Werkplan 2002-2007

Werkplan
2002 – 2007
ATV Piccardthof - Groningen
INHOUDSOPGAVE
1
MET DE TUINCOMMISSIE NAAR 2007
2
2
DOELSTELLING EN TAKEN VAN DE TUINCOMMISSIE
3
3
WERKPLAN 2002 - 2007
5
4
WINKEL / INFOCENTRUM
4.1
PARKEERPLAATS
4.2
BLOEMENTUIN
4.3
DE VLINDERTUIN
4.4
ROSARIUM
4.5
BIJENSTAL , GRIENDBOSJE , HOOGSTAMFRUITBOMEN GAARDE ,
PADDENPOEL EN COMPOSTHOOP
4.6
PADDENPOEL AAN DE JASMIJNLAAN
4.7
DE NATUURLEERPADEN
4.8
HET MAAIBELEID
6
7
9
10
12
NAMEN EN ADRESSEN
24
5
13
17
19
21
1
MET DE TUINCOMMISSIE NAAR 2007
Dit is het tweede werkplan van de tuincommissie.
Het werkplan geeft een duidelijke structuur aan het werk van de
tuincommissie en maakt bovendien aan alle leden en derden duidelijk waar we
mee bezig zijn. Welke taken de tuincommissie uitvoert kunt u hierin lezen.
Het werkplan heeft nog een belangrijke functie voor de vereniging! Namelijk
een duurzaam en overdraagbaar beleid en beheer wordt vastgelegd. Des te
waardevoller, omdat leden en besturen komen en gaan, maar voor Piccardthof
willen we allemaal een duurzaam bestaan.
Van het eerste werkplan 1997 - 2002 zijn inmiddels 5 van de 8 onderdelen
van het werkplan uitgevoerd.
Deze onderdelen zullen in dit werkplan terug komen. Dit omdat de onderdelen
in aanleg klaar zijn, maar zij hebben net als een tuin onderhoud nodig.
Er is per onderdelen een beheersplan gemaakt waarin staat hoe het beheer
moet plaats vinden, zodat we de doelen kunnen bereiken.
De diverse onderdelen zijn genummerd. De nummers corresponderen met de
nummers op de plattegrond die u achter in het werkplan vindt (met
uitzondering van de natuur leerpaden). Zo kunt u snel zien welk onderdelen
waar gelokaliseerd is en hoe u daar kunt komen.
We gaan dus vol goede moed verder met het realiseren van de overige 3 en
het onderhouden van al het waardevolle dat inmiddels tot stand is gebracht
en het ontwikkelen van de natuurleerpaden en nieuwe ideeën. De resultaten
mogen er zijn. Maar oordeel zelf.
De vereniging heeft sinds 1999 een maaibeleid. Dit betekent dat er volgens
een bepaald plan gemaaid wordt.
De beheersplannen en het maaibeleid zijn opgenomen in het werkplan.
Zonder inzet van vele vrijwilligers, leden en niet leden en de tuinlieden
zouden we niet zover gekomen zijn.
Voor deze inzet wil ik iedereen bedanken.
Namens de tuincommissie,
Piccardthof, 15 december 2001
2
2
DOELSTELLING EN TAKEN VAN DE TUINCOMMISSIE
De tuincommissie bestaat uit minimaal vijf enthousiaste leden die elke
tweede woensdag van de maand om 19.30 bijeenkomen in het bestuursgebouw.
De commissie vergadert dan over allerlei zaken die te maken hebben met het
groen, het water en de wegen op het Piccardthof. Er wordt intensief
overlegd met de tuinlieden.
Lezingen, workshops en andere activiteiten worden ook in deze vergaderingen
voorbereid.
De commissie brengt eens per maand verslag uit aan het bestuur.
Voor de geïnteresseerden liggen de notulen van de vergaderingen en de
agenda ter inzage bij de secretaris. Hier kunt u ook terecht als u iets
besproken wilt hebben door de tuincommissie.
Maar misschien wilt u wel actief lid worden van de tuincommissie! De
commissieleden worden in principe gekozen voor een termijn van drie jaar.
Wilt u eerst eens meedraaien om te zien of het iets voor u is? Neem dan
contact op met de voorzitter.
DOELSTELLING TUINCOMMISSIE
De tuincommissie stelt zich tot doel het tuinieren dusdanig te bevorderen,
dat het bijdraagt aan (1) een verantwoord beheer en (2) het vergroten van
de biodiversiteit.
