Wilhelmina Ziekenhuis Assen Vertrouwd en dichtbij Informatie voor patiënten Operatie van de bovenoogleden dermatochalasis zz 1 Afwijkingen van de oogleden Afwijkingen van de oogleden Het functioneren van onze ogen wordt mede bepaald door onze oogleden. Bovendien hebben oogleden invloed op ons uiterlijk. De meest voorkomende afwijkingen aan de bovenoogleden zijn: een teveel aan huid (dermatochalasis) en een hangend ooglid. Onderoogleden kunnen, vooral op oudere leeftijd, naar binnen of buiten draaien. Al deze afwijkingen kunnen irritatie van de ogen en verslechtering van het zien veroorzaken. Een operatie kan in deze gevallen uitkomst bieden. In verreweg de meeste gevallen kan een operatie het beste door uw oogarts worden verricht. Voor weinig voorkomende of ingewikkelde operaties zal uw oogarts u zo nodig doorverwijzen naar een centrum dat gespecialiseerd is in ooglidchirurgie. In deze brochure vindt u informatie over de behandeling van dermatochalasis, dat wil zeggen een teveel aan huid in de bovenoogleden. Oorzaak De huid van de oogleden is erg dun en daardoor gevoelig voor uitrekking. Veel mensen ontwikkelen dan ook in de loop van de jaren een teveel aan huid in de oogleden. In geringe mate is een teveel aan huid alleen cosmetisch storend. Als de huid echter over de ooglidrand heen hangt, veroorzaakt dit beperkingen van het bovenste gezichtsveld. Vaak verslapt niet alleen de huid maar ook het onderliggende bindweefsel. Hierdoor kan vet uit de oogkas gaan uitpuilen. Dit veroorzaakt een zwelling van het ooglid. 2 De oogarts opereert alleen in die gevallen waarbij het teveel aan huid over de ooglidrand heen hangt en de pupil gedeeltelijk bedekt. Er ontstaat dan een beperking van het gezichtsveld, wat hinder of zelfs gevaar in met name het verkeer kan opleveren. Operaties vanwege ‘volle oogleden’, rimpelige oogleden of wallen van de onderoogleden worden niet door de oogarts gedaan. In die gevallen wordt met u een verwijzing naar een plastisch chirurg besproken. Een operatie is alleen mogelijk als uw huisarts u vanwege uw klachten naar de oogarts heeft doorverwezen. 3 Voorbereiding op de operatie Voorbereiding thuis Op de dag van de operatie mag u geen make-up gebruiken. Ook is het belangrijk dat u eventuele restjes make-up verwijdert. Gedurende de operatie mag u geen ringen (ook geen trouwring) of andere sieraden dragen. Eventuele sieraden worden verwijderd. Zo nodig worden ringen doorgezaagd. U hoeft niet nuchter te zijn voor de operatie, maar het is wel verstandig om van tevoren alleen maar een lichte maaltijd te gebruiken. Tijdens de operatie draagt u uw eigen kleding. (In het ziekenhuis krijgt u een overjas en sloffen over uw schoenen.) Trek luchtige, comfortabele kleding aan. In verband met de hygiëne mag u tijdens de operatie geen trui dragen! Draag bij voorkeur een schone (pas gestreken) blouse of shirt. Tijdens de operatie mag u geen grote haarspelden in hebben of uw haar in een knot dragen. Als u contactlenzen draagt, moet u deze voor de operatie uitdoen en opbergen in uw eigen lenzendoosje. Stoppen met bloedverdunners Een ooglidoperatie kan niet plaatsvinden als u bloedverdunnende middelen gebruikt. Dit geldt voor medicijnen die aspirine of acetylsalicylzuur bevatten en ook voor bloedverdunnende middelen die door de Trombosedienst worden gecontroleerd. De oogarts bespreekt met u wanneer u met de bloedverdunners moet stoppen en wanneer u na de operatie weer kunt starten. In uitzonderingsgevallen kan de oogarts vanwege uw algehele gezondheid met u afspreken om de bloedverdunnende medicijnen gewoon door te gebruiken. Na de operatie kunt u niet zelf autorijden. Regel daarom van tevoren dat iemand u na afloop begeleidt! 4 De operatie Gang van zaken De operatie wordt uitgevoerd onder plaatselijke verdoving. Er wordt een kleine hoeveelheid verdoving onder de huid gespoten. Dit kan branderig aanvoelen en wat pijnlijk zijn. Na enkele ogenblikken voelt u echter geen pijn meer en ook het vervolg van de operatie is geheel pijnloos. Tijdens de operatie wordt het teveel aan huid verwijderd. Het litteken van de operatie valt weg in de huidplooi. Om de operatiewond te sluiten wordt een niet-oplosbare hechting gebruikt. Deze geeft minder littekenreactie dan een oplosbare hechting of wondlijm. De operatie duurt ongeveer drie kwartier tot een uur. Hoe lang de operatie precies duurt hangt ervan af of alleen de huid wordt verwijderd of ook de spierlaag. Daarnaast wordt soms ook