voldoende, gedifferentieerd, vlot toegankelijk en kwalitatief aanbod kinderopvang. – Operationele doelstelling 1 : Het aanbod aan kinderopvang in de stad verder afstemmen op de sterk gegroeide en zeer diverse vraag naar kinderopvang. – Operationele doelstelling 2 : Wie gebruik wil maken van kinderopvang is optimaal op de hoogte van het aanbod aan kinderopvang. 3.5. Kinderopvang en opvoedingsondersteuning b) Opvoedingsondersteuning - Vaststellingen op het vlak van opvoedingsondersteuning - Nood aan een laagdrempelige opvoedingsondersteuning - Jongeren en hun vragen : ontbreken van een centraal informatiepunt 3.5. Kinderopvang en opvoedingsondersteuning - Doelstellingen/acties op het vlak van opvoedingsondersteuning Strategische doelstelling: Iedere inwoner met vragen over opvoeding kan rekenen op ondersteuning. – Operationele doelstelling 1 : Het netwerk van initiatieven op het vlak van opvoedingsondersteuning wordt versterkt, verder op elkaar afgestemd en organiseert vormingsmomenten over thema’s op het vlak van opvoeding. – Operationele doelstelling 2 : Opvoedingsondersteuning wordt toegankelijk voor al wie vragen heeft over opvoeding van kinderen van 0 tot 18 jaar. – Operationele doelstelling 3 : Hulpvragen en vragen om informatie gesteld door jongeren krijgen een passend antwoord. 3.6. Tewerkstelling en opleiding - Vaststellingen op het vlak van tewerkstelling en opleiding - Hoog werkloosheidscijfer in verhouding tot het vacatureaanbod - Oudere en allochtone werklozen hebben het moeilijk op arbeidsmarkt. - Profiel werklozen voldoet te weinig aan vraag werkgevers : - Lage scholingsgraad Onvoldoende kennis van het Nederlands Arbeidsattitudes Mobiliteit - Opleidingsaanbod in de regio Ronse 3.6. Tewerkstelling en opleiding - Doelstellingen/acties Strategische doelstelling : De tewerkstelling verhoogt en er is bijzondere aandacht voor tewerkstelling van kansengroepen. – Operationele doelstelling 1 : Werkzoekenden krijgen een gepaste begeleiding. – Operationele doelstelling 2 : Versterking van sociale tewerkstelling als opstap naar reguliere tewerkstelling. 3.6. Tewerkstelling en opleiding – Operationele doelstelling 3 : Het verhogen van de tewerkstelling van specifieke doelgroepen in de lokale besturen. – Operationele doelstelling 4 : Aandacht voor maatregelen die de toegang tot tewerkstelling vereenvoudigen. – Operationele doelstelling 5 : Er is een gepast opleidingsaanbod. – Operationele doelstelling 6 : Opleidingsinitiatieven hebben aandacht voor algemeen inzetbare competenties naast de beroepstechnische vaardigheden. – Operationele doelstelling 7 : Informatie verstrekken omtrent tewerkstellingsmaatregelen. 3.7. Sociale cohesie en beleidsparticipatie - Vaststellingen 1. De inspanningen op het vlak van sociale cohesie in de aandachtsbuurten moet worden verder gezet. 2. Formele participatie niet zo evident 3. Ontmoeting is belangrijk 3.7. Sociale cohesie en beleidsparticipatie - Doelstellingen/acties Strategische doelstelling: Versterken van de sociale cohesie in de stad, in het bijzonder in de aandachtsbuurten. – Operationele doelstelling 1 : Meer bewoners zijn betrokken bij de ontwikkeling van hun buurt. – Operationele doelstelling 2 : Meer inwoners, in het bijzonder deze uit de kansengroepen, vinden aansluiting bij het verenigingsleven en het aanbod op het vlak van sport, cultuur en recreatie. – Operationele doelstelling 3 : Formele participatie wordt versterkt. Hoofdstuk 4 : Toegankelijkheid van de hulpverlening Hoofdstuk 4 : Toegankelijkheid van de hulpverlening - Begripsomschrijving - Toegang voor alle inwoners tot de sociale grondrechten is een streefdoel : het recht van iedereen om op een onafhankelijke en gelijke wijze gebruik te kunnen maken van de hulpverlening (diensten, voorzieningen, …). - Toegankelijkheid/laagdrempeligheid heeft verschillende deelaspecten, alles moet hieraan getoetst worden : 1. Bereikbaarheid 2. Bruikbaarheid 3. Beschikbaarheid 4. Begrijpbaarheid 5. Betaalbaarheid - Het begrip toegankelijkheid loopt als een rode draad doorheen het beleidsplan Hoofdstuk 4 : Toegankelijkheid van de hulpverlening - Doelstellingen/acties Strategische doelstelling: Het