scheda 1 dutch student

1
Hoe groot ben je in nanometer?
Wat heb je nodig?
• De ‘Hoe groot ben je in nanometer’ lengtemeter
Aan de slag!
Hoeveel nanometer meet jij?
• Hang de lengtemeter verticaal tegen de muur.
• Ga rechtop met je rug tegen de lengtemeter staan en kijk recht voor je.
• Laat een van je vrienden je lengte aanduiden op de lengtemeter.
Hoe groot ben jij in nanometer? En in meter?
Ben jij supergroot of is een nanometer superklein?
• Een mensenhaar is 0,05 tot 0,1 mm dik.
Hoe dik is een mensenhaar in nanometer?
Kun je je voorstellen dat er voorwerpen zijn die slechts 100 nm, 10nm, 1 nm of zelfs
minder meten?
Wat gebeurt er?
Er zitten 1.000.000.000 nanometers (nm) in een meter. Een nanometer is een eenheid
die gebruikt wordt om erg kleine dingen te meten, zoals atomen of virussen.
Het is immers veel gemakkelijker om te zeggen dat een virus 20 nm lang is, dan dat
het 0,000 000 02 m lang is!
Hoe groot ben je in nanometer?
Wat is het belang van nano?
Wetenschappers en ingenieurs kunnen
tegenwoordig voorwerpen van slechts
enkele nanometers groot
(nanovoorwerpen) onderzoeken en
manipuleren. Daarvoor hebben ze
speciale gereedschappen en uitrustingen
nodig. Alledaagse materialen zijn immers
veel te groot.
Op nanoschaal hebben veel alledaagse
materialen andere, ongewone
eigenschappen.
Met behulp van nanotechnologieën
kunnen wetenschappers en ingenieurs
nieuwe materialen en piepkleine
voorwerpen construeren. Bijvoorbeeld:
kleinere en snellere computerchips of
nieuwe geneesmiddelen om ziekten zoals
kanker te behandelen.
Als een nanodeeltje zo groot was als een voetbal…
Dan zou een virus zo groot zijn als een mens
Een rode bloedcel zou even groot zijn als een voetbalveld
Een donut zou zo groot zijn als Italië
En een kip zou zo groot zijn als de hele wereld!
Wil je meer weten?
• (NL) http://www.kennislink.nl/publicaties/wat-is-nanotechnologie
• (NL) http://www.rug.nl/kennisdebat/onderwerpen/nano/index
• (NL) http://www.kennislink.nl/publicaties/nanofabricage-door-spontane-ordening
Woordenlijst
Een atoom is de allerkleinste bouwsteen van materie. Chemische elementen (bijvoorbeeld
ijzer, koolstof of zuurstof) bestaan uit één soort atoom. Chemische verbindingen
daarentegen bestaan uit twee of meerdere atoomsoorten. Er bestaan meer dan honderd
elementen, waarvan er 94 van nature voorkomen op aarde.
Een cel is de basiseenheid van alle levende organismen.
Een virus is een nanoscopisch klein ziekteverwekkend agens dat een cel moet infecteren
om zich te kunnen vermenigvuldigen. Virussen kunnen ziektes veroorzaken zoals
verkoudheden, griep en AIDS.
Kanker is de verzamelnaam voor een reeks ziektes die gekenmerkt worden door een
ongecontroleerde celdeling van onze eigen lichaamscellen.