De kwaliteit van het leefmilieu voor mens en dier moet hierbij gegarandeerd
worden.
TAKEN TUINCOMMISSIE
De tuincommissie heeft beherende, informerende, adviserende en uitvoerende
taken.
Beherend:
De tuincommissie beheert in beginsel al het openbaar groen, de wegen, het
water en de groentetuinen op het Piccardthof. Dit in nauw overleg met de
tuinlieden die verantwoordelijk zijn voor de uitvoering van het beheer. En
de tuincommissie is initiator van het project "Natuurlijk Tuinieren".
Het winkeltje / informatiecentrum wordt beheerd door een werkgroep.
3
Deze werkgroep bestaat uit een aantal vrijwilligers en minimaal 1 lid van
de tuincommissie. De groentetuinen hebben elk een "eigen "beheerder.
Informerend:
De tuincommissie verzorgt ook de informatie bij de diverse onderdelen en
informatieborden, schrijft regelmatig artikelen in de Heraut en andere
bladen. Tijdens de openingstijden van het winkeltje is ook daar informatie
te krijgen.
De tuincommissie organiseert lezingen en excursies die zowel voor leden als
voor niet leden toegankelijk zijn.
Adviserend:
Op verzoek geeft de tuincommissie advies over het tuinonderhoud in het
algemeen en over natuurlijk tuinieren in het bijzonder. De tuincommissie
geeft daarnaast gevraagd en ongevraagd advies over het onderhoud van de
"borders voor de deur" en de vanaf de weg zichtbare tuingedeelten. Waar
nodig laat de tuincommissie zich adviseren door externe deskundigen.
Uitvoerend:
De tuincommissie realiseert in nauwe samenwerking met de tuinlieden het
project "Natuurlijk Tuinieren" en ontwikkelt nieuwe plannen op dit gebied.
De tuincommissie coördineert de uitvoerende werkzaamheden van de
vrijwilligers die de onderdelen onderhouden.
De tuincommissie verzorgt de PR rond "Natuurlijk Tuinieren" en organiseert
jaarlijks workshops.
De tuincommissie onderhoudt contacten met externe organisaties zoals de
Imkervereniging, de stadsecoloog, Natuur Monumenten, de vlinderstichting
etc.
De tuincommissie onderzoekt de mogelijkheden voor subsidie c.q. sponsoring
voor het project "Natuurlijk Tuinieren" en verzorgt in overleg met het
bestuur de aanvragen hiervoor.
4
3
WERKPLAN 2002 - 2007
Overzicht en planning van de onderdelen "Natuurlijk Tuinieren".
Vijf van de acht genoemde onderdelen zijn inmiddels uitgevoerd.
Het winkeltje, de parkeerplaats, de bloementuin, de invullingen op het
terrein moestuin Noord en de Paddenpoel in de Jasmijnlaan.
Dit wil niet zeggen dat we hier nu mee klaar zijn. Om ontwikkelingen te
volgen en dit proces te begeleiden is bijsturen noodzakelijk. We noemen dit
het beheren. Hiervoor is per onderdeel een beheersplan opgesteld. In de
beschrijving per onderdeel zijn deze terug te vinden.
De planning van de drie nog uit te voeren onderdelen is als volgt:
De vlindertuin wordt in 2002 aangelegd.
Het Rosarium wordt in 2003 aangelegd.
Het natuurleerpad bestaat uit diverse onderdelen en zal tussen nu en 2007
verder vorm krijgen (zie ook hoofdstukje natuur leerpaden).
5
4
WINKEL / INFOCENTRUM
(Ingang Schweitzerlaan)
Iedereen kent het wel: net terug van de kweker of het tuincentrum en ....
potgrond vergeten.
Het winkeltje / infocentrum is dan de oplossing. Maar er wordt meer
verkocht dan alleen maar potgrond. U kunt hier ook terecht voor bemeste
tuingrond (dat scheelt veel gesjouw) en verschillende bloemen- en
groentezaden. Er is een ruim assortiment aan milieuveilige
bestrijdingsmiddelen, zodat u iedere ongewenste schimmel, luis of ander
ongerief op een verantwoorde manier te lijf kunt gaan. Daarnaast worden er
stekjes van allerlei planten verkocht en soms producten van eigen bodem,
zoals bijvoorbeeld de overheerlijke Piccardthof honing. Tenslotte is er een
bescheiden aanbod van tuingereedschap, bloempotten, nestkasten en andere
artikelen.