hulpverleningsaanbod in Ronse is toegankelijk voor iedereen. – Operationele doelstelling 1 : Bij de uitvoering van het lokaal sociaal beleidsplan worden alle acties en initiatieven gescreend op de verschillende parameters van toegankelijkheid. – Operationele doelstelling 2 : De bereikbaarheid van diensten en organisaties wordt geëvalueerd en er wordt een stappenplan opgemaakt wat betreft bereikbaarheid. – Operationele doelstelling 3 : Binnen het hulpverleningsaanbod/sociale dienstverlening/diensten en organisaties is er aandacht voor de culturele eigenheid van iedereen. Hoofdstuk 5 : Sociaal Huis – Concept samenwerking Hoofdstuk 5 : Sociaal Huis – Concept samenwerking 5.1. Uitgangspunten lokaal sociaal beleid - Een klantvriendelijke en toegankelijke sociale dienstverlening voor alle burgers. De burger weet waar hij terecht kan met zijn vragen en zijn noden. - Een samenwerking van alle partners ( openbaar en privaat ) om een zo goed mogelijk aanbod aan dienstverlening te realiseren. - Een efficiënte en effectieve werking. - Een vereenvoudiging van de bevoegdheden aangaande sociale aspecten die momenteel teveel versnipperd zijn tussen OCMW/Stad/Schepenen. Hoofdstuk 5 : Sociaal Huis – Concept samenwerking 5.2. Wijze van realisatie 1.Eén sterke 0-lijn op het vlak van de sociale dienstverlening. ( Sociale basisdienstverlening ). – De burger heeft een toegangspoort tot de sociale dienstverlening. Hier kan de burger terecht met al zijn hulpverleningsvragen. – Op het niveau van de basisdienstverlening wordt een hulpverleningsdossier opgemaakt en het hulpverleningsproces wordt opgevolgd. Hoofdstuk 5 : Sociaal Huis – Concept samenwerking - Meer ingewikkelde of gespecialiseerde vragen : gericht doorverwezen. - Hulpverlener behoudt via terugkoppeling een zicht op het hulpverleningsproces. - De sociale basisdienstverlening moet kunnen rekenen op een sterke eerste lijn. - Bij dossiers met gemengde problematiek : dossierbeheerder moet sturend werken. - De sociale basisdienstverlening wordt gehuisvest in het toekomstig sociaal huis Hoofdstuk 5 : Sociaal Huis – Concept samenwerking Onthaal Nulde-lijn Dossierbeheer Eerste-lijn Dossierbehandeling Specialisatie Hoofdstuk 5 : Sociaal Huis – Concept samenwerking 2. De openbare sociale dienstverlening wordt zoveel mogelijk gegroepeerd in dienstverleningscellen (cfr. specialisten) - Momenteel veel diensten op de verschillende sociale beleidslijnen versnipperd over de stad of het OCMW. - Belang van de burger : doorvoeren van een groepering van dienstverlening per beleidslijn o.a. via dienstverleningscellen. Vb. financiële hulpverlening, tewerkstelling, huisvesting, kinderopvang, onderwijs, juridische hulpverlening, …. - Deze sluiten aan bij de noden en de hulpvragen van de burger en die terechtkomen bij de basisdienstverlening. - Deze cellen worden ondergebracht in het sociaal huis. - Zowel nulde lijn als eerste lijn bevinden zich in het sociaal huis. Hoofdstuk 5 : Sociaal Huis – Concept samenwerking 3. Realisatie van een sociaal huis - Voor de burger is een sociaal huis het best een zichtbare entiteit. - Op basis van verschillende parameters zal een locatie dienen gekozen te worden, met name: – – – – – Drempelhoogte/imago/beeldvorming Centrale ligging/bereikbaarheid Accommodatie beschikbaarheid/aanpassing gebouw Kostprijs Timing - Reeds gemaakte afspraken Hoofdstuk 5 : Sociaal Huis – Concept samenwerking 5.3. Stappenplan realisatie Fase 1 : a) Een consensus over de visie en timing voor realisatie sociaal huis, eventueel eveneens aangaande een overgangsfase (= openbare sociale diensten Stad-OCMW in eenzelfde gebouw) b) Uitwerking van organisatie c) Onderhandeling met lokale derden Hoofdstuk 5 : Sociaal Huis – Concept samenwerking Fase 2 : a) Een financiële raming in functie van een locatiekeuze van het Sociaal Huis. b) Verdere uitwerking van de structurele organisatie binnen het Sociaal Huis en uitwerken van deze structuur. c) Onderhandelingen met lokale derden in functie van een antenne. Hoofdstuk 5 : Sociaal Huis – Concept samenwerking Fase 3: Uitvoeringswerken Opmerking: wetgeving overheidsopdrachten bepaalt mede de timing. Uw vragen en opmerkingen ?