Voedingsonderzoek met als doel het evalueren van de maaltijden en formuleren van adviezen op het internaat KA2 te Hasselt met overwegend leerlingen topsportschool Bernaerts T.*, Lagast S.*, Callewaert N.*, Willems M.**, Van Aken I.*** * Hogeschool Gent, Departement Gezondheidszorg Vesalius, ** AZ Sint-Lucas, campus Volkskliniek, *** BLOSO Kadering In de topsportwereld vormt voeding alsmaar meer het onderwerp van discussie. Het belang ervan krijgt meer en meer aandacht en op diverse topsportscholen is het een veelbesproken thema. Aandacht alleen is echter niet voldoende. Zo is er momenteel grote ontevredenheid over het voedingsbeleid op het internaat verbonden aan de topsportschool KA2 te Hasselt. Daarom werd besloten om een onderzoek op te starten. Doel • Voornaamste doelstelling: voedingsonderzoek uitvoeren bij een groep volgleerlingen waarbij ook het huidige voedingsbeleid en -aanbod van het internaat worden geëvalueerd: Voldoen de aangeboden maaltijden aan de specifieke behoeften van de topsporters? + voorstellen ter optimalisatie formuleren • Bijkomende doelstelling: sensibiliseren van de topsporters aangezien de leerlingen zelf in staat moeten zijn om op voedingskundig vlak de juiste keuzes te maken in functie van hun inspanningen. Het is namelijk essentieel dat ze dit zowel op het internaat als thuis doen. Materiaal en methode • VOEDINGSONDERZOEK - 10 leerlingen uit vier topsportdisciplines: atletiek, handbal, taekwondo en golf - Gedurende twee dagen een activiteiten- en eetdagboekje bijhouden met als doel het vergelijken van de inname met het verbruik. • VOEDINGSBELEID EN AANBOD - Evaluatie van de voeding naar kwaliteit en kwantiteit, maar ook naar tijdstip van verstrekking. - Zowel de broodmaaltijden als de warme maaltijden en tussendoortjes toetsen aan de richtlijnen voor gezonde voeding en sportvoeding. - Extra aandacht voor warme maaltijden aangezien deze geleverd worden door een extern cateringbedrijf en vaak de oorzaak zijn van voedingsgerelateerde klachten. Resultaten • VOEDINGSONDERZOEK BIJ 10 LEERLINGEN Energie-inname en -verbruik zijn sterk individueel afhankelijk Onmogelijk om aan iedere leerling dezelfde maaltijd te verstrekken en dit in dezelfde hoeveelheid. Individuele benadering is noodzakelijk. De energiebehoefte bij de gevolgde leerlingen varieert tussen 2400 en 3600 kcal. Bewustmaking van de leerlingen en hun omgeving is noodzakelijk. Het belang van voeding bij het halen van topprestaties wordt nog al te vaak onderschat en dient absoluut onderstreept te worden. Daarom zijn sensibilisering en blijvende ondersteuning van essentieel belang. • EVALUATIE VAN HET AANBOD - Aanbod voldoet niet aan de richtlijnen voor gezonde voeding, noch aan deze van sportvoeding. Slechts minimum aan groenten, voornamelijk vetrijke producten, te beperkte porties koolhydraten, zowel tijdens de broodmaaltijden als de warme maaltijden. Sportvoeding heeft volgende kenmerken: • Ruim aanbod aan complexe koolhydraten uit ondermeer volle graanproducten en aardappelen. • Beperking van vetten uit vooral vlees, zuivelproducten en ongezonde tussendoortjes. • Voldoende vitaminen en mineralen uit groenten en fruit. • Aanvoer van vocht in functie van de inspanningen. - Maaltijdmomenten worden niet afgestemd op de inspanningen en te weinig geschikte tussendoortjes worden voorzien. Conclusie - Hoofdmaaltijden aanpassen aan de specifieke noden van topsporters en in buffetvorm voorzien. - Voeding verrijken met complexe koolhydraten en vetarmer maken. - Belang van gezonde, koolhydraatrijke tussendoortjes benadrukken. - Maaltijdmomenten meer afstemmen op de inspanningen.