De winkel is tevens informatiecentrum. U kunt hier informatie krijgen over
bijna alles wat met "Natuurlijk Tuinieren" te maken heeft.
U kunt hier ook advies vragen over tuinarchitectuur, toepassing van
planten, snoeien, het bestrijden van onkruid en plantenziekten, PH-metingen
en grasmatverbetering. Ook zijn er tijdschriften en tuinboeken voor uitleen
beschikbaar.
De winkel is meestal vanaf half maart tot half september op zaterdagochtend
of middagen geopend. De openingstijden worden bij de winkel aangegeven.
Het beheer van het winkeltje / infocentrum ligt bij een werkgroep die
bestaat uit vrijwilligers en minimaal 1 lid van de tuincommissie.
De winst van het winkeltje komt ten goede aan het project "Natuurlijk
Tuinieren".
6
4.1
PARKEERPLAATS
ACHTERGROND
Wie aan de zuidkant het terrein van het Piccardthof opkomt, wordt direct
geconfronteerd met een niet zo aantrekkelijke parkeerplaats. De
parkeerplaats is echter noodzakelijk en zal qua functie ook hetzelfde
blijven, namelijk het bieden van parkeergelegenheid aan de leden.
Wel kunnen we de parkeerplaats door enkele betrekkelijk eenvoudige ingrepen
een wat aantrekkelijker aanzien geven.
DOEL
Met behoud van de parkeerfunctie verschillende milieus op het terrein
realiseren waardoor:




de schuil-, broed- en voedselmogelijkheden voor vogels en kleine dieren
vergroot wordt;
zich een specifieke flora en fauna kan ontwikkelen;
de parkeerplaats niet alleen een verzamelplaats is van blik, maar een
aantrekkelijker aanzien krijgt;
het geheel mooier aansluit en een geheel gaat vormen met de
Piccardthofplas en het tuincomplex.
Achter de parkeerplaats is inmiddels een takkenwal aangelegd en er zijn ook
houtblokken gestapeld.
Het aantal besdragende heesters is vergroot. Ook kunnen er nog enkele
diverse soorten rododendrons geplant worden om de sierwaarde van de
Parkeerplaats te vergroten. Bovendien bieden ze een schuilplaats voor
vogels en kleine dieren in de winter doordat ze in de winter hun blad
behouden.
BEHEER /ONDERHOUD
Takkenrillen:
Jaarlijks in de winterperiode ophogen, met materiaal dat op de
parkeerplaats aangevoerd wordt om te versnipperen.
Houtblokken:
Jaarlijks in de winterperiode het aangevoerde kaphout verwerken d.m.v.
geordend stapelen.
7
Levende haag:
Jaarlijks nieuwe wilgentenen invlechten in februari / maart
Knotten van knotwilgen:
Ernaar streven de pruik eens per drie (hooguit 5) jaar af te zetten in
februari / maart.
De wilgentenen kunnen meteen verwerkt worden in de levende haag.
Struweel rondom:
Wordt op zodanige wijze onderhouden dat er een rijk aanbod is aan bes en
nootdragende struiken en bomen.
Ook wordt gelet op de verhouding kruid /struik / boomvegetatie.
8
4.2
BLOEMENTUIN
Achtergrond
In de meest Zuidwestelijke punt van het Piccardthof is sinds 2001 de
bloementuin. Dit was gazon dat wekelijks werd gemaaid. De grens tussen
gazon en water was heel abrupt en met beschoeiing afgezet.
DOEL
De geleidelijke en natuurlijke overgang in stand houden, zodat oeverplanten
zich hier kunnen vestigen.
De oeverplanten zorgen voor een schuil- en paaiplaats voor allerlei
waterleven. Kinderen kunnen het waterleven van dichtbij volgen en zien wat
er allemaal in het water leeft.
Zorgen voor verschraling, zodat zich hier een "arme" en dus andere flora
kan ontwikkelen dan op andere plaatsen op Piccardthof.
Door de hoogteverschillen aan te brengen kunnen planten die van droge en
van natte grond houden hier naast elkaar bestaan.
BEHEER
Wallen :
De wallen 2 keer per jaar maaien. In juni en oktober.
Zandgedeeltes :
Selectief wieden waarbij zandminnende planten gespaard worden Jaarlijks kan
er in het voorjaar bijgezaaid worden met een bloemenmengsel voor schrale
grond.
