RHIZOPOST VOORJAAR 2009 L I CHT Licht is Energie en.....nog veel meer! Assimilatie en Sturing LICHT, WATER, CO 2 EN VOEDING. Licht , Water, CO2 en Voeding zijn net als Temperatuur en Bodemleven van belang voor een gezond en evenwichtige ontwikkeling van de planten. Zomer- en Winterstekken Winterstekken in de boomkwekerij beworteld men zonder blad. Zonder blad is er geen licht nodig. Er moet voldoende reserves in de stek opgeslagen zijn om de beworteling en het uitlopen van knoppen te kunnen laten plaats vinden. Zomerstekken hebben blad en moeten daarom voldoende licht beschikbaar hebben om tot beworteling te kunnen komen. Een deel van de geproduceerde assimilaten gebruiken ze om de wortelvorming te ondersteunen. Gezond en gaaf blad geeft een beter beworteling resultaat. Oud nieuws Reeds in 1938 toonden Hitchcock en Zimmerman aan dat belichte stekken beter bewortelen . Licht is de energiebron voor het assimilatieproces, uniek voor de plantenwereld, en enige bron voor al ons voedsel. Licht is ook het sturingsmiddel. Licht beïnvloed de biologische klokken. Korte- en langenacht planten bepalen hun bloeimoment aan de hand van de nacht lengte. Er gaat een “schakelaar” om en de plant gaat van vegetatief over naar generatief (bloemvorming). Veel van onze productie en siergewassen hebben voor een goede ontwikkeling 14 tot 16 uren licht nodig. Onder Nederlandse omstandigheden hebben we echter ongeveer 6 maanden voldoende lang licht en 6 maanden iets, tot veel te kort licht. (zie tabel rechts). Te weinig licht ENERGIE maar ook tekort SCHAKEL licht om de stekken snel en goed te laten bewortelen. Kunstlicht Het gebruik van kunstlicht is kostbaar, we moeten daarom goed afwegen of er voldoende voordelen zijn om het te installeren. Vanaf half september tot half maart hebben we te weinig daglengte en te weinig straling om stekken (met blad) goed te bewortelen. Van half maart tot half september hebben we voldoende daglengte en voldoende straling, we moeten zelfs een teveel aan straling schermen. Te veel straling geeft grote temperatuur en luchtvochtigheid schommelingen, stress voor de stek. RHIZOPOST IS EEN UITGAVE VAN RHIZOPON BV TE HAZERSWOUDE daglengte stralings som uren J/cm2 per dag januari 8 233 februari 9,7 478 maart 11,8 827 april 13,8 1345 mei 15,3 1748 juni 16,4 1808 juli 16,2 1764 augustus 14,6 1541 september 12,7 1025 oktober 10,7 603 november 8,8 291 december 7,6 173 Stekken moeten we behandelen als couveuse kinderen. Wanneer we in de lichtarme periode verplicht zijn te stekken is kunstlicht te overwegen. Wanneer we in die periode in korte tijd véél stekken moeten bewortelen is het noodzakelijk. WWW.RHIZOPON.COM RHIZOPOST PAGINA 2 Geschiktheid voor fotosynthese. PAR waardes Planten hebben een heel andere Lichtmeters gevoeligheid voor lichtkleuren dan het menselijk oog. Voor planten groei is het belangrijk om licht te definiëren als kleine lichtdeeltjes, ook wel fotonen genoemd (zie de uitleg hier boven). Onderzoek heeft aangetoond dat de mate van fotosynthese samenhangt met de hoeveelheid fotonen tussen 400 en 700 nm. Dit wordt de “Photosynthetic Er zijn veel soorten lichtmeters in gebruik in de planten teelt kunnen we echter alleen met de PAR-meter de goede waardes bepalen. De PAR-meters geven de straling aan in μmol/m². s¹ Zie in bovenstaande grafiekjes de verschillen tussen menselijk oog en plant. De veel gebruikte Lux-meters geven meer de gevoeligheid van het menselijk oog weer en zijn alleen, na omrekening naar PAR bruikbaar. Photon Flux” (PPF) genoemd. Dit is tot nu toe de enige manier om te meten of een lichtbron geschikt is voor planten- Fotoperiodische belichting groei. Naast assimilatie belichting kan kunstlicht ook gebruikt worden om de daglengte te beïnvloeden. Uit onderzoek blijkt dat dag verlenging ook de beworteling positief beïnvloed. De dagen moeten dan verlengt worden naar 14 tot 16 uur. PAR-gebied Het gebied tussen 400 nm (blauw licht) en 700nm (rood licht)wordt ook wel PAR-gebied genoemd. PAR staat voor Photosynthetic Active Radiation, met Biologischeklok andere woorden dit is de optimale lichtstraling voor fotosynthese van planten. Met dag lengtes van 14 tot 16 uur gaat er een biologische klok lopen. Groeiprocessen komen op gang en RHIZOPOST IS EEN UITGAVE VAN RHIZOPON BV TE HAZERSWOUDE beworteling is een groeiproces. Voor fotoperiodische belichting gebruiken we echter goedkope spaarlampen. Planten ervaren reeds een lichtperiode bij zeer lage lichtniveaus (max. 100 lux of 1 tot 2 μmol/m².s¹). Spaarlampen Philips heeft hiervoor de compacte spaarlamp, zoals de Master PL Electronic, deze is er in 20, 23 en 27 Watt. Deze geeft bij installatie van 1 lamp (20W.) per 9,6 m² 100 Lux of 1 tot 2 μmol/m².s¹ PAR op het gewas niveau. Voor een goede gelijkmatigheid moet de afstand tussen lamp en gewas 2 meter zijn. Meer informatie Meer informatie met betrekking tot het gebruik van assimilatie en fotoperiodische belichting kunt u vinden op de website van Philips Lighting http://www.lighting.philips.com WWW.RHIZOPON.COM