Killercellen tegen kanker Foto: Rob van Geffen Het immuunsysteem is het verdedigingsmechanisme dat ons lichaam beschermt tegen ziekteverwekkers zoals bacteriën en virussen. Cellen van het immuunsysteem komen in actie nadat ze lichaamsvreemde delen van de indringers hebben herkend. Dat is mogelijk doordat een indringer of zieke cel, zoals bijvoorbeeld een kankercel, een aantal andere moleculen heeft dan een gezonde cel. Ons immuunsysteem bestaat uit verschillende soorten cellen, waaronder de Zogenaamde aangeboren killercellen. Een belangrijke functie van deze killercellen is het aanpakken van kankercellen. Een killercel die een kankercel herkent, wordt actief en laat toxische stoffen los die er voor zorgen dat de kankercel dood gaat. In het onderzoek ´killercellen tegen kanker´ wordt gebruikt gemaakt van deze natuurlijke functie van killercellen, om een nieuwe behandelmethode voor kanker te ontwikkelen. Donor killercellen Helaas weten veel kankercellen killercellen te omzeilen. De reden hiervoor is dat in veel gevallen kankercellen hebben geleerd hoe ze kunnen ontsnappen aan het eigen immuunsysteem en dus ook aan de lichaamseigen killercellen. Kankercellen doen dit door zich als het ware te vermommen als gezonde eigen cellen en misleiden zo het immuunsysteem. In het onderzoek wordt gebruik gemaakt van killercellen die afkomstig zijn van een donor. Kankercellen kunnen namelijk nauwelijks ‘ontsnappen’ aan donor killercellen. Hierdoor kunnen deze donor killercellen kankercellen efficiënter aanvallen. Eerder onderzoek toont aan dat via deze methode muizen met borstkanker of de ziekte van Kahler genezen kunnen worden. Beter weerbaar maken van killercellen Omdat een killercel een zieke cel van een gezonde cel kan onderscheiden, worden alleen kankercellen aangepakt en zal de behandeling naar verwachting weinig bijwerkingen hebben. 20130506/KOFL/pfnkc/1 Een andere manier waarop kankercellen aan het immuunsysteem kunnen ontsnappen is door een omgeving te creëren waarin de killercellen niet meer goed functioneren. In dit onderzoek zal bestudeerd worden In dit onderzoek wordt onderzocht welke omgevingsfactoren een remmend effect op killercellen hebben. welke omgevingsfactoren een remmend effect op killercellen hebben. Daarnaast zal worden onderzocht hoe killercellen beter weerbaar gemaakt kunnen worden tegen deze remmende omgevingsfactoren, zodat killercellen hun werk kunnen blijven doen en de behandelmethode een beter effect heeft . Vermeerderen van killercellen Omdat er voor de behandeling van elke patiënt heel veel killercellen nodig zijn, wordt onderzocht op welke manier killercellen vermeerderd kunnen worden in het laboratorium. Daarnaast wordt gekeken of killercellen in het laboratorium zodanig bewerkt kunnen worden dat ze actiever worden en optimaal ‘uitgerust’ zijn om kankercellen te doden. Deze bewerkte donor killercellen kunnen vervolgens middels een injectie of een infuus aan de patiënt worden toegediend. Omdat een killercel een zieke cel van een gezonde cel kan onderscheiden, worden alleen kankercellen aangepakt en zal de behandeling naar verwachting weinig bijwerkingen hebben. Dr. Lotte Wieten, Prof. Dr. Gerard Bos, Dr. Wilfred Germeraad, Dr. Michel van Gelder. Ziekte van Kahler en borstkanker Het onderzoek richt zich in eerste instantie op de ziekte van Kahler (multipel myeloom), een vorm van beenmergkanker, en op borstkanker. De verwachting is echter dat killercellen ook effectief kunnen zijn tegen andere vormen van kanker. VOOR DIT ONDERZOEK IS € 300.000 NODIG. HET ONDERZOEK WORDT UITGEVOERD ONDER LEIDING VAN DR. LOTTE WIETEN, PROF. DR. GERARD BOS, DR. MICHEL VAN GELDER EN DR. WILFRED GERMERAAD. HET GELD WORDT INGEZET OM EEN AANTAL BASALE STUDIES NAAR DE INVLOED VAN DE TUMOROMGEVING TE DOEN, EEN AANTAL MUIZENSTUDIES TE DOEN EN OM EEN DEEL VAN DE NATURAL KILLERCEL TE KWEKEN. WAAROM DIT ONDERZOEK UW STEUN VERDIENT ... Uniek Killerceltherapie is een nieuwe vorm van immunotherapie. Een unieke eigenschap van killercellen is dat zij onderscheid kunnen maken tussen gezonde en zieke cellen. Killercellen kunnen daarom gebruikt worden om kankercellen op te ruimen zonder dat zij gezonde cellen aanvallen. De verwachting is dan ook dat grote aantallen killercellen aan patiënten gegeven kunnen worden zonder bijwerkingen. Belangrijk De ziekte van Kahler en borstkanker zijn veel voorkomende vormen van kanker. Omdat de huidige behandelmethoden niet altijd volstaan of veel bijwerkingen geven is een nieuwe behandelmethode dringend nodig. Kankeronderzoekfonds Limburg Turennestraat 33, 6221 AR Maastricht T + 31 (0)43 407 73 63 F + 31 (0)43 407 11 14 E [email protected] www.kankeronderzoekfondslimburg.nl ING 50.43.912 IBAN-nummer: NL06INGB0005043912 Tenaamstelling Kankeronderzoekfonds Limburg Kankeronderzoekfonds Limburg is een samenwerking van Health Foundation Limburg, Maastricht Universitair Medisch Centrum en KWF Kankerbestrijding. Partner KWF Kankerbestrijding heeft het CBF-Keur voor goede doelen.