Om het zandgedeelte schraal te houden moet er eens per 2 à 3 jaar een nieuw
laagje zand opgebracht worden.
Zeker de eerste jaren als er nog geen vaste begroeiing is kan er veel zand
wegspoelen.
Na een jaar of 5 bepalen of de oever opnieuw moet worden afgezet. Dit is
afhankelijk van het resultaat na 5 jaar.
9
4.3
DE VLINDERTUIN
Achtergrond
De vlindertuin wordt in 2002 wordt aangelegd op een terrein dat nu
wekelijks gemaaid wordt.
In de jaren negentig waren dit nog moestuinen net als de rest.
De groenten groeiden niet goed. Dit stuk lag te laag en was te nat om
groentes te kweken en kreeg de bestemming vlindertuin.
DOEL
Door het toepassen van specifieke waard- en nectarplanten kun je
voorwaarden scheppen om bepaalde (minder algemene) soorten vlinders weer
een kans te geven om te leven en zich voort te planten.
Door het realiseren van een vlindertuin wordt het vlinder en insectenleven
bevorderd. Door informatie ter plekke willen we leden en bezoekers
betrekken bij het (be)leven van deze wezens.
BEHEER
Dit zal duidelijk worden nadat de vlindertuin zal zijn aangelegd.
In ieder geval zal het beheer erop gericht moeten zijn dat de voorwaarden
voor vlinders en bijzondere insecten gunstig zijn.
10
'Kapellen, blauw als pauwenveren
waarlangs een blauwe gloed komt scheren,
schildert zij met verholen drift.
Er staan een magisch runenschrift
Gekrabbel op hun vlerkopalen,
Een mot: een wolkje van opalen,
Tekent zij aan een gele vrucht,
Zo ijl, zo lichaamsloos, een zucht."
Uit: Maria Sibylla Merian
Van Bertus Aafjes.
4.4
11
4.4
ROSARIUM
Achtergrond
De bijzondere eigenschappen van rozen zoals; geur, herfstkleur en
voedselrijke rozenbottels zijn in de afgelopen eeuw grotendeels weg
veredeld. Kwekers legden zich met name toe op kleur en lange rechte stelen,
waardoor andere waardevolle eigenschappen verdwenen zijn.
Gelukkig is men tot inkeer gekomen en zijn oude rassen over de hele wereld
opgespoord en verzameld om de bijzondere eigenschappen weer terug te
krijgen in o.a. de moderne rozen.
Ook de geurende en (oude) soorten klim- en heesterrozen staan momenteel
weer in de belangstelling.
De tuincommissie wil deze rozen op het Piccardthof introduceren met
vermelding van naam en eigenschappen.
DOEL
Het realiseren van een rosarium: aanplant van geurende en (oude) rassen,
klim- en heesterrozen en botanische soorten. Piccardthof zal bijdragen tot
het in stand houden van oude en bijzondere rassen. De rozen op hun beurt
zullen het tuinenpark verfraaien en een waardevolle bijdrage leveren aan de
al bijzondere verzameling bomen en struiken die er al staan.
UITVOERING





een ontwerp maken voor het rosarium (Lijsterbes / Prunuslaan);
een soortenlijst vaststellen;
opzetten van een grote pergola van bijvoorbeeld duurzaam Robinia-hout;
grond geschikt maken;
sponsoring / subsidies regelen.
BEHEER
Zal m.n. gericht zijn op het vakkundig snoeien en een goede verzorging van
de verschillende soorten en rassen.
Planten van buurplanten die een positief effect hebben op de bestrijding
van rozenaaltjes zoals bijvoorbeeld goudsbloem, Oost-Indische kers en
afrikaantjes.
12
4.5
BIJENSTAL , GRIENDBOSJE , HOOGSTAMFRUITBOMEN GAARDE , PADDENPOEL EN COMPOSTHOOP
Achtergrond
Aan beide uiteinden van het Lijsterbeslaan liggen groentetuinen. Deze
tuinen worden per kaveltje verhuurd aan iedereen die zijn eigen groente wil
verbouwen.
De eigenaren kweken allemaal op hun eigen manier verschillende gewassen,
wat vooral in de oogstseizoenen een fleurige (en nijvere!) aanblik geeft.
Sinds Piccardthof in 1997 overgestapt is op natuurlijk beheer is ook in de
groentetuinen het gebruik van chemische bestrijding middelen niet meer
toegestaan.