vetweefsel dat diep onder het ooglid begraven ligt, weggehaald. Complicaties Ooglidoperaties zijn meestal niet gevaarlijk. Toch is er, zoals aan elke operatie, een zeker risico aan verbonden: Na de operatie sluit het oog tijdelijk wat slechter. Hierdoor kunt u het gevoel krijgen dat uw oog geïrriteerd is of dat er een zandkorreltje in zit. Een blauw oog komt vaak voor, maar dit geneest snel. Lelijke littekens en infecties zijn zeldzaam. Het is mogelijk dat er in de hoogte van de huidplooi of de littekens een geringe asymmetrie voorkomt. Als er te veel huid is weggenomen, kan het ooglid niet meer sluiten. De ernstigste complicatie van een ooglidoperatie is blindheid. Dit komt bij minder dan 1 op de 5000 operaties voor. De oorzaak is een bloeding na de operatie waarbij het bloed zich ophoopt in de oogkas. Daardoor raken de oogzenuw en het oog beklemd. 5 Na de operatie Vervolgafspraak Na de operatie hoort u van een verpleegkundige wanneer u een vervolgafspraak hebt op de polikliniek Oogheelkunde. Tijdens dit bezoek (ongeveer een week na de operatie) wordt de hechting verwijderd. Adviezen voor thuis Weer thuis gelden de volgende adviezen: Als u pijn hebt, kunt u zo nodig de eerste dagen paracetamol innemen: maximaal drie maal daags twee tabletten paracetamol van 500 mg. Als uw oogleden gezwollen zijn of schrijnen, kunt u koude kompressen aanbrengen. U kunt daarvoor bij de drogist gelkompressen kopen, maar u kunt ook zelf ijsblokjes doen in een dichtgeknoopt zakje met water. Om te voorkomen dat de huid te koud wordt en bevriest, is het verstandig eerst een washandje op uw oogleden leggen. U mag gewoon douchen en uw haar wassen. Voorzichtig kunt u proberen eventuele korstjes van de wond los te weken. Als u blauwe bloeduitstortingen krijgt, zijn die gewoonlijk na tien dagen grotendeels verdwenen. De zwelling van de oogleden kan wat langer aanhouden. Maakt u zich niet ongerust, na zes weken hebben de oogleden hun normale dikte weer bereikt. Het litteken kan dan overigens nog wel wat rood en dik zijn. Dit heeft meer tijd nodig om te verdwijnen. Als u na de operatie merkt dat uw oog gaat uitpuilen of dat u minder gaat zien, neemt u dan direct contact op met uw oogarts! Tijdens kantooruren kunt u bellen naar de polikliniek Oogheelkunde, telefoon (0592) 32 52 85. Buiten kantooruren kunt u contact opnemen met uw huisarts of de huisartsenpost. 6 Kosten Een operatie van de oogleden is niet opgenomen in het basispakket van uw ziektekostenverzekering. Het maakt hierbij niet uit of de behandeling medisch noodzakelijk is of niet. Een aantal ziektekostenverzekeraars vergoedt de operatie wel als u een aanvullende verzekering hebt. Door de oogartsen wordt altijd een machtiging aangevraagd voor de operatie bij uw ziektekostenverzekeraar, maar deze wordt dus niet altijd verleend. Als uw ziektekostenverzekeraar de machtiging wel verleent, neemt de secretaresse van de polikliniek Oogheelkunde contact met u op. Als uw zorgverzekeraar de operatie niet vergoedt, kunt u ervoor kiezen om deze zelf te betalen. Tips Als u een afspraak hebt in het ziekenhuis in verband met uw operatie, is het belangrijk dat u zich goed voorbereidt. Kom liever niet alleen maar neem iemand mee: twee horen en onthouden meer dan één! Schrijf van tevoren op welke vragen u hebt. U bent er dan zeker van dat u niets vergeet. Als u zich zorgen maakt of iets niet begrijpt, kom gerust met uw vragen voor de dag! Let erop dat u de juiste medicijnen voorgeschreven krijgt. Als u twijfelt zeg het dan! Neem bij elk bezoek een lijst mee van de medicijnen die u al gebruikt. Wees actief betrokken bij alle beslissingen over uw behandeling. Het gaat tenslotte om úw gezondheid! Hebt u een opmerking of een klacht? De medewerkers en specialisten van het Wilhelmina Ziekenhuis Assen doen hun best u de juiste (medische) zorg te geven. Mocht er toch iets gebeuren waarover u niet tevreden bent, dan verzoeken wij u om dat door te geven. Dat kan aan degene die direct verantwoordelijk is of aan de ombudsfunctionaris van het ziekenhuis. Deze is bereikbaar via: e-mailadres: [email protected] telefoonnummer: (0592) 32 56 24/32 55 55 (maandag t/m donderdag) postadres: WZA t.a.v. ombudsfunctionaris, postbus 30.001, 9400 RA Assen Wilhelmina Ziekenhuis Assen Europaweg-Zuid 1 Postbus 30.001 9400 RA Assen Telefoon (0592) 32 55 55 www.wza.nl © 2014 WZA ooghe07 – maart 2014 Meer informatie over de klachtenprocedure vindt u op www.wza.nl/patienten/een-klacht