Door de groentetuin te verrijken met fruitbomen, een bijenstal, een
griendbosje, een paddenpoel en composthoop wordt er een nog grotere
diversiteit aangebracht. Bovendien wordt zo een bijdrage geleverd aan het
in stand houden van (oude) rassen hoogstam fruitbomen, het bevorderen /
vergroten van de bijenstand en de kennis hierover, het beschermen van
amfibieën, het produceren van eigen wilgentenen en compost.
Vijf doelen die passen bij "Natuurlijk Tuinieren", goed verenigbaar zijn en
elkaar zelfs ondersteunen en versterken.
Doel 1
Het planten van hoogstam fruitbomen om zo een bijdrage te leveren aan het
instandhouden van (oude) rassen.
Veel (oude) rassen hoogstam fruitbomen zijn zo goed als verdwenen uit ons
landschap.
Doordat het snoeien en oogsten van hoogstambomen moeilijker is dan dat van
de laag en halfstam bomen en door de import van (goedkoper) buitenlands
fruit, waren ze niet "rendabel" genoeg.
In de boomgaard staan appels, peren, kersen en pruimen. De eerste vruchten
zijn al in 2001 geoogst.
Beheer:
Jaarlijks in de herfst compost of organische mest rond de voet van de stam
aanbrengen. Enkele kruiwagens per boom.
Snoei: januari / februari voor de appels en de peren.
13
April / mei of meteen na de oogst van de pruimen en kersen.
Inzaaien van de boomspiegels in april met 1 jarigen die een positief effect
hebben op de gezondheid van de fruitbomen. Hiervoor zijn bijvoorbeeld
phacelia, ganzenbloem, Oost-Indische kers, goudsbloemen en botanische
afrikaantjes worden gebruikt. Klaprozen en korenbloem kunnen ook mee worden
ingezaaid.
Doel 2
Het bevorderen van de bevruchting van bloemen middels het houden van bijen.
Het vergroten van de kennis van bijen.
Bijen zijn zeer nuttige insecten. Bij het zoeken naar honing (eigenlijk
nectar) vliegen ze van bloem tot bloem, waardoor ze tegelijkertijd zorgen
voor de bestuiving van alles wat bloeit.
Hierdoor kunnen zich vruchten en zaden ontwikkelen, die dan weer dienen als
voedsel voor allerlei dieren en natuurlijk profiteren de tuinders er ook
van.
Voor 1998 werden op het tuinenpark amper bijen waargenomen. Sinds de komst
en inmiddels uitbreiding van de bijenvolken hebben we er duizenden harde
werksters bij gekregen. De imkervereniging van wie de bijen zijn voorziet
het publiek van informatie bij de kasten en de honing vindt gretig aftrek
in de winkel.
Beheer
De ATV Piccardthof zorgt dat de huisvesting buiten de kasten goed geregeld
is en zorgt voor goede informatie panelen.
De imker beheert de kasten en zorgt voor zijn bijenvolken. Hij levert
honing aan het winkeltje en zorgt voor informatie over de bijen. Op vragen
als: waar de honing nu vandaan komt, hoe een bijenvolk samenleeft en werkt
bij het bouwen van de raten, hoe de broedzorg geregeld is en hoe de bijen
hun voedsel verzamelen geeft hij antwoord.
14
Doel 3
Het beschermen van amfibieën
De paddenpoel is gegraven in 1997 en inmiddels al een groot succes.
De bruine en groene kikkers hebben deze poel al snel veroverd en ook padden
weten de poel te vinden.
Salamanders en andere soorten zijn nog niet waargenomen. De hele poel is
bijzonder ook vanwege de bijzondere oever en waterplanten.
Beheer
Eens in de vijf jaar moet de poel weer eens flink worden uitgebaggerd om
verlanding te voorkomen.
Dit betekent dat de poel in het najaar van 2002, 2007, 2012, etc. moet
worden uitgebaggerd.
Boomopslag rond de paddenpoel wordt jaarlijks in de winterperiode
verwijderd.
De vaste planten langs de oevers en in de boomgaard worden jaarlijks in het
vroege voorjaar gemaaid (gagelstruikjes sparen).
Het eilandje in de poel krijgt alle vrijheid om zichzelf voorlopig te
ontwikkelen. Opslag wordt niet verwijderd.
Doel 4
Het produceren van eigen wilgentenen.
De in het voorjaar van 1998 gestekte wilgen zijn in 2001 voor het eerst
geoogst. De hergroei in dat jaar was zo enorm dat besloten is ook in 2002
weer te oogsten.
De wilgentenen worden voor allerlei doeleinden gebruikt (Zie bijv.
parkeerplaats en afscheiding bij de bloemen tuin).
Beheer
Bestaat maximaal jaarlijks tot 1 keer per 3 jaar oogsten van de
wilgentenen.
15
Het terrein van het griendbosje wordt 2 keer per jaar gemaaid (zie ook het
maaibeleid).
Doel 5
Het maken van eigen compost.
Alle tuinafval werd nog tot ver in de jaren negentig in vuilniszaken
meegegeven aan de gemeente reiniging.
Nu wordt alle groenafval gerecycled.
Het wordt in de noord-oosthoek verzameld en gecomposteerd.
Het compost wordt weer als meststof en grondverbeteraar gebruikt op het
tuinenpark.
Beheer
Bestaat uit het toevoegen, omzetten en verwerken van het organische
materiaal.
16
4.6
PADDENPOEL AAN DE JASMIJNLAAN
Achtergrond
Karakteristiek voor Piccardthof zijn de vele sloten, vijvers en natuurlijk
de grote plas.
Dat in dit water diverse soorten vis leven is op zich een goede zaak.
Helaas heeft het ook nadelen, omdat de vissen de eieren en larven van
amfibieën opeten. En amfibieën zijn nuttige beesten, want zij leven op hun
beurt weer van schadelijke insecten, slakken en ander ongedierte.
Amfibieën zetten hun eieren in het water af. De larven die daar vervolgens
uitkomen, leven net zolang in het water tot ze eruit zien als een volwassen
exemplaar. Meestal duurt de ontwikkelingsfase van het larve stadium zo
tussen de twee en drie maanden en zien de diertjes er eerder uit als een
klein visje dan als kikker, pad, hagedis of salamander. Ook hebben alle
larven dan net als vissen kieuwen waarmee ze de zuurstof uit het water
halen. Aan het einde van het larvenstadium verdwijnen de kieuwen en krijgen
ze longen. Pas dan kunnen ze op het land gaan leven.
Deze tuin lag er vroeger erg verwaarloosd bij. Nadat het huisje erop was
gesloopt is het idee gekomen hier een paddenpoel te graven Deze tuin is in
1997 aangelegd en heeft al een heel ander aanzien gekregen.
DOEL
Met deze poel willen we de komst en verspreiding van amfibieën stimuleren.
Door de beschermende ligging van de poel verbeteren de overlevingskansen
van de larven.
Om ervoor te zorgen dat de poel voldoende bescherming biedt, moet de poel
voldoen aan een aantal voorwaarden



eenden en andere watervogels dienen buiten de poel en tuin te blijven
(de tuin is al omheind door gaas, wat in eerste instantie voldoende is);
de beplanting moet bescherming geven aan de amfibieën en passen bij de
poel;
bezoekers worden op de hoogte gesteld van de aanwezigheid en het doel
van de paddenpoel, zodat zij deze niet verstoren. Hiervoor staat bij de
ingang van de tuin een informatie bord.
Inmiddels zijn hier al diverse kikkersoorten en padden waargenomen.
Beheer
17
De poel:
Eens in de vijf jaar moet de poel worden uitgebaggerd om te voorkomen dat
de poel dichtgroeit
De poel is aangelegd in de winter van 1997/1998 dus in 2002/2003,
2007/2008, 2012/2013 moet er gebaggerd worden.
Hoge wal rechts van de poel:
Deze kan jaarlijks worden opgehoogd met rijpe compost van de composthoop.
Ongewenste kruiden wieden.
Planten die van drogere kalkrijke omstandigheden houden laten staan en evt.
bij planten.
Opslag van bomen verwijderen.
Lage gedeelte links van de poel:
Opslag van bomen verwijderen,
Ongewenste kruiden verwijderen,
Planten die van natte omstandigheden en van zure grond houden laten staan.
Twee oude fruitbomen:
Eens in de vijf jaar een grote snoeibeurt om de bomen weer in model te
krijgen
Twee klimrozen geplant in 2001:
Leiden langs de stammen van de fruitbomen.
Jaarlijks in de herfst / winter perioden een compost gift.
Bramenstruweel:
Zorgen dat deze beperkt blijft tot enkele meters achter de fruitbomen.
Opslag van bomen verwijderen.
18
4.7
DE NATUURLEERPADEN
Achtergrond en doel:
Het Piccardthof is meer dan een verzameling van huisjes en tuinen. Op het
terrein is veel te zien; alleen de ligging en de grondsoort heeft
bijvoorbeeld al grote invloed op welke planten en dieren soorten er voor
komen, er zijn bijvoorbeeld veel bijzondere bomen, vogels en tuingedeeltes
waar van alles te beleven valt. Zaken waar je als bezoeker (of lid) anders
misschien onopgemerkt aan voorbij kan lopen als je niet iets of iemand hebt
die je laat meegenieten. Door verschillende natuurleerpaden aan te bieden
willen we bezoekers en leden beter bekend maken met wat er om hen heen
leeft. Hoe het leeft en waarom het kan dat het daar leeft.
Nu veel van de onderdelen van het project “Natuurlijk Tuinieren” klaar of
bijna klaar zijn kunnen er paden of routes ontwikkeld worden Deze kunnen
per thema of voor een bepaalde doelgroep worden gemaakt.
Een voorbeeld hiervan is de bomenroute.
Deze leerpaden kunnen in het winkeltje worden aangeboden.
Ontwikkelen van de natuurleerpaden.
Het ontwikkelen van natuurleerpaden is leuk, maar kost veel tijd. Soms is
kennis nodig maar dat hoeft niet altijd. Met interesse, enthousiasme,
initiatief en een flinke dosis doorzettingsvermogen kom je een heel eind. U
begrijpt het al we zoeken nog enkele mensen om er samen tegenaan te gaan en
invulling te geven aan de natuur leerpaden.
Ook voor en met kinderen zijn leuke natuurleerpaden te maken waarbij
opdrachten hun zelf laat ontdekken wat er bijvoorbeeld allemaal in het
water leeft.
Heeft u belangstelling neem dan contact op met een van de leden van de
tuincommissie. De lijst met namen en telefoonnummers vindt u achterin.
Een voorbeeld van bruikbare informatie voor een natuurleerpad:
De els bij de vijver.
De Latijnse naam van de els is Alnus glutinosa. De naam van een plant zegt
iets over de plant zelf en glutinosa betekent "kleverig". Voel maar eens
aan de pas uitgelopen twijgen in het voorjaar, dan weet u meteen waarom.
En u weet waarom het plakmiddel gluton heet!
19
Mannelijke en vrouwelijke bloeiwijzen zitten aan dezelfde boom (in 1 huis).
Als de mannelijke en de vrouwelijke bloeiwijzen apart op verschillende
bomen zitten van dezelfde soort noemen we dit tweehuizig. De vrouwtjes zijn
de kleine kegeltjes, de mannetjes zijn de langere katjes. Ook zitten er
proppen aan, dit zijn de vruchten die vol zitten met zaden. Al deze drie
vormen zijn de hele winterperiode duidelijk te zien.
Veel vogels zoals sijsjes, vinken en mezen, zie je in de winter vaak aan de
proppen hangen om ze op te peuzelen.
In de wortels leeft een bacterie. De els voorziet de bacterie van suikers
en de bacterie voorziet de els weer van stikstof. Allebei hebben ze dus
profijt: men noemt dit "in symbiose met elkaar leven". De els is dan ook
een bodemverbeteraar.
De boom is (door zijn wortelstelsel) zeer geschikt om het afkalven van
oevers tegen te gaan.
20
4.8
HET MAAIBELEID
Achtergrond en doel:
Piccardthof heeft met zijn openbaar groen een enorm potentieel voor
allerlei soorten planten.
Om dit potentieel tot ontwikkeling te laten komen zijn een aantal
maatregelen nodig.
Één daarvan is een ander maaibeleid toepassen. Een maaibeleid dat jaar in
jaar uit consequent uitgevoerd moet worden wil er resultaat te zien zijn.
Het tijdstip waarop gemaaid wordt moet elk jaar in dezelfde periode vallen.
Maai je een bepaald stuk in juni dan krijg je daar andere planten dan dat
je hetzelfde stuk steeds in augustus zou maaien.
Met de keuze om verschillende stukken gras op een net even ander tijdstip
van het jaar te maaien vergroten we niet alleen het aantal soorten planten,
maar ook het aantal soorten dieren die van deze planten leven.
Een maaibeleid past binnen het “Natuurlijk Tuinieren” en het versterkt de
ecologische hoofdstructuur waar dit tuinen complex onderdeel van uitmaakt.
OP NOORD
Rond de poel en tussen de fruitbomen: jaarlijks in late winter of vroege
voorjaar. Het maaisel niet afvoeren. Gagelstruiken sparen.
Bij de wilgentenen: jaarlijks tussen half juni en de eerste week van juli,
wel afvoeren.
Rond de bijenstal: 2 keer per jaar. In juni en in september.
De overige slootkanten en bermen: jaarlijks in september, met uitzondering
van de rand langs het pad naar de groente tuinen deze wordt in het seizoen
wekelijks gemaaid (ongeveer 1 meter).
BIJ DE GROTE VIJVER
De weide voor de vijver: 2 keer per jaar. De eerste keer tussen half juni
en uiterlijk de eerste week van juli. De tweede keer in september. Beide
keren het maaisel afvoeren.
21
Door de weide wordt een blijvend pad van 1 à 1,5 meter wekelijks gemaaid.
Een strook van ongeveer 2 à 3 meter langs de vijver: jaarlijks in de late
winter.
Langs het schelpenpad wekelijks maaien.
GROENSTROOK TUSSEN DE BERKEN - EN LIJSTERBESLAAN
Twee keer per jaar. De eerste keer tussen half juni en uiterlijk de eerste
week van juli. De tweede keer in september. Het maaisel afvoeren.
De strook langs het water 1 à 2 meter 1 keer maaien in de late winter.
vroege voorjaar (is dus eind februari tot uiterlijk half maart). Na een
zachte winter vroeg, na een strenge winter laat.
Langs het schelpenpad wekelijks maaien.
GROENTE TUIN ZUID
De bermen en slootkanten 1 keer per jaar maaien in oktober.
LANGS DE HORTENSIALAAN
Langs de sloot en tussen de bomen: 1 keer per jaar in september. Mooie
Carex pollen en varens sparen.
De groenstrook voor de bomen wordt wekelijks gemaaid. (Mijn voorstel is om
ook dit stuk 2 keer per jaar te maaien in juni en september en verder niet.
Zeker nu de plas onder beheer van NM komt sluit dit op deze manier veel
natuurlijk aan bij de vegetatie van de plas.)
BLOEMENTUIN HORTENSIA-MALUSLAAN
Het paadje wekelijks maaien en de wallen twee keer per jaar in juni en
oktober.
PARKEERPLAATS
De bermen links en rechts gedurende de wintermaanden maaien en het maaisel
afvoeren.
BIJ HET CLUBGEBOUW
Dit wordt wekelijks als gazon gemaaid.
22
TUSSENSLOTEN
Zes keer per jaar in de zomerperiode; mits leden bij de tuinman hebben
aangegeven dat zij het onderhoud zelf doen in het kader van “Natuurlijk
Tuinieren”. (dus niet om rommel neer te gooien of als opslag ruimte te
gebruiken)
Leden die niet willen dat de tussensloten schoongemaakt worden, kunnen dit
schriftelijk via de tuincommissie of Ronnie Smilda (tuinman) aangeven.
De bermen van de tussensloten worden door de tuinmannen gemaaid, tenzij je
hebt aangegeven dat dit niet noodzakelijk is.
23
5
NAMEN EN ADRESSEN
Tuincommissie
Frans Teisterman: Meidoornlaan 11: 050-3118788
Menno ten Hove: Seringenlaan 1: 050-5567379
Linda Haak: Maluslaan 5: 050-3143174
Luitje Nieswaag: Maluslaan 15: 050-3140467
Gerard van der Woude: Ribeslaan 10: 050-5258266
Greetje Cnossen: Maluslaan 43: 050-3116317
De tuincommissie vergadert elke tweede woensdag van de maand om
19.30 in het bestuursgebouw.
Postadres: Tuincommissie Piccardthof Piccardtlaan 4 9728 NE Groningen
Werkgroep winkel / infocentrum
Mans Julsing: Seringenlaan 4; 050-5775142
Stoffer Oostland: Meidoornlaan 15
Ida Veldman: Lijsterbeslaan 36
George Eerhart: Goudenregenlaan 23
Adri Luiken: Lijsterbeslaan 30
Lyda Krijgsman: Maluslaan 30
Bep Heidema van Hof: Lijsterbeslaan 38
Beheerders Groentetuinen
Groentetuin Noord: Andre Smit; 050-3132989
Groentetuin Zuid: Frans Teisterman: 050-3118788
Tuinlieden
Ronnie Smilda:
Jan Heys
Freek van Dijk
050-5276300
24